Hartgezondheid: Tips voor gezond hart & preventie hartziekte

Iedereen loopt het risico op hartaandoeningen, maar mensen met een hoog cholesterolgehalte, hoge bloeddruk, overgewicht, of die roken of ongezond eten, hebben een verhoogd risico. Hartziekten zijn de belangrijkste doodsoorzaak voor zowel mannen als vrouwen. Het is daarom cruciaal om maatregelen te nemen om het risico op hartaandoeningen te verminderen. Een gezonde voeding en levensstijl zijn de beste manieren om hart- en vaatziekten te bestrijden. Deze veranderingen bieden aanzienlijke voordelen voor zowel de hartgezondheid als de algemene gezondheid op lange termijn.

• Bloeddruk onder controle houden
• Cholesterolgehalte onder controle houden
• Diabetes mellitus onder controle houden
• Geestelijke gezondheid en hartfunctie
• Gezond gewicht bereiken en behouden
• Hartgezonde voeding
• Lichaamsbeweging voor een gezond hart
• Omgaan met stress en preventie van hartziekten
• Stoppen met roken voor een beter hart

Bloeddruk onder controle houden

De bloeddruk is meestal niet voelbaar, en veel mensen merken niet dat deze te hoog is. Wanneer iemand lijdt aan hoge bloeddruk (hypertensie), is behandeling noodzakelijk, omdat dit het risico op hart- en vaataandoeningen en een beroerte verhoogt. Regelmatige controle van de bloeddruk door een arts is essentieel voor het voorkomen van ernstige complicaties.

Cholesterolgehalte onder controle houden

Cholesterol is een vettige stof die in het bloed voorkomt en die het lichaam nodig heeft voor de productie van cellen en hormonen. Echter, een verstoorde cholesterolbalans kan leiden tot een hartaanval of een beroerte. Het is belangrijk om het cholesterolgehalte minimaal elke vier tot zes jaar te laten controleren via een bloedonderzoek. Sommige mensen moeten hun cholesterolgehalte vaker laten testen op basis van hun gezondheidstoestand en risicofactoren.

Diabetes mellitus onder controle houden

Het is cruciaal om diabetes mellitus (suikerziekte) goed te beheren om het risico op hartaanvallen en beroertes te verminderen. De bloedsuikerspiegel moet binnen de aanbevolen streefwaarden blijven. Regelmatige controles bij de arts zijn belangrijk om de bloedsuikerspiegel te monitoren en aanpassingen in de behandeling te maken indien nodig.

Geestelijke gezondheid en hartfunctie

Patiënten met een depressie, sociale isolatie of een gebrek aan sociale ondersteuning hebben een verhoogd risico op hartproblemen. Een goed sociaal netwerk met steun van familie en vrienden kan bijdragen aan een betere hartgezondheid en welzijn.

Gezond gewicht bereiken en behouden

Het handhaven van een gezond gewicht is essentieel om het risico op hart- en vaatziekten en andere gezondheidsproblemen te verminderen. Overgewicht verhoogt de kans op het ontwikkelen van hartaandoeningen, diabetes en hoge bloeddruk.

Hartgezonde voeding

Het volgen van een gevarieerde en gezonde voeding helpt niet alleen om een gezond gewicht te behouden, maar ook om de bloeddruk en het cholesterolgehalte onder controle te houden. Voedingsrijke voedingsmiddelen zoals groenten, fruit, volle granen, magere zuivelproducten, gevogelte, vis zonder vel, noten, peulvruchten en niet-tropische plantaardige oliën leveren essentiële voedingsstoffen en bevatten minder calorieën.

Specifieke voedingsaanbevelingen voor een hartgezond dieet zijn:

• Alcohol beperken: Vrouwen mogen niet meer dan één alcoholisch drankje per dag consumeren; mannen mogen maximaal twee alcoholische dranken per dag consumeren.
• Gezonde voedingsmiddelen eten: Kies voor een verscheidenheid aan groenten en fruit, volkorenproducten, magere zuivelproducten, gevogelte en vis zonder vel, noten, peulvruchten en niet-tropische plantaardige oliën.
• Ongezonde voedingsmiddelen vermijden: Beperk de inname van verzadigde vetten, transvetten, zout, rood vlees, snoep en suikerhoudende dranken.

Lichaamsbeweging voor een gezond hart

Regelmatige, matige fysieke activiteit is uiterst gunstig voor de gezondheid van het hart. Mensen worden aangeraden om wekelijks minstens 150 minuten matige fysieke activiteit of 75 minuten krachtige fysieke activiteit (of een combinatie van beide) uit te voeren. Het is nooit te laat om te beginnen met sporten. Het is ook belangrijk om minder te zitten gedurende de dag. Enkele praktische tips zijn het nemen van de trap in plaats van de lift en het parkeren van de auto enkele straten verderop om meer te lopen.

Omgaan met stress en preventie van hartziekten

Emotionele stress, vooral door woede, kan een uitlokkende factor zijn voor een hartaanval of angina pectoris (pijn op de borst, vaak een teken van een hartaanval). Stress draagt bij aan hoge bloeddruk en andere cardiovasculaire risico’s. Sommige stressverlagende methoden kunnen het risico op hart- en vaatproblemen verhogen, zoals overmatig alcoholgebruik, drugsgebruik, roken of overeten. Het leren omgaan met stress en het verbeteren van de emotionele en fysieke gezondheid zijn belangrijk voor een gezond hart. Effectieve stressverlagende activiteiten zijn onder andere:

• Deelnemen aan een stressmanagementprogramma
• Diepe ademhalingsoefeningen en ontspanningstechnieken (eventueel aangeleerd door een fysiotherapeut)
• Bezoek aan een professional in de geestelijke gezondheidszorg of huisarts
• Fysiek actief zijn
• Meditatie of yoga
• Praten met vrienden, familie en ondersteuningsgroepen
• Relaxatietherapie

Stoppen met roken voor een beter hart

Stoppen met roken of niet beginnen met roken is een van de meest effectieve manieren om hartgezondheid te verbeteren. Passief roken is ook schadelijk en moet worden vermeden. Rokers hebben bijna twee keer zoveel kans op een hartaanval vergeleken met mensen die nooit hebben gerookt. Roken beschadigt de bloedvatwanden, vermindert de hoeveelheid zuurstof in het bloed en verhoogt de bloeddruk, wat bijdraagt aan een verhoogd risico op hartziekten. Recente studies hebben aangetoond dat een combinatie van voeding en lichaamsbeweging effectiever kan zijn voor het verminderen van hartziekten dan eerder aangenomen werd.

Lees verder

• Hartaanval (hartinfarct): Beperkte bloedstroom naar hart
• Hartfalen: Slecht rondpompen van bloed door het hart
• Hartkatheterisatie: Procedure voor onderzoek van hart
• Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte
• Hartrevalidatie: Revalidatieprogramma na hartproblemen