Uit donorbloed worden ook vaccinaties gemaakt

Bloed geven. Veel mensen denken dat het alleen maar gebeurt om dat bloed weer aan iemand anders te geven die bijvoorbeeld veel bloed verloren heeft. Maar dat klopt niet. Donorbloed wordt ook gebruikt om medicijnen van te maken. Uit donorbloed worden bijvoorbeeld vaccinaties gemaakt. Hoe dat kan? In donorbloed zitten soms antistoffen waaruit vaccinaties kunnen worden gemaakt.

Antistoffen in bloed: vaccinaties uit maken

Om sommige ziekten te bestrijden zijn stoffen nodig die vaak in het bloed van mensen zitten die de ziekte hebben gehad of die er soms tegen zijn ingeënt. In dat geval gaat het overigens niet om een gewone bloeddonatie, maar om het geven van plasma. Bij een plasmagift wordt het bloed gescheiden in bloedcellen en in plasma. De donor krijgt in dat geval de bloedcellen weer terug, dus het is voor het lichaam van de donor minder belastend. Wel duur het geven van plasma veel langer dan het geven van “gewoon” bloed.

Geven van bloedplaatjes

Mensen die bijvoorbeeld chemotherapie ondergaan zien hun bloed na verloop van tijd ernstig achteruit gaan. Dit kan er voor zorgen dat zij hevige bloedingen krijgen omdat hun bloed niet meer stolt. Dit kan worden opgelost door het bloed aan te vullen met de bloedplaatjes van een donor.

Wat zijn bloedplaatjes?

Bloedplaatjes zorgen er met stollingseiwitten voor dat het bloed stolt. Mensen met bepaalde ziekten zoals leukemie of mensen die worden behandeld tegen kanker hebben vaak een tekort aan die bloedplaatjes. Zij kunnen dan een donatie krijgen van bloedplaatjes. Gebeurt dit niet dan kunnen ernstige bloedingen optreden die dodelijk kunnen zijn. Mensen die een tekort hebben aan bloedplaatjes hebben regelmatig een transfusie nodig. Het bloed dat zij krijgen moet zoveel mogelijk lijken op hun eigen bloed.

Tetanusvaccin uit bloedplasma

Iemand die valt en allemaal viezigheid in een wond krijgt, iemand die gebeten wordt door een dier of iemand die een andere wond oploopt met het gevaar van de tetanusbacterie krijgt vaak een tetanusinjectie. Tetanus wordt veroorzaakt door een bacterie die na een verwonding in het lichaam terecht kan komen. Dat kan al doordat er straatvuil in een wond komt. Kinderen krijgen al op jonge leeftijd een injectie tegen tetanus. Ook iemand die ernstig gewond is geraakt krijgt de afweerstoffen soms direct om een besmetting te voorkomen. Maar het tetanusvaccin moet wel ergens van gemaakt worden. En dat gebeurt bij de bloedbank. De tetanusinjectie komt uit het menselijk plasma. Wel zijn er heel veel antistoffen nodig, zodat niet iedereen in aanmerking komt. Maar heel weinig mensen in Nederland hebben namelijk genoeg afweerstoffen in het bloed. Personen die net zijn ingeënt komen daarvoor wel in aanmerking, maar de bloedbank zoekt ook mensen die zich speciaal voor dat doel willen laten inenten zodat de antistoffen daarna uit hun lichaam kunnen worden gefilterd.

Met gordelroos zorgen voor vaccin tegen waterpokken

De inenting tegen waterpokken kan worden gemaakt uit het plasma van mensen die gordelroos hebben. Gordelroos wordt namelijk veroorzaakt door hetzelfde virus dat ook voor waterpokken zorgt. Mensen die gordelroos hebben, hebben last van heel erg jeukende blaasjes op rug, borst, schouder en arm. Uit de afweerstoffen die mensen aanmaken als ze aan de aandoening lijden maakt Sanquin bloedbank een vaccin tegen waterpokken. Dit is speciaal geschikt voor kinderen die erg kwetsbaar zijn.Waterpokken kunnen levensbedreigend zijn voor kinderen die te vroeg zijn geboren of die bijvoorbeeld kanker hebben. Mensen die worden behandeld omdat ze gordelroos hebben of mensen die nog niet zo lang gelezen gordelroos hebben gehad kunnen veel afweerstoffen tegen de ziekte in het bloed hebben. Om een vaccin tegen waterpokken te maken moet de bloedbank eerst wel weten of de desbetreffende persoon inderdaad veel afweerstoffen tegen de ziekte heeft. Daarom wordt eerst een test gedaan om dat te onderzoeken.