Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte

Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte Hartkloppingen zijn een veelvoorkomend verschijnsel dat door velen wel eens wordt ervaren. Het gaat hierbij om een sensatie waarbij het hart bonst, klopt of fladdert, wat meestal het gevolg is van een verhoogde hartactiviteit. Deze sensatie kan optreden door emoties, lichamelijke inspanning of als bijwerking van medicatie, maar het kan ook wijzen op een onderliggende (hart)aandoening. De medische term voor hartkloppingen is "palpitaties", en deze kunnen worden gevoeld in de borst, keel of nek. Hoewel hartkloppingen soms angst kunnen veroorzaken, wat op zijn beurt kan leiden tot een versnelde hartslag (tachycardie), zijn ze vaak onschuldig. Toch kunnen hartkloppingen in sommige gevallen een symptoom zijn van een ernstige onderliggende aandoening, waardoor medische hulp altijd raadzaam is.

Wanneer is sprake van hartkloppingen?

Een normale hartslag bij volwassenen ligt tussen de 60 en 100 slagen per minuut. Dit kan lager zijn bij mensen die regelmatig sporten of bepaalde geneesmiddelen gebruiken die de hartslag vertragen. Wanneer de hartslag sneller is dan 100 slagen per minuut, spreken we in de medische wereld van “tachycardie”. Een trage hartslag, onder de 60 slagen per minuut, wordt aangeduid als “bradycardie”. Soms kan een extra hartslag optreden, wat bekendstaat als “extrasystolie”.

Epidemiologie

Hartkloppingen, ook wel palpitaties genoemd, komen frequent voor in de algemene bevolking. De prevalentie varieert sterk afhankelijk van de definitie, diagnostische methoden en de populatie die wordt onderzocht. Bij gezonde patiënten zijn hartkloppingen vaak onschuldig, terwijl ze bij anderen kunnen wijzen op onderliggende cardiale of systemische aandoeningen.

Leeftijdsgebonden verschillen
De incidentie van hartkloppingen verschilt per leeftijdsgroep. Jongere patiënten ervaren vaak hartkloppingen door stress, angst of leefstijlfactoren. Bij ouderen worden hartkloppingen vaker veroorzaakt door structurele hartziekten of hartritmestoornissen zoals atriumfibrilleren.

Geslachtsverschillen
Vrouwen rapporteren vaker hartkloppingen dan mannen, wat deels kan worden verklaard door hormonale schommelingen, bijvoorbeeld tijdens de menstruatiecyclus, zwangerschap of de overgang.

Geografische en culturele variaties
In ontwikkelde landen worden hartkloppingen vaker onderzocht door verbeterde toegang tot zorg. In andere regio's kunnen omgevingsfactoren zoals voedingsgewoonten of blootstelling aan infecties een grotere rol spelen bij het ontstaan ervan.

Mechanisme

Hartkloppingen ontstaan door verstoringen in het normale hartritme of door een verhoogde perceptie van de hartslag. Dit kan zowel fysiologische als pathologische oorzaken hebben.

Fysiologische oorzaken
In veel gevallen worden hartkloppingen veroorzaakt door verhoogde sympathische activiteit, zoals bij stress of fysieke inspanning. Dit activeert het autonome zenuwstelsel, wat leidt tot een versnelling van de hartslag.

Pathologische processen
Hartkloppingen kunnen ontstaan door hartritmestoornissen zoals tachycardie, bradycardie of extrasystolen. Structurele afwijkingen, zoals cardiomyopathieën, kunnen eveneens bijdragen aan ritmestoornissen.

Perceptie van de hartslag
Bij sommige patiënten zijn hartkloppingen het gevolg van een verhoogde gevoeligheid voor normale hartslagen. Dit wordt vaak waargenomen bij mensen met angststoornissen of paniekaanvallen.

