Zoethout/zoethoutwortel: Voordelen voor de gezondheid
Zoethout is afkomstig van de plant Glycyrrhiza glabra. Deze specerij wordt veel gebruikt als zoetstof in snoep en om de smaak van medicijnen te maskeren. Zoethout is verkrijgbaar in verschillende vormen, zoals kauwtabletten, vloeibaar extract, capsules, poeder, en losse stukjes. Zoethout biedt mogelijk enkele gezondheidsvoordelen en geneeskrachtige effecten. Het is echter essentieel om met een arts te overleggen voordat men zoethout gebruikt, aangezien het de werking van medicijnen kan beïnvloeden en nadelige bijwerkingen kan veroorzaken. Het is ook raadzaam om geen zoethoutsnoepjes, theeën of supplementen gedurende langere periodes te gebruiken zonder medisch advies. Personen met hoge bloeddruk of lage kaliumspiegels wordt aangeraden om gedeglycyrrhizineerde zoethoutsupplementen te gebruiken om mogelijke bijwerkingen te vermijden.
Glycyrrhizine en hepatitis C
Glycyrrhizine, een belangrijk bestanddeel en zoetstof in zoethout, kan bijdragen aan de behandeling van
hepatitis C, een virale infectie die de lever aantast. Onbehandeld kan hepatitis C leiden tot
chronische ontsteking en ernstige leverschade. Glycyrrhizine heeft in laboratoriumstudies antimicrobiële eigenschappen tegen hepatitis C getoond, wat veelbelovend is voor toekomstige behandelingen. In Japan wordt sinds
augustus 2024 een injecteerbare vorm van glycyrrhizine gebruikt voor de behandeling van chronische hepatitis C bij patiënten die niet reageren op andere therapieën.
Huidontsteking en -infecties
Huidontsteking
Zoethout kan mogelijk helpen bij de behandeling van
chronisch eczeem. Deze huidaandoening gaat gepaard met
jeuk,
roodheid,
schilfering en
ontsteking. Het mengen van zoethout met een huidvriendelijke gel, zoals aloë vera-gel, en het aanbrengen op de huid kan verlichting bieden bij eczeem.
Huidinfecties
Extracten van zoethoutwortel hebben ook antibacteriële eigenschappen. Ze kunnen effectief zijn tegen bacteriën zoals
Staphylococcus aureus, die
huidinfecties veroorzaakt, waaronder
impetigo (infecties van het gezicht en ledematen),
cellulitis (rode en gezwollen huid) en
folliculitis (ontsteking van haarzakjes, wat leidt tot
pijn en jeuk).
Keelpijn
Zoethout wordt vaak gebruikt als een huismiddeltje voor
keelpijn. Het kan vooral nuttig zijn voor mensen die keelpijn ervaren na een operatie, bijvoorbeeld door een beademingsbuis. Gorgelen met een zoethoutoplossing gedurende één tot vijftien minuten vóór de operatie blijkt even effectief te zijn als een ketamine-gorgeldoekje bij het verminderen van postoperatieve keelpijn. Voor postoperatieve keelpijn zijn oplossingen met een hogere concentratie zoethout effectiever dan minder geconcentreerde versies. Ook bij gewone keelpijn en hoesten kan zoethout helpen. Dit kan door losse zoethoutwortel in heet water te trekken en een thee te maken, of door gebruik te maken van kant-en-klare kruidentheeën met zoethout als hoofdbestanddeel.
Maagklachten en zweren
Een zoethoutextract dat glabridine en glabreen bevat, kan effectief zijn bij het verlichten van
maagklachten. Dit extract vermindert
misselijkheid,
maagpijn en
brandend maagzuur. Bij sommige mensen kan een infectie met de bacterie
Helicobacter pylori maagzweren veroorzaken. Zoethoutextract kan helpen bij het doden van
H. pylori-bacteriën. Het toevoegen van een vloeibaar zoethoutextract aan een drank of onder de tong kan helpen bij het behandelen van maagzweren en andere maagproblemen.
