Ons immuunsysteem

Ons immuunsysteem, of ons afweersysteem, is het complexe en slimme verdedigingsmechanisme dat ons beschermt tegen indringers van buitenaf. Ons lichaam wordt continu aangevallen door ziekteverwekkers, zoals bacteriën en virussen, maar het afweersysteem komt ook in actie tegen parasieten, zoals vlooien, luizen, teken, mijten of wormen en zelfs tegen vuil, gif of kanker.

Hoe werkt het immuunsysteem?

Ons afweersysteem werkt zo goed dat we de continue aanvallen van buitenaf niet opmerken. Mochten we toch verkouden of grieperig worden of krijgen we een infectie, dan kunnen we er in de meeste gevallen op vertrouwen dat ons afweersysteem ons weer beter maakt.

Een deel van ons immuunsysteem is aangeboren (aspecifiek) en een deel van ons immuunsysteem is verworven (adaptief). Wanneer een lichaamsvreemde stof ons lichaam binnendringt gaat het aangeboren deel direct aan het werk. Het lukt dit deel van het immuunsysteem echter niet om ons tegen alle indringers te beschermen. Het verworven deel ontwikkelt dan een afweermechanisme tegen de specifieke stof. Omdat hier tijd voor nodig is heeft de indringer enige dagen of zelfs weken de tijd om ons lichaam verder te infecteren, waardoor het ons ziek kan maken of zelfs schade kan veroorzaken. Zodra wij echter een afweersysteem tegen die specifieke indringer hebben ontwikkeld zijn wij gedurende geruime tijd goed beschermd tegen die indringer. Bij vaccins wordt van die eigenschappen gebruik gemaakt.

Waaruit bestaat ons immuunsysteem?

Ons lichaam kent veel verschillende afweersystemen. Tranen, oorsmeer, snot bijvoorbeeld werkt alles wat er niet hoort naar buiten. De huid en de slijmvliezen proberen zoveel mogelijk stoffen die niet in ons lichaam horen buiten te houden. In het spijsverteringssysteem wordt bepaald welke stoffen worden opgenomen en welke stoffen weer uitgescheiden moeten worden. Het lymfevatenstelsel dat naast het bloedvatenstelsel ligt neemt afvalstoffen op die bij de lymfeklieren verwijderd worden. Achter in de mond en de neus zit ook lymfklierweefsel dat ziekteverwekkers opvangt. De amandelen achter in de neus en keel en achter de tong bestaat uit verdikt lymfklierweefsel en vormen een extra bescherming. De milt heeft een functie bij het verwijderen van afvalstoffen uit het bloed. Tussen het borstbeen en de luchtpijp hebben kinderen een heel belangrijk orgaan dat zwezerik of thymus heet. Hier rijpen T-lymfocyten en worden de ‘geheugencellen’ gevormd. Deze cellen onthouden hoe het lichaam bepaalde ziekteverwekkers heeft aangepakt, zodat het lichaam bij een volgende aanval sneller kan reageren.

Een ander belangrijk deel van ons immuunsysteem bestaat uit witte bloedcellen (leukocyten). Er zijn verschillende soorten witte bloedcellen die allen hun eigen functie hebben. Zo zijn er witte bloedlichamen die indringers omsluiten zoals bacteriën, waarna de indringers worden afgebroken en kunnen worden hergebruikt of uitgescheiden. Andere witte bloedcellen geven actieve stoffen af aan de omgeving, waardoor een bepaalde immuunreactie op gang komt. Nog weer andere witte bloedcellen stimuleren T-lymfocyten (T-cellen) die antistoffen maken. Die antistoffen passen als een soort sleutel op de te verwijderen stof, waarna het geheel alsnog door witte bloedlichamen worden omsloten en afgebroken.

Immunologie

Immunologie is de wetenschap die het immuunsysteem onderzoek. Het immuunsysteem is het afweermechanisme dat een lichaam verdedigt tegen cellen en stoffen die niet in het lichaam horen. Deze binnengedrongen vreemde organismen en stoffen kunnen een heel scala aan ziekten veroorzaken in het hele lichaam, zoals huidziekten, hartziekten, spierziekten, bloedziekten, darmziekten, griep en verkoudheid, maar ook kanker.

Auto-immuunziekten en immuundeficiëntie

Wanneer het immuunsysteem niet of niet goed werkt is er sprake van immuundeficiëntie. SCID, wat een afkorting is van Severe Combined Immuno Deficiency Syndrome, is een aangeboren immuundeficiëntie. Deze afwijking wordt ook wel Boy in the Bubble Syndroom genoemd, omdat de jonge kinderen erg vatbaar zijn voor infecties van buitenaf en daarom in een steriele omgeving moeten leven. Aids is een afkorting van Acquied Immune Deficiency Syndrome en is dus niet een aangeboren, maar een opgelopen aandoening. Het HIV-virus verzwakt het immuunsysteem.

Wat vaker voorkomt zijn de vele auto-immuunziekten, waarbij het immuunsysteem overactief is en zich tegen het eigen lichaam keert. Minstens 5% van de mensen in Nederland heeft last van een of andere vorm van auto-immuunziekten. Auto-immuunziekten zijn complexe aandoeningen waar meerdere factoren bij betrokken zijn. Wat er gebeurt bij deze ziekten, die bijna ieder orgaan kan aantasten, is meestal wel duidelijk. Waarom het ontstaat is een moeilijker verhaal. Er is meestal sprake van een combinatie van genetische, immunologische en hormonale factoren.
© 2010 - 2024 Samke, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Auto-immuunziekten behandelen met parasieten uit varkenspoepAuto-immuunziekten behandelen met parasieten uit varkenspoepIn de rijke, meer ontwikkelde landen met een goede hygiëne worden wij en onze kinderen veel minder blootgesteld aan ziek…
Auto-immuunziekten: Als je lichaam zichzelf aanvaltAuto-immuunziekten: Als je lichaam zichzelf aanvaltBij een auto-immuunziekte valt je lichaam zichzelf aan en ben je dus eigenlijk je eigen ziekteverwekker. Auto-immuunziek…
Auto-immuunziekten: oorzaken, typen, behandeling, prognoseAuto-immuunziekten: oorzaken, typen, behandeling, prognoseHet immuunsysteem beschermt het lichaam tegen infecties en kanker. Bij auto-immuunziekten verloopt die bescherming niet…
Auto-immuunziekten: Natuurlijke middelen en remediesDe belangrijkste symptomen bij auto-immuunziekten zijn gerelateerd aan ontstekingen in het lichaam. De medicatie voor zi…

Mijten, spinachtige ectoparasietenMijten zijn spinachtige parasieten die vaak uitwendig leven, maar ook inwendige problemen kunnen veroorzaken. Ze zijn in…
Bronnen en referenties
  • www.wikipedia.nl www.medicinfo.nl www.rug.nl www.pathofysiologie.nl
Samke (50 artikelen)
Gepubliceerd: 19-10-2010
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 1
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.