Onbekende groente: Kailan - oorsprong en toepassing

Kailan is voor veel mensen nog een onbekende groente. Mogelijk kennen sommige mensen deze groente wel als Chinese broccoli. De groente wordt veelvuldig in de oosterse keuken toegepast. Het Verre Oosten is ook waar de oorsprong van deze groente ligt. Soms als bijgerecht en vaak ook als hoofdgerecht. Wat is het precies voor groente, hoe gezond is deze groente en hoe pas je kailan toe in de keuken?

Kailan, de basis

Kailan, bij ons mogelijk bekend als Chinese broccoli, wordt soms ook gailan genoemd. Het is een groente die je oorspronkelijk in Kanton, een Chinese provincie, tegenkomt. In de oosterse keuken wordt kailan veel gebruikt, met name de Chinese, Birmaanse, Thaise en Koreaanse keuken.

Kailan wordt sinds de eeuwwisseling steeds vaker buiten de oosterse regio verbouwd. In het westen bijvoorbeeld in Nederland, België en Noord-Frankrijk. Het zijn veelal kleinschalige projecten. Dit heeft als voornaamste reden dat het een nog niet ingeburgerde groente is en de afzetmarkt dus te klein is voor grootschalige teelt.

De plant

De stengels zijn stevig van structuur en kunnen aardig in lengte doorgroeien. Normaal tot zo’n 50 centimeter, maar als de plant doorschiet kan hij wel 2 meter hoog worden. De stengels hebben een hardgroen blad met een blauwe ondertoon en er komen kleine witte bloemetjes aan de stengels. De bloei is van mei tot augustus.

Kailan is bij sommige mensen bekend als Chinese broccoli. De naam Chinese broccoli komt niet geheel uit de lucht vallen. De groente kent enige gelijkenis qua koolsoort en behoort tot dezelfde familie als de broccoli die wij kennen. Daarnaast is er ook een kruising tussen de bij ons bekende broccoli en kailan. Deze soort is bekend onder de naam bimi.

Zowel kailan als bimi is over het algemeen bij de betere toko te koop. Helaas zijn deze groenten nog maar mondjesmaat in de reguliere supermarkt te koop. Natuurlijk is zelf kweken ook een optie.

Verse kailan uit eigen tuin

Kailan kan je zelf ook kweken, want de betere tuincentra verkopen de zaden. De groente groeit relatief eenvoudig, je hebt er weinig werk aan, de plant heeft zelden of nooit last van schimmels (wat bijvoorbeeld gewone broccoli weer wel heeft) en de plant kan aardige temperatuurverschillen gemakkelijk aan. Dit maakt dat je oogst nagenoeg altijd succesvol zal zijn. Verder is groente vers van eigen grond toch het beste. Op deze wijze heb je de enige zekerheid groenten te eten die niet met chemische bestrijdingsmiddelen zijn bespoten.

Zaaien kan tussen de maanden april en juli en oogsten tussen de maanden juni en oktober. Als je regelmatig verse kailan wilt eten, zaai dan iedere veertien à twintig dagen een rijtje zaden in de zaaiperiode.

Gezondheidsaspecten

Kailan is een groente welke prima past in een gezond en gevarieerd voedingspatroon. De groente bevat meerdere vitamines en mineralen, te weten:

• Vitamine A, B6, C, E en K1
• Foliumzuur
• Calcium
• IJzer
• Kalium
• Magnesium
• Natrium
• Zink

Overigens hoort een vers bosje kailan er ook fris uit te zien. Dat wil zeggen dat de stelen stevig moeten zijn en het blad frisgroen van kleur. Bladeren mogen er dan ook zeker niet verlept bijhangen.

Hoe toe passen in gerechten?

Kailan kun je op verschillende manieren in gerechten verwerken, zoals door roerbakken, koken, blancheren of het rauw te laten.

Roerbakken

Roerbakken op laag vuur geeft over het algemeen het beste resultaat. In de wok is kailan een prima alternatief voor onder meer:

• verschillende koolsoorten
• spinazie
• paksoi

Koken

Koken kan ook, je moet dan erg nadrukkelijk de tijd in de gaten houden. De groenten worden zompig als je het te lang laat koken (max. een 3-tal minuten).