[G]Ondersteuning van het immuunsysteem[/H]
Zoethout kan bijdragen aan het versterken van het immuunsysteem door zijn antivirale en antimicrobiële eigenschappen. De actieve stoffen in zoethout helpen het lichaam te beschermen tegen schadelijke ziekteverwekkers, zoals virussen en bacteriën, die infecties kunnen veroorzaken. Zoethout wordt vaak aanbevolen als onderdeel van een kruidenbehandeling bij verkoudheid of griep, omdat het kan helpen bij het verminderen van de duur en ernst van symptomen zoals keelpijn, hoesten en verstopte neus. Er wordt ook gesuggereerd dat het regelmatig gebruik van zoethout het lichaam kan helpen om beter te reageren op infecties, door de afweermechanismen van het immuunsysteem te versterken.
Ontstekingsremmende eigenschappen
De ontstekingsremmende eigenschappen van zoethout maken het nuttig bij de behandeling van chronische ontstekingsziekten zoals artritis en psoriasis. Het extract van zoethout wordt vaak gebruikt in topische crèmes en zalven om ontstekingen op de huid te verminderen en de genezing van beschadigde weefsels te bevorderen. De actieve verbindingen in zoethout werken door ontstekingen te verminderen en de bloedcirculatie te verbeteren, waardoor pijn en zwelling afnemen. Dit maakt het niet alleen effectief bij huidaandoeningen, maar ook bij andere aandoeningen die verband houden met chronische ontsteking.
Tandbederf en zoethoutextract
Zoethout kan mogelijk bijdragen aan het bestrijden van bacteriën in de mond die
tandbederf veroorzaken. Hoewel dit effect in laboratoriumstudies is aangetoond, is meer onderzoek nodig om de optimale dosis en vorm van zoethout te bepalen. Het vermogen van zoethout om de groei van mondbacteriën te remmen, maakt het een veelbelovende kandidaat voor toekomstige behandelingen van tandbederf.
Zoethout en spijsverteringsgezondheid
Zoethout wordt al lange tijd gebruikt om maagklachten en andere spijsverteringsproblemen te verlichten. Het heeft een kalmerend effect op het maagdarmkanaal en kan helpen bij aandoeningen zoals indigestie, maagzweren en gastro-oesofageale refluxziekte (GERD). Zoethout heeft ook de eigenschap om de maagwand te beschermen tegen schadelijk maagzuur, wat kan bijdragen aan het genezen van zweren en het voorkomen van verdere schade.
Verlichting van maagzweren
Zoethout heeft een bewezen effect op het verlichten van maagzweren door de slijmproductie in de maag te stimuleren. Dit helpt om een beschermende laag te creëren die de maagwand bedekt, waardoor deze beter bestand is tegen de schadelijke effecten van maagzuur. Studies hebben aangetoond dat zoethout kan helpen bij het verlichten van de symptomen van maagzweren, zoals pijn en ontsteking, door het bevorderen van de genezing van beschadigd weefsel. Het gebruik van zoethout kan dus nuttig zijn voor mensen die lijden aan maagklachten, vooral wanneer het gecombineerd wordt met andere behandelingen zoals antibiotica of protonpompremmers.
Ondersteuning bij refluxziekte
Gastro-oesofageale refluxziekte (GERD) is een aandoening waarbij maagzuur omhoogkomt in de slokdarm, wat kan leiden tot brandend maagzuur en andere ongemakken. Zoethout kan helpen bij het verlichten van de symptomen van GERD door de productie van slijm in de slokdarm te verhogen en de maagklieren te beschermen. De ontstekingsremmende werking van zoethout kan ook bijdragen aan het verminderen van de irritatie die wordt veroorzaakt door het opkomen van zuur. Het is belangrijk om te weten dat het gebruik van zoethout bij GERD altijd in overleg met een arts moet gebeuren, omdat langdurig gebruik ook bijwerkingen kan hebben.
