Wondzorg: Werken met honing en honingzalf

Honingzalf is een product die in de wondzorg terug van weggeweest is. In de oudheid gebruikte men al honing om wonden te helen, maar met de opkomst van moderne geneeskunde viel het uit de gratie. De laatste jaren is honingzalf weer in opkomst. Dat is niet verbazend, gezien de uitstekende eigenschappen en bijhorende uitwerking die honingzalf op (sommige) wonden heeft. In dit artikel ga ik dieper in op de eigenschappen en de voor- en nadelen van het gebruik van honingzalf in de wondzorg.

De opkomst van honingzalf

Honing (vaak vermengd met vet) werd al eeuwen gebruikt door verschillende beschavingen als product om wonden mee te genezen. De laatste decennia is honing aan de kant geschoven, vooral door de opkomst van moderne wondzorgmaterialen. Bedrijven waren niet geïnteresseerd in het onderzoeken of produceren van een honingzalf, omdat enerzijds men geen patent kan aanvragen op honing (en dus een grote winst misloopt) en anderzijds honing beschouwd word als voedsel, en het aanprijzen van voedsel voor genezende werkingen niet zo evident is.

Toch zijn er wetenschappers die honing terug onder de loep hebben genomen en steeds meer de immens vele voordelen ontdekken. Er is een honingzalf geproduceerd die voldeed aan alle moderne eisen zoals steriliteit, werkzaamheid, toepasbaarheid, veiligheid, ... Er is gestreden voor een introductie van die honingzalf in de reguliere geneeskunde, een poging die zijn vruchten lijkt af te werpen.

Algemene eigenschappen van honing

Honing bevat algemeen vijf interessante eigenschappen als product:

• Stimulatie van de weefselgroei
• Ontgeurende werking
• Ontstekingsremmende werking
• Anti-bacteriële werking
• Débriderende werking

Het probleem is dat je geen zuivere honing kan aanbrengen op een wond, omdat dit zeer pijnlijk is. Na diverse experimenten is een 50/50 verhouding het beste gebleken voor een goede honingzalf. Waarbij men dus 50 procent honing gebruikt en 50 procent bijproducten (o.a. verschillende vitaminen, zonnebloemolie, levertraan). De bekendste honingzalf is verkrijgbaar onder de merknaam Mesitran®. Voor dieren kun je honingzalf vinden onder de naam Vetramil®.

De voordelen van honingzalf bij wondzorg

Als je honingzalf toepast op een wond kan men de volgende voordelen opmerken op gebied van de wondheling:

• Vormt een anti-bacterieel wondklimaat
• Oedeem (vochtophoping in de omliggende weefsels) verminderd
• Vieze wondgeuren verminderen snel
• Verband kleeft niet/minder in de wonde
• Verminderd littekenweefsel
• Snellere afbraak van necrose (dood weefsel)
• Snellere wondheling
• Osmotische werking

Economisch gezien heeft de honingzalf ook voordelen, omdat het in vergelijking met andere wondzorgproducten goedkoop te produceren is, gemakkelijk in gebruik is en er minder chirurgisch moet worden ingegrepen om de wondheling te verbeteren.

Besluit

Honingzalf in de wondzorg kan een prima alternatief zijn voor het gebruik van vaak dure wondzorgproducten die nadelen met zich meebrengen. Het brengt vaak een oplossing voor wonden waar andere producten al gefaald hebben. Het heeft een brede werking op alle aspecten van de wond en is zeer gemakkelijk in gebruik omdat er geen bijwerkingen aan gebonden zijn.

Niettemin is honing natuurlijk geen wondermiddel, en is de specifieke werking ervan verschillend per wond en wondgebied.