Tekenbeet, wat nu?

Teken zijn kleine spinachtige beestjes die voor grote problemen kunnen zorgen. Een tekenbeet kan ziektes met zich meebrengen. Hoe kun je het beste handelen als je een tekenbeet hebt? Hoe kun je de beten van een teek voorkomen? Wat is een teek nou eigenlijk voor een beestje? En wat is de ziekte van Lyme?

Wat zijn teken?

Teken zijn dieren die bij de groep parasitaire mijten hoort en ze vallen ook onder de klasse spinachtigen. Een teek leeft van het bloed van gewervelde dieren, zoals vogels, zoogdieren en reptielen. Een teek bijt zich vast in de huid en zuigt zichzelf vol met bloed. Ze kunnen zich ook aan mensen vastzuigen. De maaltijd kan uren tot dagen duren, en dan laten ze zich weer los van hun ‘gastheer’. Er zijn veel verschillende soorten teken, maar de bekendste is toch wel de schapenteek. Deze kan ook de ziekte van Lyme meebrengen. Teken komen voornamelijk voor in bosrijke gebieden. Een teek wacht op een struik, plant of boom op een gastheer. Ze zijn heel erg zuinig met hun energie en kunnen een jaar zonder voedsel. Er bestaan zelfs soorten die vijf jaar zonder voedsel kunnen.

Voorkom een tekenbeet

Voorkomen is altijd beter dan genezen en daarom is het verstandig om in bosrijke gebieden op de paden te lopen. Pas extra op als je door hoog gras of langs struiken loopt. Ga je toch van de paden af? Zorg dan dat je kleding aanhebt die je huid zoveel mogelijk bedekt. Doe broeken met lange pijpen aan en shirts met lange mouwen. Ook is het verstandig om iets op het hoofd te doen. Vooral bij kinderen is dit erg belangrijk: vanwege de lengte en het speelse gedrag hebben kinderen regelmatig teken op hun hoofd.

Daarnaast bestaan er enkele middelen die teken op afstand houden, zoals anti-muggenmiddelen met DEET. Ook is er Permethrin, dat je op de kleren kan doen. Let op, dit middel moet je niet op de huid smeren. Tevens zijn er speciale sprays tegen teken. Sommige mensen beweren dat het eten van knofloook kan helpen om een tekenbeet te voorkomen.

Is er toch een mogelijkheid dat je gebeten bent door een teek? Controleer dan het lichaam goed op teken. Je voelt een beet meestal niet. Controleer ook altijd de honden en katten die buiten zijn geweest. Zij kunnen tekenbeten hebben en de mogelijkheid bestaat dat de teken hierdoor in huis terecht komen.

Teken verwijderen

Als je een teek tegenkomt op je lichaam moet je deze zo snel mogelijk verwijderen en het liefste binnen 24 uur, omdat het besmettingsgevaar dan een stuk kleiner is. Er zijn verschillende manieren om teken te verwijderen, maar zorg er altijd voor dat de teek heel blijft en dat je hem niet plet, samenknijpt of doorboort. Je mag de teek ook niet met alcohol of olie behandelen. In al deze gevallen heb je de mogelijkheid dat de teek zijn maaginhoud leegmaakt in het bloed. De kans op besmetting van een ziekte is dan erg groot. Let er ook goed op dat je de teek er in één keer uithaalt en dat zijn kop niet achterblijft in je lichaam. Alcohol kun je het beste pas gebruiken nadat de teek eruit is, om de boel te ontsmetten.

Je kunt gebruik maken van verschillende hulpmiddelen om de teken te verwijderen. Zo heb je de tekenpincet. Zo’n pincet heeft een vrij platte bek en zorgt ervoor dat de teek niet geplet wordt. Op het moment dat de pincet vast zit kun je de teek er rustig uitdraaien. Trek niet, want dan heb je het risico dat de teek zijn kop verliest.

Behalve de pincet zijn er ook andere hulpmiddelen, zoals een speciale lepel of kaart. Alle attributen hebben een duidelijke handleiding en het is verstandig goed te lezen wat er staat geschreven, zodat je op een goede manier te werk gaat. Mensen die veel in natuurrijke omgevingen komen doen er goed aan sowieso iets aan te schaffen om teken mee te verwijderen.

Ziekte van Lyme

Ongeveer 1 op de 4 teken in Nederland en België dragen de ziekte van Lyme met zich mee. Deze ziekte wordt ook wel Lymeziekte of Lyme-borreliose genoemd. De ziekte van Lyme wordt overgedragen door de schapenteek. De ziekte heeft veel verschillende symptomen waardoor het soms erg lastig is om de oorzaak te achterhalen. De symptomen van de ziekte van Lyme zijn daarnaast erg vaag. Zo kun je last hebben van hoofdpijn, duizeligheid, vermoeidheid, spierpijn, koorts of huiduitslag. Bij veel gevallen van de ziekte van Lyme ontstaat er een grote rode vlek op de huid vlakbij de plek waar je gebeten bent. In de loop der dagen kan deze vlek groter worden. Deze vlek is echter niet bij iedereen zichtbaar. In een later stadium kun je last krijgen van ernstigere symptomen. Deze kunnen zowel neurologisch, psychologisch als lichamelijk zijn en zijn zeer uiteenlopend. Het stellen van de juiste diagnose is daardoor niet altijd even gemakkelijk.

De behandeling voor de ziekte van Lyme is afhankelijk van de symptomen en het stadium waarin de ziekte zich bevindt. Op het moment dat de rode vlek op de huid verschijnt kan je een antibioticakuur krijgen. In een later stadium zit de kans erin dat de antibiotica via een infuus wordt toegediend. In een later stadium is er helaas geen garantie dat alle symptomen zullen verdwijnen na behandeling.

Het is belangrijk om alles goed in de gaten te houden nadat je gebeten bent in een teek. Ga direct naar de huisarts als je het niet vertrouwt. Je kunt beter te voorzichtig zijn, dan te lang wachten. Als er binnen enkele weken of maanden verschijnselen zijn, twijfel dan niet en maak meteen een afspraak. Hoe eerder je erbij bent, hoe beter de ziekte te behandelen is.