Rode klaver en fyto-oestrogenen

Fyto-oestrogenen vinden we vooral in vele Vlinderbloemige planten, zoals soja, fenegriek maar ook de rode klaver bevat veel van deze stoffen. Tot voor kort behoorde soja tot de bekendste leverancier van fyto-oestrogenen. Een onderzoeksteam van de Weense Universiteits-kliniek voor Vrouwengeneeskunde bestaande uit hormoonspecialisten ontdekten dat de inheemse rode klaver (Trifolium pratense) een rijke bron van isoflavonen is. Het is dit team gelukt om door een speciaal extractieprocédé de sterk werkzame fyto-oestrogenen uit rode klaver te winnen.

Rode-klaverextract is een substantie die in het bijzonder door het brede spectrum aan oestrogeen werkzame isoflavonoïden en door haar in-vitro aangetoonde activiteit op de oestrogeenreceptor opmerkelijk is. Onderzoek door het hierboven genoemde team heeft uitgewezen dat het rode-klaverextract een significante vermindering van overgangsklachten teweeg brengt. Rode klaver is kwantitatief en kwalitatief rijker aan isoflavonoïden dan soja. Naast de ook in soja aanwezige isoflavonoïden genisteïne en daidzeïne bevat rode klaver grote hoeveelheden formononetine en biochanine A. In-vitro onderzoeken hebben uitgewezen dat de werkzaamheid van rode-klaverextract door deze combinatie mogelijk sterker werkzaam is dan soja.

Het rode-klaverextract heeft een vergelijkbare werking als de traditionele hormoonpreparaten op overgangsklachten en osteoporose, maar beïnvloedt in tegenstelling tot deze preparaten niet de groei van borst en baarmoedercellen. Dit effect wordt veroorzaakt door de speciale eigenschappen van de in rode klaver aanwezige fyto-oestrogenen (isoflavonoïden) die als zogenaamde SERM werken. Prof. Huber onder zocht de werkzaamheid van rode- klaverextract in een dubbelblind gerandomiseerde cross-over studie bij 110 vrouwen in de post- menopauze. Het innemen van dagelijks een capsule met 40 mg isoflavonoïden in vergelijking met een placebo leidde tot een significante vermindering van opvliegers, transpiratie-aanvallen en depressie.

Deze onderzoeksgegevens worden door epidemiologische gegevens uit Azië bevestigd. Aziatische vrouwen hebben als gevolg van hun sojarijke voeding belangrijk minder te lijden van opvliegers dan vrouwen in de Westerse landen. Ook internationale onderzoeken onder post-menopauzale vrouwen door E. Dornstauder et al. bewijzen dat isoflavonoïden het aantal opvliegers kan verminderen.

Biologische beschikbaarheid

In de natuur vinden we isoflavonoïden vooral met een suikerrestant (meestal glucose) verbonden. Vrije, niet aan suiker gebonden isoflavonoïden vertonen echter een grotere biologische beschikbaarheid. Door een speciaal extractie- en bewerkingsprocédé bevat menoflavon® uitsluitend isoflavonaglyca, die zich door een grotere biologische beschikbaarheid en werkzaamheid onderscheiden.
Na de resorptie worden isoflavonoïden in het lichaam relatief snel door de lever en de darm verder opgenomen. De demethylisering van formonotonine en biochanine A tot daidzeïne en genisteïne is hier de belangrijkste modificatie. Toch wordt niet alle formonotonine en biochanine A gemodificeerd zodat ook deze isoflavonoïden biologische effecten op gang kunnen brengen. Bovendien worden tot zo'n 70% van de opgenomen isoflavonoïden door de darmflora in de dunne darm omgezet in verder actieve metabolieten zoals dihydrodaidzeïne, equol of desmetylnangolensine.

Onderzoek, voor verdere studie

Dornstauder E, Jisa E, Unterrieder I, Krenn L, Kubelka W and Jungbauer A, Estrogenic activity of three standardized red clover extracts (menoflavon®) intended for large scale in use in hormone repiacement therapy J. Steroid Biochem. Mol. Biol., 78 (2001) 67-75
Boulet MJ, Oddens BJ, Lehert P, Vemer HM, Visser A. Climacteric and menopause in seven south-east Asian countries. Maturitas 1994;19:157- 176
Barkhem T, Carlsson B, Nilsson Y, Enmark E, Gustafsson JA, Nilsson S. Differential response of estrogen recepter alpha and estrogen receptor bèta to partial estrogen agonist/antagonists. Molecul Pharmacol 1998;54:100-12
Kuiper CG, Lemmen JG, Carlsson B et al. Interaction of estrogenic chemicals and phytoestro-gens with estrogen receptor bèta. Endocrinology 1998; 139:4252-63
Crouse J 3rd, Morgan T, TerryJG, EllisJ, Vitolins M, Burke GL, A randomized trial compar-
ing the effect of casein with that of soy protein containing varying amounts of isoflavones on plasma concentrations of lipid and lipoproteins. Arch Intern Med. 1999;27;159(17):2070-6