Yoga voor kinderen

Dat yoga goed is voor lichaam en geest, wordt nog door weinig mensen betwist. Toch is yoga voor kinderen minder bekend. Ook kinderen kunnen baat hebben bij het regelmatig toepassen van yoga, met oefeningen die relatief eenvoudig zijn. Wel onder verantwoord toezicht uiteraard en pak het – voor het beste resultaat – vooral speels aan.

Voordelen yoga voor kinderen

Niet alleen volwassenen kunnen het enorm druk hebben en vol stress zitten. School, sporten, sociale vaardigheden ontwikkelen … ze ‘moeten’ zoveel op jonge leeftijd. Maar dat kan ook stress met zich meebrengen. Nu hebben kinderen wellicht meer veelkracht als volwassenen, dat wil nog niet zeggen dat we ze iets moeten onthouden, wat een bijdrage kan leveren in hun ontwikkeling. Voor het hele traject geldt ook een goede ademhaling en er zijn relatief veel kinderen die verkeerd ademhalen, met deze oefeningen breng je het op een speelse manier bij. Spreekt voor zich dat kinderen zich er lekker bij moeten voelen, maar je kunt het altijd een keer proberen. Veel yogascholen hebben ook speciale lessen voor kinderen.

Wat kan yoga betekenen?

• Veel kinderen slapen relatief onrustig en yoga kan helpen in het proces waarbij ze zich beter leren ontspannen en rustiger in slaap vallen.
• Of het er meer zijn of dat we het meer constateren … er zijn nogal wat hyperactieve kinderen. Met yoga kan je de prikkels die ze van buitenaf nodig hebben, doen afnemen.
• De totale controle over het lichaam bewerkstellig je als volwassenen met yoga, maar dus ook voor kinderen. Daarmee stimuleer je ook, hoe ze zich beter kunnen ontspannen en een correcte ademhaling hebben.

Oefeningen voor kinderen

Grondoefeningen voor de voeten

De oefeningen helpen bij kinderen die erg druk en onrustig zijn. Deze grondoefeningen, met voornamelijk de voeten, helpen het kind in het hier en nu te halen. Laat ze afwisselend de volgende oefeningen doen. Iedere oefening beginnen met een minuut of wat en langzaam opvoeren. Zorg ervoor dat je als ‘docent’ de kinderen betrokken houdt en dat ze het ook leuk vinden. Ook voor kinderen geldt dat ze met blote voeten en soepel zittende kleding het beste uit de voeten kunnen.

• Probeer ook met kinderen de ademhaling goed te laten verlopen en voordat ze de voeten mogen gebruiken eerst even diep inademen via de neus en daarna rustig uitademen via de mond. Het helpt door ze de handen op de buik te laten leggen en ze het ademhalen te laten voelen. Zo ervaren ze wat het met hun lichaam doet.
• Begin met de kinderen te laten stampvoeten op de plaats. Laat ze bedenken dat ze een grote olifant zijn, hun armen zo min mogelijk gebruiken, maar met de voeten een oorverdovend geluid maken … maar wel gecontroleerd en rustig. Alle energie gaat even naar de voeten
• Laat ze daarna de hele voet goed voelen door alle onderdelen van de voet afwisselend te gebruiken. Eerst op de hak lopen, dan op de tenen en daarna op de zijkanten van de voeten. Begin met iedere houding zo’n 10 tot 15 seconde en daarna afwisselen.
• Als ze alle energie in de bewegende voeten hebben gestopt is de volgende oefening stil staan. Alsof de voeten wortels hebben en ze niet van de plaats te krijgen zijn.
• Laat de kinderen zitten en laat ze vervolgens de voeten naar het lichaam halen om deze afwisselend te gaan masseren. Het kan wat gegiechel opleveren, maar doe de oefeningen gewoon mee. Dat helpt meestal.

Grondoefeningen voor de handen

Als we de voeten gehad hebben, zijn de handen aan de beurt en laat ze met simpele bewegingen de handen ‘voelen’.

• Rechtop staan en de handen voor het lichaam met gebogen armen. Laat de handen van vuist langzaam openen tot de vingers ver uit elkaar staan als waaiers en laat de handen rustig weer sluiten. Wissel dit als starter weer zo’n minuut af.
• Laat de vingers soepel hangen en laat de wijs- en middelvingers dan rustig op het gezicht tikken. Het moet voelen als een lichte massage. De handen daarna weer langs het lichaam laten ontspannen en herhaal de oefening.

Oefeningen voor gezicht en schouders

• Om de schouders te ontspannen is het goed de schouders afwisselend te laten hangen gedurende enkele seconden. Desnoods op een ritmisch muziekje, dit spreekt kinderen vaak aan.
• Het gezicht ontspannen kan door ontspannen te gaan zitten in de kleermakerszit of de benen recht vooruit. Als iedereen een prettige houding heeft op commando massaal gaan gapen en de mond weer te sluiten. Herhaal dit gedurende een minuut.
• Voor het goed ademen en meteen het gezicht te ontspannen is het inademen voor een neusgat een goede om te leren. Begin met een prettige houding en laat ze dan met de wijs- en middelvinger van de rechterhand het linker neusgat dichthouden. Goed inademen via het open neusgat en ontspannen uitademen via de mond. Wissel dan af en houdt dit een tot twee minuten vol.

Specifieke oefeningen

De gevoelens van het kind, zoals boosheid of verdriet, zijn echt en mogen nooit ontkend worden. Je kunt een kind wel begeleiden in het proces. Enkele voorbeelden:

• Laat het kind na de ontspanningsoefeningen ontspannen staan en uitspreken waar hij/zij boos of verdrietig over is en visualiseer dat het gevoel op een voordrijvende wolk zit. Zet samen met het kind het gevoel op de wolk en laat het kind met de armen in de lucht de wolk overdrijven, alsof hij de wolk nog een zetje meegeeft. Zover mogelijk voorovergebogen nawijzen, tot de wolk uit het zicht is en spreek dan samen uit dat het gevoel over is. Herhaal desnoods de oefening.
• Laat het kind met de benen een beetje uit elkaar het bovenlichaam langzaam naar voren brengen, totdat het bovenlichaam als een soort lappenpop voorover hangt en laat het verdriet nu uit de lappenpop naar de aarde stromen. Adem rustig en kom dan weer overeind. Als het gevoel nog niet helemaal weg is, de oefening herhalen.

Tot slot

Zo zijn er allerlei varianten om kinderen op een ontspannen manier aan yoga te laten doen. Visualiseren met dieren en zelf meedoen (ook voordoen) werkt altijd goed. Laat het een spel zijn en corrigeer niet op een schoolse manier, maar laat ze op speelse manier ervaren dat ze het nog beter kunnen.