Nierbiopsie: Wegnemen van weefselmonster nier (nierbiopt)

Nierbiopsie: Wegnemen van weefselmonster nier (nierbiopt) Een nierbiopsie (renale biopsie) is een medische procedure waarbij de arts een klein stukje nierweefsel verwijdert voor verder onderzoek in een laboratorium. De weefselbiopsie van de nier is belangrijk om de ernst van bepaalde ziektes te bepalen, de oorzaak van symptomen te identificeren en de effectiviteit van een bepaalde behandeling te controleren. De nierbiopsie kan op twee verschillende manieren plaatsvinden, namelijk door de huid (percutaan) of via een ingreep (open chirurgie). De procedure vindt plaats in het ziekenhuis. Meestal moet de patiënt één nacht in het ziekenhuis blijven nadat het weefselbiopt van de nier is weggenomen. Af en toe komen complicaties voor bij deze medische procedure.

Indicatie van de weefselbiopsie van de nier

Aandoeningen

Dankzij een nierbiopsie is het soms mogelijk om enkele aandoeningen op te sporen:

Niertransplantatie

Ook bij een getransplanteerde nier is een nierbiopsie nuttig om te controleren of deze goed werkt.

Symptomen

De arts bestelt een nierbiopsie wanneer de patiënt:

Voor de nierbiopsie

De arts moet voor de verwijdering van de nierbiopt op de hoogte zijn van het gebruik van medicijnen, vitaminen, kruidengeneesmiddelen en andere supplementen en zelfzorgmiddelen. Het is bovendien nuttig dat de arts op de hoogte is van de allergieën van de patiënt. Ervaart de patiënt bloedingsproblemen of gebruikt hij bloedverdunnende geneesmiddelen zoals warfarine (Coumadin), clopidogrel (Plavix), dipyridamol (Persantine), fondaparinux (Arixtra), apixaban (Eliquis), dabigatran (Pradaxa) of aspirine, dan is het eveneens essentieel dat de arts dit weet omdat de patiënt hiermee soms moet stoppen voor het onderzoek. Ook moet de patiënte een (mogelijke) zwangerschap melden aan de arts. De patiënt moet tot slot nuchter zijn voor de biopsie.

Soorten en procedure van verwijdering nierbiopt

Een nierbiopsie gebeurt percutaan of via open chirurgie.

Percutane biopsie

Percutaan is de medische term voor ‘door de huid’. Een percutane biopsie is de meest voorkomende techniek om nierweefsel weg te nemen en duurt circa twintig minuten. De patiënt krijgt eerst medicatie waardoor hij slaperig wordt. Vervolgens gaat de patiënt op de rug of linkerzijde liggen. De arts markeert de plek op de huid waar hij de biopsienaald zal inbrengen. Hierna reinigt hij de huid. De arts injecteert daarna anesthetica onder de huid in de buurt van de nier, waardoor de huid gevoelloos wordt. Deze injectie met plaatselijke verdoving steekt, brandt of prikt een beetje. De arts maakt hierna een kleine snede in de huid. Dit gebeurt ook met behulp van echografie (of soms een CT-scan), waarbij de arts de beelden nodig heeft om de juiste locatie te vinden. De arts brengt een biopsienaald door de huid naar het nieroppervlak. De patiënt moet diep zuchten en de adem inhouden terwijl de naald in de nier gaat. Als de arts geen hulp van een echografietoestel gebruikt, moet de patiënt een paar keer diep ademhalen. Hierdoor weet de arts dat de naald goed op zijn plaats zit. De arts plaatst soms meermaals de naald in het nieroppervlak als hij meer dan één weefselmonster nodig heeft. Nadat de nierbiopt is genomen, verwijdert de arts de naald. Hij oefent direct daarna druk uit op de biopsiesite om een bloeding te stoppen. Na de procedure brengt de arts een verband aan op de biopsiesite.

Open biopsie

In sommige gevallen beveelt de arts een chirurgische biopsie (open biopsie) aan, vooral wanneer hij een groter stuk weefsel nodig heeft. De patiënt krijgt een volledige verdoving, waardoor hij slaapt en geen pijn ervaart. De chirurg maakt een kleine chirurgische snede (incisie). Vervolgens lokaliseert de chirurg het deel van de nier waaruit hij het biopsieweefsel moet verwijderen, en verwijdert hij het weefsel. De arts sluit daarna de incisie met hechtingen.

