Hoge bloeddruk (hypertensie): Oorzaken en behandeling

Hoge bloeddruk (hypertensie): Oorzaken en behandeling De bloeddruk is de kracht die door het bloed tegen de wanden van de bloedvaten wordt uitgeoefend. De druk is afhankelijk van het werk dat wordt gedaan door het hart en de weerstand van de bloedvaten. Van een hoge bloeddruk is sprake wanneer de bloeddruk hoger is dan 130 over 80 millimeter kwik (mmHg). Stress, voeding en een onderliggende aandoening, zoals een nierziekte, liggen mogelijk aan de basis van de bloeddrukverhoging. Leefstijlfactoren zijn de beste manier om hoge bloeddruk aan te pakken, maar indien dit niet of onvoldoende effectief is, zijn diverse medicijnen beschikbaar om de bloeddruk weer op peil te krijgen en de gezondheidsrisico’s voor de patiënt te verlagen. Een verhoogde bloeddruk is namelijk een belangrijke oorzaak van ernstige complicaties, en bovendien verhoogt dit symptoom sneller een beroerte, een hartaandoening en een vaatziekte.

Tabel van hoge bloeddruk (hypertensie)

TermVerklaring
bloeddrukBloeddruk is de kracht die het bloed uitoefent op de wanden van de bloedvaten. Een te hoge bloeddruk, ook wel hypertensie genoemd, kan schadelijk zijn voor je hart, nieren en andere organen. Het is belangrijk om regelmatig je bloeddruk te meten en actie te ondernemen als deze te hoog is. Gewoontes zoals regelmatig lichaamsbeweging, het behouden van een gezond gewicht, en het volgen van een evenwichtig voedingspatroon kunnen helpen je bloeddruk op een gezond niveau te houden.
bloedonderzoekenBloedonderzoeken zijn tests die uitgevoerd worden om verschillende aspecten van je bloed te controleren, zoals je cholesterol, bloedsuiker en elektrolyten. Deze onderzoeken kunnen helpen vaststellen of er onderliggende oorzaken zijn van je hoge bloeddruk, zoals suikerziekte. Het is belangrijk om regelmatig bloedonderzoeken te laten uitvoeren, zodat je vroegtijdig mogelijke problemen kunt ontdekken en behandelen. Als je bloeddruk niet goed onder controle is, kunnen artsen ook kijken naar andere risicofactoren zoals je nierfunctie of het cholesterolgehalte, wat kan helpen bij het bepalen van een passend behandelplan.
elektrolytenElektrolyten zijn mineralen zoals natrium, kalium en magnesium die essentieel zijn voor de goede werking van je lichaam, vooral voor je hart en bloedvaten. Een verstoorde elektrolytenbalans kan bijdragen aan hoge bloeddruk. Het is dus belangrijk om voldoende elektrolyten binnen te krijgen via je voeding, vooral kalium en magnesium. Voedingsmiddelen zoals bananen, aardappelen, spinazie en noten zijn goede bronnen van kalium en magnesium. Te veel natrium, vaak door zout in bewerkte voedingsmiddelen, kan je bloeddruk verhogen. Probeer je zoutinname te beperken en focus op voedingsmiddelen die rijk zijn aan kalium en magnesium om je bloeddruk te helpen verlagen.
gezonde voedingGezonde voeding is essentieel voor het behouden van een gezonde bloeddruk. Een voedingspatroon rijk aan groenten, fruit, volle granen en magere eiwitten, en laag in verzadigde vetten en zout, kan helpen om je bloeddruk onder controle te houden. Het kiezen voor een evenwichtig voedingspatroon helpt niet alleen om je bloeddruk te verlagen, maar draagt ook bij aan je algehele gezondheid. Daarnaast is het belangrijk om te letten op het beperken van bewerkte voedingsmiddelen, die vaak veel ongezonde vetten, suiker en zout bevatten. Zorg ervoor dat je voldoende vezels binnenkrijgt, wat niet alleen goed is voor je bloeddruk, maar ook voor je spijsvertering en algehele gezondheid.
evenwichtig voedingspatroonEen evenwichtig voedingspatroon betekent dat je alle noodzakelijke voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden eet om je gezondheid te ondersteunen. Dit omvat het eten van een verscheidenheid aan voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, volle granen, magere eiwitten en gezonde vetten. Het is ook belangrijk om je inname van zout en verzadigde vetten te beperken. Door een evenwichtig voedingspatroon te volgen, kun je je bloeddruk helpen verlagen en je algehele gezondheid verbeteren. Dit type voeding helpt niet alleen bij het beheersen van bloeddruk, maar kan ook bijdragen aan het verminderen van andere risicofactoren zoals overgewicht, een verhoogd cholesterolgehalte en diabetes, die allemaal een negatieve invloed kunnen hebben op je hartgezondheid.
obesitasObesitas of overgewicht is een belangrijke risicofactor voor het ontwikkelen van hoge bloeddruk. Wanneer je te veel lichaamsvet hebt, vooral rond je buik, kan dit leiden tot verhoogde bloeddrukwaarden, omdat je hart harder moet werken om bloed door je lichaam te pompen. Het verliezen van gewicht door middel van gezonde eetgewoonten en regelmatige lichaamsbeweging kan aanzienlijk bijdragen aan het verlagen van je bloeddruk. Het is belangrijk om een gezonde benadering te kiezen voor gewichtsverlies, zoals het volgen van een evenwichtig voedingspatroon en het doen van regelmatige lichaamsbeweging zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Door geleidelijk gewicht te verliezen, kun je de druk op je hart en bloedvaten verlichten en het risico op hartziekten verminderen.
controleafsprakenControleafspraken zijn essentieel om je bloeddruk en algehele gezondheid te monitoren. Bij deze afspraken kan je arts je bloeddruk meten en kijken of je behandeling goed werkt. Ze kunnen je ook adviseren over aanpassingen in je levensstijl of medicatie om je bloeddruk beter onder controle te krijgen. Regelmatige controles kunnen helpen vroegtijdig complicaties te ontdekken, zoals mentale gezondheid of andere gerelateerde aandoeningen die je bloeddruk kunnen beïnvloeden. Het is belangrijk om deze afspraken serieus te nemen, zelfs als je je goed voelt, omdat de symptomen van hoge bloeddruk vaak onopgemerkt blijven totdat er al schade is aangericht.
hartJe hart speelt een cruciale rol bij het regelen van je bloeddruk. Als je hart niet goed functioneert, kan dit bijdragen aan hoge bloeddruk. Het handhaven van een gezonde levensstijl, waaronder regelmatige lichaamsbeweging, een gezond voedingspatroon en het vermijden van risicofactoren zoals roken en overmatig alcoholgebruik, is essentieel voor het behoud van een gezond hart en bloeddruk. Het is ook belangrijk om je hartgezondheid regelmatig te laten controleren, vooral als je een familiegeschiedenis van hartziekten hebt. Bij het beheersen van hoge bloeddruk helpt een sterk en gezond hart de druk in je bloedvaten te reguleren en de algehele bloedcirculatie te verbeteren.
medicatieAls je bloeddruk te hoog is, kan je arts medicijnen voorschrijven om deze te verlagen. Er zijn verschillende soorten medicijnen die kunnen worden voorgeschreven, waaronder diuretica, ACE-remmers, bètablokkers en calciumantagonisten. Het is belangrijk om deze medicijnen regelmatig in te nemen zoals voorgeschreven, omdat inconsistent gebruik de effectiviteit kan verminderen. Je arts zal je bloeddruk regelmatig controleren en mogelijk je medicatie aanpassen afhankelijk van je reacties en andere gezondheidsfactoren. Samen met je medicatie is het volgen van een evenwichtig voedingspatroon en het handhaven van een actieve levensstijl belangrijk voor een succesvol beheer van hoge bloeddruk.

