Chronische nierziekte: Progressieve schade aan nierfunctie

Chronische nierziekte: Progressieve schade aan nierfunctie De term 'chronische nierziekte' vervangt de oudere termen ‘chronisch nierfalen’ of ‘nierinsufficiëntie’. Chronische nierziekte verwijst naar een langdurige en vaak progressieve achteruitgang van de nierfunctie. Ouderen zijn bijzonder vatbaar voor deze aandoening, maar ook andere bevolkingsgroepen kunnen getroffen worden. Bekende oorzaken van chronische nierziekte omvatten tumoren, infecties, en vaatziekten. Risicofactoren zijn onder andere diabetes, obesitas en roken. Symptomen kunnen onder meer botpijn, verlies van eetlust en jeuk zijn. Hoewel de voortgang van nierschade vaak vertraagd kan worden en soms zelfs gedeeltelijk omgekeerd kan worden, vereist dit tijdige identificatie en behandeling van het onderliggende probleem door de arts.

Epidemiologie van chronische nierziekte

Er zijn aanzienlijke geografische verschillen in de incidentie van aandoeningen die leiden tot chronische nierziekte. In sub-Sahara Afrika is malaria de meest voorkomende oorzaak van glomerulonefritis (nierfilterontsteking). Schistosomiasis is daarentegen een veelvoorkomende oorzaak van nierfalen door urinewegobstructie (verstopping van de urinewegen) in delen van het Midden-Oosten, waaronder Zuid-Irak. Er zijn ook raciale verschillen in de incidentie van terminaal nierfalen. Nierfalen komt drie tot vier keer vaker voor bij zwarte Afrikanen dan bij blanken. In sommige Aziatische groepen is de prevalentie van diabetes mellitus en daarmee diabetische nefropathie (nierziekte door suikerziekte) hoger dan bij blanken. Chronische nierziekte door atherosclerotische renale vasculaire aandoeningen komt vaker voor bij ouderen dan bij jongeren. Meer dan 70% van de gevallen van chronische nierziekte zijn gerelateerd aan diabetes mellitus, hypertensie (hoge bloeddruk) en atherosclerose (slagaderverkalking).

Mechanisme

Progressieve beschadiging van nefronen
Chronische nierziekte wordt gekenmerkt door een geleidelijke vermindering van de glomerulaire filtratiesnelheid (GFR) en structurele veranderingen in de nieren, zoals glomerulosclerose en tubulo-interstitiële fibrose.

Pathofysiologische cascades
Bij CNZ spelen ontstekingsreacties, oxidatieve stress en veranderingen in de renale microcirculatie een sleutelrol. Deze processen leiden tot littekenvorming en verlies van functionerende nefronen.

Systemische gevolgen
De progressie van CNZ beïnvloedt meerdere orgaansystemen, waaronder het cardiovasculaire systeem, door verhoogde bloeddruk, hyperkalemie en metabole acidose.

Oorzaken van progressieve schade aan nierfunctie

De volgende oorzaken zijn bekend voor chronische nierziekte:
  • Balkan-nefropathie
  • Bekken-tumoren
  • Calculus ziekte (nierstenen)
  • Chinese kruidnefropathie
  • Congenitale obstructieve uropathie
  • Cystinose (aandoening met afwijkingen in nieren, ogen en andere organen)
  • Glomerulaire ziekten
  • Hypertensieve nefrosclerose (vaak bij zwarte Afrikanen)
  • Kleine en middelgrote vasculitis
  • Medullaire cystische ziekte
  • Multiple myeloom (niermyeloom)
  • Nefrocalcinose (calciumafzettingen in de nieren)
  • Nier papillaire necrose (door diabetes mellitus, sikkelcelanemie, analgetica nefropathie)
  • Obstructie van de urinewegen
  • Oxalose
  • Polycystische nierziekte (volwassen en kinderlijke vormen)
  • Primaire glomerulonefritiden, waaronder focale glomerulosclerose
  • Prostaatziekten
  • Reflux-nefropathie
  • Renovasculaire aandoeningen
  • Retroperitoneale fibrose (ziekte met blokkering van de urineleiders)
  • Schistosomiasis (parasitaire infectie door wormen)
  • Secundaire glomerulaire ziekten (systemische lupus erythematodes, polyangiitis, Wegener-granulomatose, amyloïdose, diabetische glomerulosclerose, versnelde hypertensie, hemolytisch uremisch syndroom, trombotische trombocytopenische purpura, systemische sclerose, sikkelcelanemie)
  • Tuberculose (bacteriële infectie met longproblemen)
  • Tubereuze sclerose (aandoening van zenuwen en huid met tumoren)
  • Tubulointerstitiële nefritis - idiopathisch, door geneesmiddelen (vooral nefrotoxische analgetica), immunologisch gemedieerd
  • Tubulointerstitiële ziekte
  • Vaatziekten

