Een operatie ondergaan: algemene informatie

Als u geopereerd moet worden en hiervoor in het ziekenhuis moet worden opgenomen, is het handig om een aantal dingen te weten. Zoals wat u mee moet nemen naar het ziekenhuis, en wat u kunt verwachten rondom de operatie. Sommige informatie is handig voor iedereen, maar de medische informatie is natuurlijk afhankelijk van het soort operatie en verschilt ook per patiënt.

Algemene informatie over het ondergaan van een operatie

Voor wie een operatie moet ondergaan is het handig een aantal dingen te weten. Het gaat hier om algemene informatie, die is van belang voor iedereen. Sommige dingen kunnen verschillend zijn voor de ene persoon of de andere, afhankelijk van de aard van de operatie en de conditie van u als patiënt. Het gaat om de periode vlak voor en na een chirurgische ingreep in het ziekenhuis, waarbij een opname nodig is (klinische behandeling).

Wat moet u meenemen op de dag van de operatie?

U heeft een tijd meegekregen waarop u zich moet melden bij de afdeling waar u wordt opgenomen. Wat u voor de opname mee moet nemen zijn de volgende dingen:

• uw patiëntenplaatje
• naam en het telefoonnummer van een contactpersoon
• pasje van de ziektekostenverzekering
• op papier eventuele bijzonderheden over een uw dieet
• de medicijnen die u gebruikt, in hun originele verpakking; uw arts en de verpleegkundigen moeten weten wat u gebruikt
• toiletartikelen
• (lees)bril, lenzendoosje en -vloeistof
• nachtkleding
• badjas en pantoffels of slippers
• wat reserve ondergoed, een paar sokken
• makkelijke kleding die ruim valt bij het te opereren lichaamsdeel
• wat kleingeld of chippas voor eenmalig gebruik met een klein tegoed erop (nodig voor sommige ziekenhuizen)
• eventueel: een puzzelboekje, boek, tijdschrift of iets anders ter verstrooiing

Wat kunt u beter niet meenemen?

In verband met het risico op diefstal of verlies kunt u sommige dingen beter niet meenemen naar het ziekenhuis, dat is namelijk niet aansprakelijk voor het verlies van eigendommen van patiënten. Te denken valt aan:

• bankpasjes
• groot bedrag aan contant geld
• sieraden, dure horloges
• dure kledingstukken
• diefstalgevoelige electronica zoals e-reader

Allergieën

Wanneer u weet dat u allergisch bent voor bepaalde stoffen zoals medicijnen of voedingsmiddelen, zorg dan dat uw behandelend arts en de verpleegkundige op de afdeling dit weten. Het kan bijvoorbeeld gaan om een allergie voor pleisters, jodium, penicilline, bepaalde soorten fruit, melkproducten. Ga er niet vanuit dat dit wel bekend zal zijn, liever een keer extra gemeld dan een keer te weinig.

Een contactpersoon aanwijzen

Voor de artsen en verpleegkundigen in het ziekenhuis is het handig als u van te voren doorgeeft wie voor u de contactpersoon is tijdens uw opname. Deze persoon is dan de tussenpersoon bij contact van het ziekenhuis met familie en bekenden. Het personeel van het ziekenhuis mag dan alleen informatie over u doorgeven aan deze contactpersoon. Zij moeten dus de naam en het telefoonnummer van deze persoon weten.

Welke mensen van het ziekenhuis komen langs vóór de operatie?

Als u wordt opgenomen komt er meestal eerst een verpleegkundige bij u langs die u bekend maakt met de gang van zaken op de afdeling en de voorbereiding op de operatie. Daarna komt in de loop van de dag de arts bij u kijken, als het nodig is doet deze nog een lichamelijk onderzoek. Eventueel komt de fysiotherapeut u een bezoek brengen. Het kan zijn dat u alvast wat oefeningen leert om na de operatie beter te kunnen ademhalen en hoesten. Dit komt de werking van de longen ten goede. Als u rookt kunt u het beste tenminste twee dagen vóór de operatie hier mee stoppen.

