Honing, een wondermiddel in de wondzorg

Honing is iets wat kennen als een suikerige pasta om in eten te gebruiken. Toch heeft honing veel meer toepassingen. Een van de dingen die er voor zorgen dat geneeskunde evolueert, is de variëteit aan producten en behandelingen. Bovendien gaan we steeds op zoek naar betere betere behandelingen. Daar mag honing zeker niet aan ontbreken.

Hoe wordt honing gemaakt

Honing wordt door bijen gemaakt. Een honingbij haalt nectar uit een bloem. De nectar wordt in het bijenkorf afgezet. Daar nemen de werkbijen deze nectar over en kauwen hier op. Door dit kauwproces wordt de glucose die in de nectar zit omgezet in fructose en glucose. Dit mengsel spuiten de bijen in de honinggraten en wapperen ze droog. Zo ontstaat honing.

Medische historie van honing

Honing werd in 1550 voor Christus in Egypte al gebruikt om geïnfecteerde wonden en brandwonden te genezen. Later werd dit ook gebruikt door de Grieken en Romeinen. In die tijd wisten ze nog niet wat de reden was dat honing een goede wondgenezer was, maar ze merkten wel op dat hun wonden sneller genazen dan zonder honing.

Sinds het ontstaan van de antibiotica is de honing wat meer op de achtergrond gekomen, maar nog steeds wordt het gebruikt bij verschillende wonden. Dit is wel vaak pas als men merkt dat de antibiotica niet meer werkt.

Ondertussen wordt er nog verder onderzoek gedaan om te kijken welke voordelen honing nog heeft en in welke omstandigheden dit nog gebruikt kan worden.

Hoe kan honing een wond genezen?

Honing heeft een speciale samenstelling. Daaruit is gemerkt dat honing een antibacteriële eigenschap heeft. Het doodt dus de bacteriën in de wonde. Het voordeel van honing is dat het meer dan vijftig soorten bacteriën kan doden. Ook de meer resistente bacteriën overleven niet met honing. Door deze antibacteriële werking wordt het weefsel in de wonde minder snel ontstoken en dood weefsel wordt afgebroken. Deze antibacteriële werking ontstaat door de waterstofperoxide, een hoge osmolariteit en de antioxidanten die in de honing zitten. Bovendien worden de witte bloedcellen gestimuleerd, die een belangrijke rol spelen bij het herstellen van de wonden.

Honing kan niet op elke wonde gebruikt worden. Ook is het belangrijk om te weten in welke fase van het herstellingsproces een wond zich bevindt. Hier kan best een arts over oordelen.

Nevenwerkingen

Omdat honing een natuurlijk product is, kent het weinig bijwerkingen. In een uitzonderlijk geval heeft de patiënt meer pijn na het aanbrengen van de honing. Als je voor veel allergisch bent, kan honing ook leiden tot een allergische reactie. In dat geval ontstaan de klassieke symptomen zoals roodheid, zwelling en in ergere gevallen shock.

Soorten honing

In de medische wereld zijn er verschillende producten van honing verkrijgbaar. Als eerste heb je de pure medische honing in de stroperige vorm zoals we die kennen. De honing wordt in de wonde ingebracht tot heel de wonde bedekt is. Aan de hand van de hoeveelheid wondvocht wordt de honing dagelijks of om de drie dagen vervangen. Daarnaast is er nog een honingzalf. Deze zalf zal het vocht aan de wond onttrekken en zorgen voor een goed wondmilieu. In geval van dood weefsel wordt dit ook afgebroken. Honingzalf heeft ook een antibacteriële werking. Als laatste hebben we de honingverbanden. Dit zijn verbanden die op de wonde worden aangebracht om een vochtig wondbed te creëren en het genezingsproces te versnellen.

Gebruik nooit zomaar honing die je in de supermarkt gekocht hebt. Deze is een mengeling van de bijenhoning en andere stoffen zoals suiker. Vaak is deze honing ook te lang blootgesteld aan licht en langdurige hitte. Hierdoor heeft de honing zijn antibacteriële werking al verloren. Verder moet de honing vrij zijn van bewaarmiddelen. Vraag raad aan een arts voor je zomaar een pot honing gebruikt in een wond.

Bij welke wonden wordt honing gebruikt?

Chronische wonden

Een chronische wond is meestal alkalisch. Door honing in de wond te doen, zal het weefsel weer zuurder worden. Dit is nodig om de wonde te laten genezen. Ook zal de honing zorgen voor een vochtige omgeving. Het zal het vocht onttrekken uit de diepere delen van de wond. Dit maakt het weefsel ongunstig voor de bacteriën om te overleven. Bovendien zorgt de stroperige textuur van de honing voor een extra barrière tegen bacteriën. Een voordeel van honing bij een chronische wonden is dat de patiënt niet in het ziekenhuis hoeft te verblijven. Hij kan thuis zelf zijn wondzorg doen. Dit wordt dan eerst goed uitgelegd door een verpleegkundige. De thuisverpleegkundige komt dan per veertien dagen langs om te kijken hoe het gaat en om bij te sturen.

Brandwonden

Honing wordt meer gebruikt bij brandwonden. Vooral bij oppervlakkige tot matige brandwonden wordt een versneld genezingsproces gezien. Dit kan verklaard worden omdat een brandwonde zeer droog is. Honing zal verkoelend aanvoelen en de wond weer vochtig maken, waardoor er een gunstig milieu ontstaat zodat de wond kan genezen.

Diepe wonden

Bij diepe wonden is honing een ideale oplossing. Honing bevat de bouwstoffen die nodig zijn om het weefsel vanuit de diepte te laten granuleren. Omdat honing meer van vijftig verschillende soorten bacteriën bestrijdt, is de kans klein dat er met honing een ontsteking zal ontstaan.

Lees verder

• De vier fasen van een genezende wonde
• Wondclassificatie: eerste hulp bij wondzorg
• Wondzorg: de larventherapie
• Suiker, een natuurlijk middel in de wondzorg