Tachycardie: Versnelde hartslag (sneller kloppend hart)

Het is normaal dat het hart sneller klopt bij een trauma, stress of een ziekte, maar bij tachycardie treedt een versnelde hartslag ook in rust op. Dit komt doordat het elektrisch systeem van het hart verstoord is als gevolg van vele mogelijke aandoeningen of omgevingsfactoren. Naast de versnelde hartslag treden nog diverse andere symptomen op zoals kortademigheid, hartkloppingen en pijn op de borst, al is een patiënt soms ook asymptomatisch. Het is belangrijk dat de arts de oorzaak van de versnelde hartslag en de mogelijke schade aan het hart zo snel mogelijk detecteert want onbehandeld leidt de ziekte tot hartfalen, een beroerte en zelfs de dood.

• Synoniemen tachycardie
• Oorzaken en risicofactoren versnelde hartslag
• Soorten tachycardie
• Symptomen sneller kloppend hart
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Complicaties: Onvoldoende bloedtoevoer naar lichaam

Synoniemen tachycardie

Synoniemen voor tachycardie zijn pycnocardie, synchopexie en tachyritmie.

Oorzaken en risicofactoren versnelde hartslag

Tachycardie veroorzaakt door verstoring van het elektrisch systeem van het hart. Dit treedt op als gevolg van schade aan het hartweefsel door:

• bloedarmoede (anemie)
• diabetes (suikerziekte)
• een bijwerking van medicijnen
• een familiegeschiedenis van tachycardie
• een hoge bloeddruk (hypertensie)
• een lage bloeddruk (hypotensie)
• een ontsteking zoals een longontsteking (pneumonie)
• een overactieve schildklier (hyperthyreoïdie)
• een plotselinge belasting
• een te traag werkende schildklier (hypothyreoïdie)
• een verstoorde elektrolytenbalans
• hart- en vaatziekten
• het gebruik van recreatieve drugs
• het Wernicke Korsakov-syndroom (schade aan hersenen met afwijkingen aan ogen, lopen en cognitie)
• koorts
• lichaamsbeweging
• misbruik van recreatieve drugs
• ouderdom
• overmatig alcoholgebruik
• overmatig gebruik van cafeïne
• psychologische stress of angst
• roken
• slaapapneu (slaapstoornis met tijdelijk gestopte ademhaling)

In sommige gevallen is de arts niet in staat om de oorzaak van tachycardie te achterhalen.

Soorten tachycardie

Tachycardie bestaat in verschillende soorten: atriale flutter, boezemfibrilleren, supraventriculaire tachycardie, het tachy-brady syndroom, ventriculaire fibrillatie en ventriculaire tachycardie.

Boezemfibrilleren

Bij boezemfibrilleren, de meest voorkomende vorm van tachycardie, is de hartslag tijdelijk of chronisch versneld wat resulteert uit chaotische elektrische impulsen in de bovenste hartkamers die niet op één plek maar op meerdere plekken in de boezems ontstaan. De arts behandelt boezemfibrilleren met medicijnen.

Boezemflutter

De hartslag is extreem snel (240 tot 340 slagen per minuut) bij boezemflutter (ook gekend als boezemfladderen). De hartslagen zijn echter in tegenstelling tot boezemfibrilleren regelmatig als gevolg van zwakke contracties van de atria (hartboezems). Boezemflutter verdwijnt soms zelf, maar af en toe is een medische behandeling noodzakelijk.

Supraventriculaire tachycardie

Een supraventriculaire tachycardie gebeurt wanneer de elektrische signalen in de bovenste kamers niet goed werken, waardoor de hartslag plots versnelt. Het hart klopt zo snel dat het zich niet kan vullen met bloed voordat het contracteert. Dat vermindert de bloedstroom naar de rest van het lichaam. Supraventriculaire tachycardie houdt enkele seconden tot uren aan en eindigt gewoonlijk ook plots.

Tachy-brady syndroom

Het hart maakt afwisselend langzame ritmes (bradycardie) en snelle ritmes (tachycardie) bij het tachy-brady syndroom. Tachy-brady is vaak aanwezig bij patiënten met atriumfibrillatie (voorkamers van het hart trekken te snel en te onregelmatig samen waardoor een te hoge hartslag optreedt).