Oorzaken van palpitaties

Vaak onschuldig
In veel gevallen zijn hartkloppingen onschuldig en het gevolg van de volgende factoren:

Symptoom van een onderliggende aandoening
In sommige gevallen kunnen hartkloppingen echter wijzen op een onderliggende aandoening, zoals een abnormaal hartritme (dysritmie). Mogelijke oorzaken zijn:
  • Een abnormale hartklep, zoals mitralisklepprolaps, waarbij bloed terugstroomt naar de linkerboezem.
  • Een elektrolytenafwijking, zoals een laag kaliumgehalte (hypokaliëmie).
  • Een hartziekte, zoals coronaire hartziekte.
  • Een laag zuurstofgehalte in het bloed.
  • Een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie).
  • Gebruik van bepaalde geneesmiddelen voor de behandeling van astma, hoge bloeddruk (hypertensie) of andere hartproblemen.

Obesitas en metabool syndroom
Hartkloppingen kunnen ook een gevolg zijn van obesitas en het metabool syndroom, een groep van aandoeningen die vaak samen voorkomen, zoals hoge bloeddruk, insulineresistentie, en verhoogde cholesterolwaarden. Obesitas verhoogt de belasting op het hart, wat kan leiden tot palpitaties.

Slaapapneu
Slaapapneu, een aandoening waarbij de ademhaling tijdens de slaap herhaaldelijk stopt, kan ook hartkloppingen veroorzaken, vooral 's nachts. De verstoringen in de ademhaling kunnen leiden tot een verhoogde hartslag en abnormale hartritmes.

Alcoholgebruik en leverziekte
Overmatig alcoholgebruik kan leiden tot een verhoogde hartslag en palpitaties, vooral als dit gecombineerd wordt met leverziekte. Alcohol kan de elektrische impulsen in het hart verstoren, wat leidt tot een onregelmatige hartslag.

Risicofactoren

Diverse factoren verhogen de kans op hartkloppingen, variërend van leefstijlgerelateerde factoren tot medische aandoeningen.

Stress en angst
Psychologische stress en angststoornissen zijn belangrijke risicofactoren. Ze verhogen de sympathische tonus, wat kan leiden tot het ervaren van hartkloppingen.

Leefstijlkeuzes
Het gebruik van stimulerende middelen zoals cafeïne, nicotine en recreatieve drugs draagt bij aan een verhoogd risico. Onregelmatige slaap of overmatige fysieke inspanning kan dit risico verder verhogen.

Medische aandoeningen
Patiënten met hypertensie, hyperthyreoïdie of diabetes hebben een groter risico, omdat deze aandoeningen de hartfunctie direct of indirect beïnvloeden.

Risicogroepen

Bepaalde groepen lopen een verhoogd risico op hartkloppingen door specifieke kenmerken of omstandigheden.

Ouderen
Bij ouderen neemt de kans op hartkloppingen toe door een hogere prevalentie van hartritmestoornissen en structurele hartziekten.

Zwangere vrouwen
Zwangerschap gaat gepaard met fysiologische veranderingen, waaronder een verhoogd hartminuutvolume en hormonale schommelingen, die hartkloppingen kunnen veroorzaken.

Chronisch zieken
Patiënten met chronische aandoeningen zoals longziekten, hartfalen of neurologische aandoeningen hebben een verhoogd risico vanwege de secundaire belasting van het cardiovasculaire systeem.

Geassocieerde symptomen

Hartkloppingen gaan vaak gepaard met andere symptomen, die variëren afhankelijk van de oorzaak.

Pijn op de borst
Bij patiënten met onderliggende ischemische hartziekte kunnen hartkloppingen samengaan met pijn op de borst, wat kan wijzen op een dreigend hartinfarct.

Kortademigheid
Hartkloppingen in combinatie met dyspneu kunnen duiden op hartfalen of pulmonale hypertensie.

Duizeligheid of flauwvallen
Wanneer hartkloppingen leiden tot een verminderd hartminuutvolume, kan dit resulteren in duizeligheid of syncope.