Zoethout voor ademhalingsgezondheid
Zoethout is ook nuttig voor de behandeling van aandoeningen van de luchtwegen, zoals keelpijn, hoesten en bronchitis. Het heeft verzachtende en ontstekingsremmende effecten die kunnen helpen bij het kalmeren van de keel en het verminderen van irritatie in de luchtwegen. Het gebruik van zoethout kan de ademhaling vergemakkelijken en de symptomen van luchtwegaandoeningen verlichten.
Verlichting van keelpijn
Zoethout wordt vaak gebruikt in hoestsiroop en andere producten die zijn ontworpen om keelpijn te verlichten. Het werkt door de keel te bedekken met een beschermende laag, wat helpt om irritatie te verminderen en de pijn te verzachten. Het heeft ook een mild antimicrobieel effect dat kan helpen bij het bestrijden van infecties in de keel. Zoethout is vooral effectief bij het verlichten van keelpijn die gepaard gaat met virale infecties, zoals verkoudheid of griep, en kan het herstel versnellen door de symptomen te verlichten.
Ontstekingsremming in de luchtwegen
Zoethout heeft ontstekingsremmende eigenschappen die gunstig kunnen zijn voor mensen met ademhalingsproblemen zoals bronchitis, astma en andere chronische aandoeningen van de luchtwegen. De actieve stoffen in zoethout helpen bij het verminderen van ontstekingen in de luchtwegen, wat kan helpen om de ademhaling te vergemakkelijken en de productie van slijm te verminderen. Dit maakt het een effectief kruid bij het behandelen van aandoeningen die gepaard gaan met ontsteking van de luchtwegen.
Risico’s en bijwerkingen van zoethoutwortel
De dosering van zoethout hangt af van de aandoening die men wil behandelen. Het is belangrijk om geen buitensporige hoeveelheden zoethout te consumeren via voedsel of supplementen. Personen met een
hoge bloeddruk of
lage kaliumspiegels in het bloed (hypokaliëmie) moeten zoethoutsnoepjes en glycyrrhizinesupplementen vermijden. Overmatige inname van glycyrrhizine kan leiden tot bijwerkingen.
Lagere kaliumspiegels
Overmatig gebruik van zoethout kan leiden tot een lagere kaliumspiegel in het bloed, wat de volgende symptomen kan veroorzaken:
Overdosis
Een dagelijkse dosis van 100 milligram glycyrrhizinezuur lijkt bij de meeste volwassenen geen nadelige effecten te veroorzaken. Veel snoepjes en supplementen vermelden echter niet de exacte hoeveelheid glycyrrhizinezuur, wat het risico op een overdosis verhoogt, vooral bij kinderen die grote hoeveelheden zoethoutsnoepjes consumeren. Een overdosis kan leiden tot hoge bloeddruk, lage kaliumspiegels en een syndroom dat
toevallen kan veroorzaken.
Zwangerschap
Zwangere vrouwen moeten grote hoeveelheden zoethout vermijden en geen zoethoutwortel als supplement gebruiken. De glycyrrhizine in zoethout kan schadelijk zijn voor de zich ontwikkelende
hersenen van de foetus en kan leiden tot
vroeggeboorte. Gedeglycyrrhizineerd zoethout, een variant zonder glycyrrhizine, is een veiliger alternatief voor langdurig gebruik. Zwangere vrouwen dienen echter ook gedeglycyrrhizineerd zoethout of andere supplementen alleen te gebruiken na overleg met een arts.
