Extra vitamine D in de winter

Dat jonge kinderen en ouderen extra vitamine D nodig hebben, is algemeen bekend. Maar dat extra vitamine D voor ons allemaal goed doet in de wintermaanden is minder bekend. Vitamine D wordt aangemaakt in ons lichaam zelf, door zonlicht. Maar dan moet er wel zonlicht zijn. En in Nederland hebben we echt donkere en grijze dagen in de wintermaanden, dus is de kans daar dat we vitamine D tekort komen. In Finland slikt men standaard een hoge dosis extra vitamine D in de wintermaanden. Daar zijn de winters nog donkerder dan in onze Nederlandse winters. Vitamine D wordt dus met behulp van zonlicht in de huid aangemaakt. Vitamine D is in beperkte mate aanwezig in de voeding, met name in vis. Door de nieren en de lever wordt vitamine D omgezet in actieve vorm. Dit is belangrijk voor de lichaamscellen.

Vitamine D, de functies hiervan

• Zorgt voor de opname van calcium en fosfor uit de darmen.(Fosfor geeft stevigheid aan het skelet en speelt een rol bij de energievoorziening van het lichaam. Ook voor de stofwisseling van eiwitten, koolhydraten en vetten is fosfor belangrijk)
• Regelt het fosforgehalte en calciumgehalte in het bloed.
• Is goed voor de vorming van botweefsel.
• Is goed voor het immuunsysteem.
• Bevordert celontwikkeling.
• Remt foute celwoekering af.
• Is verantwoordelijk voor de spierkracht en spierontspanning.

Tekort aan vitamine D

Een tekort aan vitamine D komt dus meestal door te weinig zonlicht. Bekend is dat kinderen en ouderen extra vitamine D nodig hebben, en tevens mensen met een donkere huidskleur, mensen die te weinig buitenkomen, en allochtone vrouwen die veel huid bedekt hebben door kleding. Minder bekend is dat wij in de wintermaanden in Nederland allemaal te weinig zonlicht krijgen en dus tekort aan vitamine D kunnen hebben. Een tekort aan vitamine D wordt ook aangetroffen bij mensen met de ziekte van Crohn, hoge bloeddruk, sommige vormen van kanker, MS, reumatische artritis. Ook mensen die corticosteroïden gebruiken lopen kans om een tekort te hebben/krijgen. In de zomer is een kwartier blootstelling aan de zon genoeg om voeldoende vitamine D te krijgen. Maar tijdens de wintermaanden is dit niet mogelijk. Niet alleen in Finland slikt men extra vitamine D. In Canada heeft het nationale kankerinstituut het advies gegeven om tijdens de wintermaanden extra vitame D te nemen. Extra vitamine D slikken in Nederland tijdens de wintermaanden is ook geen overbodige luxe.

Bij een tekort aan vitamine D is er kans op het ontstaan van:

• Osteoporose (botontkalking)
• Zwakke spieren en spierkrampen
• Auto-immuunziektes zoals MS, diabetes of reumatische artritis
• Kanker, als borst-, darm-, prostaatkanker.

Vitamine D en wetenschappelijke onderzoeken

Kanker: In een vier jaar durend onderzoek is gebleken dat vitamine D + calcium de kans op kanker verminderd. Er zijn meer onderzoeken geweest met betrekking tot de werking van vitamine D bij kanker, en in deze onderzoeken betrof het darm-, prostaat-, borst-, eierstokkanker. Gebleken is dat vitamine D de kankervorming belemmert.
Spierkracht: Uit een onderzoek onder ouderen bleek dat extra vitamine D de spierkracht verbetert en er zodoende minder kans is op botbreuken (sowieso al omdat er minder kans op valpartijen is).
Immuunsysteem en reuma: Vitamine D blijkt een belangrijke rol te spelen in het deel van het immuunsysteem dat foute afweerreacties onderdrukt. Bij te weinig vitamine D worden sommige belangrijke afweerstoffen in het lichaam onvoldoende gevormd. Extra inname van vitamine D om auto-immuunziektes te voorkomen staat momenteel in de belangstelling. Bij een ander onderzoek liet een groep proefpersonen die het hoogste gehalte vitamine D innam, minder risico zien op reumatische artritis.
Zwangerschap: Er is een aanzienlijk verband tussen te weinig inname van vitamine D bij zwangere vrouwen en een hogere kans op diabetes I bij de kinderen.
Multiple Sclerose: Het verband tussen vitamine D inname en MS is eveneens onderzocht middels een 15-jarig onderzoek. Vrouwen die voldoende extra vitamine D hadden ingenomen hadden 41% minder kans gelopen op MS, dan vrouwen die geen extra vitamine D geslikt hadden. Bij een ander onderzoek onder mensen met MS bleek ook duidelijk dat de inname van extra vitamen D leidde op een remmende werking op het verloop van de MS. Bij proefpersonen met een donkere huidskleur leidde de inname van extra vitamine D niet tot een verschil.