Diagnostisch criterium van hoge bloeddruk

Een bloeddrukmeting is als volgt geschreven: 120/80. Het wordt gelezen als '120 over 80'. Het bovenste cijfer is het systolische getal (bovendruk: druk in de bloedvaten bij samentrekken van linkerhartkamer) en het onderste cijfer is het diastolische getal (onderdruk: druk in de slagaders tussen samentrekkingen van het hart, bij vulling van bloed in de linkerhartkamer).
  • Normaal: minder dan 120 over 80 (120/80)
  • Verhoogd: 120-129 / minder dan 80
  • Fase 1 hoge bloeddruk: 130-139 / 80-89
  • Fase 2 hoge bloeddruk: 140 en hoger / 90 en hoger
  • Hypertensiecrisis: hoger dan 180 / hoger dan 120 – Dringende medische hulp is vereist

Epidemiologie

Hypertensie, oftewel hoge bloeddruk, is een veelvoorkomende aandoening die wereldwijd een belangrijke oorzaak is van hart- en vaatziekten. Het komt voor bij zowel volwassenen als ouderen, maar het kan op elke leeftijd optreden. Hypertensie is een van de belangrijkste risicofactoren voor het ontwikkelen van beroertes, hartaanvallen en andere ernstige cardiovasculaire aandoeningen.

Prevalentie en incidentie

Volgens recente gegevens lijdt wereldwijd ongeveer 30% van de volwassenen aan hypertensie. In sommige landen, vooral in ontwikkelde gebieden, is de prevalentie nog hoger, wat deels te wijten is aan de vergrijzing van de bevolking en veranderingen in levensstijl, zoals ongezonde voeding en onvoldoende lichaamsbeweging. De incidentie neemt toe naarmate de leeftijd vordert, waarbij mensen ouder dan 65 jaar een verhoogd risico lopen.

Ouderen en hypertensie

Bij ouderen komt hypertensie vaker voor, waarbij systolische hypertensie (verhoogde bovenbovendruk) de meest voorkomende vorm is. Dit kan worden veroorzaakt door de verharding van de bloedvaten door veroudering, waardoor de bloeddruk in de loop van de tijd stijgt.

Mechanisme

Hypertensie wordt gekarakteriseerd door een aanhoudend hoge bloeddruk, die kan ontstaan door verschillende mechanismen. De bloeddruk wordt gereguleerd door een complex systeem van het hart, bloedvaten, nieren en hormonen. Bij hypertensie is dit systeem verstoord, waardoor de druk in de bloedvaten te hoog wordt.

Verhoogde hartoutput

In sommige gevallen van hypertensie is er sprake van een verhoogde hartoutput, waarbij het hart meer bloed per minuut pompt dan normaal. Dit kan optreden bij aandoeningen zoals hyperthyreoïdie of bepaalde vormen van stress. Het extra volume bloed verhoogt de druk in de bloedvaten.

Verhoogde vasculaire weerstand

In andere gevallen van hypertensie is er sprake van een verhoogde weerstand in de bloedvaten, vooral de kleine bloedvaten (arteriolen). Dit kan het gevolg zijn van vaatvernauwing door ontsteking, atherosclerose of het effect van bepaalde hormonen zoals angiotensine II, die de bloedvaten vernauwen.

Niergerelateerde mechanismen

De nieren spelen een cruciale rol bij de regulatie van de bloeddruk door het evenwicht van natrium, water en hormonen zoals renine te beïnvloeden. Bij nierziekten kan de nierfunctie verminderen, wat leidt tot een verhoogde bloeddruk door vocht- en zoutretentie.

Oorzaken

Hypertensie kan worden veroorzaakt door verschillende factoren, zowel genetische als omgevingsgebonden. De meeste gevallen van hypertensie vallen onder de categorie primaire (of essentiële) hypertensie, waarvan de oorzaken vaak niet volledig bekend zijn. In sommige gevallen is er sprake van secundaire hypertensie, waarbij een onderliggende aandoening de bloeddruk verhoogt.

Primaire (essentiële) hypertensie

In de meeste gevallen van hypertensie is er geen eenduidige oorzaak aan te wijzen. Dit wordt primaire of essentiële hypertensie genoemd. Het is een complexe aandoening waarbij een combinatie van genetische factoren, omgevingsfactoren en levensstijl een rol speelt. Het verhoogde risico op deze vorm van hypertensie wordt beïnvloed door de volgende factoren:

Genetische factoren

Erfelijkheid speelt een belangrijke rol bij de ontwikkeling van hypertensie. Mensen met een familiegeschiedenis van hoge bloeddruk hebben een verhoogd risico om zelf ook hypertensie te ontwikkelen. Genetische factoren kunnen de manier beïnvloeden waarop het lichaam de bloeddruk reguleert, bijvoorbeeld via de nieren, bloedvaten of hormoonproductie.

Levensstijlfactoren

Een ongezonde levensstijl is een belangrijke oorzaak van primaire hypertensie. Factoren zoals een ongezond voedingspatroon, gebrek aan lichaamsbeweging, overmatig alcoholgebruik en roken dragen bij aan de ontwikkeling van hoge bloeddruk. Vooral een dieet dat rijk is aan zout, verzadigde vetten en bewerkte voedingsmiddelen kan de bloeddruk verhogen.

Secundaire hypertensie

Secundaire hypertensie ontstaat als gevolg van een andere onderliggende aandoening die de bloeddruk verhoogt. Deze aandoeningen kunnen direct of indirect de bloedvaten, het hart of de nierfunctie beïnvloeden, wat leidt tot verhoogde bloeddruk.

Nierziekten

Aandoeningen die de nieren aantasten, zoals chronische nierziekte of nierarteriestenose, kunnen leiden tot verhoogde bloeddruk. De nieren spelen een cruciale rol in het reguleren van de bloeddruk door het evenwicht van zout en water in het lichaam te controleren. Wanneer de nierfunctie verstoord is, kan dit de bloeddruk verhogen.

Endocriene aandoeningen

Bepaalde hormonale aandoeningen kunnen ook leiden tot hypertensie. Voorbeelden zijn hyperthyreoïdie (overproductie van schildklierhormonen), feochromocytoom (tumoren in de bijnieren) en het syndroom van Cushing (overproductie van cortisol). Deze aandoeningen verstoren de normale werking van hormonen die de bloeddruk reguleren.

Geneesmiddelen en drugsgebruik

Bepaalde medicijnen, zoals orale anticonceptiva, corticosteroïden, decongestiva en pijnstillers zoals NSAID's, kunnen de bloeddruk verhogen. Daarnaast kunnen drugs zoals cocaïne en amfetaminen de bloeddruk ernstig verhogen, wat bijdraagt aan secundaire hypertensie.

Slaapapneu

Slaapapneu is een aandoening waarbij de ademhaling herhaaldelijk stopt tijdens de slaap, wat kan leiden tot een verhoogde bloeddruk. Dit komt doordat de ademhalingsonderbrekingen leiden tot een tijdelijke daling van de zuurstofniveaus in het bloed, wat de bloeddruk verhoogt om voldoende zuurstof naar de organen te transporteren.

Zwangerschapshypertensie

Tijdens de zwangerschap kan bij sommige vrouwen hypertensie optreden, wat bekendstaat als zwangerschapsvergiftiging of pre-eclampsie. Deze aandoening kan leiden tot hoge bloeddruk, eiwit in de urine en oedeem (zwelling). Pre-eclampsie kan ernstige complicaties voor zowel de moeder als het kind veroorzaken, inclusief vroeggeboorte.