Zoethout kan mogelijk interacties met medicijnen veroorzaken /
Bron: Stevepb, PixabayPotentiële interacties tussen geneesmiddelen
Zoethout kan de werking van bepaalde medicijnen beïnvloeden, waaronder:
- bloeddrukmedicijnen
- bloedverdunners, zoals warfarine (Coumadin)
- corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken)
- diuretica (plaspillen)
- medicijnen die het kaliumgehalte in het bloed verlagen
- medicijnen voor de behandeling van hartritmestoornissen
- oestrogeen, hormoontherapie en anticonceptiva
Het gebruik van gedeglycyrrhizineerde zoethoutsupplementen kan helpen om sommige van deze interacties te voorkomen, maar ook dit moet eerst met een arts worden besproken.
Veilig gebruik van zoethout
Om de voordelen van zoethout te benutten te zonder de risico's te vergroten, is het belangrijk om het gebruik ervan met mate te beperken en altijd onder medisch toezicht te gebruiken, vooral bij bestaande medische aandoeningen. Zoethout moet niet langdurig of in grote hoeveelheden worden gebruikt zonder de goedkeuring van een arts. Het is ook belangrijk om te weten dat zoethout interacties kan hebben met bepaalde medicijnen, waaronder medicijnen voor de bloeddruk en diuretica.
Medicijninteracties
Zoethout kan de werking van bepaalde medicijnen beïnvloeden, wat kan leiden tot ongewenste bijwerkingen. Het kan de effectiviteit van medicijnen zoals diuretica, corticosteroïden en bloeddrukmedicatie verminderen of juist versterken. Dit kan leiden tot gevaarlijke complicaties zoals ernstige schommelingen in de bloeddruk of elektrolytstoornissen. Daarom is het belangrijk om altijd met een arts te overleggen voordat zoethout wordt gebruikt, vooral als je medicijnen gebruikt voor onderliggende gezondheidsproblemen.
Gebruik tijdens zwangerschap
Zoethout moet tijdens de zwangerschap worden vermeden, omdat het mogelijk schadelijke effecten kan hebben op zowel de moeder als de baby. Het kan de bloeddruk verhogen en de hormonale balans verstoren, wat risico's met zich meebrengt voor de zwangerschap. Vrouwen die zwanger zijn of van plan zijn zwanger te worden, moeten hun arts raadplegen voordat ze zoethout gebruiken.
Praktische tips voor het omgaan met zoethout/zoethoutwortel
Beperk de inname van zoethout
Zoethout kan verschillende gezondheidsvoordelen bieden, maar het is belangrijk om het met mate te gebruiken, vooral als je gevoelig bent voor de effecten. Overmatige inname van zoethout kan leiden tot bijwerkingen zoals verhoogde bloeddruk, lage kaliumspiegels, en vochtretentie. Het wordt aangeraden om je inname te beperken tot kleine hoeveelheden, bijvoorbeeld een paar theelepels per dag. Als je medicijnen gebruikt, overleg dan met je arts over de mogelijke interacties met zoethout.
Wees alert op de effecten op je bloeddruk
Zoethout bevat glycyrrhizine, een stof die de werking van een belangrijk enzym in je lichaam beïnvloedt, wat kan leiden tot een verhoogde bloeddruk. Mensen met hoge bloeddruk, hartproblemen of nierziekten moeten extra voorzichtig zijn met het gebruik van zoethout. Het is belangrijk om regelmatig je bloeddruk te controleren, vooral als je regelmatig zoethout consumeert. Als je merkt dat je bloeddruk stijgt, stop dan met het consumeren van zoethout en raadpleeg je arts.
Vermijd zoethout tijdens de zwangerschap
Zwangerschap kan een tijd zijn waarin je bijzonder gevoelig bent voor de effecten van zoethout. Zoethout kan de bloeddruk verhogen en de balans van bepaalde hormonen verstoren, wat risico's met zich mee kan brengen voor zowel de moeder als de baby. Het is sterk aanbevolen om zoethout volledig te vermijden tijdens de zwangerschap. Raadpleeg je arts voor alternatieven voor het gebruik van zoethout tijdens deze periode.