Na de biopsie van nierweefsel

Na de percutane of open biopsie moet de patiënt ten minste twaalf uur in het ziekenhuis blijven, maar vaak is dit nog langer nodig zodat de patiënt goed geobserveerd kan worden op nabloedingen en andere mogelijke complicaties. De patiënt krijgt pijnstillers en vloeistoffen via de mond (oraal) of via een ader (intraveneus). De verpleegkundige of arts controleert de urine op de aanwezigheid van hevige bloedingen (hematurie). Kleine bloedingen zijn normaal na een biopsie. Na de ingreep voelt het gebied gedurende een paar dagen gevoelig of pijnlijk aan. De patiënt moet de instructies over de zelfzorg na de biopsie opvolgen. Hij mag bijvoorbeeld na de nierbiopsie gedurende twee weken niets zwaarder dan 4,5 kilogram optillen, niet joggen, en geen aerobics uitvoeren.

Resultaten van wegnemen van biopt van nier

Het ziekenhuis stuurt de resultaten naar de arts die de patiënt heeft doorgestuurd naar het ziekenhuis. Hij bespreekt de resultaten met de patiënt.

Normale resultaten

Bij een normaal resultaat heeft het nierweefsel een normale structuur.

Abnormale resultaten

Soms zijn abnormale veranderingen aanwezig in het nierweefsel. Dit is dan het gevolg van:
  • aandoeningen die de nierfunctie aantasten, zoals suikerziekte
  • bindweefselaandoeningen zoals systemische lupus erythematosus
  • een afstoting van een niertransplantatie
  • een gecompliceerde urineweginfectie
  • een nierinfectie
  • een slechte bloedstroom naar de nier
  • nierkanker

Bij abnormale resultaten zet de arts soms nog bijkomende onderzoeken in.

Psychologische impact van een nierbiopsie: omgaan met angst en onzekerheid

Emotionele reacties voorafgaand aan de procedure

De voorbereiding op een nierbiopsie kan bij patiënten angst en onzekerheid oproepen. De gedachte aan een medische ingreep, zelfs een relatief eenvoudige, kan stressvol zijn. Het is niet ongebruikelijk dat patiënten zich zorgen maken over de mogelijke complicaties of de resultaten van de biopsie. Het verstrekken van gedetailleerde informatie over de procedure kan helpen om deze angsten te verminderen. Het inschakelen van psychologische ondersteuning kan ook nuttig zijn voor patiënten die moeite hebben om de emoties die met de procedure gepaard gaan te beheersen.

Ondersteuning tijdens het herstel na de biopsie

Na de nierbiopsie kunnen patiënten emotioneel of mentaal herstel nodig hebben. Ze kunnen zich kwetsbaar voelen door de procedure of door onzekerheid over de resultaten. Het is belangrijk dat zorgverleners niet alleen fysieke zorg bieden, maar ook aandacht hebben voor de psychologische gesteldheid van de patiënt. Een ondersteunend netwerk van familieleden, vrienden of therapeuten kan helpen om het herstelproces mentaal te vergemakkelijken.

Risico’s van verwijdering van weefselmonster van nieren

Aan elke medische procedure, dus ook een nierbiopsie, zijn risico’s verbonden. De patiënt kampt af en toe met een nierbloeding waarvoor dan sporadisch een bloedtransfusie nodig is. Ook komt soms bloed terecht in een spier, waardoor de patiënt pijn ervaart. Tot slot is er steeds een klein risico op een infectie. Hierbij komen tekenen voor van niet kunnen plassen, rillingen, koorts, toenemende pijn, roodheid, zwelling, bloeding, afscheiding en een ziek en zwak gevoel.

Indicatie van de weefselbiopsie van de nier

Aandoeningen

Dankzij een nierbiopsie is het soms mogelijk om enkele aandoeningen op te sporen:

Niertransplantatie

Ook bij een getransplanteerde nier is een nierbiopsie nuttig om te controleren of deze goed werkt.