Alarmsymptomen

Sommige symptomen bij hartkloppingen vereisen onmiddellijke medische aandacht vanwege de mogelijkheid van levensbedreigende aandoeningen.

Plotseling begin met ernstige symptomen
Een acuut begin van hartkloppingen met ernstige pijn op de borst of ademhalingsmoeilijkheden kan wijzen op een myocardinfarct of ernstige hartritmestoornissen.

Flauwvallen of bewustzijnsverlies
Dit kan duiden op een ernstige hartritmestoornis of een onderliggende structurele hartaandoening die de cerebrale perfusie vermindert.

Diagnose en onderzoeken

Wanneer een arts raadplegen?
Het is verstandig om een arts te raadplegen als hartkloppingen frequent optreden (meer dan zes per minuut of in clusters van drie of meer), als ze nieuw of anders aanvoelen, of als de hartslag boven de honderd slagen per minuut stijgt zonder duidelijke oorzaak zoals inspanning, angst, of koorts. Extra voorzichtigheid is geboden bij mensen met een verhoogd risico op hart- en vaatziekten, zoals bij een hoge cholesterol, diabetes mellitus, of hoge bloeddruk. Medische hulp is onmiddellijk nodig als hartkloppingen gepaard gaan met symptomen zoals duizeligheid, licht gevoel in het hoofd, bewustzijnsverlies, kortademigheid, overmatig zweten, of pijn op de borst.

Lichamelijk onderzoek en vragenlijst
Tijdens de consultatie zal de arts uitgebreide vragen stellen om de oorzaak van de palpitaties te achterhalen. Enkele mogelijke vragen zijn:
  • Hoe voelen de hartslagen aan (bonzend, kloppend, fladderend)?
  • Hoe lang duren de aanvallen?
  • Is er een patroon in de hartkloppingen (regelmatig of onregelmatig)?
  • Komen de hartkloppingen plotseling op of geleidelijk, en stoppen ze abrupt of langzaam?
  • Zijn de kloppingen begonnen na een emotionele gebeurtenis, bij rust, of na het aannemen van een andere lichaamshouding?
  • Zijn er nog andere symptomen zoals pijn, vermoeidheid, of duizeligheid?

De arts zal ook vragen stellen over het voedingspatroon, leefstijl, medicatiegebruik en de medische geschiedenis van de patiënt.

Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)Elektrocardiografie (hartfilmpje) / Bron: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Diagnostische onderzoeken
Om de oorzaak van de hartkloppingen te bepalen, kan de arts verschillende diagnostische tests uitvoeren, waaronder een elektrocardiografie (ECG), die de elektrische activiteit van het hart meet. Soms is verdere monitoring nodig, zoals Holter-monitoring, waarbij het hart gedurende 24 uur of langer continu wordt bewaakt. Andere mogelijke onderzoeken zijn een coronaire angiografie, een echocardiografie, elektrofysiologische testen, en een röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto).

Behandeling afhankelijk van de oorzaak

Zelfzorgmaatregelen
Zelfzorg kan in veel gevallen helpen om hartkloppingen te verminderen. Enkele effectieve strategieën zijn:
  • Yoga, meditatie, of tai chi om te ontspannen.
  • Diep ademhalen en ademhalingsoefeningen om stress te verminderen.
  • Regelmatige lichaamsbeweging om het hart gezond te houden.
  • Stoppen met roken en het vermijden van overmatige inname van cafeïne en nicotine.
  • Stress en angst effectief aanpakken door ontspanningstechnieken.

Professionele medische behandeling
Als hartkloppingen worden veroorzaakt door een onderliggende aandoening, zal de behandeling hierop gericht zijn. In veel gevallen is behandeling niet nodig als de patiënt uitlokkende factoren zoals roken, cafeïne, en stress kan vermijden. Indien medicatie de oorzaak is, kan de arts een alternatieve behandeling overwegen. Soms wordt medicatie voorgeschreven, zoals calciumkanaalblokkers of bètablokkers, om hartkloppingen te beheersen. De arts zal altijd proberen de onderliggende oorzaak te behandelen.