Wat gebeurt er in de uren vóór het ondergaan van de operatie?

• Omdat u onder narcose gaat moet u nuchter zijn, daarom mag u niets meer eten of drinken vanaf 24.00 uur de vorige avond. Hiermee wordt voorkomen dat u overgeeft en zich verslikt tijdens de narcose. Soms kan er nog een licht ontbijt worden gebruikt als de operatie later op de dag zal plaatsvinden; dit wordt besloten in overleg met de anesthesist.
• Sommige patiënten krijgen een injectie om trombose te voorkomen, die na de operatie elke dag herhaald wordt tot ze weer uit bed kunnen om te lopen. Een en ander is ook afhankelijk van de leeftijd, lichamelijke conditie en het soort operatie.
• Als u een kunstgebit of contactlenzen draagt: die moeten uit voordat u naar de operatiekamer gaat. Een gehoorapparaat mag wel inblijven.
• Nagellak en make-up moeten verwijderd zijn; de anesthesist kan tijdens de operatie aan de (natuurlijke) kleur van de huid zien hoe uw toestand is.
• Het kan zijn dat u geschoren moet worden; of en wanneer dat nodig is is afhankelijk van de ingreep.
• Het kan zijn dat u een klysma krijgt toegediend, ook afhankelijk van de operatie. Hierbij wordt het uiteinde van de darm leeggespoeld met behulp van een vloeistof die door de verpleegkundige in de anus wordt ingebracht. Dit doet geen pijn.
• De operatie is op een bepaalde tijd gepland, maar het kan voorkomen dat u wat later geholpen wordt omdat er een spoedoperatie tussendoor komt of omdat een de operatie van een andere patient langer duurde dan verwacht. Dat is vervelend, maar er is op dat moment helaas niets aan te doen.
• U krijgt een speciaal operatiehemd aan vlak voordat u wordt opgehaald voor de operatie.
• Misschien krijgt u een kalmerend middel. Dit kan zijn als een tablet of via een injectie in uw been; dit heeft te maken met de verdoving tijdens de operatie. Het kan zijn dat u hier al slaperig van wordt. Ook kunt u hier een droge mond van krijgen.
• Soms is het nodig dat van tevoren een infuus wordt ingebracht, bijvoorbeeld voor het toedienen van antibiotica.

De dagen na de operatie

Na de operatie is het belangrijk dat u zo snel mogelijk weer wat beweegt; dat is belangrijk voor de bloedsomloop en spijsvertering. Bewegen in bed kan daarbij al helpen, zoals rechtop gaan zitten en omdraaien. Dit is goed voor het herstel en helpt ook doorliggen voorkomen. Het is wel belangrijk dat u daarbij de wond ontziet, en moet uzelf niet forceren hierbij. De verpleegkundigen op de afdeling zullen u vertellen hoe u dit het beste kunt aanpakken. Vaak wordt u op de eerste dag na de operatie al geholpen om even uit bed te komen, de dag erna gevolgd door wat te lopen. Als het goed gaat mag u later weer douchen en worden de injecties tegen trombose gestopt.

Het is voor de werking van de longen heel belangrijk dat u regelmatig even diep ademhaalt na de operatie. Slijm moet goed opgehoest worden om problemen te voorkomen. Druk eventueel een kussentje tegen de wond om de pijn te dempen tijdens het hoesten. Het verloop van bovenstaande zaken is afhankelijk van de aard van de operatie die u hebt ondergaan. Bij elke operatie kunnen complicaties voorkomen; niet altijd zijn die ernstig, maar dat kan wel gebeuren. Het heeft onder andere te maken met de conditie van de patiënt en het soort operatie. Voorbeelden hiervan zijn een bloeding of een infectie.

Zodra het mogelijk is, afhankelijk van hoe het gaat, zult u naar huis mogen en krijgt u te horen wat u kunt doen in het belang van uw verdere herstel. Heeft u nog vragen, dan kunt u die altijd stellen aan de arts die u behandelt of aan uw huisarts.