Stress en psychologische factoren

Hoewel stress op zichzelf geen directe oorzaak van hypertensie is, kan chronische stress wel bijdragen aan verhoogde bloeddruk. Langdurige stress kan leiden tot verhoogde niveaus van stresshormonen zoals adrenaline en cortisol, die de bloeddruk kunnen verhogen. Psychologische factoren, zoals angst en depressie, kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van hypertensie.

Oudere leeftijd

Met de leeftijd neemt de kans op het ontwikkelen van hypertensie toe. Dit komt doordat de bloedvaten minder elastisch worden en de bloeddruk daardoor moeilijker gereguleerd kan worden. Bij ouderen is de systolische bloeddruk vaak verhoogd, terwijl de diastolische bloeddruk vaak gelijk blijft of afneemt.

Risicofactoren

Hypertensie wordt beïnvloed door verschillende risicofactoren die zowel genetisch als omgevingsgebonden kunnen zijn. Hoewel sommige risicofactoren niet kunnen worden veranderd, kunnen veel andere worden gemanipuleerd door veranderingen in levensstijl of medische behandeling.

Levensstijlfactoren

Factoren zoals een ongezond voedingspatroon, weinig lichaamsbeweging, overgewicht en overmatig alcoholgebruik dragen bij aan de ontwikkeling van hypertensie. Een dieet dat rijk is aan zout, verzadigde vetten en bewerkte voedingsmiddelen kan de bloeddruk verhogen.

Genetische aanleg

Familiegeschiedenis is een belangrijke risicofactor voor hypertensie. Mensen met een ouder of broer/zus met hypertensie hebben een verhoogd risico om zelf ook hypertensie te ontwikkelen. Dit wijst op een genetische component in de regulatie van de bloeddruk.

Chronische ziekten

Bepaalde chronische ziekten, zoals diabetes, nierziekten en slaapapneu, verhogen het risico op hypertensie. Deze aandoeningen kunnen de bloeddruk verhogen door verschillende mechanismen, zoals insulineresistentie, vochtretentie of ademhalingsproblemen tijdens de slaap.

Risicogroepen

Er zijn bepaalde bevolkingsgroepen die een verhoogd risico lopen op het ontwikkelen van hypertensie. Dit kan te maken hebben met genetische factoren, leefomstandigheden of gezondheidsproblemen die een verhoogde bloeddruk bevorderen.

Ouderen

Ouderen lopen een hoger risico op het ontwikkelen van hypertensie door de veroudering van de bloedvaten, die minder elastisch worden. Dit verhoogt de systolische bloeddruk. Hypertensie bij ouderen kan ook verband houden met de aanwezigheid van andere gezondheidsproblemen, zoals diabetes en nierziekten.

Mensen met een ongezonde levensstijl

Mensen die een sedentaire levensstijl hebben, weinig groenten en fruit eten, veel zout consumeren, roken of te veel alcohol drinken, hebben een verhoogd risico op hypertensie. Deze risicofactoren kunnen de bloeddruk direct verhogen of bijdragen aan het ontwikkelen van andere aandoeningen die de bloeddruk beïnvloeden.

Mensen met bepaalde medische aandoeningen

Patiënten met diabetes, nierziekten, slaapapneu of chronische stress hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van hypertensie. Diabetes kan bijvoorbeeld leiden tot vasculaire schade, terwijl slaapapneu de bloeddruk verhoogt door herhaalde ademstilstanden tijdens de slaap.

Essentiële hypertensie

De meerderheid (80-90%) van de patiënten met hypertensie heeft een primaire verhoging van de bloeddruk. Zij kampen bijgevolg met essentiële hypertensie met onbekende oorzaak. Essentiële hypertensie heeft een multifactoriële etiologie.

Foetale factoren

Een laag geboortegewicht is geassocieerd met een daaropvolgende hoge bloeddruk. Deze relatie is te wijten aan de aanpassing van de foetus aan intra-uteriene (in de baarmoeder) ondervoeding met langdurige veranderingen in de bloedvatstructuur.

Genetische factoren

De hoge bloeddruk is meestal in gezinnen aanwezig. Kinderen van hypertensieve ouders hebben doorgaans een hogere bloeddruk dan kinderen van ouders met een normale bloeddruk. Deze familiale concordantie van bloeddruk is gedeeltelijk te verklaren door gedeelde omgevingsinvloeden. Er is echter een grote, nog grotendeels onbekende genetische component (oktober 2020).

Omgevingsfactoren

Overmatig alcoholgebruik leidt mogelijk tot hypertensie / Bron: Jarmoluk, PixabayOvermatig alcoholgebruik leidt mogelijk tot hypertensie / Bron: Jarmoluk, Pixabay
Alcoholinname
De consumptie van alcohol is sterk geassocieerd met het bloeddrukniveau. Alcoholmisbruik en het regelmatig consumeren van grote hoeveelheden alcohol leiden sneller tot een hoge bloeddruk. Personen die kleine hoeveelheden alcohol consumeren, hebben echter een lagere bloeddruk dan mensen die geen alcohol gebruiken.

Insulineresistentie
Een verband tussen diabetes mellitus (suikerziekte) en hypertensie is al lang erkend. Het metabool syndroom (risicofactoren voor diabetes mellitus en hart- en vaataandoeningen), een belangrijke risicofactor voor hart- en vaatziekten, bestaat uit:
  • centrale obesitas
  • glucose-intolerantie
  • hyperinsulinemie / insulineresistentie (cellen zijn ongevoelig voor insuline)
  • hypertriglyceridemie
  • verlaagde LDL-cholesterolwaarden

Obesitas
Dikke mensen hebben een hogere bloeddruk dan dunne mensen. Slaapgerelateerde ademnood (obstructief slaapapneusyndroom) dat vaak optreedt bij met obesitas, is een bijkomende risicofactor.

Roken vormt een risicofactor voor een hoge bloeddruk / Bron: Geralt, PixabayRoken vormt een risicofactor voor een hoge bloeddruk / Bron: Geralt, Pixabay
Roken
Roken verhoogt de bloeddruk en leidt ook tot andere gezondheidsproblemen.

Stress
Acute pijn of stress verhoogt de bloeddruk; bij chronische pijn of stress is het verband onzeker (oktober 2020).

Zoutinname
Populaties met een hogere inname van zout (natrium) hebben een hogere gemiddelde bloeddruk dan mensen die weinig zout innemen. Mogelijk biedt een kaliumrijke voeding bescherming tegen de effecten van een hoge zoutinname.

Secundaire hypertensie

Secundaire hypertensie is een vorm van hypertensie waarbij de bloeddrukverhoging het resultaat is van een specifieke en mogelijk behandelbare oorzaak, zoals een ziekte of medicatiegebruik.

Congenitale hart- en vaataandoeningen

De belangrijkste oorzaak van een hoge bloeddruk door een congenitale hart- en vaataandoening is coarctatie van de aorta.

Endocriene oorzaken

Ook endocriene stoornissen veroorzaken mogelijk een bloeddrukverhogen (endocriene hypertensie). Deze omvatten:

Medicatie

Veel geneesmiddelen veroorzaken mogelijk hypertensie of verergeren de hoge bloeddruk. Het is ook mogelijk dat ze werking van sommige antihypertensiva (medicijnen om de bloeddruk te verlagen) verstoren:
  • carbenoxolon
  • corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken)
  • NSAID's (niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen)
  • orale (via de mond ingenomen) anticonceptiva
  • sympathicomimetica
  • vasopressine
  • zoethout

Patiënten die monoamine-oxidaseremmers gebruiken die tyramine bevatten, ontwikkelen mogelijk hevige aanvallen van ernstige hypertensie.