Gebruik zoethout voor de spijsvertering, maar met mate
Zoethout wordt vaak gebruikt in traditionele geneeskunde om de spijsvertering te bevorderen en maagklachten te verlichten, zoals brandend maagzuur of indigestie. Het kan helpen om een verzachtend effect op de maagwand te hebben, wat de symptomen van reflux kan verminderen. Gebruik het echter met mate, aangezien overmatig gebruik kan leiden tot bijwerkingen zoals misselijkheid of diarree. Overleg met je arts als je regelmatig zoethout gebruikt voor spijsverteringsproblemen.
Let op mogelijke interacties met medicijnen
Zoethout kan interageren met verschillende medicijnen, vooral die voor de behandeling van bloeddruk, hartproblemen, of bepaalde hormoonbehandelingen. Glycyrrhizine in zoethout kan de werking van medicijnen zoals diuretica, bloeddrukverlagers en corticosteroïden verstoren. Het is cruciaal om je arts te informeren over het gebruik van zoethout als je medicijnen gebruikt, zodat hij of zij je kan helpen bij het identificeren van mogelijke risico’s en je juiste richtlijnen kan geven.
Kies voor zoethout zonder glycyrrhizine bij gevoeligheid
Als je gevoelig bent voor de effecten van glycyrrhizine, zoals verhoogde bloeddruk of lage kaliumspiegels, kun je kiezen voor zoethout dat geen glycyrrhizine bevat. Er zijn alternatieven op de markt, zoals zoethout zonder glycyrrhizine, die mogelijk minder risico met zich meebrengen. Dit is vooral handig voor mensen die toch de smaak en eigenschappen van zoethout willen ervaren zonder de ongewenste bijwerkingen.
Wees voorzichtig met zoethout in combinatie met andere kruiden
In sommige kruiden- of kruidenmengsels wordt zoethout gecombineerd met andere ingrediënten die de werking van het zoethout kunnen versterken of verzwakken. Als je kruidenmengsels gebruikt voor specifieke gezondheidsdoelen, let dan goed op de aanwezigheid van zoethout en informeer jezelf over de effecten van deze combinatie. Het kan nuttig zijn om een arts of kruidenspecialist te raadplegen om te beoordelen of zoethout in combinatie met andere kruiden veilig voor je is.
Gebruik zoethout in de juiste vorm voor je behoeften
Zoethout is beschikbaar in verschillende vormen, zoals in de vorm van thee, snoep, capsules of extracten. Als je zoethout wilt gebruiken voor specifieke gezondheidsdoelen, kies dan de vorm die het beste bij je past. Zoethoutthee kan een milde manier zijn om van de voordelen te profiteren, terwijl zoethoutextracten krachtiger kunnen zijn. Let bij het kiezen van de juiste vorm op de concentratie van glycyrrhizine en pas het gebruik aan op basis van je gevoeligheid.
Pas op voor zoethoutsnoepjes en -producten met veel suiker
Zoethoutsnoepjes zijn een populaire manier om van zoethout te genieten, maar ze bevatten vaak grote hoeveelheden suiker, wat het risico op gewichtstoename, tandbederf of andere metabole problemen kan verhogen. Als je regelmatig zoethoutsnoepjes eet, probeer dan een versie te kiezen die minder suiker bevat of kies voor alternatieven zoals suikervrije zoethoutproducten. Let ook op de hoeveelheid zoethout in deze producten, aangezien ze soms geconcentreerdere hoeveelheden glycyrrhizine bevatten.
Volg je lichamelijke reactie op zoethout
Het is belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren wanneer je zoethout gebruikt. Let op eventuele veranderingen in je gezondheid, zoals vermoeidheid, hoofdpijn, zwellingen, of veranderingen in je hartslag. Deze kunnen tekenen zijn van een reactie op zoethout, vooral bij overmatige consumptie. Als je een negatieve reactie ervaart, stop dan met het gebruik van zoethout en raadpleeg je arts voor verdere begeleiding.