Vitamines op een rij: waarvoor hebben we ze nodig

Vitamines zijn microvoedingsstoffen die onmisbaar zijn voor een goede gezondheid. “Vita” betekent letterlijk “leven”. Vitamines spelen een rol bij de stofwisseling, botopbouw en spijsvertering. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen wateroplosbare en vetoplosbare vitamines. We hebben er maar heel weinig van nodig, maar het is toch van essentieel belang dat we vitamines binnenkrijgen via onze voeding omdat het lichaam niet zelf alle vitamines voldoende aanmaakt.

Algemene informatie

Het lichaam kan niet alle vitamines in ons lichaam van nature aanmaken of kan niet niet in de benodigde hoeveelheid. Daarom is het belangrijk dat je voeding tot je neemt waarin vitamines voorkomen. Totaal zijn er 13 vitamines waarvan 4 wateroplosbare vitamines en 9 vetoplosbare vitamines.

De wateroplosbare vitamines zijn: Vitamines C en B.
De vetoplosbare vitamines zijn: A, D, E, F en K

De vetoplosbare vitamines kunnen alleen opgenomen worden in het lichaam als ze zich kunnen binden met vet. Het lichaam kan deze vitamines opslaan. Wateroplosbare vitamines worden niet in het lichaam opgeslagen en verlaten het lichaam via de nieren met uitzondering van vitamine B12.

Wateroplosbare vitamines

Vitamine C (ascorbinezuur)
De mens kan deze vitamine niet zelf aanmaken. Deze vitamine is een regulator van de stofwisseling op celniveau. Het beschermt tegen oxidatie waardoor het beschermt tegen veroudering. Het is nodig voor de aanmaak van collageen, dat de basis vormt voor bind- en steunweefsel (botten en tanden). Tevens vervult vitamine C een rol bij het helingsproces bij wonden en het is een belangrijke vitamine voor het immuunsysteem. Bij zware lichamelijke inspanning, verhoogd alcoholgebruik, zwangerschap, koorts en roken is de behoefte verhoogd.

Vitamine B complex

De vitamine B bestaat uit een groep van meerder vitamines. Het zijn zijn de volgende vitamines: vitamine B1 (thiamine), vitamine B2 (riboflavine), vitamine B3 (niacine), vitamine B5 (pantotheenzuur), vitamine B6 (pyridoxine), vitamine B8 (biotine), vitamine B11 (foliumzuur) en vitamine B12 (cobalamine). Deze stoffen zijn betrokken bij de omzetting van energie, zenuwstelsel en immuunsysteem. Zo is vitamine B2 nodig voor de activering van vitamine B6, en vitamine B3 kan aangemaakt worden door het lichaam als er voldoende vitamine B6 is. Vitamine B8 heeft een functie bij het vrijmaken van energie uit eten. Ook speelt het een rol bij de vorming van vetzuren in het lichaam en zorgt voor het gezond houden van huid en haar. Vitamine B12 is nodig voor de opname van ijzer. Deze vitamine is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Vitamine B11 werkt nauw samen met vitame B12.

Vetoplosbare vitamines

Vitamine A

De 2 belangrijkste A vitaminen zijn retinol (dierlijke producten) en provitamine A (plantaardige producten). Deze vorm wordt omgezet in vitamine A. Vitamine A wordt in verband gebracht met groei en ontwikkeling. Het is ook belangrijk voor de ogen omdat retinol uitdroging van de ogen voorkomt en het hoornvlies beschermt. Verder is vitamine A belangrijk voor de leverfuncties en noodzakelijk voor de calciumstofwisseling.

Vitamine D (Calciferolen)
Naast voeding kan deze vitamine ook verkregen worden de ultraviolette straling van de zon. Deze zet een soort cholesterol, ergosterol genaamd, om in vitamine D. Vitamine D en A worden vaak samen in voeding aangetroffen. Vitamine D speelt een rol bij de calium- en fosforstofwisseling. Daarnaast helpt deze vitamine bij het in stand houden van een goed werkend zenuwstelsel, regelmatig hartslag en normale bloedstolling. Bij een tekort aan deze vitamine kan botweefsel broos en krom worden vanwege het gebrek aan calcium en fosfor.

Vitamine E (tocoferolen)
Deze vitamine is een sterke antioxidant. Vetten worden snel aangetast door zuurstof of zonlicht (oxidatie) en vitamine E beschermt hiertegen. Vitamine E is een noodzakelijke voedingsstof voor de hartspier. Het verbetert de bloedcirculatie en vermindert de kans op trombose. Samen met vitamine C is deze vitamine behulpzaam bij genezing van littekenweefsel. Deze vitaminen zijn ook bevorderlijk bij genezing na operatie en genezing van brandwonden.

Vitamine F

Deze benaming wordt gebruikt voor de gezamenlijks essentiële onverzadigde vetzuren die voornamlijk afkomstig zijn uit olie dat afkomstig is van plantaardige producten.

Vitamine K

Deze vitamine speelt een rol bij de bloedstolling. De bacteriën die in je darmen leven maken deze vitamine ook aan.

Lees verder

• Bekende aandoeningen en de invloed van voeding
• Biogene aminen in onze voeding
• Vitamine B13 (orootzuur) en het effect op de gezondheid
• Vitamine B6 tekort door anticonceptiepil
• Vitaminen die goed zijn voor je hersenen