Prognose

De prognose van hartkloppingen varieert sterk, afhankelijk van de oorzaak en de tijdigheid van de behandeling.

Functionele hartkloppingen
Bij patiënten zonder structurele hartaandoeningen of ernstige ritmestoornissen is de prognose doorgaans uitstekend, vooral bij aanpassingen in leefstijl.

Chronische aandoeningen
Patiënten met onderliggende cardiale of systemische aandoeningen vereisen vaak langdurige opvolging en behandeling om de prognose te verbeteren.

Complicaties

Hartkloppingen op zich leiden meestal niet tot complicaties, maar de onderliggende aandoening kan dat wel. Mogelijke complicaties zijn onder andere flauwvallen, een hartstilstand, een beroerte, of hartfalen.

Preventie

Gezonde levensstijl
Het aannemen van een gezonde levensstijl is een van de meest effectieve manieren om hartkloppingen te voorkomen. Enkele preventieve maatregelen zijn:
  • Het handhaven van een gezond gewicht door een evenwichtige voeding en regelmatige lichaamsbeweging.
  • Het beperken van de inname van stimulerende middelen zoals cafeïne en nicotine.
  • Vermijden van overmatig alcoholgebruik.
  • Stoppen met roken, wat niet alleen goed is voor het hart, maar ook voor de algehele gezondheid.

Stressmanagement
Stress is een veelvoorkomende oorzaak van hartkloppingen. Het beheersen van stress kan daarom helpen om het risico op palpitaties te verminderen:
  • Regelmatig yoga, meditatie, of tai chi beoefenen om stress te verlichten.
  • Dagelijks tijd maken voor ontspanning en hobby's die je plezier geven.
  • Diepe ademhalingsoefeningen doen, vooral in stressvolle situaties.

Vermijden van uitlokkende factoren
Het identificeren en vermijden van factoren die hartkloppingen kunnen uitlokken, is essentieel:
  • Beperk het gebruik van cafeïnehoudende dranken zoals koffie, thee en energiedrankjes.
  • Vermijd zware maaltijden vlak voor het slapengaan om nachtelijke hartkloppingen te voorkomen.
  • Let op met bepaalde medicijnen en voedingssupplementen die bijwerkingen kunnen hebben zoals hartkloppingen. Raadpleeg altijd een arts bij twijfel.

Medische controle en begeleiding
Regelmatige medische controles kunnen helpen om risicofactoren tijdig te herkennen en aan te pakken:
  • Laat regelmatig de bloeddruk en cholesterolniveaus controleren, vooral als je een verhoogd risico hebt op hart- en vaatziekten.
  • Overleg met je arts als je merkt dat je vaker hartkloppingen hebt, vooral als deze gepaard gaan met andere symptomen zoals duizeligheid of pijn op de borst.
  • Bij aanwezigheid van onderliggende gezondheidsproblemen, zoals diabetes of een schildklieraandoening, is het belangrijk om deze goed te beheren met de juiste medicatie en medische begeleiding.

Praktische tips voor het omgaan met hartkloppingen

Hartkloppingen, oftewel een onregelmatig of snel kloppend hart, kunnen beangstigend zijn, maar ze zijn vaak goedaardig en kunnen veroorzaakt worden door diverse factoren zoals stress, angst, overmatige cafeïne-inname of lichamelijke inspanning. Het is belangrijk om goed naar je lichaam te luisteren en geschikte maatregelen te nemen.

Beperk stress en angst

Stress en angst zijn veelvoorkomende triggers voor hartkloppingen. Het is belangrijk om manieren te vinden om je stress te verminderen. Dit kan door ontspanningstechnieken zoals diepe ademhaling, meditatie of yoga toe te passen. Het oefenen van mindfulness kan je helpen om rustig te blijven in situaties die normaal gesproken je hartslag kunnen verhogen.

