Waarom is vitamine A belangrijk?

Iedereen weet wel dat vitamines belangrijk zijn en dat we er genoeg van moeten binnenkrijgen. Maar, waarom is vitamine A zo belangrijk? Hoeveel moet je hiervan binnenkrijgen? Wat gebeurt er als je niet genoeg vitamine A binnenkrijgt? Of, wat gebeurt er wanneer je juist te veel binnenkrijgt? En waarom is het zo'n "gevaarlijk" vitamine voor zwangere vrouwen? Vitamine A wordt ook wel “retinol” genoemd. Het is een vet-oplosbare vitamine, dit betekent dat het voornamelijk te vinden is in het vet van voedingsmiddelen en dat ze kunnen worden opgeslagen in het weefsel van ons lichaam. Water oplosbare vitamines kunnen dit niet goed. Vitamine A zit vooral in dierlijke producten.

Functie van vitamine A

Vitamine A is nodig voor de aanmaak van epitheelcellen en weefselstructuur van de huid, luchtpijp, het haar, tandvlees en longweefsel. Naast dat het belangrijk is voor huid, haar en tandvlees, speelt vitamine A een rol bij het gezichtsvermogen en de groei.
Vitamine A wordt ook wel een anti-infectie vitamine genoemd, omdat het betrokken is bij een goede werking van het afweer- en immuunsysteem.

Hoeveel vitamine A heb je nodig?

Door de Gezondheidsraad is vastgesteld hoeveel vitamine A men nodig heeft. Ook is er een bovengrens vastgesteld. Deze bovengrens geeft aan wat het maximum is van wat iemand aan vitamine A zou moeten binnenkrijgen. Voor vitamine A is dit 3000 microgram per dag voor volwassenen. De ADH (aanbevolen dagelijkse hoeveelheid) verschilt voor mannen en vrouwen verschilt. Volwassen mannen zouden 900 microgram vitamine A per dag moeten binnenkrijgen, voor vrouwen ligt dit op de 700 microgram.

Voor zwangere vrouwen ligt dit iets hoger, namelijk 800 microgram per dag. Voor vrouwen die borstvoeding geven is het ADH vastgesteld op 1100 microgram per dag. Het is heel belangrijk dat een zwangere vrouw niet meer dan de bovengrens van vitamine A binnenkrijgt. Een teveel kan namelijk de kans op aangeboren afwijkingen bij het kind veroorzaken. Zwangere vrouwen krijgen dan ook het advies om geen leverproducten te eten tijdens de zwangerschap en om geen supplementen te slikken met vitamine A.

Waar zit het in?

Vitamine A zit in dierlijke producten, zoals: vlees, vis, ei en zuivelproducten. Daarnaast wordt het ook vaak toegevoegd aan margarine en halvarine. Leverproducten bevatten het meeste vitamine A.

Groente en fruit bevatten bètacaroteen. Bètacaroteen wordt ook wel provitamine A genoemd. Bètacaroteen wordt namelijk in de lever opgeslagen en wanneer nodig, kan het beschikbaar komen voor de aanmaak van vitamine A. Provitamine A zit in groenten en fruit als worteltjes, bloemkool, mandarijnen, sinaasappels en banaan.

Wat zijn de gevolgen van een teveel?

Wanneer je veel leverproducten eet, heb je al snel risico op een teveel aan vitamine A. Een teveel aan vitamine A kan leiden tot hypervitaminose A. De symptomen hiervan zijn onder andere:

• Een gebrek aan eetlust
• Verminderd gezichtsvermogen
• Vermoeidheid
• Hoofdpijn
• Misselijkheid
• Duizeligheid
• Spierpijn
• Oogafwijkingen
• Haarverlies
• Roodheid en schilferen van de huid

Wat zijn de gevolgen van een tekort?

Een tekort aan vitamine A komt ook voor. Vooral mensen die geen of weinig dierlijke producten eten, lopen risico op een te kort aan vitamine A. Echter, een tekort aan deze vitamine komt in Nederland niet vaak voor. Mensen die een aandoening hebben aan de lever of alvleesklier, zijn gevoeliger voor een vitamine A tekort.
De symptomen van een tekort zijn onder andere:

• Regelmatig infecties
• Nachtblindheid
• Droge en/of schilferige huid
• Haaruitval en dof haar
• Gebitsproblemen