De geneeskracht van tamarillo of boomtomaat

Tamarillo behoort tot de nachtschadeachtigen en is daarmee familie van de aardappel en tomaat. Hij groeit aan een altijd groen blijvende heester die tot 7.5 meter hoog kan worden. De vrucht is een grote rode, gele of violette eivormige bes die tot 100 gram kan wegen. Het vruchtvlees is geel-oranje en de zaden zijn donker gekleurd. Tamarillo kun je op dezelfde manier bereiden als tomaat. De schil van tamarillo is wat bitter. Deze kun je eraf halen net zoals je een tomaat schilt; door het een minuutje in kokend water te leggen. Van oorsprong komt de tamarillo uit het Andesgebergte. Hij is soms verkrijgbaar in Nederland. De vruchten komen dan uit Portugal of Spanje.

Inhoud:

• Algemene informatie tamarillo
• Wilde boomtomaat
• Wel of geen nachtschade
• Naamgeving
• Voedingswaarde boomtomaat
• Goed voor hartritme en bloeddruk
• Boomtomaat
• Bladeren van boomtomaatstruik bij malaria
• Eettips boomtomaat

Algemene informatie tamarillo

Wilde boomtomaat wordt in Peru, Chili, Ecuador, Chili en Colombia tot op de dag van vandaag gekweekt in kleine moestuinen rondom huizen. Het is een snel groeiende struik die na anderhalf jaar al vruchten kan geven. De heester wordt niet erg oud; gemiddeld 12 jaar. Vanaf de jaren 90 van de vorige eeuw wordt de tamarillo op grote schaal gekweekt als commercieel gewas. Nieuw Zeeland en Australië zijn de grootste producenten. De tamarillo in vele landen geproduceerd.

Wilde boomtomaat

Tamarillo is lange tijd nooit in het wild aangetroffen; er waren alleen gecultiveerde exemplaren bekend. Men ging er altijd vanuit dat de vrucht oorspronkelijk uit Zuid-Amerika stamt. Eind jaren 60 meldde een botanicus dat hij een aantal wilde tamarilloplanten in Zuid-Bolivië en Noord-Argentinië had gezien. Het duurde pas tot 2000 voordat men deze vondst kon bevestigen. Onderzoekers konden nagaan dat het om een wilde tamarillosoort ging en dat het geen verwilderde gecultiveerde soort betreft.

Wel of geen nachtschade

In 1799 werd de boomtomaat bij de nachtschadeplanten ingedeeld door de Spanjaard Cavenilles. Hij gaf de plant de Latijnse naam solanum. Sendtner maakte deze classificatie ongedaan door hem in de familie van de cyphomandra te plaatsen. In 1995 moest men echter erkennen dat de boomtomaat toch tot de nachtschadeplanten behoort. Overigens vertoont de bloeiwijze sterke overeenkomst met die van aardappel of tomaat.

Naamgeving

Tamarillo wordt in het Spaans ook Tomato de arbol genoemd. Tamarillo lijkt een Spaanse naam maar hij is in 1967 bedacht in Nieuw-Zeeland uit commerciële overwegingen. Amarillo betekent ´geel´. Tamarillo is een samenvoeging van tomaat en amarillo. De Latijnse naam voor deze vrucht is Cyphomandra betacea. Een Latijnse synoniem is Solanum betaceum. Beteceum kreeg de plant als naam omdat hij rood is. Vroeger was dit de Latijnse naam voor biet. Cyphromandra is een samenvoeging van het Griekse kyphoma, wat buil of bult betekent en aner wat meeldraad beduidt. Dit is een verwijzing naar het mannelijke bloeiorgaan van de boomtomaat. De naam boomtomaat is logisch gekozen omdat deze tomaat in een hoge, op een boom gelijkende heester groeit.

Voedingswaarde boomtomaat

Vitamine C zit er relatief veel in deze vrucht, hoewel de percentages van vrucht tot vrucht verschillen. In sommige vruchten zit per 100 gram, ongeveer één vrucht, 25% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid of ADH en dat kan oplopen tot 75%. Vitamine A zit erin met ongeveer 20% van de ADH, vitamine B6 met 15% en vitamine E met 14%. Het ADH-percentage voor ijzer ligt tussen de 20% ADH en 65% ADH. In een boomtomaat zitten weinig calorieën, slechts 40 per vrucht. Mangaan, fosfor, magnesium en koper hebben allemaal ADH-percentages van 5%.

Goed voor hartritme en bloeddruk

Er zit in 100 gram boomtomaat 7% van de ADH voor het mineraal kalium. Dit mineraal regelt het hartritme en de bloeddruk. De negatieve gevolgen van keukenzout worden tegen gegaan door kalium. Overigens is het in dit verband goed om op te merken dat Keltisch Zeezout of himalayazout een stuk gezonder is dan keukenzout, met of zonder toevoeging van synthetisch jodium.

Boomtomaat

De boomtomaat is nog niet uitgebreid onderzocht op de aanwezigheid van polyfenolen en flavonoïden. Men weet alleen dat er anthocyaninen en quercetine in zit. Antocyaninen zijn vooral verantwoordelijk voor de rode kleur en het zijn net als quercetine, vitamine A, C en E sterke antioxidanten. Hierdoor kan volgens Nieuw-Zeelands onderzoek uit 2005 worden gesteld dat de boomtomaat over veel antioxidanten beschikt en het daarmee een vrucht is die vele degeneratieve ziekten preventief kan bestrijden zoals:

• Ziekte van Parkinson en andere hersenziekten,
• Diabetes mellitus,
• Alvleesklierontsteking.

De rode boomtomaat heeft 60% meer antioxidantactiviteit als de gele boomtomaat. De rode boomtomaat heeft ongeveer net zoveel antioxidantactiviteit als de framboos. Uit een ander onderzoek uit 2011 blijkt dat de fytonutriënten cyphomine en solamarine hun antioxidantwaarde behouden als ze 15 minuten lang worden verhit tot 80 graden. Met andere woorden; als je een saus met tamarillo niet laat koken maar slechts heet houdt, blijven de geneeskrachtige eigenschappen werkzaam. Antioxidanten bestrijden vrije radicalen die een groot aantal ziekten kunnen veroorzaken zoals de welvaartsziekten obesitas, kanker en hart- en vaatziekten.

Bladeren van boomtomaatstruik bij malaria

In 2014 werd een baanbrekend onderzoek gedaan naar de antimalariawerking van de bladeren van de boomtomaatstruik. Een onderzoeksteam uit Panama onderzocht de bladeren van de boomtomaat op hun werking bij malaria. Allereerst werd uit de bladeren een etherische olie verkregen. Het bleek dat deze olie zeer goed werkt om malariaparasieten te bestrijden. Men denkt dat met name monoterpenen en sesquiterpenen in de etherische olie werkt tegen malaria.

Eettips boomtomaat

• In de meeste landen wordt boomtomaat in combinatie met suiker gegeten.
• Er kan een sap of puree van de vrucht worden gemaakt.
• In Ecuador mengt men de boomtomaat met Chilipeper om een saus te maken.
• In Nepal gebruikt men de gele boomtomaat om een curry van te maken.
• In Nieuw Zeeland wordt het vruchtvlees van de boomtomaat ´s morgens op brood gedaan.
• Er kan een compote worden gemaakt van boomtomaat.
• Boomtomaat kan worden toegevoegd aan een stamppot.
• Boomtomaat is sappig en daarmee ideaal voor een smoothie.

Lees verder

• Tomaat: Geniet, maar met tomaten (special)