Rauw eten

Rauw is een mogelijkheid, maar de stengel is erg taai. Haal met een dunschiller het buitenste randje eraf. Was de bladeren en stelen goed in koud water. Laat ze uitlekken of dek de bladeren met een schone theedoek droog.

Deze groente heeft een neutrale smaak, dat wil dus zeggen dat je er een smaakmaker aan toe moet voegen of je combineert het met een andere slasoort met een iets meer uitgesproken smaak, zoals frisee of molsla. Rauw is kailan een prima vervanging voor veldsla of de traditionele kropsla.

Blancheren

Blancheren geeft ook een goed resultaat, zeker met betrekking tot de taaie stengels. Bij blancheren wordt de groente heel kort gekookt en daarna direct in koud water gelegd of afgespoeld onder de koude kraan. Het kookproces dat normaal nog even doorgaat, stop je door het koude water.

Op smaak brengen

Kailan heeft niet echt een uitgesproken smaak. Het is een klein beetje zoet en knapperig, maar over het algemeen heeft het een vrij neutrale smaak. Dat maakt de groente uitermate geschikt om te combineren met verschillende echte smaakmakers, zoals:

• knoflook
• oestersaus
• gember
• chilipeper
• mierikswortel

Verder moet je er rekening mee houden dat ook bij kailan, net zoals bijvoorbeeld verse spinazie, de bladeren van deze groente behoorlijk slinken. Dat maakt dat je het materiaal echt niet heel klein hoeft te maken en neem vooral voldoende.

Bewaren

Kailan kan je prima in de koelkast bewaren, maar niet te lang. Denk vers (van de toko of de eigen moestuin) aan twee of drie dagen maximaal. Restjes van kook- of roerbakgerecht maximaal twee dagen (sluit het wel goed af in de koeling).

Kailan vers invriezen kan ook, dan kun je het zeker zo’n drie maanden bewaren. Als je invriest is het belangrijk dat eventueel vocht van het schoonmaken van de bladeren verdwenen is. Verpak het in speciale kunststof bakjes of zakjes voor in de vriezer.

Recepten

Kailan in de wok met pepertjes

• 1 bosje kailan
• 2 eetlepels oestersaus (niet iedereen lust oestersaus, eventueel kan knoflookmayonaise gebruikt worden)
• 1 rood pepertje
• 1 groen pepertje

De gewassen kailan kan ‘gestript’ worden. Dat wil zeggen, de bladeren voorzichtig van de stelen halen. De stelen in kleine stukjes snijden, maak aan het uiteinde een kleine inkeping en leg even in koud water (dit voorkomt dat de stelen kromtrekken). Pas daarna blancheren. De bladeren kunnen in de wok, nadat je er een eetlepel olie in gedaan hebt. Doe er tegelijkertijd de kleingesneden pepertjes en oestersaus bij. Niet te lang roerbakken, tot maximaal 2 minuten. Serveer de stelen en het geroerbakte gerecht met wat notenrijst.

Kailan roerbakken met makreel

• 1 bosje kailan
• 2 teentjes knoflook (als de smaak te sterk is, kan er knoflook op water genomen worden, de smaak is dan iets zwakker)
• stuk van 3 cm gemberwortel
• scheutje sojasaus
• 1 middelgrote makreel

Bij dit gerecht doe je de stelen en bladeren geheel in de wok, uiteraard nadat je er eerst olie in verwarmd hebt. Snij van de gemberwortel de schil en maak er vervolgens dunne plakjes van. Snijd de teentjes knoflook klein. Dit kan samen in de wok. Maak de makreel schoon (als de visboer dit niet gedaan heeft) en snijd deze ook in kleine stukjes (max 1 centimeter). Makreel heeft een uitgesproken, zacht zilte smaak, wat een geheel vormt met de andere ingrediënten. Voeg de stukjes toe aan het wokgerecht en doe als laatste een scheutje sojasaus bij het gerecht. Maximaal 3 minuten op zacht vuur laten staan en even doorroeren. Daarna serveren met witte rijst.

Tot slot

Kailan is niet echt een uitgesproken smaakmaker in de keuken. Je kunt deze groente wel eenvoudig met allerlei smaakmakers combineren. Er zitten vitamines en mineralen in en het past daarom prima in een gezond en afwisselend voedingspatroon. Je moet er meestal nog wel voor naar de toko of je gaat het zelf kweken.