Cholesterol goed of fout?
We kennen het woord, we weten dat het met de aderen te maken heeft, maar veel mensen komen niet verder dan dat. Het heeft namelijk onterecht een negatief imago, want cholesterol is een stof die door het lichaam wordt aangemaakt en nodig is als bouwstof. Wanneer is cholesterol dan slecht?
Wat is cholesterol?
Het woord komt van het Griekse chole, wat gal wil zeggen en stereos wat vast wil zeggen. De bekende galsteen wordt namelijk grotendeels opgebouwd uit cholesterol.
Het is een vettige stof die valt binnen de groep sterolen en een essentiële bouwstof voor het lichaam. Cholesterol wordt voornamelijk aangemaakt in de lever en in kleine mate in de darmen en de bijnieren. Datgene wat we uit voeding halen wordt in de reclame sterk overtrokken, want dit is zeer beperkt.
De norm voor de hoeveelheid cholesterol in het lichaam is als volgt:
- Sterk verhoogd als deze > 8,0 mmol/l is
- Verhoogd als deze tussen 6,5 en 7,9 mmol/l zit
- Een lichte verhoging als deze tussen 5,0 en 6,4 mmol/l zit
- Een prima cholesterolniveau als deze lager dan 5,0 mmol/l is.
Goed en slecht cholesterol
Omdat cholesterol niet oplost in water wordt het via het bloed vervoerd. Lipoproteïnen zijn hier verantwoordelijk voor en lipoproteïne zijn weer opgebouwd uit eiwitten en lipiden (kleine bolletjes). Door een natuurlijk proces ontstaat het bekende LDL en wordt in grote mate opgenomen in het lichaam en een klein deel blijft achter in de bloedbaan. Dit wordt vervolgens opgenomen door de cellen en zo kan de vervetting van de vaatwand ontstaan. Het LDL-cholesterol staat dus als slecht cholesterol bekend, want de mogelijke problemen voor hart en bloedvaten zijn bij de meeste mensen wel bekend.
HDL, wat ook door het lichaam aangemaakt wordt (beweeg je meer dan maakt het lichaam ook meer HDL aan), zorgt er voor dat het overtollige cholesterol niet opgenomen wordt in het lichaam, maar wordt afgevoerd. De lever haalt het cholesterol uit het HDL en zorgt dat het met gal uiteindelijk het lichaam uit gaat. Dat is de reden dat HDL als goed cholesterol te boek staat.
Constateren en oplossen
Testen en oplossen
Via de huisarts kan er getest worden op het niveau van cholesterol in het lichaam. En natuurlijk is het goed op de voeding te letten om die vervetting van de bloedvaten te voorkomen. Echter, het kan ook genetisch bepaald zijn en dan zijn meestal medicijnen de enige remedie om problemen met hart en bloedvaten te voorkomen.
Q10
Er zijn wel wat hulpmiddel die een rol kunnen spelen in het proces. Er is het co-enzym Q10 wat een vetoplosbare vitamineachtige stof is en in alle menselijke cellen voorkomt. Het is een antioxidant en gerelateerd aan vitamine K en E. Het wordt tevens als voedingssupplement verkocht en zijn wetenschappelijke tests die aantonen dat het een bloeddruk verlagend effect heeft.
De gevolgen van cholesterolverlagende medicijnen kan een verlaagd energiegehalte in de spieren opleveren. Q10 heft als het ware deze bijwerking van het cholesterolverlagende medicijn op. Op deze manier heeft het een dubbel effect, want het normale energieniveau wat nu weer ontstaan is, geeft aanleiding voor de persoon in kwestie om meer te bewegen.
Invloed van voeding
Zoals gezegd speelt de voeding een rol en je kunt je cholesterol substantieel omlaag brengen met de juiste voeding. De juiste voeding bestaat in ieder geval uit een beperkte hoeveelheid verzadigde vetten. Gebruik je voeding met plantensterolen dan daalt je cholesterol aanzienlijk en producten met weinig verzadigde vetten zijn ondermeer magere- en halfvolle zuivelproducten, vloeibare bak- en braadproducten en olie. Eet daarnaast peulvruchten, groenten, fruit en volkerenproducten.
Tot slot
Als je ondanks aangepaste voeding, bewegen en eventueel Q10 nog steeds op een te hoog cholesterol uit blijft komen is het goed de huisarts te raadplegen en in overleg met hem/haar op medicijnen over te gaan.