Alcoholmisbruik: Overmatig en herhaald alcoholgebruik

Alcoholmisbruik: Overmatig en herhaald alcoholgebruik Alcoholmisbruik is een aandoening die tot stand komt na herhaaldelijk overmatig alcoholgebruik. Hierbij is een patroon van onaangepast en voortdurend gebruik van alcohol aanwezig. Hoewel de patiënt vaak weet dat dit gezondheidsrisico’s met zich meebrengt, volhardt hij in het gebruik van alcohol. Het drankprobleem brengt uiteindelijk problemen in het beroeps- of schoolleven alsook andere psychische en/of lichamelijke gevolgen met zich mee. Vaak hebben alcoholische drinkers meer en meer alcohol nodig om zich dronken te voelen. Het plotseling stoppen van het overmatig drinken van alcohol leidt tot ontwenningsverschijnselen. Bij overmatig alcoholgebruik is het belangrijk om professionele medische hulp in te roepen en steun te krijgen van de omgeving, familie en steungroepen om zo te herstellen van de ziekte. Tal van lichamelijke en mentale complicaties zijn mogelijk als gevolg van een alcoholverslaving.

Synoniemen alcoholmisbruik

Synoniemen van alcoholmisbruik zijn:
  • alcoholafhankelijkheid
  • alcoholisme
  • alcoholverslaving
  • drankmisbruik
  • drankprobleem
  • overmatig alcoholgebruik
  • problematisch alcoholgebruik

Oorzaken alcoholisme

De oorzaken van alcoholisme zijn niet bekend, maar dit is mogelijk een combinatie van omgevingsfactoren en psychologische en genetische factoren.

Risicofactoren door overmatig drinken van alcohol

Volgende risicofactoren leiden sneller tot drankproblemen:
  • een ouder met een alcoholprobleem
  • een jongvolwassene die onder groepsdruk staat
  • een depressie, een bipolaire stoornis (psychische ziekte: stemmingsstoornis met (hypo)manische (hoge) en depressieve (lage) perioden), een angststoornis of schizofrenie (aandoening met o.a. waanideeën en hallucinaties)
  • gemakkelijk aan alcohol geraken
  • een laag zelfbeeld
  • problemen met relaties
  • een stressvolle levensstijl

Niet stoppen met drinken bij overmatig en herhaald alcoholgebruik / Bron: Jarmoluk, PixabayNiet stoppen met drinken bij overmatig en herhaald alcoholgebruik / Bron: Jarmoluk, Pixabay

Symptomen drankprobleem

Van alcoholisme is sprake wanneer één of meer van volgende symptomen reeds één jaar of langer aanwezig zijn:
  • bij of na het drinken een letsel oplopen door het alcoholmisbruik zoals bij het autorijden, het gebruik van machines, …
  • bij of na het drinken meer aan onbeschermde seks doen
  • doorgaan met het drinken, zelfs wanneer relaties met familie en vrienden problemen opleveren
  • krijgen van ontwenningsverschijnselen wanneer de effecten van alcohol slijten
  • meer en meer alcohol nodig hebben om de gevolgen ervan te voelen of om dronken te worden
  • missen van werk of school door alcoholgebruik of slechter presteren als gevolg van het drinken
  • niet stoppen met drinken, ook al is bij het weten dat dit gezondheidsproblemen veroorzaakt
  • ongepland meer drinken of ergens langer blijven om te drinken
  • snakken naar alcohol of een sterke drang hebben om alcohol te gebruiken
  • stoppen met deelname aan vrijetijdsactiviteiten
  • veel tijd en moeite steken om alcohol te krijgen en gebruiken of te herstellen van de gevolgen van alcoholgebruik
  • vruchteloos pogingen ondernemen om te stoppen met drinken

Diagnose en onderzoeken

De arts onderzoekt de patiënt en bevraagt hem over zijn medische en familiegeschiedenis, het alcoholgebruik en de aanwezige symptomen. Des te meer symptomen de patiënt vertoont, des te dringender een behandeling nodig is. Een volledig bloedonderzoek is nodig voor het diagnosticeren van alcoholmisbruik.

Behandeling alcoholverslaving

Veel patiënten met een alcoholprobleem moeten volledig stoppen met het gebruik van alcohol. Dit heet onthouding. Met een sterke sociale en familiale ondersteuning is het voor de patiënt gemakkelijker om te stoppen met drinken. Sommige patiënten zijn in staat om zelf te minderen op hun drinkgedrag, hetgeen de gezondheid van de patiënt, de relaties met anderen en de prestaties op het werk of op school doet verbeteren. Onthouding is de enige manier om een drankprobleem te behandelen. Hoe de behandeling voor overmatig alcoholgebruik er voor een patiënt uitziet, is vaak erg individueel. Wat namelijk werkt voor een patiënt, is niet altijd passend voor een andere patiënt. Gedragstherapie, steungroepen en medicijnen vormen alvast een goede bouwsteen voor de behandeling bij alcoholisme.

Stoppen met drinken op korte termijn

Een belangrijke eerste stap is dat de patiënt zich bewust is van de hoeveelheid drank die hij drinkt. Dit is eveneens belangrijk om de gezondheidsrisico's van alcohol te begrijpen. De patiënt praat eveneens met een arts. Afhankelijk van de hoeveelheid en duurtijd van het drinken, heeft de patiënt een verhoogd risico op ontwenningsverschijnselen. Dit is een vervelende en soms zelfs levensbedreigende complicatie van alcoholmisbruik. Daarom moet het stoppen met drinken van grote hoeveelheden onder begeleiding van een arts gebeuren.