Nierziekten

Meer dan 80% van de patiënten met secundaire hypertensie lijden aan een nierziekte (renale hypertensie). De veel voorkomende oorzaken zijn:

Hypertensie veroorzaakt zelf nieraandoeningen of verergert een nierziekte. Het mechanisme van deze bloeddrukverhoging is voornamelijk te wijten aan natrium- en waterretentie, hoewel er soms een ongepaste verhoging van de plasma-reninespiegels is.

Zwangerschapshypertensie is ook mogelijk / Bron: PublicDomainPictures, PixabayZwangerschapshypertensie is ook mogelijk / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay

Zwangerschap

De hartwerking stijgt tijdens de zwangerschap, maar door een relatief grotere daling van de perifere weerstand, is de bloeddruk bij zwangere vrouwen meestal lager dan bij niet-zwangere vrouwen. Hypertensie komt voor bij 8-10% van de zwangerschappen. Wanneer de arts de bloeddrukverhoging ontdekt tijdens de eerste helft van de zwangerschap of wanneer de verhoogde bloeddruk aanhoudt na de bevalling, is het meestal te wijten aan reeds bestaande essentiële hypertensie. Hypertensie die optreedt tijdens de tweede helft van de zwangerschap - of 'door zwangerschap veroorzaakte hypertensie' - verdwijnt meestal na de bevalling. Wanneer de bloeddruk stijgt tot >160/110 mmHg is een behandeling noodzakelijk voor de bescherming van de moeder. Pre-eclampsie is een ernstige zwangerschapscomplicatie dat bestaat uit zwangerschapsgeïnduceerde hypertensie met proteïnurie (verlies van eiwit via de urine). Zwangerschapshypertensie is samen met een longembolie (afsluiting van een slagader in de longen) de meest voorkomende oorzaak van sterfte van de moeder, met een snelheid van 10 per miljoen zwangerschappen. Bovendien leidt een kritieke toestand van eclampsie, die gepaard gaat met ernstige hypertensie, uiteindelijk tot convulsies (stuipen: oncontroleerbare fysieke bewegingen en veranderingen in het bewustzijn), cerebraal oedeem (zwelling van de hersenen), pulmonaal oedeem (vochtophoping in de longen), geelzucht, bloedstollingsafwijkingen en foetale sterfte.

Complicaties

Een cerebrovasculaire ziekte en coronaire hartziekte (kransslagaderaandoening) zijn de meest voorkomende doodsoorzaken van hypertensie, hoewel hypertensieve patiënten ook gevoelig zijn voor nierfalen en een perifere vaatziekte. Verder krijgen patiënten met een hoge bloeddruk zes keer vaker te maken met een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met lichamelijke en mentale symptomen). Er is een drievoudige toename van de dood door een hartziekte, bijvoorbeeld hartfalen. Bovendien komt een perifere arteriële aandoening twee keer zo vaak voor bij patiënten met een hoge bloeddruk.

Maligne hypertensie

Maligne of versnelde hypertensie treedt op als de bloeddruk snel stijgt. Maligne hypertensie gaat gepaard met ernstige hoofdpijn, visusstoornissen, toevallen, kortademigheid, een neusbloeding, verwardheid, tijdelijk bewustzijnsverlies of symptomen van hartfalen. Tenzij behandeld, leidt maligne hypertensie tot de dood door progressief nierfalen, hartfalen, aortadissectie (scheur in aortawand met pijn op de borst) of een beroerte. De veranderingen in de renale circulatie resulteren in snel progressief nierfalen, proteïnurie en hematurie (bloed in de urine). Er is ook een hoog risico op hersenoedeem (zwelling van de hersenen) en een hersenbloeding met als gevolg hypertensieve encefalopathie (hersenziekte door hoge bloeddruk). In het netvlies ontstaan van het oog ontstaan ook wijzigingen door de hoge bloeddruk (hypertensieve retinopathie). Zonder effectieve behandeling is er een éénjaarsoverleving van minder dan 20%. De behandeling verloopt in drie fasen: beoordeling, een niet-medicamenteuze behandeling en een medicamenteuze behandeling. Tijdens de beoordelingsperiode moet de arts secundaire oorzaken van hypertensie uitsluiten, de schade aan de organen evalueren en eventuele gelijktijdige factoren identificeren (bijvoorbeeld dyslipidemie of suikerziekte) omdat deze bijdragen aan hart- en vaatziekten.

Geassocieerde symptomen

Hypertensie wordt vaak een "stille" aandoening genoemd, omdat het meestal geen duidelijke symptomen vertoont totdat de bloeddruk gevaarlijk hoog is. Desondanks kunnen er verschillende geassocieerde symptomen optreden, vooral wanneer de bloeddruk extreem hoog is of wanneer de aandoening lang niet behandeld is. De symptomen kunnen variëren afhankelijk van de ernst en de duur van de hypertensie, evenals de mate waarin het andere organen aantast.

Hoofdpijn

Een van de meest voorkomende symptomen die geassocieerd worden met hypertensie, is hoofdpijn. Dit komt vaak voor wanneer de bloeddruk bijzonder hoog is. Hoofdpijn door hypertensie is vaak gelokaliseerd aan de achterkant van het hoofd en kan gepaard gaan met duizeligheid. Het wordt meestal erger naarmate de bloeddruk verder stijgt.

Duizeligheid of vertigo

Verhoogde bloeddruk kan leiden tot duizeligheid of een gevoel van onbalans. Dit kan het gevolg zijn van een verminderde bloedtoevoer naar de hersenen door verstopte of vernauwde bloedvaten. Duizeligheid komt vaak voor bij mensen die plotseling opstaan of van houding veranderen, omdat de bloeddruk dan niet snel genoeg kan aanpassen.

Kortademigheid

Hypertensie kan de hartfunctie belasten, wat kan leiden tot kortademigheid, vooral bij inspanning. Wanneer de bloeddruk te hoog is, kan het hart moeilijker bloed door het lichaam pompen, wat leidt tot ophoping van vocht in de longen (pulmonale congestie). Dit kan leiden tot benauwdheid of kortademigheid.

Vermoeidheid

Mensen met langdurige hypertensie kunnen zich vaak moe of uitgeput voelen. Dit kan komen door de constante druk op het hart en de bloedsomloop, wat de efficiëntie van de hartfunctie vermindert. Als de bloeddruk extreem hoog is, kan het hart moeite hebben met het leveren van voldoende zuurstofrijk bloed aan de spieren en organen, wat resulteert in vermoeidheid.

Pijn op de borst

Pijn op de borst is een serieus symptoom dat geassocieerd kan worden met hypertensie, vooral als het gepaard gaat met andere symptomen zoals kortademigheid of zweten. Het kan wijzen op een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals angina of zelfs een hartaanval, die kunnen optreden als gevolg van de stress die verhoogde bloeddruk op het hart legt.

Visuele verstoringen

Wanneer de bloeddruk zeer hoog is, kan het leiden tot schade aan de bloedvaten in de ogen, wat visuele problemen veroorzaakt. Dit kan variëren van wazig zien tot tijdelijke blindheid. In ernstige gevallen kan een bloeding in het oog of retinopathie (schade aan de retina) optreden, wat de gezichtsvermogen permanent kan beïnvloeden.

