De skiduim: een blessure om niet door de vingers te zien
Wintersport? "Pas op dat je niet terugkomt met de eerste gipsvlucht!". Een grappig bedoelde opmerking die je wel eens hoort als je vertelt dat je van plan bent de sneeuw op te zoeken. Ach ja, natuurlijk breekt er wel eens iemand een arm of een been bij een ongelukkige val. Een niet te onderschatten blessure die echter ook regelmatig voorkomt is de zogenaamde ‘skiduim’. Als je dit letsel in een wintersportgebied als Oostenrijk oploopt, kun je voor behandeling het beste daar blijven. Waarom?
Skiduim
Sneeuw, sport en gezelligheid. Als het een beetje meezit, heb je er ook nog lekker zonnig weer bij. Elk jaar weer gaan duizenden Nederlanders op wintersport. Een populair land om te skiën is Oostenrijk. Tijdens een afdaling van de skipiste komt er wel gauw eens iemand ten val . Helemaal niet erg, want in negen van de tien gevallen gaat het goed en kom je al gauw weer lachend overeind. Soms heb je echter pech. Een skiduim, heb ik dat..?
Wat is het?
Een skiduim is een letsel van het ulnaire collaterale ligament. Dit is de gewrichtsband die voorkomt dat je duim teveel naar achteren of opzij kan buigen, die hem als het ware op zijn plaats houdt. Bij een skiduim wordt deze gewrichtsband acuut ontwricht, meestal door een val, waarbij de duim achter de lussen van je skistok blijft hangen. De duim buigt in een dergelijk geval zover naar achteren, dat de gewrichtsband scheurt.
Wat kun je er aan doen?
Ga in elk geval binnen enkele dagen naar het ziekenhuis, omdat je de kans op volledig herstel daarmee aanzienlijk vergroot.
Als de gewrichtsband verrekt is of slechts voor een deel is gescheurd, probeert men met behulp van een spalk de boel weer in het gareel te krijgen. De duim wordt dan in zo’n positie gebracht dat er geen druk meer op de band staat. De spalk blijft een week of twee zitten. Hierna wordt er gecontroleerd of de duim stabiel genoeg is en krijg je een spalk die je kunt afdoen. Je moet dan nog zo’n drie tot vier weken oefeningen doen om de duim weer sterk te maken.
Operatie
In de meeste gevallen is het noodzakelijk de duim operatief weer aan het bot te bevestigen. En als je dan toch in Oostenrijk bent, waarom laat je je dan ook niet daar behandelen? Oostenrijkse chirurgen hebben dit letsel al zo vaak behandeld, dat zij wel als specialist mogen worden gezien. Niets ten nadele van de Nederlandse chirurgen, maar aangezien de operatie onder plaatselijke verdoving plaatsvindt en je wat pijnstillers meekrijgt, kun je best nog wat genieten van de zon en de sfeer. Een boek lezen of een wandelingetje maken, genieten van de après-ski, zo lang je je goed voelt kan het allemaal prima. Naar huis gaan kan altijd nog. Overigens wordt een operatie bij tijdelijk verblijf in het buitenland in de meeste gevallen gewoon vergoed door de ziektekostenverzekeraar.
Herstel
Zo’n vier weken na de operatie mag het gips eraf en worden de hechtingen verwijderd. Een afneembare spalk zorgt ervoor dat je duim niet te veel wordt belast. Daarna volgt een periode van oefenen totdat je duim weer sterk genoeg is. Oefenen is heel belangrijk om je duimgewricht soepel te houden en te voorkomen dat er taai littekenweefsel rond je duim ontstaat, waardoor bewegen lastiger wordt.Je moet er rekening mee houden dat het hele proces wel een week of twaalf kan duren. Verder blijft de duim nog wel een jaar lang duim kwetsbaar. Kijk dus uit, vooral met sporten, draag dan een spalk of tape eventueel je duim aan je hand vast.
Ander duimletsel
Niet alleen skiërs kunnen last krijgen van een (acute) skiduim. Ook volleyballers, die bijvoorbeeld een bal met kracht op hun duim krijgen, of sporters die ongelukkig ten val komen en zo hun duim blesseren, kunnen er mee te maken krijgen.
Er zijn ook gevallen waarbij het letsel niet acuut is, maar geleidelijk ontstaat. Dit kan gebeuren door herhaaldelijke bewegingen met de duim te maken, waardoor de rek uit de banden raakt.
Nog een laatste tip:
Probeer er aan te denken dat je je duimen niet door de lusjes van de skistokken steekt. Het is echt niet zo erg om een skistok te verliezen als je daarmee een hoop ellende kunt voorkomen. Veel plezier tijdens je wintersportvakantie!