De geneeskracht van rozijn

Rozijnen zijn gedroogde druiven. Ze smaken lekker zoet; het is gezond snoep. Daarom is het verstandig kinderen geen snoep te geven maar rozijnen. Ook voor het zoet maken van salades, muesli, appeltaart, koeken en cakes is de rozijn uitermate geschikt. Je vindt ze vaak terug in een notenmix. Krenten zijn ook rozijnen, maar komen van een andere plant, uit Korinthië, vandaar de Nederlandse naam ´krent´.
Let op! Dit artikel is geschreven vanuit de persoonlijke visie van de auteur en bevat mogelijk informatie die niet wetenschappelijk onderbouwd is en/of aansluit bij de algemene zienswijze.

Botanische tekening druivenstruik / Bron: Franz Eugen K?hler, K?hler's Medizinal-Pflanzen, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Inhoud:

Geschiedenis rozijn
Naamgeving rozijn en krent
Voedingswaarde rozijn
Rozijnen, goed voor de botten
Resveratrol
Anthocyaninen
Rozijnen, diabetes en hart- en vaatziekten
Rozijnen en darmkanker

Geschiedenis rozijn

Rozijnen werden al gedroogd 2000 jaar voor Christus in het oude Perzië en het antieke Egypte. Naast het dienen als voedsel werden rozijn vaak voor de decoratie van het voedselaanbod gebruikt. De antieke Romeinen waren eveneens dol op rozijnen. De Romeinen gebruikten het soms in plaats van geld en sportprijzen werden uitgekeerd in rozijnen. In het oude Griekenland werden rozijnen gegeten tijdens offerandes aan Bacchus, waarbij veel werd gefeest. Het gebruik van de rozijn in Griekenland en Rome is het begin geweest van de populariteit van de rozijn in Europa. Vanuit het zuiden van Europa verspreidde de rozijn zich over de rest van Europa en

Jonge druiven die later tot rozijn worden gedroogd / Bron: Javier martin, Wikimedia Commons (Publiek domein)

later, vanaf de 16e eeuw, over heel de wereld.

Bij het drogen van rozijnen wordt soms zwaveldioxide, een giftige stof, gebruikt zodat de kleur iets mooier blijft. Bij de ingrediënten staat dit meestal aangegeven als sulfiet of E220. Bij biologische rozijnen wordt nooit sulfiet gebruikt. Je kunt de rozijnen ook eerst erg goed wassen.

Naamgeving rozijn en krent

In het Latijn wordt de rozijn vitus vinifera genoemd. Dat is de wetenschappelijke benaming voor een druif. De rozijn is de enige gedroogde fruitsoort die van naam verandert. Andere gedroogde fruitsoorten behouden hun naam en er wordt het bijvoeglijk naamwoord ´gedroogd´ voor gezet, zoals gedroogde abrikoos en gedroogde appel. Krenten zijn iets kleinere rozijnen. Krenten zijn ook gedroogde druiven. De krent wordt gemaakt van de variatie Vitis vinifera 'Korinthiaka' of Vitis vinifera 'Apyrena'. De naam krent komt van ´Korinthe´, een streek in Griekenland waar de krent veelvuldig wordt geproduceerd. Het woord rozijn komt uit het Oudfrans: resin of Picardisch: rosin. Dit woord stamt weer van van het klassiek Latijnse woord racemus, wat ooit de naam was voor een tros druiven. In het Frans wordt zowel de rozijn als de druif ´raisin´ genoemd.

Voedingswaarde rozijn

In 100 gram rozijnen zit 23% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid(ADH) aan kalium, 17% van de ADH aan koper. Een ons rozijntjes bevat 16% van de ADH aan mangaan. Van ijzer en fosfor zit er beide 11% van de ADH in 100 gram rozijnen. Er zitten verder 10 verschillende aminozuren in rozijnen, niet in hoge hoeveelheden maar een grote kwaliteit in de vorm van een divers aanbod is ook erg belangrijk. Cysteïne, histidine, isoleuzine, leucine, lysine, methionine, fenylalanine, threonine, valine en tryptofaan. De laatste, tryptofaan is belangrijk voor de aanmaak van serotonine, ons gelukshormoon. Tryptofaan is het aminozuur dat het meest in rozijnen zit: 18% van de ADH per ons. Vitaminen zitten er een stuk minder in rozijnen; het meest bevat het vitamine B6 en B2, beide zo´n 9% van de ADH per 100 gram.