Symptomen

De arts bestelt een nierbiopsie wanneer de patiënt:

Voor de nierbiopsie

De arts moet voor de verwijdering van de nierbiopt op de hoogte zijn van het gebruik van medicijnen, vitaminen, kruidengeneesmiddelen en andere supplementen en zelfzorgmiddelen. Het is bovendien nuttig dat de arts op de hoogte is van de allergieën van de patiënt. Ervaart de patiënt bloedingsproblemen of gebruikt hij bloedverdunnende geneesmiddelen zoals warfarine (Coumadin), clopidogrel (Plavix), dipyridamol (Persantine), fondaparinux (Arixtra), apixaban (Eliquis), dabigatran (Pradaxa) of aspirine, dan is het eveneens essentieel dat de arts dit weet omdat de patiënt hiermee soms moet stoppen voor het onderzoek. Ook moet de patiënte een (mogelijke) zwangerschap melden aan de arts. De patiënt moet tot slot nuchter zijn voor de biopsie.

Soorten en procedure van verwijdering nierbiopt

Een nierbiopsie gebeurt percutaan of via open chirurgie.

Percutane biopsie

Percutaan is de medische term voor ‘door de huid’. Een percutane biopsie is de meest voorkomende techniek om nierweefsel weg te nemen en duurt circa twintig minuten. De patiënt krijgt eerst medicatie waardoor hij slaperig wordt. Vervolgens gaat de patiënt op de rug of linkerzijde liggen. De arts markeert de plek op de huid waar hij de biopsienaald zal inbrengen. Hierna reinigt hij de huid. De arts injecteert daarna anesthetica onder de huid in de buurt van de nier, waardoor de huid gevoelloos wordt. Deze injectie met plaatselijke verdoving steekt, brandt of prikt een beetje. De arts maakt hierna een kleine snede in de huid. Dit gebeurt ook met behulp van echografie (of soms een CT-scan), waarbij de arts de beelden nodig heeft om de juiste locatie te vinden. De arts brengt een biopsienaald door de huid naar het nieroppervlak. De patiënt moet diep zuchten en de adem inhouden terwijl de naald in de nier gaat. Als de arts geen hulp van een echografietoestel gebruikt, moet de patiënt een paar keer diep ademhalen. Hierdoor weet de arts dat de naald goed op zijn plaats zit. De arts plaatst soms meermaals de naald in het nieroppervlak als hij meer dan één weefselmonster nodig heeft. Nadat de nierbiopt is genomen, verwijdert de arts de naald. Hij oefent direct daarna druk uit op de biopsiesite om een bloeding te stoppen. Na de procedure brengt de arts een verband aan op de biopsiesite.

Open biopsie

In sommige gevallen beveelt de arts een chirurgische biopsie (open biopsie) aan, vooral wanneer hij een groter stuk weefsel nodig heeft. De patiënt krijgt een volledige verdoving, waardoor hij slaapt en geen pijn ervaart. De chirurg maakt een kleine chirurgische snede (incisie). Vervolgens lokaliseert de chirurg het deel van de nier waaruit hij het biopsieweefsel moet verwijderen, en verwijdert hij het weefsel. De arts sluit daarna de incisie met hechtingen.

Na de biopsie van nierweefsel

Na de percutane of open biopsie moet de patiënt ten minste twaalf uur in het ziekenhuis blijven, maar vaak is dit nog langer nodig zodat de patiënt goed geobserveerd kan worden op nabloedingen en andere mogelijke complicaties. De patiënt krijgt pijnstillers en vloeistoffen via de mond (oraal) of via een ader (intraveneus). De verpleegkundige of arts controleert de urine op de aanwezigheid van hevige bloedingen (hematurie). Kleine bloedingen zijn normaal na een biopsie. Na de ingreep voelt het gebied gedurende een paar dagen gevoelig of pijnlijk aan. De patiënt moet de instructies over de zelfzorg na de biopsie opvolgen. Hij mag bijvoorbeeld na de nierbiopsie gedurende twee weken niets zwaarder dan 4,5 kilogram optillen, niet joggen, en geen aerobics uitvoeren.

