Barbituraten: Geneesmiddelen die zenuwstelsel onderdrukken
Barbituraten staan bekend als middelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken. Deze oudere klasse van geneesmiddelen versterkt de werking van GABA, een neurotransmitter die de activiteit van zenuwcellen in de hersenen remt. Barbituraten zijn beschikbaar als injecties, vloeistoffen die via de mond worden ingenomen, tabletten of capsules. Ze worden ingezet voor het behandelen van enkele aandoeningen wanneer nieuwere, veiligere alternatieven niet effectief zijn. Barbituraten kunnen tal van bijwerkingen veroorzaken, waaronder snelle medicatie-afhankelijkheid en interacties met andere geneesmiddelen.- Wat zijn barbituraten?
- Oude klasse van medicijnen
- Farmacokinetiek en metabolisme van barbituraten
- Absorptie en distributie van barbituraten
- Metabolisme in de lever
- Uitscheiding via de nieren
- Therapeutische toepassingen van barbituraten
- Behandeling van epilepsie
- Inductie van slaap en behandeling van slapeloosheid
- Pre-anesthetische sedatie
- Indicatie: Onderdrukken van het centrale zenuwstelsel
- Indeling van medicatie
- Bijwerkingen van barbituraten
- Verslaving en afkickverschijnselen van barbituraten
- Mechanisme van verslaving
- Ontwenningsverschijnselen bij stoppen met barbituraten
- Veiligheids- en risicobeheer van barbituraten
- Monitoring van patiënten die barbituraten gebruiken
- Alternatieven voor barbituraten
- Educatie van patiënten over veilig gebruik
- Interactie met andere medicijnen
- Zwangerschap of tijdens het geven van borstvoeding
- Ontwenningsverschijnselen
- Overdosis van oudere klasse van geneesmiddelen
- Toepassing van barbituraten in noodgevallen
- Behandeling van status epilepticus
- Gebruik bij acute psychomotorische agitatie
- Effecten van barbituraten op het centrale zenuwstelsel
- GABA-activiteit en CZS-depressie
- Effect op respiratie en circulatie
- Barbituraten in de geneeskundige praktijk versus andere middelen
- Benzodiazepinen als alternatief voor barbituraten
- Antiepileptica als alternatief voor barbituraten
- Toekomstige richtingen in het gebruik van barbituraten
- Nieuwe formuleringen en verbeterde toediening
- Combinatietherapieën met barbituraten
- Preventie van misbruik en misbruik van barbituraten
- Regulering en voorschrijfbeleid
- Educatie en voorlichting voor patiënten
- Praktische tips voor het omgaan met barbituraten
- Begrijp de werking van barbituraten
- Wees alert op mogelijke bijwerkingen
- Voorkom gevaarlijke interacties
- Let op de signalen van afhankelijkheid
- Houd een veilige opslag van medicijnen
- Volg een gezonde levensstijl
- Plan regelmatige controleafspraken
- Ken de symptomen van overdosering
- Vraag om ondersteuning indien nodig
- Misvattingen rond barbituraten
- Barbituraten zijn volledig ongevaarlijk bij medisch gebruik
- Barbituraten zijn hetzelfde als moderne slaapmiddelen
- Een lichte overdosis barbituraten is ongevaarlijk
- Barbituraten veroorzaken geen schade aan organen
- Stoppen met barbituraten is eenvoudig en zonder risico
- Barbituraten worden niet meer gebruikt in de geneeskunde
- Barbituraten verbeteren de mentale gezondheid
Wat zijn barbituraten?