Bloed in de urine

Hypertensie kan schade veroorzaken aan de nieren, wat kan leiden tot hematurie (bloed in de urine). Dit is een indicatie van nierbeschadiging en kan voorkomen bij mensen met langdurige, onbehandelde hypertensie. Het is belangrijk om dit symptoom serieus te nemen, omdat het kan wijzen op ernstige nierschade.

Piepende ademhaling of hoesten

Bij langdurige hypertensie kan er vochtophoping in de longen optreden, wat kan leiden tot piepende ademhaling, hoesten en andere ademhalingsproblemen. Dit kan ook wijzen op hartfalen, dat vaak samen voorkomt met onbehandelde hypertensie.

Naseizoen van angst of nervositeit

De verhoogde druk op het hart en de bloedvaten kan ook psychologische symptomen zoals angst of nervositeit verergeren. Dit kan een vicieuze cirkel creëren, waarbij angst de bloeddruk verder verhoogt, wat op zijn beurt de angst kan versterken.

Verlies van concentratie of geheugenproblemen

Langdurige hoge bloeddruk kan de bloedvaten in de hersenen aantasten, wat kan leiden tot geheugenproblemen en concentratieverlies. Dit kan verergeren naarmate de schade aan de bloedvaten toeneemt, wat het risico op beroertes verhoogt.

Alarmsymptomen

Hypertensie wordt vaak een "stille" aandoening genoemd omdat het vaak geen merkbare symptomen veroorzaakt. Bij ernstige of langdurig onbehandelde hypertensie kunnen er echter symptomen optreden die wijzen op schade aan de organen.

Hoofdpijn

Bij sommige patiënten met ernstig verhoogde bloeddruk kan hoofdpijn optreden, vooral in het achterhoofd. Dit komt doordat de verhoogde druk in de bloedvaten van de hersenen leidt tot hoofdpijn.

Vermoeidheid en duizeligheid

Een van de mogelijke symptomen van hypertensie is vermoeidheid of duizeligheid, vooral wanneer de bloeddruk plotseling stijgt. Dit komt door verminderde bloedstroom naar de hersenen of andere vitale organen.

Visusproblemen

In ernstige gevallen van hypertensie kan er schade ontstaan aan de bloedvaten van het netvlies in de ogen, wat leidt tot wazig zien of zelfs tijdelijke blindheid. Dit kan een teken zijn van beschadiging van de ogen door hoge bloeddruk.

Diagnose en onderzoeken

Bij een ernstig hoge bloeddruk komt hoofdpijn voor / Bron: Geralt, PixabayBij een ernstig hoge bloeddruk komt hoofdpijn voor / Bron: Geralt, Pixabay

Geschiedenis

De patiënt met lichte hypertensie is meestal asymptomatisch wat deze aandoening een ‘stille moordenaar’ maakt omdat wel degelijk schade ontstaat aan de organen, zoals de nieren. Zeer hogere bloeddrukniveaus gaan af en toe gepaard met angst, slaapproblemen, blozen, hoofdpijn, epistaxis (een bloedneus) of nycturie (frequent ’s nachts plassen).

Meten van de bloeddruk

Bij alle volwassenen moet de bloeddruk minimaal om de twee jaar routinematig worden gemeten. Een zittende bloeddruk gemeten na vijf minuten rusten met de juiste manchetmaat en ondersteund door de arm is meestal voldoende, maar een staande bloeddruk moet worden gemeten bij diabetische en oudere patiënten om orthostatische hypotensie (plotseling duizelig na het opstaan) uit te sluiten. Er zijn twee consistente bloeddrukmetingen nodig om de bloeddruk te schatten. Meer metingen zijn aanbevolen als de druk varieert. Bij het beoordelen van het cardiovasculaire risico is de gemiddelde bloeddruk bij afzonderlijke bezoeken nauwkeuriger dan metingen bij een enkel bezoek.

Ambulante bloeddrukmonitoring

Indirecte automatische bloeddrukmetingen kunnen over een periode van 24 uur worden uitgevoerd met behulp van een meetinstrument dat door de patiënt wordt gedragen. De klinische rol van dergelijke hulpmiddelen is nog steeds onzeker (oktober 2020), hoewel ze worden gebruikt om de diagnose te bevestigen bij patiënten met wittejassenhypertensie. Hierbij is de bloeddruk volledig normaal in alle stadia behalve tijdens een klinisch consult bij de arts waarbij deze dan verhoogd is. Deze patiënten hebben geen enkel bewijs van doelorgaanschade en via een ambulante bloeddrukmeting valt een onnodige behandeling te vermijden. Deze toestellen zijn ook inzetbaar om de respons van patiënten op een medicamenteuze behandeling te controleren en zijn vooral bruikbaar om het effect van eenmaal daagse medicatie te bepalen over een periode van 24 uur.

Een bloedonderzoek is soms noodzakelijk / Bron: Frolicsomepl, PixabayEen bloedonderzoek is soms noodzakelijk / Bron: Frolicsomepl, Pixabay

Bijkomende onderzoeken

Een verhoogde bloeddruk is meestal het enige abnormale teken. De arts spoort mogelijk tekenen van een onderliggende oorzaak op. Hij voert hiervoor diverse onderzoeken uit zoals:


Behandeling via zelfzorgmaatregelen

Regelmatig gaan joggen is goed voor de bloeddruk / Bron: Skeeze, PixabayRegelmatig gaan joggen is goed voor de bloeddruk / Bron: Skeeze, Pixabay

Regelmatige lichaamsbeweging uitvoeren

Artsen adviseren dat patiënten met hypertensie minimaal vijf dagen per week gedurende dertig minuten matig bewegen, zoals wandelen, joggen, fietsen of zwemmen. Op deze manier is het ook mogelijk om gewicht te verliezen bij overgewicht.

Roken stopzetten

Stoppen met roken vermindert het risico op hypertensie, hartaandoeningen en andere gezondheidsproblemen.

Stress verminderen

Het vermijden van stress of het ontwikkelen van strategieën om onvermijdelijke stress te beheersen, helpt om de bloeddruk onder controle te houden. Factoren die bijdragen aan hypertensie omvatten het gebruik van alcohol, roken en ongezond eten. Deze risicofactoren moet de patiënt ook vermijden.

Voeding

Een hartgezonde voeding met veel groenten, fruit en omega 3-vetzuren en met weinig vet, suikers en zout is aanbevolen.

Behandeling via medicatie

Tenzij de patiënt ernstige of maligne hypertensie heeft, moet de arts herhaalde bloeddrukmetingen uitvoeren, gecombineerd met adviezen over de leefstijl. Verder behandelt hij de onderliggende ziekte of pakt hij de onderliggende risicofactoren aan die leiden tot de verhoging van de bloeddruk.

De beslissing om met een specifieke medicamenteuze behandeling te beginnen, neemt de arts na een zorgvuldige beoordelingsperiode van maximaal zes maanden waarbij hij herhaalde bloeddrukmetingen uitvoert. Het doel van een medicamenteuze behandeling is om het risico op complicaties van hypertensie te verminderen. De patiënt moet hiervan op de hoogte zijn en de arts moet het behandelplan dan ook uitgebreid met de patiënt bespreken. Patiënten met een bloeddruk hoger dan 130 boven de 80 gebruiken medicijnen om hypertensie te behandelen. Meestal start de arts eerst met een lage dosis. Alle geneesmiddelen die de arts inzet om hypertensie te behandelen, hebben bijwerkingen en aangezien de voordelen van medicamenteuze behandeling niet onmiddellijk tot stand komen, is het niet altijd eenvoudig voor de patiënt om therapietrouw te zijn. De meeste hypertensiepatiënten hebben een combinatie van antihypertensiva nodig om de aanbevolen doelen te bereiken. Het merendeel van de patiënten met hypertensie neemt ook statines (medicijnen om de cholesterolwaarden te verlagen) en aspirine om de algehele cardiovasculaire risicobelasting te verminderen. Verschillende klassen van geneesmiddelen zijn beschikbaar om hypertensie te behandelen.

