Labiele hypertensie: Plots van normale naar hoge bloeddruk

Patiënten met labiele hypertensie hebben plotselinge schommelingen in de bloeddruk. De bloeddruk gaat snel van normaal naar abnormaal hoog en dan weer terug naar normaal. Meestal ligt stress of angst aan de basis al spelen soms ook andere omgevingsfactoren een rol. Normaal gesproken komen symptomen niet tot uiting, maar een wanneer de bloeddruk toch te hoog blijft, ontstaan wel klachten zoals blozen, duizeligheid en zwakte. De arts behandelt de onderliggende angst en de patiënt krijgt het advies om de risicofactoren aan te pakken. In de meeste gevallen vormt labiele hypertensie geen probleem, maar complicaties komen wel voor wanneer de bloeddruk chronisch te hoog blijft.

• Normale bloeddruk
• Oorzaken: Angst en omgevingsfactoren
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van labiele hypertensie
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Prognose van schommelingen van plots normale naar hoge bloeddruk
• Complicaties

Normale bloeddruk

Het is normaal dat de bloeddruk schommelt gedurende de dag en dus een beetje stijgt en daalt. Deze bloeddrukschommelingen, die het gevolg zijn van diverse normale omgevingsfactoren, zijn nodig om het lichaam voortdurend te voorzien van de nodige behoeften. Zoutinname, lichaamsbeweging, cafeïne, emotionele stress, alcohol en slaap zijn enkele factoren die meespelen in het bepalen van de bloeddruk.

Oorzaken: Angst en omgevingsfactoren

Bij labiele hypertensie ontstaat een plotselinge verandering van een normale naar een hoge bloeddruk, wat het meest plaatsvindt tijdens stressvolle of angstige gebeurtenissen, bijvoorbeeld angst voor een operatie of angst bij de dokter (wittejasseneffect). Ook de ‘normale’ omgevingsfactoren veroorzaken mogelijk labiele hypertensie. De bloeddrukschommelingen van labiele hypertensie zijn echter groter dan de normale dagelijkse fluctuaties. De patiënt krijgt bijgevolg plotseling te maken met een abnormaal hoge bloeddruk.

Symptomen

Labiele hypertensie gaat niet gepaard met symptomen tijdens de fluctuatie, maar als de normale rustdruk hoog blijft, ontstaan de typische tekenen van een hoge bloeddruk zoals blozen, duizeligheid, hartkloppingen, hoofdpijn, tinnitus aurium (oorsuizen) en zwakte.

Diagnose en onderzoeken

Diagnostisch criterium
De arts of de patiënt zelf meet een bloeddruk van 130/80 mmHg en meer maar deze verhoogde bloeddruk is slechts kortstondig aanwezig omdat deze snel weer zakt naar de normale bloeddruk.

Differentiële diagnose
Labiele hypertensie is niet hetzelfde als paroxysmale hypertensie. Bij deze vorm van hypertensie ontstaan de klachten meestal willekeurig, al spelen mogelijk onderdrukte emoties door een trauma uit het verleden een rol. Af en toe resulteert dit type hypertensie uit een feochromocytoom (tumor in bijnieren met afgifte van hormonen). De symptomen zijn bij paroxysmale hypertensie doorgaans ernstiger, zoals intense hoofdpijn, grote zwakte en een intense angst om te sterven.

Behandeling van labiele hypertensie

Zelfzorg

Dankzij het toepassen van enkele maatregelen is het mogelijk om de bloeddruk beter onder controle te houden:

• alcoholische dranken beperken
• cafeïne beperken
• de zoutinname beperken
• regelmatige activiteiten in de buitenlucht uitvoeren
• stoppen met roken
• stress verlichten of voorkomen door lichaamsbeweging, diepe ademhaling, meditatie, yoga of massage

Professionele medische zorg

Er zijn geen specifieke criteria voor het behandelen van labiele hypertensie. De arts controleert de gedurende de dag om te controleren hoe vaak deze schommelt en welke hoogte de bloeddruk bereikt. Het is ook mogelijk om de bloeddruk thuis te controleren met nauwkeurige bloeddrukapparatuur. Veel op de pols gedragen apparaten zijn beschikbaar om dit te bewerkstelligen. Geneesmiddelen die de arts vaak voorschrijft voor het verlagen van een hoge bloeddruk, zoals ACE-remmers of diuretica (plaspillen) zijn mogelijk niet effectief bij het behandelen van de aandoening. Anti-angstmedicatie of andere stressverlichtende therapieën zijn nuttig om de bloeddruk beter te reguleren.

Prognose van schommelingen van plots normale naar hoge bloeddruk

Labiele hypertensie veroorzaakt normaal gesproken geen problemen. De bloeddruk keert terug naar het normale niveau in een korte tijdspanne na de stressvolle gebeurtenis.

Complicaties

Net als bij een chronische hoge bloeddruk, leidt onbehandelde labiele hypertensie na verloop van tijd mogelijk tot een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen), hartaandoeningen, hartfalen en andere orgaanschade.

Lees verder

• Hoge bloeddruk (hypertensie): Oorzaken en behandeling
• Hypertensie (verhoogde bloeddruk): Soorten en symptomen
• Wittejasseneffect: Hoge bloeddruk (hypertensie) bij arts
• Schommelingen in de bloeddruk (bloeddrukschommelingen)