Vitamines het hele jaar door
Hoewel ons lichaam het hele jaar door evenveel vitamines nodig heeft, begeleidt een extra vitaminepilletje in de winter het ontbijt bij steeds meer mensen. De vraag steekt dan de kop op of dat wel nodig is. Omdat vitamine D in onze huid wordt aangemaakt onder invloed van het zonlicht of het daglicht is vitamine D de enige vitamine die seizoensgebonden is.
Verband tussen vitamine D en de winter
Omdat vitamine D in onze huid kan worden aangemaakt onder invloed van het daglicht of onder invloed van de zon, is vitamine D inderdaad de enige vitamine die gebonden is aan het voorjaar en het zomerseizoen. Immers in de winter zijn de dagen korter en kom je veel minder in aanraking met de zon of het daglicht. Daarbij komt dat wanneer je ouder wordt of wanneer je een donkere huidkleur hebt je huid minder vitamine D aanmaakt.
Wel of geen extra vitamine in de winter?
Het innemen van een vitamine-supplement is aan te bevelen, wanneer je in de winter minder eet, door
- 1. het lijnen;
- 2. een griepje;
- 3. verkoudheid;
- 4. keelpijn.
Opmerking
In de winter heb je vaak wat minder weerstand, waardoor allerlei aandoeningen 's winters vaker voorkomen. Deze aandoeningen zijn niet tegen te houden door het slikken van extra vitamine C. Het kan wel eventueel de duur van de ziekte wat verkorten. Echter als je minder eet, krijg je ook minder vitaminen via de voeding binnen. Dan kan een vitamine supplement wel een goede aanvulling zijn.
Ascorbinezuur
Ascorbinezuur of vitamine C is de meest bekende vitamine. In de 16de eeuw wisten zeelieden al dat citrusvruchten en verse groente scheurbuik konden voorkomen. Veel later eerst werd bekend dat die scheurbuik verband hield met een ernstig tekort aan vitamine C. Vitamine C is namelijk betrokken bij een groot aantal processen in ons lichaam. Zo is vitamine C onder meer nodig:
- 1. voor het vormen van bindweefsel;
- 2. om het ijzer uit de voeding beter door het lichaam te laten opnemen;
- 3. voor de instandhouding van onze weerstand.
Antioxidant
Vitamine C staat erom bekend een antioxidant te zijn. Antioxidanten zijn stoffen die de lichaamscellen beschermen tegen het ontstaan van schade door oxidatie en de mogelijke gevolgen daarvan. Gevolgen van oxidanten zijn onder andere:
- kanker;
- hart- en vaatziekten
Opmerking
Definitief bewijs voor het beschermen van de lichaamscellen tegen schade door oxidatie en de mogelijke gevolgen daarvan is nog niet geleverd. Onderzoeken op dit gebied geven veel verschillende resultaten. Toch hebben we vitamines hard nodig.
Vitaminenoverzicht
In totaal zijn er 13 vitaminen. Waar zitten die vitaminen in, waar zijn ze nuttig voor en wat gebeurt er wanneer er een tekort ontstaat?
Bèta-caroteen
Bèta-caroteen is een provitamine A. Dit is een stof die in het lichaam wordt omgezet in vitamine A. Bèta-caroteen vind je in:
abrikozen, andijvie, boerenkool, rode paprika, spinazie en wortelen. Bèta-caroteen is goed voor het gezichtsvermogen en de weerstand. Het is een antioxidant. Heb je een tekort aan Bèta-caroteen, dan krijg je last van oogklachten, geïriteerde slijmvliezen, telkens terugkerende infecties en haaruitval.
Vitamine A (retinol)
Vitamine A vind je in: margarine, halvarine, lever, kaas en melk. Vitamine A is goed voor de groei, het gezichtsvermogen, een gezonde huid, gezond tandvlees en gezond haar. Vitamine A wordt ook wel de anti-infectie vitamine genoemd. Heb je een tekort aan vitamine A dan krijg je last van nachtblindheid en oogaandoeningen die tot blindheid kunnen leiden. Het kan tevens leiden tot aantasting van je immuunsysteem.
Vitamine B1 (thiamine)
Vitamine B1 vind je in volkoren producten, granen, peulvruchten, aardappelen, vlees en noten. Deze vitamine is goed voor de werking van de spieren, het hart, het zenuwstelsel en de sprijsvertering. Bij een tekort kun je last krijgen van beven, verminderde coördinatie, zenuw-, hoofd- en gewrichtspijn, beriberi, beschadigingen aan de kransslagaders, vertraagde spijsvertering, prikkelbaarheid, nervositeit en een te lage bloedsuikerspiegel.
