Recordaantal teken voor onderzoek gevangen. Waarom?

Tijdens een dag in de natuur kun je vervelende tekenbeten opdoen. Teken zijn vervelende spinachtige beestjes, die o.a. de ziekte van Lyme kunnen overbrengen. In 2013 is een recordaantal teken gevangen, bestemd voor onderzoek. Meer teken, meer kans op Lyme? De Universiteit van Wageningen doet hier onderzoek naar.

Teken

Teken zijn spinachtige, kleine parasieten. Een teek bijt zich vast in de huid van een slachtoffer, en zuigt het bloed op. Na enkele uren of soms ook dagen, laat de teek zich weer vallen. Van een tekenbeet merk je op zich niet zo veel. Het is niet echt pijnlijk. De enige manier om te weten of je een teek op je lijf hebt zitten, is je lijf controleren.

Ziekten

Een beet die je niet voelt, een klein beestje dat hooguit enkele druppels bloed opzuigt, waar maken we ons druk over? Het zou ook niet zo’n punt zijn, ware het niet, dat de teek gemakkelijk ziekten kan overbrengen. Doordat de teek in contact komt met veel verschillende gastheren, is het beestje een verzamelvat van virussen en bacteriën. Zo kan een teek bijvoorbeeld de ziekte van Lyme overbrengen, veroorzaakt door de Borrelia-bacterie. Beestjes die vervelende ziekten overbrengen, daar moet onderzoek naar worden gedaan, om gezondheidsrisico's te voorkomen. En waar voorkomen niet lukt: behandelen. De Universiteit van Wageningen voert, samen met het RIVM, daarom onderzoek uit naar teken. De eerste stap: teken vangen en de populatie in kaart brengen, samen met de gezondheidsrisico's.

De ziekte van Lyme

De Borrelia-bacterie, waar teken mee besmet kunnen zijn, kan de ziekte van Lyme overbrengen. Dit is een infectieziekte, waar je in het begin nog niet zoveel van merkt, maar die op lange termijn flinke gevolgen kan hebben. Hoe sneller je erbij bent, hoe beter. Aangezien teken de directe overbrengers zijn, moet je bij een tekenbeet altijd naar de huisarts, zodat je preventieve antibiotica toegediend kunt krijgen. Je kunt ook na een tekenbeet via tekenradar.nl doorgeven waar je de tekenbeet hebt opgelopen. Als je ook de teek hebt bewaard, kun je uitgenodigd worden om mee te doen aan een onderzoek.

Onderzoek en records

De Universiteit van Wageningen doet, samen met het RIVM, onderzoek naar de teken. Zo wordt onderzocht hoeveel teken in ons land voorkomen, en of dit aantal wijzigt ten opzichte van andere jaren. Ook wordt bekeken, in hoeverre de gevonden teken besmet zijn met de ziekte van Lyme. Het aantal teken in Nederland neemt toe, in ieder geval is in 2013 het recordaantal van 16500 teken gevangen voor het onderzoek. Sinds het onderzoek is begonnen, in 2006, is dit het hoogste aantal, en ligt wel 64 % hoger dan het aantal gevangen exemplaren van 2012. Het aantal met de Borellia-bacterie besmette exemplaren ligt ongeveer op 23 %, veel hoger dan het Europees gemiddelde van ongeveer 10%.

Onderzoek en maatregelen

Het oprukkend aantal teken, gecombineerd met het aantal met Borellia-besmette exemplaren, maakt het nemen van maatregelen wel nodig. Het is belangrijk, dat de ziekte van Lyme kan worden voorkomen, bijvoorbeeld door een eenmalige dosis antibiotica na een beet. Bij dit preventieonderzoek zal een deel van de doelgroep na een tekenbeet antibiotica krijgen, een ander deel juist niet. Gekeken zal worden, of het gegeven antibioticum voldoende bescherming biedt tegen de ziekte van Lyme. Van dit onderzoek zijn nog geen definitieve resultaten bekend. In Amerika zijn er met een soortgelijk onderzoek al wel positieve resultaten te melden, maar daar komen net iets andere soorten teken voor. In Nederland gaat het vooral om de schapenteek. Omdat het onderzoek nog loopt, zul je dus vooral zelf moeten opletten.

Preventie en actie

Teken zitten vaak in het hoge gras, kruipen graag tussen je kleren. Probeer het dragen van korte broeken en rokken op je natuurwandeling daarom te vermijden. Na een dagje in de natuur is het goed je hele lijf te controleren op teken. Of je laat dat een ander doen, dat kan ook. Tref je een teek aan, veeg die dan niet zonder meer van je lijf. Je doodt er de teek mee, daar die kan in dat stressmoment braken. Omdat hij met zijn kop in je lijf zit, komt alles in je lijf terecht, wat het risico op infectie alleen maar verhoogt. Gebruik een speciale tekentang om de teek veilig te verwijderen.