Ondersteuning op lange termijn

Ondersteuningsprogramma's
Diverse ondersteuningsprogramma’s helpen de patiënt bij het stoppen met drinken. Deze programma's bieden meestal
  • counseling en therapie om de gedachten en het gedrag van de patiënt op te volgen
  • lichamelijke gezondheidszorg
  • voorlichting over alcoholgebruik en de gevolgen ervan

Begeleiding
Patiënten met alcoholmisbruik kunnen terecht in speciale ontwenningsklinieken. Ook medicatie is inzetbaar om te stoppen bij alcoholmisbruik. Door de medicijnen gaat de patiënt minder snel weer drinken. Dit is vaak bruikbaar in combinatie met lange termijn begeleiding of ondersteuning van groepen. Een terugval is vrij gebruikelijk bij patiënten met alcoholmisbruik net zoals patiënten met diabetes mellitus of astma soms opflakkeringen hebben. Professionele hulp opzoeken en de uitlokkende situatie of factor vermijden is dan aangewezen.

Behandeling onderliggend probleem

Drinken maskeert soms een depressie of andere stemmingswisselingen of angststoornissen. Daarom is een psychisch probleem vaak meer merkbaar wanneer de patiënt stopt met drinken. De arts behandelt eveneens psychische stoornissen in aanvulling op de alcoholbehandeling.

Prognose overmatig alcoholgebruik

De effectiviteit van de behandeling hangt af van de vraag of een patiënt met succes kan stoppen of minderen met drinken. Soms zijn meerdere pogingen nodig om te stoppen met drinken. Een medische en professionele behandeling in combinatie met de steun en aanmoediging van steungroepen en de omgeving van de patiënt zijn nodig om nuchter te blijven.

Lichamelijke en mentale complicaties overmatig gebruik van alcohol

Mentale gevolgen

Overmatig alcoholgebruik veroorzaakt een aanzienlijke verslechtering in het functioneren op school of op het werk. Een minderheid van de patiënten lijdt hier dusdanig onder dat ze hierdoor arbeidsongeschikt zijn. Dronken gedrag is tevens zeer onaangenaam alsook gevaarlijk, zeker voor de omgeving want een auto-ongeluk of een ongeval met lichamelijk letsel behoort zeker tot de mogelijkheden. Chronisch alcoholisme leidt tot alcoholische hallucinaties, een psychose (verlies van realiteit met wanen en hallucinaties), delirium (acute verwardheid met wijzigingen in hersenfunctie) of geheugenverlies of dementie. Verder zijn patiënten eerder labiel, hebben ze een depressieve stemming of gegeneraliseerde angst. Woede en suïcidaal gedrag wordt ook gezien bij alcoholisten. Dronken gedrag veroorzaakt soms overmatige ontremming op sociaal en seksueel vlak (erg spraakzaam en assertief) maar bij andere leidt dit dan eerder tot een remmend gedrag waardoor de patiënt erg rustig en gereserveerd is.

Alcoholmisbruik leidt bij zwangere vrouwen soms tot ernstige problemen / Bron: PublicDomainPictures, PixabayAlcoholmisbruik leidt bij zwangere vrouwen soms tot ernstige problemen / Bron: PublicDomainPictures, Pixabay
Lichamelijke gevolgen
Het drankmisbruik verhoogt het risico op een groot aantal gezondheidsproblemen, waaronder:

Lees verder

© 2017 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Alcoholmisbruik: wanneer vormt alcoholgebruik een probleem?Alcoholmisbruik: wanneer vormt alcoholgebruik een probleem?Wanneer heb je een probleem met alcohol en wanneer is je alcoholgebruik min of meer normaal? Dat is een vraag waar al ja…
Alcoholverslaving: de symptomenAlcoholverslaving: de symptomen"Alcoholverslaving? Dat zal mij niet gebeuren. Ik heb de alcohol niet nodig en kan op elk gewenst moment stoppen". Zo de…
Alcohol en alcoholverslavingAlcohol (C2H5OH) beïnvloedt mensen op verschillende manieren, afhankelijk van hun grootte, geslacht, lichaamsbouw en het…
Delirium tremens: Ernstige symptomen door ontwenning alcoholDelirium tremens: Ernstige symptomen door ontwenning alcoholAlcoholmisbruik leidt tot veel beperkingen in het sociale leven en tot gezondheidsproblemen. Meer dan de helft van de pa…

Halitose: Slechte adem (stinkende ademgeur)Halitose: Slechte adem (stinkende ademgeur)Een ademgeur is de geur van de lucht die de patiënt uitademt uit de mond. Een slechte adem is het gevolg van een slechte…
Boulimie: Oncontroleerbare vreetbuien en compenserend gedragBoulimie: Oncontroleerbare vreetbuien en compenserend gedragBoulimie is een eetstoornis waarbij een patiënt regelmatig ongecontroleerd een zeer grote hoeveelheid voedsel eet (oncon…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Pezibear, Pixabay
  • Geraadpleegd op 29 januari 2017:
  • ALCOHOL USE DISORDER (Alcoholism), http://mentalhealth.com/home/dx/alcoholdependence.html
  • Alcohol use disorder, https://medlineplus.gov/ency/article/000944.htm
  • Alcohol Use Disorder, https://www.niaaa.nih.gov/alcohol-health/overview-alcohol-consumption/alcohol-use-disorders
  • Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/alcohol-use-disorder/basics/complications/con-20020866
  • Definition, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/alcohol-use-disorder/basics/definition/con-20020866
  • Treatment for Alcohol Problems: Finding and Getting Help, https://pubs.niaaa.nih.gov/publications/Treatment/treatment.htm
  • Afbeelding bron 1: Jarmoluk, Pixabay
  • Afbeelding bron 2: PublicDomainPictures, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 07-09-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.