Pijnbeheersing na nierbiopsie: strategieën voor comfort en herstel

Pijnstilling na de procedure

Pijn na een nierbiopsie komt vaak voor, hoewel deze meestal van korte duur is. De pijn kan variëren van mild ongemak tot meer intense pijn, afhankelijk van de manier waarop de procedure werd uitgevoerd. Artsen kunnen pijnstillers aanbevelen, zoals paracetamol of ibuprofen, om de pijn te verlichten. In sommige gevallen kan een arts sterkere pijnstillers voorschrijven als dat nodig is. Het is belangrijk dat patiënten hun arts op de hoogte stellen als de pijn niet onder controle is.

Preventie van complicaties door adequate pijnbeheersing

Effectieve pijnbeheersing kan ook helpen om complicaties, zoals verhoogde bloeddruk of onbedoelde bewegingen van de patiënt, te voorkomen. Patiënten moeten geïnstrueerd worden om bedrust te houden na de biopsie en onnodige fysieke inspanning te vermijden om te voorkomen dat ze zich ongemakkelijk voelen of hun herstel vertragen.

Resultaten van wegnemen van biopt van nier

Het ziekenhuis stuurt de resultaten naar de arts die de patiënt heeft doorgestuurd naar het ziekenhuis. Hij bespreekt de resultaten met de patiënt.

Normale resultaten

Bij een normaal resultaat heeft het nierweefsel een normale structuur.

Abnormale resultaten

Soms zijn abnormale veranderingen aanwezig in het nierweefsel. Dit is dan het gevolg van:
  • aandoeningen die de nierfunctie aantasten, zoals suikerziekte
  • bindweefselaandoeningen zoals systemische lupus erythematosus
  • een afstoting van een niertransplantatie
  • een gecompliceerde urineweginfectie
  • een nierinfectie
  • een slechte bloedstroom naar de nier
  • nierkanker

Bij abnormale resultaten zet de arts soms nog bijkomende onderzoeken in.

Risico’s van verwijdering van weefselmonster van nieren

Aan elke medische procedure, dus ook een nierbiopsie, zijn risico’s verbonden. De patiënt kampt af en toe met een nierbloeding waarvoor dan sporadisch een bloedtransfusie nodig is. Ook komt soms bloed terecht in een spier, waardoor de patiënt pijn ervaart. Tot slot is er steeds een klein risico op een infectie. Hierbij komen tekenen voor van niet kunnen plassen, rillingen, koorts, toenemende pijn, roodheid, zwelling, bloeding, afscheiding en een ziek en zwak gevoel.

Verandering in levensstijl na een nierbiopsie: beweging, voeding en hydratatie

Beweging en fysieke activiteit na de nierbiopsie

Na een nierbiopsie wordt het aanbevolen dat patiënten gedurende een periode van enkele dagen tot weken lichamelijke activiteit beperken. Dit is om te voorkomen dat er extra druk op de nieren wordt uitgeoefend of dat er complicaties zoals interne bloedingen ontstaan. De arts zal specifieke richtlijnen geven over wanneer het veilig is om weer te beginnen met lichte lichaamsbeweging, zoals wandelen. In de meeste gevallen kan de patiënt na enkele weken weer langzaam terugkeren naar hun normale activiteitenniveau.

Hydratatie en voeding ter ondersteuning van herstel

Een evenwichtig voedingspatroon en voldoende hydratatie spelen een belangrijke rol in het herstelproces na de nierbiopsie. Het is belangrijk dat patiënten een dieet volgen dat rijk is aan voedingsstoffen om hun lichaam te ondersteunen bij genezing. Water drinken is essentieel om de nieren goed te laten functioneren en te helpen bij het verwijderen van afvalstoffen. Patiënten moeten, afhankelijk van hun medische geschiedenis, mogelijk bepaalde voedingsmiddelen vermijden die een negatieve invloed kunnen hebben op hun nierfunctie, zoals voedsel met een hoog zoutgehalte of eiwitrijke diëten.