Barbituraten zijn een oudere klasse van geneesmiddelen die het centrale zenuwstelsel onderdrukken. Ze verminderen de activiteit van zenuwen, wat leidt tot spierontspanning. Hierdoor zijn deze medicijnen in staat om de hartslag, de ademhaling en de bloeddruk te verlagen. Alle barbituraten beïnvloeden gamma-aminoboterzuur (GABA), een neurotransmitter (chemische stof) die door zenuwen wordt gebruikt om met elkaar te communiceren.Oude klasse van medicijnen
Barbituraten behoren tot de oudere klassen van medicijnen. Ze zijn grotendeels vervangen door benzodiazepinen en andere geneesmiddelen, die minder ongunstige bijwerkingen en een lager misbruikpotentieel hebben.Farmacokinetiek en metabolisme van barbituraten
De farmacokinetiek van barbituraten is essentieel voor het begrijpen van hoe deze geneesmiddelen in het lichaam werken, hun halfwaardetijd, en de manieren waarop ze geabsorbeerd, verdeeld en geëlimineerd worden. De manier waarop barbituraten door het lichaam worden verwerkt, beïnvloedt niet alleen de effectiviteit, maar ook het risico op bijwerkingen en verslaving.Absorptie en distributie van barbituraten
Barbituraten worden goed geabsorbeerd na orale inname en bereiken snel de bloedbaan. Ze worden voornamelijk in de lever gemetaboliseerd en kunnen lipofiel zijn, wat betekent dat ze goed doordringen in de hersenen en andere vetrijke weefsels. Dit verklaart hun effect op het centrale zenuwstelsel. De distributie is afhankelijk van de specifieke lipofiele eigenschappen van het barbituraat, wat invloed heeft op de snelheid van de werking.Metabolisme in de lever
Barbituraten ondergaan uitgebreide levermetabolisme via cytochroom P450-enzymen. Dit proces kan variëren afhankelijk van het type barbituraat, de dosering en de gezondheid van de leverfunctie van de patiënt. Sommige barbituraten kunnen ook de activiteit van leverenzymen verhogen, wat leidt tot verhoogde afbraak van andere medicijnen. Dit fenomeen kan interageren met de werking van andere geneesmiddelen, wat belangrijk is om in gedachten te houden bij polyfarmacie.Uitscheiding via de nieren
Na metabolisme worden de actieve metabolieten van barbituraten meestal via de nieren uitgescheiden. De snelheid van uitscheiding kan worden beïnvloed door de nierfunctie van de patiënt. Bij patiënten met een verminderde nierfunctie kan het risico op ophoping van barbituraten in het lichaam toenemen, wat leidt tot vergiftiging.Therapeutische toepassingen van barbituraten
Hoewel barbituraten door de jaren heen in veel gevallen zijn vervangen door veiligere alternatieven, worden ze nog steeds toegepast voor de behandeling van bepaalde aandoeningen. De therapeutische rol van barbituraten blijft dus belangrijk in specifieke klinische scenario's.Behandeling van epilepsie
Barbituraten zoals fenobarbital worden nog steeds gebruikt voor de behandeling van epilepsie, vooral bij patiënten die niet goed reageren op andere antiepileptica. Fenobarbital helpt de frequentie van aanvallen te verminderen door het versterken van de GABA-werking en het remmen van zenuwactiviteit in de hersenen. Het wordt vaak gebruikt als onderhoudsbehandeling bij chronische gevallen van epilepsie.Inductie van slaap en behandeling van slapeloosheid
Barbituraten werden vroeger veel gebruikt voor de behandeling van slapeloosheid door hun kalmerende en slaapverwekkende eigenschappen. Hoewel ze nu grotendeels zijn vervangen door andere geneesmiddelen, zoals benzodiazepinen, worden ze soms nog steeds ingezet bij mensen die resistent zijn tegen andere slaapmiddelen. Het gebruik van barbituraten voor slaapstoornissen wordt echter sterk gereguleerd vanwege het risico op verslaving en overdosering.Pre-anesthetische sedatie
In de anesthesiepraktijk werden barbituraten zoals thiopental gebruikt voor hun snelle inductie van anesthesie. Hoewel ze nog steeds in bepaalde omstandigheden worden toegepast, worden ze vaak vervangen door veiliger en effectievere anesthetica. Thiopental wordt nog steeds gebruikt voor het opwekken van algemene anesthesie bij korte operaties, waarbij snel effect nodig is.Indicatie: Onderdrukken van het centrale zenuwstelsel
Barbituraten worden door artsen af en toe voorgeschreven voor het onderdrukken van het centrale zenuwstelsel. Dit gebeurt voor de behandeling van:- Alcohol- en benzodiazepine-vergiftiging
- Angststoornissen
- Een verhoogde druk in de schedel
- Epilepsie
- Extreme slapeloosheid
- Spanningshoofdpijn
Deze medicatie wordt enkel voorgeschreven wanneer veiligere en recentere klassen van medicijnen niet effectief zijn. Ook kunnen deze medicijnen nuttig zijn voor de inductie van anesthesie.