Verminderen van cafeïne- en alcoholinname

Cafeïne en alcohol kunnen de frequentie van hartkloppingen verhogen. Beperk het drinken van koffie, energiedrankjes of andere cafeïnehoudende dranken. Ook alcohol kan het ritme van je hart verstoren, dus het is verstandig om je inname van alcohol te matigen.

Zorg voor voldoende hydratatie

Dehydratie kan leiden tot een verhoogde hartslag en hartkloppingen. Zorg ervoor dat je dagelijks voldoende water drinkt om goed gehydrateerd te blijven. Dit ondersteunt je algehele gezondheid en helpt het hart om normaal te functioneren.

Regelmatige lichaamsbeweging

Matige, regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om de hartgezondheid te verbeteren. Het versterkt het hart, waardoor het efficiënter kan pompen, wat op de lange termijn kan helpen om hartkloppingen te voorkomen. Kies voor activiteiten zoals wandelen, fietsen of zwemmen die je in staat stellen om je hart en ademhaling geleidelijk op te bouwen.

Controleer je medicijnen en medische aandoeningen

Sommige medicijnen kunnen hartkloppingen veroorzaken als bijwerking. Als je merkt dat hartkloppingen zich voordoen na het beginnen met een nieuw medicijn, raadpleeg dan je arts. Bepaalde aandoeningen, zoals hartproblemen of schildklieraandoeningen, kunnen ook hartkloppingen veroorzaken, dus een medische controle kan nuttig zijn.

Raadpleeg een arts bij aanhoudende hartkloppingen

Als hartkloppingen regelmatig optreden, gepaard gaan met pijn op de borst, duizeligheid of kortademigheid, is het belangrijk om direct medische hulp in te roepen. Een arts kan tests uitvoeren om te bepalen of er onderliggende gezondheidsproblemen zijn die moeten worden behandeld. Dit kan onder meer een beeldvormend onderzoek of een ECG (hartfilmpje) zijn om het hartritme te controleren.

Misvattingen rond hartkloppingen

Hartkloppingen, het gevoel van een snelle, onregelmatige of krachtige hartslag, kunnen zorgwekkend zijn, maar vaak zijn ze onschadelijk. Er zijn echter verschillende misvattingen over hartkloppingen die de manier waarop mensen ermee omgaan beïnvloeden. Hieronder worden enkele van deze misvattingen besproken, zodat je beter begrijpt wat hartkloppingen precies zijn en wanneer je je zorgen moet maken.

Hartkloppingen betekenen altijd een hartaanval

Een veelvoorkomende misvatting is dat hartkloppingen altijd een teken zijn van een ernstige hartprobleem, zoals een hartaanval. Hoewel hartkloppingen ongemakkelijk kunnen zijn, zijn ze vaak onschadelijk en worden ze vaak veroorzaakt door tijdelijke factoren zoals stress, angst, of het consumeren van cafeïne. In sommige gevallen kunnen hartkloppingen het gevolg zijn van een onschuldige hartritmestoornis, zoals extrasystolen (extra hartslagen), die geen gevaar voor het leven vormen. Een hartaanval gaat vaak gepaard met andere symptomen, zoals pijn op de borst, kortademigheid, en zweten, dus het is belangrijk om deze symptomen te herkennen.

Hartkloppingen zijn altijd gevaarlijk voor de gezondheid

Niet alle hartkloppingen zijn gevaarlijk. Veel mensen ervaren ze op een gegeven moment in hun leven zonder ernstige gezondheidsproblemen. Stress, lichamelijke inspanning, emoties en het gebruik van bepaalde stoffen (zoals nicotine of cafeïne) kunnen tijdelijke hartkloppingen veroorzaken. In de meeste gevallen zijn ze onschadelijk en verdwijnen ze vanzelf zodra de uitlokkende factor verdwijnt. Het is pas zorgwekkend als hartkloppingen gepaard gaan met andere symptomen zoals pijn op de borst, duizeligheid of flauwvallen, wat kan wijzen op een ernstiger probleem. Als dit het geval is, is het belangrijk om onmiddellijk medische hulp te zoeken.