Risicofactoren

Enkele risicofactoren verhogen de kans op het ontwikkelen van chronische nierziekte:
  • Diabetes mellitus type 1 met het begin van de ziekte vóór de leeftijd van twintig jaar
  • Laag geboortegewicht, geassocieerd met een verminderde nierontwikkeling, resulterend in minder en kleinere nefronen
  • Ongecontroleerde hoge bloeddruk
  • Slechte bloedglucosecontrole bij patiënten met suikerziekte type 1 en 2
  • Genetica / familiegeschiedenis van chronische nierziekte
  • Obesitas: Zwaarlijvigheid draagt bij aan een hoge bloeddruk, verhoogt het risico op suikerziekte en leidt tot de productie van ontstekingsstoffen door vetweefsel die nierweefsel kunnen beschadigen
  • Ouderen
  • Roken van sigaretten, wat de bloedvaten van de nieren verder vernauwt

Risicogroepen

Patiënten met diabetes en hypertensie
Deze groepen lopen het hoogste risico door aanhoudende glomerulaire stress en renale microvasculaire schade.

Ouderen
Door natuurlijke leeftijdsgebonden afname van de nierfunctie zijn ouderen vatbaarder voor CNZ, zelfs zonder bijkomende ziekten.

Sociaal-economisch kwetsbare groepen
Mensen met beperkte toegang tot gezondheidszorg en informatie hebben een grotere kans op onbehandelde risicofactoren en latere stadia van CNZ.

Een patiënt met een chronische nierziekte kan sneller blauwe plekken krijgen / Bron: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Een patiënt met een chronische nierziekte kan sneller blauwe plekken krijgen / Bron: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)

Symptomen

In de vroege stadia van nierfalen zijn symptomen vaak afwezig. Symptomen ontstaan doorgaans wanneer de serumureumconcentratie 40 mmol/L overschrijdt, hoewel veel patiënten al uremische symptomen ontwikkelen bij lagere serumureumwaarden.

Mild tot matig

Enkele symptomen van chronische nierziekte zijn onder meer:

Ernstig

In meer gevorderde stadia kunnen symptomen meer uitgesproken zijn:
  • Huid: jeuk, wazige huid, bruine of grijze huidkleur, verhoogd risico op infecties door huidletsels
  • Bloeddruk: verhoogd risico op ernstige complicaties door aanhoudend hoge bloeddruk, zoals hartaanvallen en beroertes
  • Urine: afscheiding van grote hoeveelheden urine of juist zeer weinig urine
  • Hersenen: geheugenverlies, desoriëntatie, agitatie, prikkelbaarheid, ernstige vermoeidheid en slaperigheid
  • Spieren: spierzwakte, trillingen, krampen en verminderde spiermassa
  • Maag-darmkanaal: ernstige misselijkheid, braken, diarree en verlies van eetlust

Alarmsymptomen

Veranderingen in urineproductie
Afwijkingen zoals schuimende urine, donkere kleur of vermindering van de urineproductie kunnen wijzen op een nierprobleem.

Oedeem en gewichtstoename
Zwelling in de ledematen of het gezicht, samen met een plotselinge gewichtstoename, is een alarmsymptoom dat snelle medische evaluatie vereist.

Onverklaarbare vermoeidheid en misselijkheid
Bij CNZ kunnen zich symptomen zoals chronische moeheid, verlies van eetlust en misselijkheid voordoen door ophoping van afvalstoffen in het bloed.

Diagnostiek

Diagnose van chronische nierziekte omvat verschillende stappen:
  • Anamnese en lichamelijk onderzoek: Een gedetailleerde geschiedenis van symptomen en een lichamelijk onderzoek om tekenen van nierproblemen te identificeren.
  • Laboratoriumtests: Tests zoals serumcreatinine, serumureum, urine-eiwit en urine-onderzoeken om nierfunctie en eventuele afwijkingen te beoordelen.
  • Beeldvorming: Echografie of andere beeldvormingstechnieken om de grootte en structuur van de nieren te evalueren en eventuele obstructies of afwijkingen te identificeren.
  • Nierbiopsie: In sommige gevallen kan een nierbiopsie noodzakelijk zijn om de oorzaak van de nierziekte te bepalen en de ernst te beoordelen.