Educatie en voorlichting aan patiënten: begrip van de nierbiopsieprocedure

Het belang van geïnformeerde toestemming

Voorafgaand aan de nierbiopsie is het essentieel dat de patiënt goed geïnformeerd is over wat de procedure inhoudt, de mogelijke risico’s en de voordelen ervan. Dit proces staat bekend als geïnformeerde toestemming. De arts moet de patiënt uitleggen wat er tijdens de procedure gebeurt, de mogelijke complicaties bespreken, zoals bloedingen of infecties, en de verwachtingen na de biopsie verduidelijken. Patiënten moeten de kans krijgen om vragen te stellen en hun bezorgdheden te uiten voordat ze akkoord gaan met de procedure.

Zelfzorg en begeleiding na de procedure

Patiënten moeten duidelijke instructies krijgen over hoe ze voor zichzelf kunnen zorgen na de nierbiopsie. Dit kan onder andere betrekking hebben op het beperken van lichamelijke activiteit, het monitoren van symptomen zoals bloeden of pijn, en het herkennen van tekenen van infectie. Het bieden van geschreven instructies en follow-upafspraken helpt patiënten zich gerustgesteld en goed voorbereid te voelen.

Langetermijneffecten van een nierbiopsie: wat patiënten kunnen verwachten

Genezing en herstel van nierfunctie

In de meeste gevallen herstellen patiënten goed van een nierbiopsie zonder blijvende effecten. Het weefsel dat is verwijderd wordt meestal snel vervangen door gezond nierweefsel, vooral als er geen onderliggende aandoening is die de nierfunctie schaadt. Patiënten kunnen een geleidelijke verbetering van de nierfunctie ervaren als de onderliggende oorzaak van hun nierprobleem wordt aangepakt.

Langdurige controle van niergezondheid

Na een nierbiopsie is het voor sommige patiënten noodzakelijk om hun nierfunctie regelmatig te laten controleren. Dit kan door middel van bloedonderzoek, urineanalyse of vervolgbiopsieën. Patiënten met chronische nierziekten of andere risicofactoren voor nierproblemen kunnen een voortdurende zorg en monitoring nodig hebben om ervoor te zorgen dat hun nierfunctie behouden blijft.

Lees verder

© 2018 - 2025 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Schrompelnier: symptomen en oorzaakSchrompelnier: symptomen en oorzaakNieren hebben een belangrijke functie: ze filteren het bloed van afvalstoffen en produceren hormonen. Daarnaast regulere…
Wandelende nier, zwerfnierWandelende nier, zwerfnierEen wandelende nier wordt ook wel zwerfnier genoemd. Een of beiden nieren heeft een te grote bewegelijkheid waardoor er…
Schrompelnier: Gekrompen nier door nierziekte (nieratrofie)Schrompelnier: Gekrompen nier door nierziekte (nieratrofie)Een schrompelnier (nieratrofie, atrofische nier(en), verschrompelde nier(en)) is een aandoening waarbij de nieren kleine…
Hydronefrose: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakHydronefrose: symptomen, diagnose, behandeling en oorzaakAls er sprake is van hydronefrose lopen de nieren vol urine. Dat komt vaak door een verstopping in de urinewegen. Hierdo…
Zelfstandig leven als slechtziende persoonZelfstandig leven als slechtziende persoonSommige mensen ervaren gezichtsproblemen die niet kunnen worden gecorrigeerd met een gewone bril, contactlenzen, medicat…
TENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie): ToepassingenTENS (transcutane elektrische zenuwstimulatie): ToepassingenEen TENS-apparaat is een draagbaar, batterijgevoed apparaat dat wordt gebruikt voor pijnbeheersing. TENS staat voor Tran…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Balik, Pixabay
  • Geraadpleegd op 11 november 2018:
  • Biopsie van de nieren, https://www.uzgent.be/nl/zorgaanbod/mdspecialismen/Radiologie/onderzoeken/echografie/Paginas/biopsie-van-de-nieren.aspx
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010
  • Kidney biopsy, https://medlineplus.gov/ency/article/003907.htm
  • Kidney biopsy, https://www.drugs.com/health-guide/kidney-biopsy.html
  • Nierbiopsie, https://www.nieren.nl/bibliotheek/86-diagnose-onderzoek-bij-chronische-nierschade/70-nierbiopsie
  • Renal biopsy, https://www.healthline.com/health/renal-biopsy
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 01-01-2025
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.