Hartkloppingen komen alleen voor bij ouderen

Hoewel hartkloppingen vaker voorkomen naarmate iemand ouder wordt, kunnen ze op elke leeftijd optreden. Jonge mensen kunnen ook last hebben van hartkloppingen, vaak als gevolg van stress, angst, overmatige cafeïne-inname of het gebruik van stimulerende middelen. In sommige gevallen kunnen hartkloppingen optreden bij sporters, vooral na intensieve training. Het is dus niet juist om te denken dat hartkloppingen alleen een probleem zijn voor ouderen. Iedereen kan ze ervaren, ongeacht de leeftijd.

Hartkloppingen kunnen altijd worden genegeerd als ze niet pijnlijk zijn

Hoewel hartkloppingen die geen pijn veroorzaken vaak onschadelijk zijn, kunnen ze soms een teken zijn van een onderliggende aandoening. Het is belangrijk om altijd aandacht te besteden aan hartkloppingen, zelfs als ze niet pijnlijk zijn, vooral als ze frequent of langdurig optreden. Ze kunnen bijvoorbeeld een indicatie zijn van een hartritmestoornis, zoals atriale fibrillatie, of andere hartgerelateerde problemen. Bij chronische of verontrustende hartkloppingen is het raadzaam om medisch advies in te winnen, zodat de oorzaak kan worden vastgesteld.

Hartkloppingen worden altijd veroorzaakt door een onregelmatige hartslag

Hartkloppingen kunnen het gevolg zijn van een onregelmatige hartslag, maar ze kunnen ook optreden bij een normale hartslag die snel of krachtig is. Wanneer de hartslag verhoogt, zoals bij lichamelijke inspanning of stress, kan het hart harder kloppen en kan dit als hartkloppingen worden ervaren, zelfs als de hartslag regelmatig is. In sommige gevallen kan een hartritmestoornis zoals hartflutter of atriale fibrillatie een onregelmatige hartslag veroorzaken, maar dit is niet de enige oorzaak van hartkloppingen. Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen verschillende soorten hartkloppingen en hun oorzaken.

Hartkloppingen kunnen niet worden behandeld

In veel gevallen verdwijnen hartkloppingen vanzelf zodra de onderliggende oorzaak is verdwenen, zoals stress of angst. Als de hartkloppingen echter aanhouden of verergeren, kunnen er behandelingsopties beschikbaar zijn, afhankelijk van de oorzaak. Als hartkloppingen worden veroorzaakt door een hartritmestoornis, kan medicatie worden voorgeschreven om de hartslag te reguleren of om de onderliggende aandoening te behandelen. In sommige gevallen kan een medische ingreep, zoals een elektrische cardioversie of een pacemaker, nodig zijn om de hartslag weer op het juiste ritme te krijgen. Het is dus niet waar dat hartkloppingen altijd onbehandeld blijven.

Alle hartkloppingen komen door een fysieke oorzaak

Hoewel hartkloppingen vaak een fysieke oorzaak hebben, zoals overmatige cafeïne-inname, een hartritmestoornis of lichamelijke inspanning, kunnen ze ook worden veroorzaakt door psychologische factoren. Angst, stress en paniekaanvallen kunnen hartkloppingen veroorzaken zonder dat er een fysieke aandoening aan ten grondslag ligt. Het is belangrijk om niet altijd te denken dat hartkloppingen een teken zijn van een ernstige fysieke aandoening, aangezien psychologische factoren ook een belangrijke rol kunnen spelen.

