Kalium, goed voor hersenen, spieren en zenuwen

Kalium is een bijzonder mineraal. Het zit in allerlei voeding. Kalium is nodig voor een goede werking van de hersenen. Kalium speelt een belangrijke rol bij de balans van de pH-waarde van het lichaam. Wanneer je veel lichamelijke inspanning doet is het goed voor de spieren en het geestelijk welzijn om kaliumrijk voedsel tot je te nemen. Sommige mensen met nierproblemen hebben daarentegen een kaliumoverschot. Ook medicijnen kunnen een te grote hoeveelheid aan kalium in het lichaam veroorzaken. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:


Topsport en bananen

Vele topsporters eten regelmatig bananen. In bananen zit veel kalium. Twee uur topsport kun je wat kaliumverbruik betreft met een extra banaan, glas verse jus d´orange of aardappel goedmaken. Kalium helpt de spieren sneller te herstellen. Bij een zware inspanning wordt er daarom veel kalium verbruikt. Dat is de reden dat bananen en topsport goed samen gaan.

Top 10 kaliumhoudende voeding

Hieronder staat een top 10 van de voeding waarin het meeste kalium zit. In deze lijst staan opvallend veel peulvruchten.
Snijbiet / Bron: Jonathunder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Snijbiet / Bron: Jonathunder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  1. Snijbiet
  2. Boterboon of limaboon
  3. Aardappelen
  4. Yam
  5. Mungbonen of sojabonen,
  6. Spinazie,
  7. Papaya,
  8. Pintobonen of gespikkelde bonen
  9. Linzen,
  10. Kidneybonen.

Kidneybonen / Bron: Sanjay Acharya, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Kidneybonen / Bron: Sanjay Acharya, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Andere voedingsstoffen waar ook veel kalium in zit maar die net buiten bovengenoemde top 10 vallen zijn: basilicum, tomaten, bloemkool, asperges, boerenkool, bleekselderij, venkel, komkommer, aubergine, broccoli, spruitjes, champignons, cantaloupemeloen, worteltjes, bietjes en paprika. Elke van deze groenten bevat minder kalium als je het kookt.

Kaliumtekort of Hypokalemia

Kaliumtekort of Hypokalemia kan ernstige gevolgen hebben. Een kaliumtekort is onder normale omstandigheden niet makkelijk op te lopen. Toch zijn er veel mensen met een kaliumtekort door medicijnen, harde inspanning of alcoholmisbruik. Nederland telt 1 miljoen probleemdrinkers en alcoholisten. Alcohol kan vele lichaamsfuncties veranderen. Een kaliumsupplement is niet altijd nodig want je kunt met een gezond eetpatroon voldoende kalium binnen krijgen. Toch zullen sommige artsen als ze diuretische medicijnen (plaspillen) voorschrijven ook kaliumsupplementen aanraden.

Aardappelen bevatten veel kalium / Bron: Spedona, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Aardappelen bevatten veel kalium / Bron: Spedona, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Symptomen kaliumtekort

Symptomen van een kaliumtekort zijn:
  • Constipatie
  • Buikkrampen
  • Spierkrampen
  • Spierzwakte
  • Geestelijke verwarring
  • Ernstige geestelijke problemen zoals psychose, delirium, hallucinaties
  • Vermoeidheid
  • Flauw vallen door lage bloeddruk
  • Geïrriteerdheid
  • Hartproblemen
  • Chronische diarree

Kort lontje of kaliumtekort?

Sommige mensen met een kort lontje denken dat dit hun karaktertrek is. Ze worden snel boos over een negatieve gebeurtenis. Het hoeft helemaal niet zo te zijn dat geïrriteerdheid aangeboren is. Het kan ook een gevolg zijn van kaliumtekort. Dagelijks een banaan extra eten en wat peulvruchten aan je eten toevoegen kan heel wat ergernis schelen. Het zenuwgestel wordt rustiger als het voldoende kalium heeft.

Kaliumrijke spruitjes / Bron: Eric Hunt, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)Kaliumrijke spruitjes / Bron: Eric Hunt, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)

Kaliumoverschot en de beperkte nierfunctie

Kalium wordt normaliter uitgescheiden door de nieren. Wanneer de nierfunctie niet optimaal is kan er teveel kalium in het bloed komen wat kan leiden tot spierkrampen en hartkrampen. Ook hebben sommige medicijnen als bijwerking dat er teveel kalium in het bloed komt. Mensen die een beperkte nierfunctie hebben wordt geadviseerd om minder kalium te eten. Dat kan door voedsel te koken en minder rauwe producten te eten en door kaliumrijke voeding te weren. Helemaal geen kalium eten is geen optie, want dat is slecht voor het hart. Bovendien zit in bijna alle voeding wel iets van kalium.

