Atriumfibrillatie: Hartritmestoornis met snelle hartslag

Atriumfibrillatie (ook bekend als atriumfibrilleren of voorkamerfibrillatie) is een veelvoorkomende hartritmestoornis waarbij de boezems van het hart snel en onregelmatig samentrekken. Deze aandoening begint vaak met korte periodes van abnormale hartslagen die in de loop van de tijd langer kunnen worden en mogelijk constant worden. In veel gevallen veroorzaakt atriumfibrillatie geen merkbare symptomen. Wanneer symptomen optreden, kunnen deze variëren van hartkloppingen en kortademigheid tot vermoeidheid en pijn op de borst. Behandeling omvat medicatie, levensstijlaanpassingen en soms medische procedures. Vroege behandeling is cruciaal om het risico op beroertes, hartfalen en andere complicaties te verminderen. Het handhaven van een gezonde levensstijl kan ook het risico op atriumfibrillatie verkleinen.

• Oorzaken: Snelle samentrekking van de boezems
• Risicofactoren van atriumfibrillatie
• Hartgerelateerde Risicofactoren
• Longziekten
• Andere Risicofactoren
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling van atriumfibrillatie
• Prognose van atriumfibrillatie
• Complicaties van atriumfibrillatie
• Preventie van atriumfibrillatie

Oorzaken: Snelle samentrekking van de boezems

Atriumfibrillatie ontstaat door een snelle en ongecoördineerde samentrekking van de twee bovenste hartkamers, de atria. Dit resulteert in een chaotische elektrische activiteit die leidt tot fibrillatie van de atriale wanden. Deze aandoening kan voortkomen uit schade aan het elektrische systeem van het hart, vaak als gevolg van andere hart- of vaatziekten. Soms blijft de specifieke oorzaak onbekend.

Risicofactoren van atriumfibrillatie

Hartgerelateerde Risicofactoren

Atriumfibrillatie wordt vaak gezien in combinatie met diverse hart- en vaatziekten, maar kan ook voorkomen bij mensen met een normaal functionerend hart. Hartgerelateerde aandoeningen die het risico op atriumfibrillatie verhogen zijn onder andere:

• aangeboren hartafwijkingen
• hartklepaandoeningen
• hartspierziekten
• kransslagaderziekte
• eerdere hartoperaties
• hartfalen
• hypertrofische cardiomyopathie (HCM)
• vergroting van de linker boezem
• mitralisregurgitatie
• mitralisklepprolaps
• mitralisklepstenose
• pericarditis (ontsteking van het hartzakje)

Longziekten

Ziekten van de longen kunnen bijdragen aan het ontstaan van atriumfibrillatie, waaronder:

• COPD
• longembolie (afsluiting van een slagader in de longen)
• longontsteking
• emfyseem
• longkanker
• sarcoïdose (aandoening die symptomen vertoont in huid, ogen, longen en zenuwstelsel)

Andere Risicofactoren

Andere factoren die het risico op atriumfibrillatie verhogen zijn:

• diabetes mellitus
• beroerte
• chronische nierziekte
• hoge bloeddruk
• ouderdom
• sedentaire levensstijl
• genetische aanleg: een familiegeschiedenis van atriumfibrillatie kan het risico verhogen
• metabool syndroom
• hyperthyreoïdie (overactieve schildklier) en subklinische hyperthyreoïdie
• langdurige intensieve training (zoals marathonlopen)
• obstructieve slaapapneu
• overgewicht
• overmatig alcoholgebruik
• roken en passief roken
• sepsis (bloedvergiftiging)
• virale infecties

Symptomen

Atriumfibrillatie kan leiden tot een snelle hartslag, hartkloppingen en af en toe pijn op de borst. Andere symptomen kunnen zijn:

• ernstig zweten
• vermoeidheid
• kortademigheid
• lage bloeddruk
• flauwvallen
• duizeligheid
• licht gevoel in het hoofd
• zwelling van het lichaam

In veel gevallen heeft atriumfibrillatie geen merkbare symptomen en wordt het pas ontdekt tijdens een routineonderzoek of op een ECG voor een ander probleem. Bijkomende tekenen kunnen symptomen van andere aandoeningen omvatten, zoals symptomen van hyperthyreoïdie (bijvoorbeeld gewichtsverlies en diarree) of longaandoeningen.

Diagnose en onderzoeken

Om atriumfibrillatie te diagnosticeren, doorloopt de arts de medische geschiedenis van de patiënt en voert een lichamelijk onderzoek uit. Belangrijke diagnostische tests zijn:

• medische geschiedenis
• elektrocardiogram (ECG)
• echocardiografie
• röntgenfoto van de borstkas
• volledig bloedonderzoek

Behandeling van atriumfibrillatie

De behandeling van atriumfibrillatie richt zich op het verlichten van symptomen en het verminderen van het risico op complicaties. Opties zijn onder andere:

• Gebruik van medicatie (farmacologische cardioversie) om de hartritmestoornis te controleren en bloedstolsels te voorkomen
• Elektrische cardioversie om een normaal hartritme te herstellen
• hartkatheterisatie en ablatie om afwijkend hartweefsel te verwijderen
• Plaatsing van een pacemaker indien nodig
• Behandeling van onderliggende aandoeningen en risicofactoren

Recente ontwikkelingen in de behandeling van atriumfibrillatie omvatten innovatieve technieken zoals:

• Vernieuwde ablatie-technieken met verbeterde precisie en minder bijwerkingen
• Gebruik van nieuwe anticoagulantiavoor een verbeterde bloedstollingscontrole
• Nieuwe technologieën voor hartkatheterisatieen interventies
• Onderzoek naar genetische factoren die bijdragen aan atriumfibrillatie en gepersonaliseerde behandelopties

Het bijhouden van de nieuwste ontwikkelingen en het bespreken van mogelijke behandelingen met uw arts kan bijdragen aan een effectieve managementstrategie voor atriumfibrillatie.

Prognose van atriumfibrillatie

Hoewel een enkele episode van atriumfibrillatie zelden fataal is, kan de aandoening bijdragen aan ernstige complicaties zoals beroertes en hartfalen, wat kan leiden tot een verminderde levensverwachting. Regelmatige medische controle en behandeling zijn belangrijk om de prognose te verbeteren en complicaties te voorkomen.

Complicaties van atriumfibrillatie

Atriumfibrillatie kan leiden tot ernstige complicaties, waaronder:

• bloedstolsels, wat kan leiden tot een beroerte
• cognitieve problemen
• hartfalen

Daarnaast verhoogt atriumfibrillatie het risico op dementie, nierproblemen, kransslagaderaandoeningen en overlijden. Studies tonen aan dat vrouwen vaak een slechtere prognose hebben dan mannen.

Preventie van atriumfibrillatie

Om het risico op atriumfibrillatie te verminderen, is het belangrijk om een gezonde levensstijl na te streven:

• Behoud een gezond gewicht
• Volg een hartgezond dieet, zoals het DASH-dieet
• Oefen regelmatig
• Beperk stress
• Vermijd schadelijke stoffen zoals tabak, alcohol en illegale drugs

Lees verder

• Ventrikelfibrillatie: Trillen van ventrikels (hartkamers)
• Abnormaal hartritme (dysritmie): Oorzaken en soorten
• Tachycardie: Versnelde hartslag (sneller kloppend hart)
• Aangeboren hartafwijkingen (congenitale hartziekte) bij baby
• Cardiomyopathie (hartspieraandoening): Soorten en oorzaken