De gevolgen en behandeling van een hoge cholesterol

Een te hoge cholesterol kan nadelige gevolgen hebben voor de gezondheid. Hypercholesterolemie blijft immers een groot risico voor hart- en vaatziekten. Er zijn twee vormen van cholesterol. Enerzijds heb je de slechte cholesterol (LDL-cholesterol) en anderzijds de goede cholesterol (HDL-cholesterol). De slechte cholesterol zorgt ervoor dat de slagaders dichtslibben, met aderverkalking en hartinfarcten of beroertes als gevolg. De goede cholesterol beschermt de bloedvaten. Het cholesterolgehalte wordt gemeten via de bloedwaarden. Een arts zal – afhankelijk van de oorzaak en de ernst - een adequate behandeling voorschrijven.

Een te hoge cholesterol kan de aanleiding zijn van hart- en vaatziekten. / Bron: Geralt, Pixabay

Wat is cholesterol?

Cholesterol kan men beschouwen als een vetstof die cellen opbouwt, en vervolgens hormonen, galzuren en vitamine D produceert. Cholesterol heeft ook positieve eigenschappen, ondanks cholesterol vooral als een boosdoener in de media verschijnt. Bij baby’s en zwangere vrouwen is deze vetstof nog meer nodig. Cholesterol wordt pas gevaarlijk wanneer er te veel cholesterol in de bloedbaan aanwezig is. Het gevolg kan zijn dat er een opstopping ontstaat, waardoor een vlotte bloeddoorstroming wordt verhinderd, met hartinfarcten, tromboses en beroertes als gevolg.

Soorten cholesterol

Cholesterol komt zowel via het lichaam als via de lever in het lichaam terecht. De lever is zelfs voor 80% verantwoordelijk voor de totale hoeveelheid aan cholesterol. Cholesterol wordt in het lichaam vervoerd via de bloedbaan. De stof zal zich vasthechten aan eiwitten omdat cholesterol vanzelf niet oplost in het bloed. Er worden twee verschillende soorten cholesterol onderscheiden.

LDL-cholesterol (low density lipoproteïne)
Dit wordt ook wel de slechte cholesterol genoemd. Het is een eiwit in het bloed dat de cholesterol naar de verschillende organen vervoert. Bij veel LDL-eiwit, zal er veel cholesterol naar de organen worden gebracht, waardoor het eiwit zich kan ophopen in de bloedvaten, met opstoppingen als gevolg.

HDL-cholesterol (high density lipoproteïne)
Deze goede vorm van cholesterol gaat de vetstof uit de organen verwijderen en brengt deze vervolgens terug naar de lever. De cholesterol, die vastgehecht is aan het HDL-eiwit, zal de cholesterol uit de organen wegvoeren.

Gevolgen van een te hoge cholesterol

Aderverkalking is het belangrijkste gevolg van een te hoge cholesterol. Aderverkalking ontstaat wanneer de cholesterol zich in een bloedvat opstapelt en vervolgens het bloedvat dichtslibt. Een verdere vernauwing van het bloedvat zorgt voor een verhinderende bloeddoorstroming, met als gevolg dat de organen niet voldoende van zuurstof worden voorzien. Aderverkalking zal in een eerste fase geen klachten opleveren. Pas na verloop van tijd zal het lichaam er hinder van ondervinden en zullen de eerste ziekteverschijnselen tot uiting komen. Aderverkalking kan plaats vinden rondom het hart. Een drukkende pijn kan dan plaatsvinden bij fysieke inspanningen. Een mogelijk gevolg is een hartinfarct. Ook kan er aderverkalking optreden in de benen. Bij sportbeoefening kan dit pijn veroorzaken in de kuiten. Aderverkalking in de hersenen kan op termijn een herseninfarct veroorzaken, met verlamming als gevolg.

Meten van cholesterolwaarden

Via een bloedafname kunnen cholesterolwaarden worden gemeten. Je hoeft hiervoor niet nuchter te zijn. Men raadt aan om een bloedafname te doen in een periode waarin je op normaal lichaamsgewicht bent en normale eetgewoonten aanhoudt. Een arts zal pas cholesterolverlagende geneesmiddelen voorschrijven bij een tweede meting, waarbij men inderdaad een te hoge cholesterol vaststelt. Een gezonde jonge volwassene hoeft deze bloedafname niet te doen. Een arts zal dit slechts adviseren wanneer er sprake is van symptomen die kunnen wijzen op te hoge cholesterolwaarden. Doorgaans worden mannen vanaf 35 jaar en vrouwen vanaf 45 jaar aangeraden om een meting te laten doen, en dit elke vijf jaar.

Bij een te hoge cholesterol wordt vetarme voeding aangeraden. / Bron: WandererCreative, Pixabay

Behandeling van te hoge cholesterol

Cholesterolwaarden kunnen juist worden geanalyseerd door de huisarts. Een aanpassing van de voedingsgewoonten kan al voldoende zijn om de hoge cholesterolwaarden aan te pakken. Vetarme voeding of een aangepaste voeding – opgesteld door de diëtist – kan hier een oplossing zijn. Indien de cholesterolwaarden na drie maanden nog te hoog zijn, dan kan de arts een cholesterolverlagend medicijn gaan voorschrijven. De arts zal dit doen indien er werkelijk een risico is voor hart- en vaatziekten. In geval van een licht verhoogde cholesterolwaarde, en er geen groot risico is op hart- en vaatziekten, dan is de patiënt beter af met een gezonde voeding en voldoende lichaamsbeweging. De arts zal specifiek nagaan welk geneesmiddel voor de patiënt het best van toepassing is, afhankelijk van het soort vet en de verhouding ervan. Heel vaak schrijven artsen geneesmiddelen voor uit de groep van statines. Een veel voorkomend geneesmiddel is simvastatine in generieke vorm. Deze medicijnen kunnen echter wel bijwerkingen hebben en de werking van andere geneesmiddelen verstoren.