Aandoeningen die leiden tot kaliumtekort

Een tekort aan kalium hoeft niet alleen het gevolg te zijn van te weinig kaliumhoudende voeding eten. Het kan ook een gevolg zijn van medicijngebruik. Er zijn diverse redenen van een kaliumtekort. Deze hebben in sommige gevallen te maken met een andere ziekte of aandoening. Diuretische en laxerende medicijnen zijn een bekende veroorzaker van kaliumtekorten. Insuline-injecties en sommige allergiemedicijnen hebben als bijwerking een tekort aan kalium.

Voorbeelden van ziekten die leiden tot een kaliumtekort zijn:

  • Nierproblemen
  • Magnesiumtekort
  • Overgeven
  • Diarree
  • Leukemie
  • Alcoholisme
  • Anorexia
  • Bulimia

Lees verder

© 2012 - 2024 Tom008, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hyperkaliëmie: een teveel aan kaliumKalium is een van de belangrijke zouten die het lichaam nodig heeft voor een gezonde werking. Ook is kalium van groot be…
Hypokaliëmie: een tekort aan kaliumKalium is een van de belangrijke zouten die het lichaam nodig heeft voor een gezonde werking. Ook is kalium van groot be…
Kalium: tekort of teveelKalium: tekort of teveelKalium is een mineraal dat het lichaam nodig heeft om de vochtbalans op peil te houden. Een tekort, maar ook een teveel…
Kalium phosphoricum voor een kalme, heldere geestKalium phosphoricum voor een kalme, heldere geestWe leven in een hectische tijd. Onze agenda’s staan overvol met afspraken, deadlines dwingen ons tot haast, en we worden…
Het mineraal mangaan in voedingHet mineraal mangaan in voedingMangaan is een mineraal met vele belangrijke functies. Het helpt voornamelijk om andere voedingscomponenten effectiever…
Bronnen en referenties
  • http://www.ext.colostate.edu/pubs/foodnut/09355.html
  • PDF UMC radboud kalium beperkt dieet
  • http://www.whfoods.com/genpage.php?tname=nutrient&dbid=90
  • http://www.emedicinehealth.com/low_potassium/page4_em.htm
  • http://www.organicfacts.net/health-benefits/minerals/health-benefits-of-potassium.html
  • Foto´s; wikimedia commons
  • Afbeelding bron 1: Jonathunder, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 2: Sanjay Acharya, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 3: Spedona, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  • Afbeelding bron 4: Eric Hunt, Wikimedia Commons (CC BY-2.5)
Reactie

Boon-Sloof, 15-02-2015
Ik heb diverse malen in het ziekenhuis gelegen i.v.m. een kaliumtekort met alle nare gevolgen van dien. Alleen verschillen mijn verschijnselen dusdanig dat ik iedere keer moet 'vechten' om bloed geprikt te krijgen op kalium en natrium. De eerste keer was dit in 2003 waarbij ik in coma was geraakt, ogen twee kanten op stonden, vocht in mijn hersenen en ik 10 op de IC belandde, waarvan 5 dagen in coma. Dit nadat ik drie keer die avond ervoor en die nacht in het ziekenhuis was geweest met mijn klachten. Daarna heb ik diverse opnamen achter de rug. Vandaag ben ik ontslagen. Ik ga nu eerder naar het ziekenhuis maar ervaar telkens onbegrip en weerstand vanwege mijn verschijnselen die niet op de punten van kaliumtekort in de medische wetenschap lijken. Mijn verschijnselen telkens: duizeligheid, zwelling van handen, gezicht en buik. Niet van benen. Achteraf merk ik alleen een geheugenverlies, wat heel vervelend is. Vooral omdat ik werkzaam was bij het onderwijs. Vervelend als je na maanden de namen van een leerling nog niet/niet meer weet. Gênant voor jezelf. Waarom worden deze verschijnselen als uitzondering niet meegenomen in de informatie over een tekort? Ik heb deze al eerder gemeld bij het RIVM.
Ik gebruik Methoprolol en Hydrochoorthiazide (de boosdoener, maar heb hem nodig voor mijn bloeddruk) en Spironolacton. Nu mag ik geen plastablet meer gebruiken… Wat nu? Calciumantagonisten verdraag ik niet en ACE-remmers ook niet, gezien de ervaringen in het verleden. Reactie infoteur, 02-05-2015
Methoprolol kan vergeetachtigheid en geheugenstoornis veroorzaken. Dat staat in de bijsluiter. Misschien is dat de reden van je geheugenverlies.

Tom008 (1.183 artikelen)
Laatste update: 30-04-2014
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Gezonde voeding
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.