Zoethout/zoethoutwortel: Voordelen voor de gezondheid

Zoethout is afkomstig van de plant Glycyrrhiza glabra. Deze specerij wordt gebruikt als zoetstof in snoep, en ook wordt hiermee de smaak van medicijnen gemaskeerd. Zoethout is verkrijgbaar in de vorm van kauwtabletten, een vloeibaar extract, capsules, een poeder en los. Zoethout biedt mogelijk enkele gezondheidsvoordelen en geneeskrachtige effecten. Mensen moeten wel steeds contact opnemen met de arts indien ze de specerij wensen te gebruiken, omdat deze mogelijk interfereert met medicijnen of nadelige bijwerkingen heeft. Personen mogen evenmin zoethoutsnoepjes, theeën of supplementen gebruiken gedurende langere perioden zonder eerst met een arts te praten. Het is tot slot aanbevolen om gedeglycyrrhizineerde zoethoutsupplementen te gebruiken in plaats van zoethout wanneer een hoge bloeddruk of lage kaliumspiegels een probleem zijn.

• Hepatitis C en glycyrrhizine
• Huidontsteking en infectie
• Keelpijn
• Maagklachten en zweren
• Tandbederf en zoethoutextract
• Risico’s en bijwerkingen van zoethoutwortel
• Lagere kaliumspiegels
• Overdosis
• Zwangerschap
• Potentiële interacties tussen geneesmiddelen

Hepatitis C en glycyrrhizine

Glycyrrhizine, een bekend bestanddeel en een zoetstof in zoethout, helpt bij de behandeling van hepatitis C, een virale infectie die de lever aantast. Zonder behandeling leidt hepatitis C tot een ontsteking en langdurige leverschade. Glycyrrhizine heeft een antimicrobiële werking tegen hepatitis C in celmonsters, hetgeen interessant is voor toekomstige behandelingsopties. Artsen in Japan gebruiken anno december 2018 reeds een injecteerbare vorm van glycyrrhizine om mensen met chronische hepatitis C te behandelen die niet op andere behandelingen reageren.

Huidontsteking en infectie

Huidontsteking
Zoethout is mogelijk effectief in de behandeling van de chronische huidziekte eczeem. Deze huidaandoening gaat gepaard met jeuk, roodheid, schilfering en een huidontsteking. De persoon mengt zoethout met een huidvriendelijke gel, zoals aloë vera-gel en past dit vervolgens toe op de huid om eczeem te verhelpen.

Huidinfectie
Zoethoutwortelextract is eveneens effectief tegen bacteriën die de huid infecteren. Zoethoutwortel werkt namelijk tegen Staphylococcus aureus, die huidinfecties veroorzaakt, zoals impetigo (symptomen aan gezicht en ledematen), cellulitis (symptomen van rode en gezwollen huid) en folliculitis (ontsteking van haarzakjes met pijn en jeuk aan de huid).

Keelpijn

Veel mensen denken aan zoethout als een remedie voor keelpijn. Dit is met name bruikbaar voor mensen die bijvoorbeeld kampen met postoperatieve (na een operatie) keelpijn nadat ze een beademingsbuis in hun luchtpijp hebben gehad. Het gorgelen van een zoethoutoplossing gedurende één à vijftien minuten vóór de operatie is even effectief als een ketamine-gorgeldoekje bij het verminderen van de incidentie en ernst van keelpijn na een operatie. Voor het verbeteren van postoperatieve keelpijn zijn oplossingen met een hogere concentratie zoethout effectiever dan minder geconcentreerde oplossingen. Zoethout is echter ook nuttig voor mensen met gewone keelpijn en mensen die veel moeten hoesten. Hiervoor dompelt de persoon losse zoethoutwortel in heet water en maakt hij hiervan een zoethoutthee. Op de markt zijn ook voorbereide kruidentheeën beschikbaar die zoethout als hoofdbestanddeel bevatten.