Behandeling

Behandeling van chronische nierziekte is gericht op het vertragen van de progressie en het verlichten van symptomen:
  • Medicamenteuze behandeling: Gebruik van medicijnen om hoge bloeddruk en diabetes te beheersen, en andere aandoeningen die bijdragen aan nierbeschadiging.
  • Voeding: Specifieke voedingsmaatregelen om de belasting van de nieren te verminderen en de algehele gezondheid te verbeteren.
  • Dialyse: Voor gevorderde gevallen kan dialyse nodig zijn om de functies van de nieren over te nemen en afvalstoffen uit het bloed te verwijderen.
  • Niertransplantatie: Een niertransplantatie kan worden overwogen voor patiënten met eindstadium nierziekte die in aanmerking komen voor de procedure.

Prognose

Afhankelijk van stadium en behandeling
De prognose van CNZ hangt af van het stadium waarin de ziekte wordt vastgesteld en de mate van controle over risicofactoren.

Progressie naar eindstadium nierziekte
Bij patiënten zonder behandeling kan CNZ voortschrijden naar eindstadium nierfalen, waarvoor dialyse of niertransplantatie nodig is.

Langetermijncomplicaties
CNZ verhoogt de kans op hart- en vaatziekten aanzienlijk, zelfs in de vroege stadia, waardoor de sterfte aan cardiovasculaire oorzaken hoog blijft.

Complicaties

Cardiovasculaire aandoeningen
Chronische nierziekte (CNZ) verhoogt het risico op cardiovasculaire aandoeningen, zoals hartinfarct, beroerte en hartfalen. De progressieve ophoping van afvalstoffen, verhoogde bloeddruk en verstoring van elektrolytenbalans dragen bij aan endotheelschade en atherosclerose.

Eindstadium nierziekte (ESNZ)
Bij gevorderde CNZ kan de nierfunctie volledig falen, wat leidt tot de noodzaak van dialyse of niertransplantatie. Patiënten met ESNZ ervaren vaak ernstige vermoeidheid, oedeem en levensbedreigende elektrolytstoornissen zoals hyperkalemie.

Bloedarmoede en verminderde weerstand
CNZ veroorzaakt vaak bloedarmoede door een verminderde productie van erytropoëtine, een hormoon dat nodig is voor de aanmaak van rode bloedcellen. Dit leidt tot vermoeidheid, duizeligheid en een verhoogde gevoeligheid voor infecties.

Bot- en mineraalaandoeningen
Een verstoorde calcium-fosfaatbalans en een afname van actieve vitamine D-productie veroorzaken botontkalking en een verhoogd risico op fracturen. Dit wordt vaak aangeduid als renale osteodystrofie.

Neurologische complicaties
Chronische ophoping van ureum en andere toxines kan leiden tot neurologische symptomen, zoals concentratiestoornissen, slapeloosheid en in ernstige gevallen uremische encefalopathie, wat zich uit in verwardheid en convulsies.

Immuundisfunctie
Patiënten met CNZ hebben een verhoogd risico op infecties door een verstoorde immuunfunctie, wat kan leiden tot longontsteking, urineweginfecties en sepsis.

Metabole complicaties
CNZ kan metabole acidose veroorzaken, een aandoening waarbij het bloed te zuur wordt door een ophoping van zuren. Dit draagt bij aan spierverlies en verergert botproblemen.

Psychosociale impact
De progressieve aard van CNZ en de impact van langdurige therapieën zoals dialyse kunnen leiden tot depressie, angst en een verminderde kwaliteit van leven. Regelmatige psychotherapie en sociale ondersteuning kunnen deze problemen verlichten.

Verhoogd medicatierisico
Door een verminderde klaring van medicijnen is er een verhoogd risico op medicatiegerelateerde toxiciteit, wat een zorgvuldige dosering en opvolging vereist.

Complicaties bij andere organen
Langdurige CNZ kan complicaties veroorzaken in organen zoals de lever, door hepatorenaal syndroom, en de longen, door vochtophoping die leidt tot kortademigheid en pulmonair oedeem.

Het voorkomen en beheersen van deze complicaties vereist een multidisciplinaire aanpak met regelmatige opvolging, een evenwichtig voedingspatroon en aanpassing van medische therapieën.

