Pure chocolade als medicijn: mythe of werkelijkheid?

Pure chocolade zou cholesterol en bloeddruk helpen verlagen en op die manier hart- en vaatziekten kunnen voorkomen. Een aanname die waarschijnlijk te optimistisch is als je (te) veel chocolade eet. Chocolade kan inderdaad het risico op het ontwikkelen van hart- en vaatziekten, zoals een hartaanval of een beroerte verminderen. Maar het hoge aandeel suiker en vet in de meeste soorten chocolade, kan ook schadelijke effecten hebben.

Inhoud

• Hoog cacaogehalte maakt chocolade gezond
• Kan chocolade hart- en vaatziekten voorkomen?
• Kan chocolade echt helpen?
• Oorzaak gezondheidseffecten chocolade nog niet opgehelderd
• Effecten op lange termijn nog onduidelijk
• Chocolade bevat te veel suiker en vet

Hoog cacaogehalte maakt chocolade gezond

Reeds de Maya's en Azteken hebben cacao tal van gezondheidsbevorderende effecten toegedicht. Verantwoordelijk daarvoor zijn de bestanddelen van de cacaoboon. Als media tegenwoordig berichten dat chocolade slank, mooi en gezond maakt, verwijst dat naar chocoladesoorten met een hoog cacaogehalte, voornamelijk pure chocolade dus.

Kan chocolade hart- en vaatziekten voorkomen?

Pure chocolade kan dus meer een hoge bloeddruk en een te hoog cholesterolgehalte helpen dalen. Dat kan eraan bijdragen dat het risico op hart- en vaatziekten, zoals een hartaanval of beroerte daalt. Een hoog LDL-cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, zwaarlijvigheid en gebrek aan lichaamsbeweging zijn risicofactoren voor het ontwikkelen van hartproblemen of beroertes.
Komt daar dan nog een verhoogde bloedsuikerspiegel bij, dan spreken artsen van een 'metabool syndroom', een voorloper van diabetes. Ook hier kan pure chocolade met een hoog gehalte aan cacao regulerend werden.

Kan chocolade echt helpen?

Een analyse van onderzoeksresultaten, uitgevoerd door de University of Cambridge in augustus 2011, en bedoeld om de relatie tussen de consumptie van chocolade en cardiovasculaire ziekten te bepalen, wees inderdaad op een aanzienlijk verminderd risico. In een periode van 8 tot 16 jaar verminderde de regelmatige consumptie van chocolade, de kans op het ontwikkelen van een hartaanval, beroerte of daarmee verwante ziekte, ongeveer met een derde. Een absoluut bewijs dat het eten van chocolade verantwoordelijk was voor die risicobeperking, claimden de onderzoekers evenwel niet. Hoewel het onderzoeksteam andere mogelijke oorzaken grotendeels probeerde uit te sluiten, achtte men het zeer wel mogelijk dat ook andere oorzaken achter de geconstateerde effecten zouden steken.

Oorzaak gezondheidseffecten chocolade nog niet opgehelderd

Hoe het tot de geconstateerde gezondheidseffecten komt, wordt slechts ten dele begrepen. De onderzoekers houden zogenaamde flavonoïden ervoor verantwoordelijk. Dat zijn speciale ingrediënten uit de cacaoboon.

Effecten op lange termijn nog onduidelijk

Een onderzoek van slechts enkele weken in 2012, waarbij uitsluitend de invloed van chocolade op de bloeddruk werd onderzocht, toonde aan dat chocolade in ieder geval tijdelijk een hoge bloeddruk en een te hoog cholesterolgehalte konden verminderen, zij het in zeer beperkte mate. Verlaging van de bloeddruk in zulke korte tijd was weliswaar meetbaar, maar te gering om van andere maatregelen zoals lichaamsbeweging, gewichtsverlies of medicijnen te kunnen afzien. Of de positieve werking langere tijd aanhoudt, blijft onduidelijk.

Chocolade bevat te veel suiker en vet

Alle bemoedigende signalen ten spijt, mag niet worden vergeten dat chocolade grote hoeveelheden suiker en vet bevat. Een tablet van 100 gram bevat tussen de 400 en 600 calorieën. Overmatige consumptie van chocolade kan daarom bijdragen aan de ontwikkeling van obesitas, wat op zijn beurt weer een bekende risicofactor voor hoge bloeddruk, diabetes en hart- en vaatziekten is. Aanbevelingen om ter voorkoming van hart- en vaatziekten je toevlucht te nemen tot chocolade, moeten daarom met de nodige terughoudendheid worden beoordeeld. Dat pure chocolade als gevolg van het hogere gehalte aan cacao beter werkt dan melkchocolade, is een goed beargumenteerd vermoeden, maar meer ook niet.