Rozijnen, goed voor de botten

Boron zit in mooie hoeveelheden in rozijnen. Dit mineraal is zeer belangrijk voor de botaanmaak. In tegenstelling tot wat veel mensen denken heb je veel meer mineralen dan alleen calcium nodig voor de aanmaak van botten; een overschot aan calcium, zonder de juiste mineralen, kan zelfs leiden tot het onttrekken van calcium uit bestaande botten waardoor de botten zwakker worden. Als mensen echt stevigere botten willen krijgen kunnen ze beter dagelijks wat rozijnen eten. Dit wordt vooral aangeraden voor vrouwen in de overgang, die een verhoogde kans hebben op osteoporose.

Resveratrol

Net als in druiven zit er een kleine hoeveelheid resveratrol in rozijnen. Deze stof helpt verschillende soorten kanker te voorkomen, werkt geneeskrachtig bij hart- en vaatziekten en is een stof die de ziekte van Alzheimer voorkomt. Virus- en schimmelinfecties worden eveneens tegen gegaan door resveratrol in rozijnen. Daarnaast doet resveratrol de bloedvaten relaxeren. Hierdoor kan het bloed meer vrijelijk stromen en is er lagere kans op verhoogde bloeddruk.

Schaaltje snackrozijnen / Bron: Javier martin, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Anthocyaninen

Anthocyaninen in rozijnen zorgen voor een antimicrobiële werking, een anti-allergische werking, antikankerwerking en ontstekingsremmende werking. Anthocyaninen behoren tot de sterkst werkende antioxidanten die er in groente en fruit te vinden is. Anthocyaninen zijn polyfenolen, een soort nutriënten die erg belangrijk zijn maar waarvoor geen ADH-percentages zijn vast gelegd.

Rozijnen, diabetes en hart- en vaatziekten

In een meta-onderzoek uit 2013, waarbij verschillende onderzoeken naar rozijnen in relatie tot diabetici en hartpatiënten naast elkaar zijn gelegd werd gemeten wat het effect van rozijnen is op mensen met diabetes en aanleg tot hart- en vaatziekten. Ten eerste werd vast gesteld dat rozijnen over veel vezels beschikken. Deze vezels zorgen ervoor dat suikers langer worden vast gehouden in de darmen. Dat leidt ertoe dat minder pieken en dalen in de bloedsuikerwaarden ontstaan. Ten tweede moesten de wetenschappers constateren dat het eten van gedroogd fruit over het algemeen de bloeddruk omlaag brengt. Wanneer personen met verhoogde bloeddruk 12 weken lang dagelijks rozijnen eten, gaat de bloeddruk omlaag. Daarnaast vullen rozijnen de maag zeer goed. Het eten van rozijnen zou een manier zijn om gewichtstoename bij diabetici te voorkomen. Er werd door de wetenschappers geconcludeerd dat rozijnen eten het risico op diabetes type 2 en hart- en vaatziekten aanmerkelijk verkleint.

rozijnen die te drogen hangen. / Bron: Martin Budweg, Wikimedia Commons (Publiek domein)

Rozijnen en darmkanker

Rozijnen verbeteren de galsecretie en de transitie van het voedsel. Dat wil zeggen dat de spijsvertering gestimuleerd wordt. Dit heeft volgens wetenschappers directe gevolgen voor de kans op het krijgen van darmkanker. Het dagelijks eten van 160 gram rozijnen zou deze kans enorm verkleinen. In krenten de rozijnen uit Korinthië werd eveneens gemeten wat het voordeel van deze gedroogde druiven voor de kans op het krijgen van darmkanker. Er zitten veel antioxidanten in de vorm van polyfenolen in krenten. Deze helpen mee ontstekingen in cellen van de darmen, die uiteindelijk tot kanker kunnen leiden voorkomen. Er zijn hiermee meerdere manieren waarop de rozijn of krent darmkanker kan helpen voorkomen.