Diverse medicijnen behandelen de verhoogde bloeddruk / Bron: Stevepb, PixabayDiverse medicijnen behandelen de verhoogde bloeddruk / Bron: Stevepb, Pixabay
Aldosteron-antagonisten
Aldosteron-antagonisten blokkeren het effect van een natuurlijke chemische stof die leidt tot zout- en vochtretentie, wat bijdragende factoren zijn voor een hoge bloeddruk.

Alfablokkers
Alfablokkers veroorzaken vasodilatatie en een bloeddrukverlaging door zenuwimpulsen naar de bloedvaten te verminderen en eveneens de effecten te verminderen van natuurlijke chemicaliën die leiden tot vernauwde bloedvaten (vasoconstrictie). Vroegere kortwerkende middelen veroorzaakten ernstige hypotensie (te lage bloeddruk) bij de eerste dosis, maar de nieuwere langer werkende middelen worden veel beter verdragen.

Angiotensine II-receptorantagonisten (angiotensine receptor blokkers)
Deze groep middelen blokkeert selectief de receptoren voor angiotensine II. Ze werken in op de nieren. Ze delen veel van de acties van ACE-remmers, maar aangezien ze geen effect hebben op bradykinine (ontstekingsmediator die zorgt voor bloedvatverwijding), veroorzaken ze geen hoest. Ze zijn daarom inzetbaar voor patiënten die geen ACE-remmers kunnen verdragen vanwege de aanhoudende hoest.

Angiotensine-converting enzyme (ACE)-remmers
Deze geneesmiddelen blokkeren de omzetting van angiotensine I in angiotensine 11, een krachtige vasoconstrictor (bloedvaten vernauwen). ACE-remmers blokkeren ook de afbraak van bradykinine, een krachtige vasodilatator (bloedvaten verwijden). Ze zijn vooral nuttig bij diabetici met nefropathie, omdat ze de progressie van de ziekte vertragen, en bij patiënten met problemen met de werking van het linkerventrikel, omdat ze de overlevingskansen van deze patiënten verbeteren.

Bètablokkers
Bètablokkers zijn af en toe inzetbaar bij jongere patiënten, met name die met een intolerantie of contra-indicatie voor ACE-remmers en angiotensine-II-receptorantagonisten ofvrouwen in de vruchtbare leeftijd. Bètablokkers verzwakken de effecten van het sympathische zenuwstelsel en het renine-angiotensinesysteem. De belangrijkste bijwerkingen van deze klasse middelen zijn bradycardie (trage hartslag), bronchospasmen (spierkrampen aan de luchtpijp met ademnood), koude ledematen, vermoeidheid, nachtmerries en hallucinaties (waanvoorstellingen en onechte percepties). Deze middelen zijn met name nuttig bij de behandeling van patiënten met zowel hypertensie als angina pectoris (pijn op de borst, teken van een hartaanval).

Calciumantagonisten
Calciumantagonisten verminderen de bloeddruk door arteriolaire dilatatie (verwijding van de slagaders) te veroorzaken en sommige medicijnen verminderen ook de kracht van cardiale contractie (samentrekkingen van het hart). Net als de bètablokkers zijn ze vooral nuttig bij patiënten met gelijktijdige ischemische hartaandoeningen (aandoeningen waarbij het hart te weinig zuurstof krijgt). De belangrijkste bijwerkingen zijn vooral aanwezig bij de kortwerkende middelen en omvatten hoofdpijn, zweten, gezwollen enkels, hartkloppingen en blozen. Veel van deze bijwerkingen zijn te verminderen door de gelijktijdige toediening van een bètablokker.

Centraal werkende medicijnen
Centraal werkende medicijnen voorkomen dat de hersenen het zenuwstelsel signaleert om de hartslag te verhogen en de bloedvaten te vernauwen.

Diuretica
Thiazidediuretica zijn middelen die het risico op een beroerte verminderen bij patiënten met hypertensie. De lagere doses lijken even effectief als hogere doses bij het verlagen van de bloeddruk. De belangrijkste zorg met deze middelen is hun ongunstige metabole effecten, met name:

Deze bijwerkingen treden meestal op bij hogere doses thiazidediuretica. Lusdiuretica hebben een hypotensief effect, maar de arts schrijft deze niet standaard voor bij de behandeling van essentiële hypertensie.

Renineremmers
Renineremmers vertragen de productie van renine, een enzym dat door de nieren wordt geproduceerd en dat een reeks chemische stappen start die de bloeddruk verhoogt.

Andere vaatverwijders (vasodilatoren)
Andere vaatverwijders zijn ook inzetbaar, zoals hydralazine en minoxidil. Beiden zijn zeer krachtige vaatverwijders enkel worden voorgeschreven voor patiënten die resistent zijn tegen andere behandelingsvormen. Hydralazine gaat mogelijk gepaard met tachycardie (een versnelde hartslag), vochtretentie en een syndroom waarvan de symptomen doen denken aan systemisch lupus erythematosus. Minoxidil veroorzaakt mogelijk ernstig oedeem (vochtophoping), een overmatige haargroei en grove gelaatstrekken. Als de arts deze middelen voorschrijft, combineert hij deze meestal met een bètablokker.

Behandeling van ernstige of maligne hypertensie
Patiënten met ernstige hypertensie (diastolische druk > 140 mmHg), maligne hypertensie hypertensieve encefalopathie of met ernstige hypertensieve complicaties, zoals hartfalen, krijgen een ziekenhuisopname voor een onmiddellijke start van de behandeling. Het is echter onverstandig om de bloeddruk te snel te verlagen, omdat dit mogelijk leidt tot cerebrale (herseninfarct), renale (nierinfarct), retinale (ooginfarct) of myocardiale infarcten. Het is belangrijk dat de arts de bloeddrukrespons op de therapie zorgvuldig controleert. In de meeste gevallen is het doel om de diastolische bloeddruk te verlagen tot 100-110 mmHg gedurende 24-48 uur. Dit bereikt de arts meestal met orale (via de mond ingenomen) medicatie. De bloeddruk normaliseert vervolgens gedurende de volgende twee à drie dagen. Wanneer een snelle controle van de bloeddruk vereist is (bijvoorbeeld bij een aortadissectie), krijgt de patiënt intraveneus (via een ader) natriumnitroprusside toegediend. Alternatieven voor dit medicijn zijn beschikbaar.

Behandeling van hypertensie tijdens zwangerschap
Veel antihypertensiva zijn gecontra-indiceerd tijdens de zwangerschap. Milde hypertensie behandelt de arts met methyldopa, waarvan is vastgesteld dat het veilig is tijdens de zwangerschap, of anders met labetalol. Pre-eclamptische hypertensie is te behandelen met dezelfde middelen of anders met nifedipine, hoewel de enige methode voor het omkeren van pre-eclampsie de bevalling is. Meer ernstige hypertensie of eclampsie vereist een intraveneuze behandeling met hydralazine en kan vereist mogelijk zelfs de beëindiging van de zwangerschap.