Preventie

Gezond voedingspatroon en leefstijl
Het verminderen van zoutinname, stoppen met roken en regelmatige lichaamsbeweging zijn essentiële preventieve maatregelen.

Vroege controle van risicofactoren
Regelmatige opvolging van patiënten met diabetes, hypertensie en andere risicofactoren kan vroegtijdige nierschade beperken.

Bewustwording en screening
Het implementeren van screeningprogramma's in risicogroepen helpt CNZ in een vroeg stadium op te sporen en te behandelen.

Praktische tips voor het leven met / omgaan met chronische nierziekte

Chronische nierziekte (CNZ) is een aandoening waarbij de nieren geleidelijk aan schade oplopen, wat hun vermogen om afvalstoffen en overtollig vocht uit je lichaam te filteren, vermindert. Als je leeft met chronische nierziekte, is het belangrijk om proactief je gezondheid te beheren, samen te werken met je zorgverleners, en veranderingen in je levensstijl aan te brengen die je nieren ondersteunen. Hier zijn enkele praktische tips voor het omgaan met deze aandoening.

Volg een evenwichtig voedingspatroon

Een van de belangrijkste dingen die je kunt doen bij chronische nierziekte is het volgen van een evenwichtig voedingspatroon. Dit helpt om je nieren te ontlasten en je algemene gezondheid te verbeteren. Het is belangrijk om je zoutinname te beperken, aangezien te veel zout je bloeddruk kan verhogen, wat schadelijk is voor je nieren. Probeer ook je eiwitinname te matigen, omdat je nieren harder moeten werken om eiwitten af te breken. Werken met een diëtist kan je helpen om een voedingsplan op te stellen dat aangepast is aan jouw specifieke behoeften. Je kunt ook overwegen om kalium- en fosforrijke voedingsmiddelen, zoals bananen en kaas, te beperken, afhankelijk van de aanbevelingen van je arts.

Zorg goed voor jezelf en je nieren

Het is van essentieel belang om goed voor je gezondheid en je nieren te zorgen. Dit betekent dat je regelmatig je bloeddruk moet controleren, omdat hoge bloeddruk een belangrijke oorzaak is van nierbeschadiging. Probeer een gezonde bloeddruk te behouden door middel van een evenwichtig voedingspatroon, voldoende lichaamsbeweging, en indien nodig, medicatie zoals voorgeschreven door je arts. Daarnaast is het cruciaal om je vochtinname in de gaten te houden. Bij sommige mensen met chronische nierziekte kan het nodig zijn om de hoeveelheid vocht die ze drinken te beperken, dus volg het advies van je arts hierover. Het regelmatig controleren van je nierfunctie door middel van bloedonderzoeken is ook essentieel voor het monitoren van de voortgang van de ziekte.

Ondersteun je mentale gezondheid

Chronische nierziekte kan een grote impact hebben op je mentale gezondheid. Het kan gevoelens van angst, depressie, en stress veroorzaken, vooral wanneer je te maken hebt met langdurige behandelingen en veranderingen in je levensstijl. Het is belangrijk om aandacht te besteden aan je mentale gezondheid en psychologische welzijn. Als je merkt dat de ziekte je emotioneel zwaar valt, kan het helpen om te praten met een therapeut of deel te nemen aan ondersteuningsgroepen. Deze kunnen je helpen om te gaan met de emotionele belasting die gepaard gaat met een chronische ziekte. Neem de tijd om ontspanningstechnieken te oefenen, zoals meditatie of ademhalingsoefeningen, om stress te verminderen.

Blijf fysiek actief

Lichaamsbeweging is belangrijk voor het behouden van een goede gezondheid, zelfs met chronische nierziekte. Regelmatige lichaamsbeweging helpt niet alleen om je gewicht en bloeddruk onder controle te houden, maar het kan ook je algehele energie en stemming verbeteren. Overleg met je arts over het type en de intensiteit van de oefeningen die veilig voor je zijn. Het kan nuttig zijn om te beginnen met lichte oefeningen zoals wandelen, fietsen of zwemmen, en langzaam je niveau van activiteit op te bouwen. Het belangrijkste is om consistent te blijven, aangezien lichaamsbeweging je kan helpen om je nierfunctie te behouden en je algehele welzijn te verbeteren.

