Het mineraal mangaan in voeding

Mangaan is een mineraal met vele belangrijke functies. Het helpt voornamelijk om andere voedingscomponenten effectiever op te nemen in het lichaam. Je kunt aan sommige symptomen zien of je last hebt van mangaatekort, een van die symptomen is verlies van haarkleur. Wanneer je een tekort aan mangaan hebt kun je dat aanvullen door mangaanhoudende voeding te nemen. Het verdient in dat geval aanbeveling om regelmatig speltbrood en zilvervliesrijst te eten. Spelt en de volle rijstkorrel bevatten relatief zeer veel mangaan. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Wat is mangaan?
• Wat te doen bij een mangaantekort?
• Waar is mangaan goed voor?
• Diabetes en mangaan
• Osteoporose en mangaan
• Artritis en mangaan
• PMS en mangaan
• Wat zijn de symptomen van een mangaantekort?
• In welke voeding zit mangaan?
• Overig mangaanrijk voedsel

Wat is mangaan?

Mangaan speelt vele essentiële rollen in de stofwisseling in ons lichaam. Het helpt het zenuwstelsel normaal functioneren en mangaan zorgt ervoor dat de schildklier het prohormoon thyroxine kan produceren. Mangaan speelt een belangrijke rol in de productie van sex hormonen. Een mangaantekort komt niet vaak voor.

Wat te doen bij een mangaantekort?

Wanneer je een mangaantekort denkt te hebben kun je naar een huisarts of fytotherapeut gaan. Deze mensen zijn deskundig op dit gebied. Wanneer je vermoed een mangaantekort te hebben, kan het geen kwaad om zelf op te zoeken in welke gewone voedingsmiddelen relatief veel mangaan zit. Soms moet je wachten op een afspraak bij een arts en in die tijd kun je zelf proberen met gezond eten een tekort aan te vullen.

Waar is mangaan goed voor?

Mangaan werkt op meerdere vlakken in het lichaam. Hier volgt een overzicht van wat de wetenschap tot nu toe over het mineraal mangaan weet.

Mangaan:

• Helpt sleutelingrediënten zoals biotine, thiamine, ascorbinezuur(vitamine C) en choline beter, sneller en efficiënter te verwerken.
• Helpt bij de aan maak in het lichaam van goede vetzuurketens en gezonde cholesterol.
• Helpt het behouden van normale bloedsuikerniveaus.
• Bevordert optimale werking van de schildklier.
• Helpt het lichaam om mineralen zoals magnesium effectiever op te nemen.
• Is medeverantwoordelijk voor het functioneren van de hersenen.
• Houdt het zenuwstelsel in gezonde conditie.
• Beschermt cellen tegen schade door vrije radicalen.

Diabetes en mangaan

Bij sommige ziekten is het belangrijk om extra mangaanrijk voedsel te eten. Voor diabetespatiënten geldt dat de schildklier minder van het hormoon thyroxine produceert. Mangaan kan deze productie juist verbeteren.

Osteoporose en mangaan

Mangaan kan een uitkomst zijn voor mensen die leiden aan osteoporose. Recent zijn vele wetenschappers tot de conclusie gekomen dat extra calcium slikken juist tot zwakkere botten leidt en de kans op osteoporose vergroot. Wanneer teveel calcium wordt gegeten zonder andere mineralen zoals mangaan en fosfor, dan signaleert het lichaam een calciumoverschot waardoor calcium uit de botten onttrokken wordt.

Artritis en mangaan

Mangaan helpt bij artritis. Mensen met artritis hebben minder van het antioxidant Super Oxide Dismutase(SOD). Glucosamine, chondroitine en mangaan samen kan dit SOD-tekort opheffen en de reumatische pijnen verlichten.

PMS en mangaan

PMS is de afkorting van PreMenstrueel Syndroom. Mangaan is werkzaam tegen een pijnlijke menstruatie en stemmingswisselingen. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat vrouwen die meer mangaan in hun lichaam hebben minder last hebben van pijnlijke krampen en andere PMS-symptimen zoals hoofdpijn, duizeligheid, depressie, nervositeit en prikkelbaarheid.

Wat zijn de symptomen van een mangaantekort?

Ondanks dat een mangaantekort veel minder vaak voorkomt dan een ijzertekort is het wel degelijk een probleem voor sommige mensen. Veel symptomen van een tekort aan mangaan zou je niet gelijk op de juiste manier weten te plaatsen. Het gaat daarom vooral om de combinatie aan factoren. Verlies van haarkleur is wel een specifiek gegeven dat niet vaak voorkomt; het is een opmerkelijk symptoom van mensen met mangaantekorten. Er zijn verschillende symptomen die kunnen duiden op een mangaantekort:

• Misselijkheid
• Overgeven
• Slechte glucose tolerantie oftwel hoge bloedsuikerspiegel
• Huiduitslag
• Pepita´s of pomponzaden / Bron: Glane23, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
  Verlies van haarkleur
• Buitengewoon veel botverlies of het krijgen van broze botten
• Lage cholesterolniveaus
• Duizeligheid
• Hartkloppingen
• Slechthorendheid
• Slechtziendheid
• Spiersamentrekkingen
• Geheugenverlies
• Rillingen
• Onvruchtbaarheid

In welke voeding zit mangaan?

Door mangaanrijk voedsel te eten kun je een mangaantekort herstellen. In principe zijn alle tropische vruchten rijk aan mangaan, maar in banaan en kokosnoot zit het meest. Wanneer je elke dag een tropische vrucht eet is het moeilijk mangaantekorten te krijgen. Wanneer je inderdaad een mangaantekort hebt is het cruciaal om onderstaande voedingsmiddelen zeer regelmatig te eten. Je kunt elke dag peulvruchten aan je gewone maaltijd toevoegen of roggebrood en speltbrood bij het ontbijt en de broodmaaltijd nemen. Dat scheelt al erg veel. Een andere tip is om havermout met pompoenpitten te eten. Tofu en tempeh zijn uitstekende vleesvervangers die ook mangaanrijk zijn. Voedsel dat rijk is aan mangaan:

• Spelt,
• Zilvervliesrijst,
• Kikkererwten,
• Spinazie,
• Ananas,
• Pompoenpitten,
• Tempeh,
• Rogge,
• Sojabonen en
• Havermout.

Overig mangaanrijk voedsel

Daarnaast zijn er diverse voedingsmiddelen die ook veel mangaan bevatten maar net buiten de top 10 vallen. Voorbeelden hiervan zijn: knoflook, komkommer, alle noten en zaden, peulvruchten, pepermunt, waterkers, frambozen, druiven, groene boontjes, groenbladige groente, bietjes, aardbeien, zwarte bessen, kruidnagel, geelwortel, wortelen en vijgen. Er is genoeg keus uit mangaanrijk voedsel voor degenen die er baat bij hebben.

Lees verder

• IJzer in voeding; een onmisbaar element
• Kalium, goed voor hersenen, spieren en zenuwen
• Een compleet overzicht van alle mineralen in voeding