Prognose

De prognose van hypertensie is afhankelijk van een aantal kenmerken:
  • de aanwezigheid van veranderingen in het doelorgaan (netvlies, nier, hart of bloedvaten)
  • de leeftijd bij de presentatie
  • de naast elkaar bestaande risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals hyperlipidemie, diabetes mellitus, roken, obesitas, het mannelijk geslacht
  • het niveau van bloeddruk

Complicaties

Langdurige hypertensie veroorzaakt mogelijk complicaties door atherosclerose, waarbij de vorming van plaque (vette substantie) resulteert in de vernauwing van bloedvaten (vasoconstrictie). Dit verergert hypertensie, omdat het hart harder moet pompen om bloed aan het lichaam af te geven. Aan hypertensie gerelateerde atherosclerose (slagaderverkalking) leidt mogelijk tot volgende complicaties:
  • amputatie
  • dementie (vasculaire dementie: problemen met denken, praten en plannen)
  • een aneurysma, of een abnormale uitstulping in de wand van een slagader die kan barsten, ernstige bloedingen veroorzaakt en in sommige gevallen leidt tot de dood
  • een beroerte
  • erectiestoornissen
  • hartfalen en hartaanvallen
  • het metabool syndroom
  • hypertensieve retinopathie in het oog, wat mogelijk leidt tot blindheid
  • nierfalen
  • problemen met het geheugen en het begrip

Een regelmatige bloeddrukmeting helpt mensen om de ernstigere complicaties te vermijden.

Preventie

Hypertensie kan in veel gevallen worden voorkomen door een gezonde levensstijl en regelmatige monitoring van de bloeddruk. Het aanpassen van risicofactoren kan de kans op het ontwikkelen van hypertensie aanzienlijk verminderen.

Gezond voedingspatroon

Een dieet dat rijk is aan groenten, fruit, volle granen en magere eiwitten kan helpen om de bloeddruk te verlagen. Het beperken van zoutinname is van cruciaal belang voor het voorkomen van hypertensie.

Lichamelijke activiteit en gewichtsbeheersing

Regelmatige lichaamsbeweging en het behouden van een gezond gewicht zijn van essentieel belang voor het beheersen van de bloeddruk. Aerobe oefeningen zoals wandelen, joggen of fietsen kunnen de bloeddruk effectief verlagen.

Beperking van alcohol en stoppen met roken

Het beperken van alcoholgebruik en stoppen met roken kunnen ook helpen om de bloeddruk onder controle te houden. Alcohol en tabak dragen beide bij aan het verhogen van de bloeddruk en het ontwikkelen van cardiovasculaire ziekten.

Regelmatige bloeddrukcontrole

Regelmatige monitoring van de bloeddruk is cruciaal om hypertensie vroegtijdig op te sporen. Bij hogere risicogroepen, zoals ouderen of mensen met een familiegeschiedenis van hypertensie, is het belangrijk om vaker de bloeddruk te laten controleren.

Praktische tips voor het omgaan met hoge bloeddruk

Hoge bloeddruk, ofwel hypertensie, is een veelvoorkomend probleem dat kan leiden tot ernstige gezondheidscomplicaties, zoals hartziekten, beroertes en nierproblemen. Het is cruciaal om je bloeddruk goed te beheren om deze risico's te minimaliseren. Dit kan door medicatie, veranderingen in je voedingspatroon en levensstijl.

Neem je medicijnen zoals voorgeschreven

De meeste mensen met hoge bloeddruk hebben medicijnen nodig om hun bloeddruk onder controle te houden. Het is belangrijk om je voorgeschreven medicijnen precies volgens de instructies van je arts in te nemen, zelfs als je je goed voelt. Medicijnen zoals bloeddrukverlagende middelen kunnen je helpen om je bloeddruk op een gezond niveau te houden en het risico op complicaties te verlagen.

Controleer je bloeddruk regelmatig

Het is essentieel om je bloeddruk regelmatig te controleren om te zien of je behandelingsplan effectief is. Dit kan thuis met een bloeddrukmeter of bij de huisarts. Door regelmatig te controleren, kun je snel zien of je bloeddruk stijgt en indien nodig aanpassingen maken.

Pas je voedingspatroon aan

Een gezond, evenwichtig voedingspatroon is essentieel voor het beheersen van hoge bloeddruk. Vermijd voedsel dat rijk is aan natrium, zoals bewerkte voedingsmiddelen, en kies voor voedingsmiddelen die rijk zijn aan kalium, zoals groenten, fruit en magere eiwitten. Een lage zoutinname kan de bloeddruk verlagen en helpt je hart en nieren gezond te houden.

Beperk alcohol en stop met roken

Zowel overmatig alcoholgebruik als roken kunnen de bloeddruk verhogen. Het is belangrijk om je alcoholinname te beperken en volledig te stoppen met roken om je bloeddruk onder controle te houden. Als je moeite hebt met stoppen, bespreek dan met je arts of een professional voor mentale gezondheid de mogelijkheden voor ondersteuning.

Verhoog je lichamelijke activiteit

Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om je bloeddruk te verlagen. Probeer ten minste 150 minuten matige intensiteit per week te bewegen, zoals wandelen, fietsen of zwemmen. Dit helpt niet alleen je bloeddruk, maar verbetert ook je algehele gezondheid en vermindert stress.

Let op je gewicht en streef naar een gezond gewicht

Overgewicht kan de bloeddruk verhogen, dus het handhaven van een gezond gewicht is belangrijk bij het beheersen van hoge bloeddruk. Een combinatie van een gezond voedingspatroon en regelmatige lichaamsbeweging kan je helpen om een gezond gewicht te bereiken en te behouden.

Vermijd stress en zorg voor ontspanning

Chronische stress kan bijdragen aan hoge bloeddruk. Het is belangrijk om manieren te vinden om stress te beheersen, zoals door ontspanningsoefeningen, meditatie of ademhalingstechnieken. Dit kan helpen om je bloeddruk te verlagen en je algehele welzijn te verbeteren.

Zorg voor voldoende slaap

Slaaptekort kan bijdragen aan hoge bloeddruk. Zorg ervoor dat je voldoende rust krijgt, idealiter 7 tot 9 uur per nacht. Goede slaap draagt bij aan je algehele gezondheid en helpt je lichaam te herstellen en je bloeddruk te reguleren.

Blijf regelmatig in contact met je arts

Het is belangrijk om regelmatig controleafspraken te maken met je arts om je bloeddruk en algehele gezondheid te monitoren. Je arts kan je helpen bij het aanpassen van je behandeling, het bespreken van je voortgang en het beantwoorden van vragen over je gezondheid. Door samen te werken met je arts kun je een effectief plan ontwikkelen om je bloeddruk onder controle te houden en complicaties te voorkomen.

Misvattingen rond hoge bloeddruk (hypertensie)

Hoge bloeddruk, ofwel hypertensie, is een veelvoorkomende aandoening die vaak onopgemerkt blijft totdat er ernstige complicaties optreden. Er bestaan veel misvattingen over wat hypertensie is, hoe het te herkennen is en wat de beste manier is om het te behandelen of te voorkomen. In dit artikel worden de meest voorkomende misvattingen rondom hoge bloeddruk besproken en verduidelijkt, zodat je beter begrijpt hoe je je gezondheid kunt beschermen.

Hoge bloeddruk veroorzaakt altijd merkbare symptomen

Veel mensen denken dat hoge bloeddruk altijd gepaard gaat met duidelijke symptomen, zoals hoofdpijn, duizeligheid of een gevoel van druk op de borst. Dit is echter niet het geval. Hoge bloeddruk staat vaak bekend als de "stille moordenaar", omdat het vaak geen symptomen vertoont totdat er ernstige schade aan de organen is. Je kunt jaren met hoge bloeddruk leven zonder dat je je er bewust van bent, terwijl het ongemerkt schade aan bijvoorbeeld je hart, nieren of ogen kan veroorzaken. Het is daarom essentieel om regelmatig je bloeddruk te laten controleren, zelfs als je geen symptomen ervaart.