Voorbeelden van barbituraten zijn:
- Amobarbital (Amytal)
- Butabarbital (Butisol)
- Pentobarbital (Nembutal)
- Secobarbital (Seconal)
- Belladonna en phenobarbital (Donnatal)
- Butalbital / Paracetamol / caffeine (Esgic, Fioricet)
- Butalbital / Aspirine / caffeine (Fiorinal Ascomp, Fortabs)
Indeling van medicatie
De indeling van barbituraten gebeurt op basis van de duur van de actie. Langwerkende barbituraten hebben effecten die tot 24 uur aanhouden. Deze geneesmiddelen worden door artsen ingezet in combinatie met andere geneesmiddelen voor de behandeling van epilepsie, waarbij de langdurige werking helpt bij het voorkomen van aanvallen. Barbituraten met een middellange werkingsduur werken zes tot twaalf uur en worden voorgeschreven om slapeloosheid te verlichten. Kortwerkende barbituraten zijn bruikbaar om inslaapproblemen te verhelpen. Zeer kortwerkende barbituraten worden intraveneus (via een ader) toegediend om bewusteloosheid bij patiënten te veroorzaken. Dit is nodig voor patiënten die een operatie moeten ondergaan. Nadat de patiënt bewusteloos is, wordt door de anesthesist gasvormige anesthetica toegediend om de onbewuste toestand te handhaven.Bijwerkingen van barbituraten

- Braken
- Buikpijn
- Diarree
- Duizeligheid
- Een lage bloeddruk (hypotensie)
- Een verdoofd gevoel
- Een vertraagde ademhaling
- Een vertraagde hartslag
- Hoofdpijn
- Medicatieverslaving (*)
- Misselijkheid
- Prikkelbaarheid
- Slaperigheid
- Verwardheid
Verslaving en afkickverschijnselen van barbituraten
Een van de grootste nadelen van barbituraten is het potentieel voor verslaving en afhankelijkheid. Het gebruik van barbituraten kan leiden tot zowel fysieke als psychologische afhankelijkheid, wat problematisch kan zijn bij langdurig gebruik. Dit maakt het belangrijk om alternatieven te overwegen voor chronisch gebruik en een zorgvuldige monitoring van patiënten die deze medicijnen gebruiken.Mechanisme van verslaving
Barbituraten kunnen leiden tot verslaving door hun vermogen om de werking van GABA, een remmende neurotransmitter in het centrale zenuwstelsel, te versterken. Dit versterkt het gevoel van euforie en kalmering bij gebruik, wat bij sommige patiënten kan leiden tot misbruik. Na verloop van tijd wordt tolerantie opgebouwd, waardoor de patiënt grotere hoeveelheden nodig heeft om hetzelfde effect te bereiken, wat de afhankelijkheid versterkt.Ontwenningsverschijnselen bij stoppen met barbituraten
De ontwenningsverschijnselen van barbituraten kunnen ernstig en potentieel levensbedreigend zijn. Symptomen van ontwenningsverschijnselen kunnen onder meer slapeloosheid, tremoren, verwardheid, angst, hallucinaties en zelfs epileptische aanvallen zijn. In ernstige gevallen kan de ontwenningsreactie leiden tot een levensbedreigende status epilepticus of cardiorespiratoire instabiliteit. Het is van cruciaal belang dat de afbouw van barbituraten onder medisch toezicht gebeurt.Veiligheids- en risicobeheer van barbituraten
Het gebruik van barbituraten vereist zorgvuldig risicomanagement vanwege de potentiële voor bijwerkingen, verslaving en interacties met andere geneesmiddelen. Er zijn verschillende maatregelen die kunnen helpen om de risico's te minimaliseren en de veiligheid te waarborgen bij het voorschrijven en gebruik van barbituraten.Monitoring van patiënten die barbituraten gebruiken