Ventriculaire fibrillatie

Ventriculaire fibrillatie, of ventrikelfibrillatie (hartritmestoornis: trillen van onderste hartkamers) houdt in dat snelle, chaotische elektrische impulsen de hartkamers doen trillen in plaats van bloed naar het lichaam te pompen. Als het hartritme niet hersteld is, is dit levensbedreigend. Veel patiënten met ventriculaire fibrillatie hebben een onderliggende hartaandoening.

Ventriculaire tachycardie

Bij ventriculaire tachycardie (ventrikeltachycardie) ontstaat de abnormale hartslag in de ventrikels (onderste hartkamers). Door afwijkingen in de elektrische signalen, trekken de ventrikels niet efficiënt samen waardoor onvoldoende bloedtoevoer terecht komt in het lichaam. De episodes van ventriculaire tachycardie zijn vaak kort, maar als ze langer dan enkele seconden duren, dan is dit vaak levensbedreigend.

Symptomen sneller kloppend hart

Het eerste symptoom van tachycardie is een snelle hartslag. Andere symptomen zijn het gevolg van onvoldoende bloedtoevoer naar andere lichaamsdelen. Deze tekenen zijn onder andere kortademigheid (dyspneu), duizeligheid, een snelle polsslag, hartkloppingen (palpitaties), pijn op de borst, flauwvallen, verwardheid en plotselinge zwakte. Sommige patiënten ervaren geen symptomen en dan is tachycardie pas te identificeren tijdens een standaard lichamelijk onderzoek.

Diagnose en onderzoeken

Wanneer is sprake van een versnelde hartslag?

Een normale hartslag in rust varieert tussen de zestig en honderd contracties (samentrekkingen) per minuut. Meer dan honderd contracties per minuut is een kenmerk van tachycardie. De hartslagdrempel wordt vaak bepaald door de leeftijd van een persoon. Bij een oudere persoon pompt het hart namelijk minder, afhankelijk van wat het lichaam aankan. Een snelle hartslag is daarom gevaarlijk bij oudere patiënten omdat dit het hart en het lichaam belast.

Diagnostisch onderzoek
Tachycardie diagnosticeert de arts meestal op basis van de evaluatie van de medische geschiedenis van de patiënt, een lichamelijk onderzoek en andere ondersteunende testen. Voor de beste behandeling is het belangrijk om het specifieke type tachycardie te identificeren.

De belangrijkste test voor het opsporen van tachycardie bestaat uit een elektrocardiografie, een onderzoek dat de elektrische activiteit van het hart registreert, beter bekend als een 'hartfilmpje'. Ook een elektrofysiologische test is nuttig bij het opsporen van de oorsprong van de tachycardie. Beeldvormende onderzoeken zijn nodig om eventuele structurele problemen met het hart te detecteren. Deze omvatten een echocardiografie, een MRI-scan, een CT-scan, een coronaire angiografie (radiografisch beeld van de kransslagader) en een röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto).

Andere testen omvatten een inspanningsproef en een kanteltafeltest waarbij de patiënt op een tafel die kantelt gaat staan om de reactie van het hart op een positieverandering te controleren. Een bloedonderzoek en nog andere testen zijn soms nodig om de onderliggende oorzaak van tachycardie te bepalen.

Behandeling

De behandeling van een sneller kloppend hart is afhankelijk van de precieze oorzaak, maar geneesmiddelen, medische behandelingen of chirurgie stabiliseren meestal de snelle hartslag of behandelen de andere aandoeningen die bijdragen tot tachycardie.

Complicaties: Onvoldoende bloedtoevoer naar lichaam

Een sneller kloppend hart klopt niet zo efficiënt, waardoor de bloedtoevoer naar de rest van het lichaam beperkt is. De hartspier heeft bij een hogere hartslag meer nood aan zuurstof en op de lange termijn leidt dit tot een hartinfarct. Indien onbehandeld leidt tachycardie tot complicaties, zoals de ontwikkeling van bloedstolsels, wat meteen het risico op een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) of een hartaanval verhoogt. Ook is het hart niet in staat om voldoende bloed rond te pompen hetgeen resulteert in hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart), frequent flauwvallen of bewusteloosheid, een hartstilstand en een plotselinge dood.

Lees verder

• Bradycardie: Vertraagde hartslag met flauwvallen en zwakte
• Alarmsymptomen voor hartaandoeningen: Tekenen van hartziekte
• Atriumfibrillatie: Hartritmestoornis met snelle hartslag
• Hartgezondheid: Tips voor gezond hart & preventie hartziekte
• Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte