De lekkere en gezonde zoete aardappel

Hoewel de naam anders doet vermoeden, is de zoete aardappel geen echte aardappel. De zoete aardappel behoort tot de groentesoorten. Hoewel de zoete aardappel zeker niet tot de nieuwe groenten behoort, wordt de zoete aardappel pas vanaf begin 21ste eeuw meer gewaardeerd als onderdeel van een gerecht. Althans in de Nederlandse keuken. Waar komt de zoete aardappel vandaan, wat maakt dat de zoete aardappel zo populair is geworden en hoe kan je de zoete aardappel klaarmaken?

Zoete aardappel, de basis

De zoete aardappel ook wel bataat genoemd, officieel Ipomoea batatas, vindt zijn herkomst in de windefamilie, ofwel convolvulaceae. De zoete aardappel behoort dus niet tot de familie van de traditionele aardappel (zoals wij deze kennen), officieel solanum tuberosum genoemd, welke tot de nachtschadefamilie behoort.

Oorsprong
De plant vindt zijn oorsprong in (sub)tropische landen en vanaf de 16e eeuw werd met name in Zuid-Amerika de zoete aardappel toegepast. Het waren de Spanjaarden die, nadat ze voet aan land gezet hadden in Zuid-Amerika, het verspreidingsgebied van de zoete aardappel beduidend groter maakte. Men ging met name richting Azië, voornamelijk Japan, China en de Filipijnen. Niet veel later kwam daar ook het grote gebied van de Aziatische eilanden en Nieuw Zeeland nog bij.

Inmiddels tref je de zoete aardappel bijna overal ter wereld aan. Zelfs in de moestuinen in Nederland is de zoete aardappel steeds vaker terug te vinden.

Wijze van toepassing

Ook in de Surinaamse keuken wordt de zoete aardappel al geruime tijd toegepast. Sinds de eeuwwisseling neemt de toepassing ook in de Nederlandse keuken toe, mogelijk mede onder invloed van de vele Surinamers in Nederland. Verder zijn de gezondheidsaspecten van de zoete aardappel zeker niet onbelangrijk en tenslotte is de zoete aardappel een prima vervanging van de traditionele aardappel. De zoete aardappel lijkt ook veel op de normale aardappel. Je kunt de zoete aardappel gewoon koken, maar er zijn nog meer mogelijkheden. Enkele voorbeelden:

Friet
Van zoete aardappelen kan je ook patatfriet maken, maar in plaats van het frietvet is het beter (en lekkerder) om de zoete-aardappelfrietjes in de oven klaar te maken. Bestrooi de frietjes met wat uienpoeder, paprikapoeder en desgewenst wat knoflookpoeder en koriander en leg de frietjes met wat bakpapier op de bakplaat. Doe er nog wat olijfolie overheen en zet het geheel op 230 graden zo’n half uur in de oven. Draai de frietjes in deze tijd zeker twee keer om voor het beste resultaat. Combineer de frietjes met een stukje gestoomde kip, eventueel gecombineerd met wat saté en wat grof gesneden stukken courgette.

Poffen

De zoete aardappel leent zich ook prima om te poffen. Borstel de zoete aardappelen eerst schoon en wrijf ze dan in met wat olijf- of zonnebloemolie. Prik er wat gaatjes in en wikkel ze dan in zilverfolie. Zet de oven op 190 graden en afhankelijk van de grootte van de zoete aardappelen laat je ze een half uur tot een uur in de oven. Zodra het mes er gemakkelijk doorheen gaat, zijn ze gaar. Combineer de gepofte zoete aardappel met groenten zoals courgette, broccoli of bloemkool.

Gezondheidsaspecten

De voedingswaarde van de ongekookte zoete aardappel per 100 gram is zo’n 85 kilocalorieën.

Vitamines en mineralen

De zoete aardappel bevat de volgende vitamines en mineralen:

• Vitamine A, B6, B12, C, D
• Calcium
• IJzer
• Kalium
• Magnesium
• Natrium

Vergelijking gezondheidsaspecten t.o.v. traditionele aardappel
De zoete aardappel krijgt nog wel eens kritiek over het gegeven dat het een alternatief zou zijn voor de aardappel, terwijl er ook verhoudingsgewijs veel koolhydraten in zitten. Deze kritiek is niet terecht, want de zoete aardappel bevat complexe koolhydraten en veel voedingsvezels (veel meer dan in de traditionele aardappel).

De complexe koolhydraten en de ruime hoeveelheid voedingsvezels maken samen dat de voedingsstoffen uit deze voeding langzaam in het bloed worden opgenomen en geen pieken geven in de bloedsuikerspiegel, iets wat niet complexe koolhydraten wel bewerkstelligen.

Tot slot

De zoete aardappel is niet meer weg te denken uit de Nederlandse keuken. Enerzijds als groente en anderzijds als vervanging van de traditionele aardappel. Het is een gezond alternatief en op vele manieren klaar te maken. Een aanwinst voor de Nederlandse keuken.