Patiënten die barbituraten gebruiken, moeten regelmatig worden gemonitord op tekenen van verslaving, bijwerkingen en overdosering. Het monitoren van de bloedspiegels van het geneesmiddel kan nuttig zijn om te voorkomen dat de patiënt een toxische dosis bereikt. In gevallen van langdurig gebruik, zoals bij epilepsie, is het ook belangrijk om de lever- en nierfunctie te controleren om ongewenste bijwerkingen te voorkomen.Alternatieven voor barbituraten
Gezien de risico's van barbituraten, worden ze vaak vervangen door veiliger en effectievere middelen, zoals benzodiazepinen of andere antiepileptica. Benzodiazepinen hebben een vergelijkbaar kalmerend effect, maar met een lager risico op verslaving en een veiliger profiel. Voor de behandeling van slapeloosheid en angst kunnen andere geneesmiddelen, zoals selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI's), ook effectiever en veiliger zijn.Educatie van patiënten over veilig gebruik
Het verstrekken van gedetailleerde voorlichting aan patiënten over de risico's van barbituraten is essentieel voor het waarborgen van veilig gebruik. Patiënten moeten worden geïnformeerd over de gevaren van misbruik, de mogelijke verslavingsrisico’s, de symptomen van een overdosis en het belang van het volgen van de voorgeschreven dosering. Ook moeten patiënten bewust worden gemaakt van mogelijke interacties met andere geneesmiddelen en de noodzaak van regelmatige medische controles.Interactie met andere medicijnen
Barbituraten moeten voorzichtig worden gebruikt in combinatie met andere medicijnen. De barbituraten versnellen namelijk de afbraak van bepaalde andere medicijnen, wat leidt tot een verminderde effectiviteit. Voorbeelden van deze medicijnen die interageren met barbituraten zijn:- Atazanavir (Reyataz)
- Boceprevir (Victrelis)
- Lurasidon (Latuda)
- Ranolazine (Ranexa)
- Ritonavir (Norvir)
- Telaprevir (Incivek)
- Voriconazol (Vfend)
Bij het gelijktijdig gebruik van barbituraten en andere antidepressiva is voorzichtigheid geboden, omdat dit kan leiden tot overmatige sedatie, lethargie en in ernstige gevallen zelfs coma en overlijden. Voorbeelden van deze antidepressiva zijn:
- Alprazolam (Xanax)
- Clonazepam (Klonopin)
- Diazepam (Valium)
- Zaleplon (Sonata)
- Zolpidem (Ambien)
Zwangerschap of tijdens het geven van borstvoeding
Van barbituraten is aangetoond dat ze de kans op aangeboren afwijkingen vergroten. Dit geneesmiddel is soms echter nodig bij ernstige ziekten of andere situaties die het leven van de moeder bedreigen. De arts zal het voorschrijven van het medicijn steeds zorgvuldig afwegen. Barbituraten gaan ook over in de moedermelk en kunnen dan bij de baby slaperigheid, een trage hartslag, kortademigheid of ademhalingsproblemen veroorzaken.Ontwenningsverschijnselen
Abrupt stoppen met barbituraten bij patiënten die de medicatie al meer dan een maand gebruiken, kan ernstige ontwenningsverschijnselen veroorzaken, zoals hallucinaties, hoge koorts en toevallen.Overdosis van oudere klasse van geneesmiddelen
Barbituraten zijn extreem gevaarlijk bij een overdosis. Symptomen van een overdosis zijn:- Coma en de dood
- Concentratieproblemen
- Coördinatieproblemen
- Een ongewoon langzame en oppervlakkige ademhaling
- Spraakstoornissen
- Traagheid
Patiënten die een overdosis barbituraten overleven, ervaren mogelijk blijvende nierschade.