Maagklachten en zweren

Een zoethoutextract dat glabridine en glabreen bevat, is effectief in het verlichten van maagklachten. Het extract vermindert misselijkheid, maagpijn en brandend maagzuur. Een infectie met de bacterie Helicobacter pylori veroorzaakt bij sommige mensen maagzweren. Een zoethoutextract helpt bovendien bij het doden van H. pylori-bacteriën. Een vloeibaar zoethoutextract toevoegen aan een drank of onder de tong nemen behandelt maagzweren of andere maagproblemen.

Tandbederf en zoethoutextract

Zoethout helpt mogelijk bij het doden van bacteriën in de mond die tandbederf veroorzaken. Dit is wel al aangetoond in een laboratoriumomgeving anno december 2018, maar nog niet onderzocht bij mensen. Het vermogen om de groei van mondbacteriën te remmen, betekent echter dat het wel potentieel heeft als toekomstige tandbederfbehandeling.

Risico’s en bijwerkingen van zoethoutwortel

De dosering van zoethout is afhankelijk van de aandoening die mensen willen behandelen. Personen mogen nooit buitensporige hoeveelheden zoethout in voedsel of supplementen gebruiken. Personen met een hoge bloeddruk of lage kaliumspiegels in het bloed (hypokaliëmie) moeten zoethoutsnoepjes en glycyrrhizinsupplementen volledig vermijden. Het consumeren van grote hoeveelheden glycyrrizine veroorzaakt mogelijk bijwerkingen.

Lagere kaliumspiegels

Te veel zoethout leidt mogelijk tot een lagere kaliumspiegel daalt. Dit veroorzaakt volgende mogelijke tekenen:

• abnormale hartritmes
• congestief hartfalen
• een hoge bloeddruk
• loomheid
• zwelling

Overdosis

Een limiet van 100 milligram glycyrrhizinezuur per dag veroorzaakt bij de meeste volwassenen waarschijnlijk geen nadelige effecten. Veel snoepjes en supplementen vermelden echter niet de exacte hoeveelheid glycyrrhizinezuur in het product. Dit gebrek aan gedetailleerde informatie maakt een overdosis mogelijk, vooral voor kinderen die gedurende lange perioden veel zoethoutsnoep eten. Dit leidt mogelijk tot een hoge bloeddruk, lage kaliumspiegels in het bloed en een syndroom dat toevallen veroorzaakt.

Zwangerschap

Zwangere vrouwen mogen geen grote hoeveelheden zoethout consumeren of zoethoutwortel als supplement nemen. De glycyrrhizine in zoethout schaadt namelijk de zich ontwikkelende hersenen van de foetus, wat later in het leven tot cognitieve problemen leidt. Ook leidt dit mogelijk tot een vroeggeboorte van de baby. Zoethoutsupplementen zijn wel beschikbaar zonder de glycyrrhizine, in de vorm van gedeglycyrrhizineerd zoethout. Gedeglycyrrhizineerd zoethout is een veiligere optie voor mensen die zoethout langer willen nemen. Zwangere vrouwen mogen echter geen gedeglycyrrhizineerd zoethout of een ander supplement gebruiken zonder dit eerst met een arts te bespreken.

Potentiële interacties tussen geneesmiddelen

Medicijnen die interageren met zoethout zijn onder andere:

• bloeddrukmedicijnen
• bloedverdunners, zoals warfarine (Coumadin)
• corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken
• diuretica (plaspillen)
• medicijnen die het kaliumgehalte in het bloed verlagen
• medicijnen voor de behandeling van hartritmestoornissen
• oestrogeen, hormoontherapie en anticonceptiva

Sommige mensen gebruiken gedeglycyrrhizineerde zoethoutsupplementen gebruiken om deze interacties te voorkomen, maar ook dit moeten ze eerst met een arts bespreken.

Lees verder

• Gezonde voeding: Voedingsmiddelen en dranken met voordelen voor de gezondheid (special)