Beperk het gebruik van medicijnen en wees voorzichtig met kruiden

Sommige medicijnen, vooral pijnstillers zoals NSAID's (niet-steroïde anti-inflammatoire medicijnen), kunnen schadelijk zijn voor je nieren, vooral als je al een verminderde nierfunctie hebt. Het is belangrijk om voorzichtig te zijn met medicatie en altijd het advies van je arts te volgen. Overleg met je arts voordat je nieuwe medicijnen, zelfs vrij verkrijgbare medicijnen, of kruidenproducten gebruikt. Sommige kruiden kunnen schadelijk zijn voor je nieren, dus het is essentieel om ervoor te zorgen dat je alleen veilige behandelingsopties gebruikt. Als je pijn of ongemak ervaart, raadpleeg dan altijd je arts voor het juiste alternatief.

Onderga regelmatige medische controles

Een van de belangrijkste aspecten van het leven met chronische nierziekte is het ondergaan van regelmatige medische controles. Dit helpt om veranderingen in je nierfunctie vroegtijdig te ontdekken en tijdig in te grijpen. Je arts kan regelmatig bloedonderzoeken uitvoeren om je nierfunctie te monitoren, evenals urineonderzoeken om te controleren op eiwitten in je urine, wat een teken van nierbeschadiging kan zijn. Het is ook belangrijk om regelmatig je bloeddruk te laten controleren en eventuele andere gezondheidsproblemen die invloed kunnen hebben op je nieren, zoals diabetes of hartziekten, goed te beheren. Het volgen van de controleafspraken die door je arts worden aanbevolen, is essentieel om verdere schade aan je nieren te voorkomen.

Wees bewust van mogelijke complicaties

Chronische nierziekte kan leiden tot verschillende complicaties, zoals hart- en vaatziekten, botproblemen en bloedarmoede. Het is belangrijk om je bewust te zijn van deze mogelijke complicaties en om samen met je arts een plan op te stellen om ze te voorkomen of te beheren. Een gezond levensstijl, regelmatige controles en medicatie kunnen helpen om de risico's van deze complicaties te minimaliseren. Let op symptomen zoals vermoeidheid, pijn op de borst of zwelling, en zoek direct medische hulp als je deze ervaart. Door alert te zijn en tijdig actie te ondernemen, kun je de impact van chronische nierziekte op je leven beter beheren.

Overweeg nierdialyse of een niertransplantatie

In gevorderde stadia van chronische nierziekte kan nierdialyse nodig zijn om de functie van de nieren te ondersteunen. Dialyse is een behandeling die het bloed filtert, maar het kan vermoeiend en ingrijpend zijn. Praat met je arts over je opties en of dialyse nodig is in jouw geval. In sommige gevallen kan een niertransplantatie een optie zijn, hoewel dit vaak afhankelijk is van verschillende factoren, zoals je algemene gezondheid en de beschikbaarheid van een geschikte donor. Het is belangrijk om goed geïnformeerd te zijn over de voor- en nadelen van deze behandelingsopties, zodat je samen met je zorgteam de beste keuze kunt maken voor jouw situatie.

Misvattingen rond chronische nierziekte

Chronische nierziekte is een aandoening waarbij de nierfunctie geleidelijk achteruitgaat. Dit kan leiden tot ophoping van afvalstoffen in het bloed en verstoring van verschillende lichaamsfuncties. Ondanks de medische vooruitgang en bewustwording bestaan er nog steeds veel misvattingen over deze aandoening.

Chronische nierziekte veroorzaakt altijd klachten

In de beginfase merken veel mensen geen symptomen van chronische nierziekte. De nieren kunnen een deel van hun functie verliezen zonder dat dit direct merkbare gevolgen heeft. Klachten zoals vermoeidheid, vochtophoping en hoge bloeddruk ontstaan vaak pas in een later stadium, wanneer de nieren aanzienlijk zijn aangetast.

Alleen ouderen krijgen chronische nierziekte

Hoewel de kans op chronische nierziekte toeneemt met de leeftijd, kan deze aandoening ook jongere mensen treffen. Factoren zoals erfelijkheid, suikerziekte, hoge bloeddruk en bepaalde auto-immuunziekten kunnen al op jongere leeftijd tot nierschade leiden. Een gezonde levensstijl en regelmatige medische controles zijn daarom voor iedereen belangrijk.