Vitamine B2 (riboflavine)
Vitamine B2 vind je in zuivelproducten, noten en ei. Vitamine B2 houdt de huid en het haar gezond. Het is verder belangrijk voor de spijsvertering en het zenuwstelsel. Bij een tekort aan vitamine B2 kun je last krijgen van brokkelige nagels, ontstekingen van het oogbindvlies, ingescheurde mondhoeken en een dikke tong.
Vitamine B3 (niacine)
Deze vitamine vind je in vis, vlees, groente en volkorenproducten. Het is goed voor de werking van het zenuwstelsel en het speelt een rol bij de energieproductie in de cellen. Bij een tekort aan vitamine B3 kunnen huidproblemen, diarree, slapeloosheid en dementie ontstaan.
B5 (pantotheenzuur)
B5 is te vinden in vis, eieren, melk en (orgaan)vlees. Het zorgt voor de opbouw van eiwitten, vetten, koolhydraten en bepaalde hormonen alsmede voor het herstel van weefsel. Bij een tekort aan vitamine B5 krijg je last van lusteloosheid, gevoelloosheid en pijnlijke steken in de voeten.
Vitamine B6 (pyridoxine)
Vitamine B6 is te vinden in aardappelen, vlees, vis, volkoren producten, bananen, granen en noten. Deze vitamine is goed voor de weerstand, de spijsvertering en de werking van het zenuwstelsel. Ook goed voor het vormen van rode bloedcellen. Bij een tekort aan vitamine B6 ontstaat bloedarmoede, gesprongen lippen en tong, nervositeit en zenuwaandoeningen.
Vitamine B8 (biotine)
Biotine is te vinden in sojaproducten, melk, eieren en noten. Het is een uitstekend vitamine voor gezond haar en een gezonde huid. Ook belangrijk voor de energieproductie en de vorming van vetzuren. Bij een gebrek aan vitamine B8 ontstaat een droge huid en gebrek aan eetlust.
Vitamine B11 (foliumzuur)
Deze vitamine zit in broccoli, spinazie, spruitjes, bonen, volkoren brood en sinaasappel. B11 of foliumzuur is goed voor de vorming van rode bloedcellen. Bij een gebrek aan dit vitamine loopt de zwangere moeder de kans dat haar baby geboren wordt met een open ruggetje. Ook kan een tekort aan foliumzuur depressie veroorzaken.
Vitamine B12 (cobalamine)
B12 zit uitsluitend in dierlijke producten. Je vindt deze vitamine in zuivelproducten en in vlees, vis en eieren. B12 zorgt voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Bij een tekort aan dit vitamine ontstaat kans op bloedarmoede en op tintelende handen of voeten.
Vitamine C (Ascorbinezuur)
Deze vitamine is een antioxidant, die je kunt vinden in citrusfruit, kiwi, koolsoorten en aardappelen. Vitamine C zorgt voor een goede weerstand tegen infecties. Verder voor goede botten, bloedvaten en tandvlees. Ook zorgt vitamine C voor de opname van ijzer in het lichaam. Bij een tekort aan vitamine C ontstaat kans op scheurbuik, bloedend tandvlees en terugkerende infrecties.
Vitamine D (calciferol)
Vitamine D wordt mede aangemaakt in de huid onder invloed van het zonlicht. Vitamine D is te vinden in margarine, halvarine, vette vis, vlees en eieren. Het zorgt voor de calciumopname in het lichaam en zorgt dus voor gezonde botten en tanden. Ook speelt vitamine D een belangrijke rol bij de instandhouding van de weerstand. Bij een tekort aan vitamine D ontstaat kans op botontkalking en een misvormd en slecht groeiend beendergestel.
Vitamine E (tocoferol)
Vitamine E is eveneens een antioxidant. Het beschermt de meervoudig onverzadigde vetzuren (de bouwstoffen van ons lichaam). Vitamine E is te vinden in plantaardige olie, noten, spinazie, avocado en pindakaas. Het is een belangrijk vitamine voor onze rode bloedcellen en het speerweefsel. Vitamine E speelt ook een rol bij de instandhouding van onze weerstand. Bij een tekort aan vitamine E kan bloedarmoede ontstaan evenals zwakke spieren en een verminderde opname van vitamine A.
Vitamine K
Deze vitamine vind je in spinazie, broccoli, boerenkool, bloemkool en mager vlees. Vitamine K wordt bij volwassenen ook aangemaakt door bacteriën in de darmen. Vitamine K zorgt voor bloedstolling en voor de vorming van sterke botten. Bij een tekort aan vitamine K kunnen wonden blijven bloeden tevens kunnen er blauwe plekken en gesprongen adertjes ontstaan.