De geneeskracht van veldzuring

Veldzuring is een wilde groente en geneesplant. In onze haastige moderne maatschappij zijn de meeste mensen vergeten dat groenten van oorsprong gewoon in het veld geplukt worden. Om niet te ver te hoeven zoeken trokken mensen de groenten met wortel en al uit de grond om het vervolgens rondom het huis te verbouwen. Veldzuring is een heerlijke groente, gratis en biologisch-dynamisch. Dus wat wil je nog meer? Zuring is een groente die al heel lang wordt gekweekt, niet alleen om zijn voedingswaarde maar ook om zijn geneeskracht. In vroegere tijden werd het vooral met spinazie gegeten. De combinatie met snijbiet is ook erg lekker. Er zijn vele soorten zuring; naast veldzuring is bloedzuring niet te versmaden.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Botanische tekening veldzuring / Bron: Johann Georg Sturm (Painter: Jacob Sturm), Wikimedia Commons (Publiek domein)

Traditioneel gebruik

Veldzuring wordt traditioneel gebruikt in een zuiverende lentekuur. Daarnaast is het een volksmedicijn bij diarree, koorts en huiduitslag. Het versterkt de maag. Zowel in het oude Griekenland, in het antieke Egypte als bij de antieke Romeinen was zuring een geliefde groente. Een van de meest gebruikte toepassingen was om zuring mee te nemen op een lange zeereis. Het voorkwam namelijk dat men last van scheurbuik kreeg; in zuring zit een grote hoeveelheid vitamine C.

Naamgeving

In het Latijn wordt veldzuring Rumex acetosa genoemd. In het Nederlands kennen we de alternatieve bijnamen zuring en zurkel. Zurkel wordt voornamelijk in Vlaanderen gezegd. Acetosa betekent ´zuur´. Rumex betekent ´puntig´ en dat slaat op de vorm van de bladeren, die een duidelijke punt hebben.

Werkzame stoffen

Van veldzuring wordt voor fytotherapeutische doeleinden het bovengronds groeiende kruid aangewend. Hierin zitten de volgende werkzame stoffen: kaliumoxalaat, oxaalzuur, tanninen, vitaminen zoals C, B-complex, E en K, flavonoïden in de vorm van quercitrine, hyperoside en vitexine, anthrachinonderivaten waaronder emodine, aloe emodine, chrysofanol, rheïne en fysicion.

Bloedend tandvlees

Veldzuring is ruim bemeten als het gaat om de hoeveelheden vitamine C en flavonoïden. Daardoor wordt het ingezet om de werking van het immuunsysteem te verbeteren. Daarnaast worden de bloedvaten, alsmede de kleine haarvaten, versterkt. Hierdoor is het een goed middel bij bloedend tandvlees.

Veldzuring bij een lentekuur

Zuring, veldzuring of zurkel / Bron: Hajotthu, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)

Veldzuring of veldzurkel is een middel dat depuratieve of bloedzuiverende eigenschappen heeft. Deze werking heeft het plantje omdat het diuretisch werkt, het veel vitaminen en flavonoïden bevat en het de darmperistaltiek bevordert. Het wordt vooral in het voorjaar ingezet bij lentekuren.

Zuurkool in de keuken

Mari Maris publiceerde in 2013 een schitterend boek waarin 66 groenten beschreven staan. De titel van het boek is ´De Groentebijbel´ en de ondertitel: ´Van Aardappelpuree tot Zuringsouflé´. De meeste van de behandelde groenten zijn niet in een doorsnee supermarkt te koop maar wel op biologische markten verkrijgbaar en soms zelfs alleen in het wild of uit eigen moestuin plukbaar. Mari Maris bereidt de groenten eenvoudig maar meesterlijk lekker. Haar boek is verplichte kost voor iedere groenteliefhebber. Een van haar motto´s is: kook nooit vegetarisch, kook lekker met toevallig geen vlees of vis. Deze vrouw die als kokkin in hoog aanzien staat bij vele chefkoks, schrijft in haar boek een lekker basisrecept voor zuring. Je kunt het gewoon in een pan met een klont roomboter smoren. Je kunt het op smaak brengen met peper en zout. Dat is een heerlijk basisgerecht dat je eventueel kunt aanvullen met zaken als crème fraîche, geschaafde amandel, gekookte aardappel en knoflook.

Dosis en veiligheid

Neem nooit meer dan 40 gram veldzuring per dag.
Veldzuring is goed om af en toe te gebruiken; niet dagelijks.
Bij nier- en galstenen en reumatische klachten moet veldzuring niet worden gebruikt.
Eet geen veldzuring tijdens de zwangerschap.

Kaliumoxalaat is een stof die niet alleen maar positieve eigenschappen heeft. Het kan bij kinderen en volwassenen leiden tot oxalaatvergiftiging, als het te veel en te vaak wordt gegeten. Er is een gevaar voor nierbeschadiging, overprikkeling van maagdarmkanaal en de lever wat kan leiden tot braken, en er zou een calciumtekort kunnen ontstaan wat kan leiden tot stoornissen in de bloedsomloop, bewusteloosheid en spierkrampen.

Bezoek een arts of fytotherapeut

Een groot deel van de informatie over de in dit artikel genoemde geneesplant komt uit het boek Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst. Dat is een handboek in de fytotherapie. Het is echter niet geschikt om aan zelf-genezing te doen. Wie ergens last van heeft dient een arts of fytotherapeut op te zoeken voor een goede diagnose en keuze voor de beste middelen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie. De kennis en wetenschap die hier genoemd staan is van puur informatieve aard.