Chronische nierziekte treft alleen de nieren

De gevolgen van chronische nierziekte strekken zich uit tot meerdere organen en lichaamsfuncties. De verstoring van de nierfunctie kan leiden tot bloedarmoede, botontkalking en hart- en vaatziekten. Ook het hormonale systeem wordt beïnvloed, waaronder de bijschildklier, die een rol speelt bij de calciumhuishouding.

Mensen met chronische nierziekte mogen geen eiwitten eten

Eiwitbeperking kan in sommige gevallen helpen om de nieren minder te belasten, maar een volledige eiwitstop is niet nodig. De juiste hoeveelheid eiwitten hangt af van het stadium van de nierziekte en de algehele gezondheidstoestand. Een evenwichtig voedingspatroon is essentieel om tekorten te voorkomen en de spiermassa te behouden.

Je merkt direct wanneer je nieren falen

Chronische nierziekte ontwikkelt zich meestal geleidelijk, waardoor symptomen pas merkbaar worden in een gevorderd stadium. Daarom zijn regelmatige bloedonderzoeken en urineonderzoeken belangrijk om de nierfunctie tijdig te controleren en verdere schade te beperken.

Medicatie kan chronische nierziekte genezen

Er bestaat geen geneesmiddel dat chronische nierziekte volledig kan herstellen. Wel kunnen bepaalde geneesmiddelen de progressie vertragen en symptomen verlichten. Dit geldt met name voor medicatie die de bloeddruk en eiwitverlies via de urine reguleert. Daarnaast kunnen leefstijlaanpassingen en een aangepaste voeding bijdragen aan het behoud van de nierfunctie.

Dialyse is onvermijdelijk bij chronische nierziekte

Niet iedereen met chronische nierziekte zal uiteindelijk dialyse nodig hebben. In de vroege en matige stadia kunnen medicatie en dieetmaatregelen helpen om de nierfunctie zo lang mogelijk te behouden. Zelfs bij een vergevorderde nierziekte kan in sommige gevallen een niertransplantatie een alternatief bieden voor dialyse.

Door correcte informatie over chronische nierziekte te verspreiden, kunnen misvattingen worden weggenomen en kunnen patiënten beter ondersteund worden in hun zorgtraject. Preventie, vroege detectie en een gerichte behandeling zijn essentieel voor een betere levenskwaliteit.

Lees verder

© 2019 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Half and half nails (Lindsay's nails): oorzaak en symptomenHalf and half nails (Lindsay's nails): oorzaak en symptomenBij half and half nails, ook bekend als Lindsay's nails, is het voorste stukje van de nagel rood, roze of bruin en het a…
Schrompelnier: symptomen en oorzaakSchrompelnier: symptomen en oorzaakNieren hebben een belangrijke functie: ze filteren het bloed van afvalstoffen en produceren hormonen. Daarnaast regulere…
Athero-embolische nierziekte: Nierfalen door cholesterolAthero-embolische nierziekte: Nierfalen door cholesterolEen athero-embolische nierziekte komt voor wanneer kleine deeltjes cholesterolkristallen zich verspreiden naar de kleins…
Chronische nierziekte: symptomen, oorzaken en behandelingChronische nierziekte: symptomen, oorzaken en behandelingChronische nierziekte is een sluipende aandoening van de nieren die doorgaans leidt tot nierinsufficiëntie. Chronische n…

Liddle-syndroom: Aandoening met erfelijke hoge bloeddrukLiddle-syndroom: Aandoening met erfelijke hoge bloeddrukHet Liddle-syndroom is een zeldzame, erfelijke vorm van hoge bloeddruk (hypertensie) die al in de kindertijd begint. Ook…
Oorzaken, symptomen & behandelingen van schouderpijnOorzaken, symptomen & behandelingen van schouderpijnDe schouder is een gewricht dat in alle richtingen kan bewegen. Hierdoor is het schoudergewricht kwetsbaar en kan snel b…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Azwer, Pixabay
  • Geraadpleegd op 21 maart 2019:
  • Causes and Risk Factors of Chronic Kidney Disease, https://www.verywellhealth.com/common-causes-of-chronic-kidney-disease-2085786
  • CHRONIC KIDNEY DISEASE (CKD), boek: Clinical Medicine, Door: Parveen Kumar, Michael Clark, Uitgever: Elsevier, ISBN: 9780702029936, blz. 625-628
  • Coëlho, medisch zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • How Chronic Kidney Disease Is Treated, https://www.verywellhealth.com/kidney-disease-treatments-4170060
  • Afbeelding bron 1: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 13-03-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.