Medicijnen kunnen altijd hartkloppingen veroorzaken

Sommige medicijnen kunnen inderdaad hartkloppingen veroorzaken als bijwerking, zoals bepaalde soorten medicatie tegen hoge bloeddruk, astma of verkoudheid. Dit betekent echter niet dat alle medicijnen hartkloppingen veroorzaken. In veel gevallen kunnen medicijnen juist helpen bij het reguleren van de hartslag en het behandelen van onderliggende hartproblemen. Als je merkt dat hartkloppingen optreden na het starten van een nieuw medicijn, is het belangrijk om dit met je arts te bespreken, zodat eventuele bijwerkingen kunnen worden aangepakt.

Als hartkloppingen optreden, moet je onmiddellijk naar de eerste hulp gaan

Hoewel het belangrijk is om aandacht te besteden aan hartkloppingen, betekent het niet automatisch dat je altijd naar de eerste hulp moet gaan. Als de hartkloppingen gepaard gaan met andere zorgwekkende symptomen zoals pijn op de borst, duizeligheid of flauwvallen, is het essentieel om onmiddellijk medische hulp in te schakelen. In andere gevallen kunnen hartkloppingen vaak worden beheerd door de onderliggende oorzaak aan te pakken, zoals het verminderen van stress of het aanpassen van de levensstijl. Het is belangrijk om met je arts te overleggen over de beste manier om hartkloppingen te behandelen en wanneer je medische hulp moet zoeken.

Lees verder

© 2016 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Hartkloppingen: een onregelmatige hartslagHartkloppingen: een onregelmatige hartslagBij een onregelmatige hartslag is men hiervan ook bewust door een onaangenaam gevoel van het lichaam en voel je een vers…
Hartkloppingen: oorzaken, symptomen, behandeling & tipsHartkloppingen: oorzaken, symptomen, behandeling & tipsHet kan je een erg angstig gevoel geven als je opeens merkt dat je hart abnormaal snel gaat kloppen. Bij hartkloppingen…
Hartkloppingen: in rust, door stress, alcohol en medicijnenHartkloppingen: in rust, door stress, alcohol en medicijnenHartkloppingen door stress komt vaak voor, evenals hartkloppingen tijdens de nacht. Bij hartkloppingen (palpitaties) voe…
Last van hartkloppingen?Last van hartkloppingen?Wellicht klinkt de koptekst een beetje vreemd, want slechts als je leeft klopt je hart. Dit maakt het laten kloppen van…

Hepatitis is besmettelijk, maar grotendeels te genezenHepatitis is besmettelijk, maar grotendeels te genezenAan hepatitis sterven jaarlijks ongeveer 1,4 miljoen personen. Van die sterfgevallen kan ongeveer 47% worden toegeschrev…
Aarskog syndroom: symptomen, oorzaken en behandelingAarskog syndroom: symptomen, oorzaken en behandelingHet Aarskog syndroom, ook wel het faciodigitogenitale syndroom genoemd, is een aangeboren en erfelijke aandoening van he…
Bronnen en referenties
  • Cardiologie, PROF.dr. E.E. van der Wall, PROF.DR. F. Van de Werf, PROF.DR. F. Zijlstra, Tweede, herziene druk, Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008, Bohn Stafleu van Loghum, Houten, ISBN 978 90 313 4829 9 NUR 876, digitale versie dus paginanummer onbekend
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Complications, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-palpitations/basics/complications/con-20034780, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Definition, http://www.webmd.com/heart-disease/guide/what-causes-heart-palpitations?page=2, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Heart Palpitations (1), http://www.webmd.com/heart-disease/guide/what-causes-heart-palpitations, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Heart Palpitations (2), http://www.webmd.com/heart-disease/guide/what-causes-heart-palpitations?page=2, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Heart palpitations, https://medlineplus.gov/ency/article/003081.htm, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Tests & Diagnosis, http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-palpitations/basics/tests-diagnosis/con-20034780, geraadpleegd op 2 augustus 2016
  • Afbeelding bron 1: CardioNetworks, Wikimedia Commons (CC BY-SA-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 17-02-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 9
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.