Hoge bloeddruk komt alleen voor bij oudere mensen

Veel mensen geloven dat hoge bloeddruk een aandoening is die alleen ouderen treft. Hoewel de kans op het ontwikkelen van hoge bloeddruk toeneemt met de leeftijd, kan het ook jongere mensen treffen, zelfs degenen die een ogenschijnlijk gezonde levensstijl hebben. Er zijn verschillende risicofactoren voor het ontwikkelen van hoge bloeddruk, zoals een ongezond voedingspatroon, overgewicht, een sedentaire levensstijl, roken en genetische aanleg. Het is belangrijk om deze risicofactoren in de gaten te houden, ongeacht je leeftijd, om de kans op hoge bloeddruk te verminderen.

Het nemen van medicatie voor hoge bloeddruk is de enige oplossing

Hoewel medicatie een belangrijk onderdeel kan zijn van de behandeling van hoge bloeddruk, is het niet de enige oplossing. Het aanpassen van je levensstijl kan vaak een aanzienlijke invloed hebben op je bloeddruk. Regelmatige lichaamsbeweging, een evenwichtig voedingspatroon, het verminderen van alcoholconsumptie en het stoppen met roken zijn allemaal effectieve manieren om je bloeddruk te verlagen. In sommige gevallen kunnen deze veranderingen zelfs medicatie overbodig maken. Het is altijd het beste om met je arts te overleggen over de beste behandelmethoden voor jouw situatie.

Hoge bloeddruk kan niet worden voorkomen

Een andere veelvoorkomende misvatting is dat hoge bloeddruk onvermijdelijk is, vooral als er een familiegeschiedenis van de aandoening is. Hoewel genetische factoren een rol kunnen spelen, zijn er veel dingen die je kunt doen om hoge bloeddruk te voorkomen. Het behouden van een gezond gewicht, het volgen van een evenwichtig voedingspatroon, het beperken van de zoutinname, het verminderen van stress en het regelmatig bewegen kunnen allemaal helpen om je bloeddruk op een gezond niveau te houden. Door deze preventieve maatregelen te nemen, kun je de kans op het ontwikkelen van hypertensie aanzienlijk verkleinen.

Hoge bloeddruk is geen urgent gezondheidsprobleem

Sommige mensen denken dat hoge bloeddruk geen onmiddellijke bedreiging vormt voor hun gezondheid, omdat ze geen merkbare symptomen ervaren. Dit is echter een gevaarlijke misvatting. Als hoge bloeddruk onbehandeld blijft, kan het leiden tot ernstige complicaties, zoals een hartaanval, beroerte, nierziekte en gezichtsverlies. Omdat hypertensie vaak geen symptomen vertoont, is het cruciaal om regelmatig je bloeddruk te laten meten om vroegtijdige schade te voorkomen en tijdig in te grijpen.

Bloeddrukmedicatie heeft altijd bijwerkingen die onvermijdelijk zijn

Er wordt vaak gedacht dat bloeddrukmedicatie altijd bijwerkingen heeft die moeilijk te verdragen zijn. Hoewel het waar is dat sommige medicijnen bijwerkingen kunnen veroorzaken, zijn er tegenwoordig veel verschillende soorten bloeddrukmedicatie beschikbaar, en je arts kan samen met jou de juiste behandeling kiezen. In veel gevallen kunnen bijwerkingen geminimaliseerd of vermeden worden door de juiste medicatie en dosering. Het is belangrijk om open te communiceren met je arts over eventuele bijwerkingen die je ervaart, zodat de behandeling kan worden aangepast om de best mogelijke resultaten te behalen.

Hoge bloeddruk is een tijdelijk probleem en kan vanzelf verdwijnen

Sommige mensen geloven dat hoge bloeddruk een tijdelijk probleem is dat vanzelf zal verdwijnen, vooral als ze zich beter gaan voelen. Dit is echter niet het geval. Hypertensie is meestal een chronische aandoening die levenslange monitoring en behandeling vereist. Zelfs als je je beter voelt, is het belangrijk om je bloeddruk te blijven controleren en, indien nodig, een behandeling voort te zetten. Onbehandelde hoge bloeddruk kan leiden tot ernstige gezondheidsproblemen die moeilijker te behandelen zijn wanneer ze eenmaal zijn ontstaan.

Lees verder

© 2018 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hoge bloeddruk: Symptomen, oorzaken en medicijnenHoge bloeddruk: Symptomen, oorzaken en medicijnenIedereen weet inmiddels dat een te hoge bloeddruk erg schadelijk kan zijn voor de gezondheid. Maar waarom was dat ook al…
Alles over de bloeddrukAlles over de bloeddrukHet hart perst het bloed door de bloedvaten en veroorzaakt daardoor druk. Daardoor kan het bloed naar alle lichaamgedeel…
Hoge bloeddruk: oorzaken & gevolgen hoge bloeddrukHoge bloeddruk: oorzaken & gevolgen hoge bloeddrukIn dit artikel worden de oorzaken en gevolgen van een hoge bloeddruk besproken. Op de lange termijn kan een hoge bloeddr…
Hypertensie: gevaren en behandelingHypertensie: gevaren en behandelingHypertensie is vaak aanwezig, zonder dat het meteen wordt opgemerkt. Als hoge bloeddruk langdurig aanwezig is, kan dat o…
Tympanitis: Ontsteking trommelvlies met pijn & gehoorverliesTympanitis: Ontsteking trommelvlies met pijn & gehoorverliesHet trommelvlies is een dun, kegelvormig membraan dat het uitwendige oor van het middenoor scheidt en erg belangrijk is…
Influenza (griep): Oorzaken, typen van virus en preventieInfluenza (griep): Oorzaken, typen van virus en preventieDe griep (influenza) is een zeer besmettelijke virale luchtweginfectie veroorzaakt door verschillende griepvirussen die…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Bykst, Pixabay
  • Geraadpleegd op 2 juli 2018:
  • Bloeddruk, https://nl.wikipedia.org/wiki/Bloeddruk
  • Causes of High Blood Pressure, https://www.webmd.com/hypertension-high-blood-pressure/guide/blood-pressure-causes#1
  • Diagnosis and treatment, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-pressure/diagnosis-treatment/drc-20373417
  • Everything you need to know about hypertension, https://www.medicalnewstoday.com/articles/150109.php
  • High Blood Pressure (Hypertension) Signs, Causes, Diet, and Treatment Center? https://www.medicinenet.com/high_blood_pressure_hypertension/index.htm
  • High blood pressure, https://www.medbroadcast.com/condition/getcondition/high-blood-pressure
  • Hypertensie (verhoogde bloeddruk): Soorten en symptomen, https://mens-en-gezondheid.infonu.nl/aandoeningen/160508-hypertensie-verhoogde-bloeddruk-soorten-en-symptomen.html
  • Hypertension: Causes, Signs, Symptoms & Prevention, https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/health-fitness/health-news/hypertension-causes-signs-symptoms-prevention/articleshow/61724318.cms
  • Overview, https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/high-blood-pressure/symptoms-causes/syc-20373410
  • SYSTEMIC HYPERTENSION, boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgeverij: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 798-805
  • Afbeelding bron 1: Jarmoluk, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 3: PublicDomainPictures, Pixabay
  • Afbeelding bron 4: Geralt, Pixabay
  • Afbeelding bron 5: Frolicsomepl, Pixabay
  • Afbeelding bron 6: Skeeze, Pixabay
  • Afbeelding bron 7: Stevepb, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 23-02-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 19
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.