De geneeskracht van sesamzaad

Er wordt geschat dat de sesamplant slechts 5000 jaar geleden voor het eerst werd gecultiveerd. Sesamplant is een plant die goed tegen de droogte kan; hij groeit door in hete omstandigheden terwijl andere planten reeds het loodje hebben gelegd. De sesamplant heeft namelijk een uitgebreid wortelsysteem waardoor hij beter dan zijn concurrenten naar water kan zoeken. Hij wordt 50 centimeter tot een meter hoog. De bloemen aan deze plant worden blauw, paars of wit. Van oorsprong worden de meeste wilde sesamsoorten in het steppegebied ten zuiden van de Sahara gevonden. Alfred Vogel zag al dat sesamzaad goed is voor de lever. In de fytotherapie wordt het voornamelijk bij hartproblemen aangewend. Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Inhoud:

• Traditioneel gebruik
• Naamgeving
• Werkzame stoffen
• Sesamolie bij hart- en vaatziekten
• Sesamolie goed bij bloedarmoede
• Sesamolie als massageolie
• Dosis en veiligheid
• Bezoek een arts of fytotherapeut

Traditioneel gebruik

In het antieke Egypte noemde men sesamzaad sesemt en kreeg het een rol toebedeeld onder de geneeskrachtige planten. Het staat in de papyrusrol van Ebers waarin vele Egyptische geneesplanten beschreven staan. Vroeger werd veel honing met sesamzaad gegeten. In Babylon werd gezegd dat je daar langer mooi van blijft. Romeinse soldaten aten honing met sesam omdat ze naar eigen zeggen er sterker van werden. Sesamzaad is momenteel in de fytotherapie een geneesmiddel; het wordt vooral aangewend bij hart- en vaatziekten.

Naamgeving

In het Latijn wordt sesamzaad Sesamum orientale genoemd. Een Latijns synoniem is Sesamum indicum. Het Nederlandse woord Sesam stamt van het Arabische woord simsim, wat op zijn beurt weer komt van Aramese woord shumshema. Dat Aramese woord kwam weer uit het Babylonisch waar sesam shawash-shammu werd genoemd. Het Babylonische woord is een verbastering van het Assyrische woord shamash shammu, wat een verdraaiing van uitspraak is van het woord voor olie ´shaman shammi´. Orientale betekent ´Oosters´. De plant werd in het Midden-Oosten voor het eerst gecultiveerd. Het zou kunnen dat daar de sesamplant van nature groeide maar het is meer waarschijnlijk dat het oorspronkelijk alleen ten zuiden van de Sahara groeide.

Werkzame stoffen

Van sesamplant wordt voor fytotherapeutische doeleinden sesamzaad gebruikt. Hierin zitten de volgende belangrijke werkzame stoffen: 35 tot 50% vette olie met vooral een omega 9-vetzuur, namelijk: oliezuur. Dit is een mono-onverzadigd vetzuur. Verder zit er een belangrijk omega 6-vetzuur in: linolzuur. Dit is een poly-onverzadigd vetzuur. Verder bevat sesamzaad palmitinezuur, sesamine, sesamoline, sesamol, squaleen, de vitaminen A, E, B11 en B3, choline, de mineralen calcium, magnesium en fosfor, proteïnen waaronder de aminozuren tryptofaan, histidine en methionine, koolhydraten, fosfolipiden en lipase.

Sesamolie bij hart- en vaatziekten

Het mono onverzadigde omega 9-vetzuur, genaamd oleïnezuur uit sesamzaad is een natuurlijke bloedverdunner omdat het de bloedplaatjesaggregatie remt. Verder helpt het om cholesterol minder snel te laten oxideren aan de wanden van de bloedvaten. Voor een optimale medicinale werking moet sesamolie koud worden gebruikt. Het is echter mogelijk om sesamolie eenmalig te verwarmen; er zitten genoeg antioxidanten in die poly-onverzadigde vetzuren beschermen.

Sesamolie goed bij bloedarmoede

Sesamolie staat erom bekend dat het aantal rode bloedcellen wordt verhoogd. Verder verhoogt het de hoeveelheid bloedplaatjes. Ook is het mild laxerend en werkt het verzachtend op de slijmvliezen. Voor deze laatste werkzaamheden zijn geen specifieke medicinale indicaties maar het geeft gewoon aan dat sesamzaad goed is voor meer onderdelen in het lichaam. Wat bloedaandoeningen betreft zet men in de fytotherapie sesamzaad vooral in bij:

• Bloedarmoede
• Trombopenie, gebrek aan bloedplaatjes.

Sesamolie als massageolie

Sesamolie wordt uitwendig gebruikt als massageolie. Het wordt dan gebruikt in een mix waarbij 20% van de massageolie bestaat uit sesamolie. Het kan worden gebruikt bij een hoofdmassage; gemengd met olijfolie helpt sesamolie goed bij roos. Het is heel goed en ontspannend om af en toe de hoofdhuid met olie te masseren. Nog beter is het om deze massage te laten doen door een partner. Overigens kan het geen kwaad om enkele druppels etherische citroenmelisse-olie door dit hoofdmassagemengsel te doen, want citroenmelisse helpt ook bij roos. In een oliemengsel wordt sesamolie door fytotherapeuten aanbevolen bij de volgende indicaties:

• Reumatische klachten,
• Fragiele bloedvaten,
• Eczeem,
• Psoriasis,
• Roos.

Dosis en veiligheid

Sesamzaad is een geheel veilig product met veel gezonde toepassingen en geen bijwerkingen. Er is een aantal manieren om deze geneesplant te gebruiken.

• De meest eenvoudige manier is om tahin, gemalen sesampasta op de boterham te doen. Dat is erg lekker in combinatie met alfalfa.
• Sesamolie kun je innemen met een eetlepel; een eetlepel per dag is voldoende. Je kunt het ook over een salade heen doen.
• Sesamzaad kun je door maaltijden verwerken; je kunt het door de gekookte rijst doen, in een zelfgemaakte notenburger verwerken en je kunt het over een salade sprenkelen.

Bezoek een arts of fytotherapeut

Een groot deel van de informatie over de in dit artikel genoemde geneesplant komt uit het boek Groot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst. Dat is een handboek in de fytotherapie. Het is echter niet geschikt om aan zelf-genezing te doen. Wie ergens last van heeft dient een arts of fytotherapeut op te zoeken voor een goede diagnose en keuze voor de beste middelen, afgestemd op jouw persoonlijke situatie. De kennis en wetenschap die hier genoemd staan is van puur informatieve aard.