Nierbiopsie: Wegnemen van weefselmonster nier (nierbiopt)

Een nierbiopsie (renale biopsie) is een medische procedure waarbij de arts een klein stukje nierweefsel verwijdert voor verder onderzoek in een laboratorium. De weefselbiopsie van de nier is belangrijk om de ernst van bepaalde ziektes te bepalen, de oorzaak van symptomen te identificeren en de effectiviteit van een bepaalde behandeling te controleren. De nierbiopsie kan op twee verschillende manieren plaatsvinden, namelijk door de huid (percutaan) of via een ingreep (open chirurgie). De procedure vindt plaats in het ziekenhuis. Meestal moet de patiënt één nacht in het ziekenhuis blijven nadat het weefselbiopt van de nier is weggenomen. Af en toe komen complicaties voor bij deze medische procedure.

• Indicatie van de weefselbiopsie van de nier
• Aandoeningen
• Niertransplantatie
• Symptomen
• Voor de nierbiopsie
• Soorten en procedure van verwijdering nierbiopt
• Percutane biopsie
• Open biopsie
• Na de biopsie van nierweefsel
• Resultaten van wegnemen van biopt van nier
• Normale resultaten
• Abnormale resultaten
• Risico’s van verwijdering van weefselmonster van nieren

Indicatie van de weefselbiopsie van de nier

Aandoeningen

Dankzij een nierbiopsie is het soms mogelijk om enkele aandoeningen op te sporen:

• Alport-syndroom: aandoening met symptomen aan nieren, urine, oren en ogen
• athero-embolische nierziekte: nierfalen door cholesterol
• Bartter-syndroom: nieraandoening met elektrolytenstoornis
• cryoglobulinemie: aandoening met symptomen aan huid, nieren en zenuwen
• diabetische nefropathie: nierziekte door diabetes mellitus (suikerziekte)
• glomerulonefritis: nierfilterontsteking
• Goodpasture-syndroom: aandoening met symptomen aan nieren en longen
• hyperoxalurie: terugkerende blaasstenen en nierstenen
• lupus nefritis: ontsteking van nieren door auto-immuunziekte
• membraneuze nefropathie: nierfilteraandoening
• nefrotisch syndroom: nierziekte met te veel eiwit in urine
• schrompelnier: gekrompen nier door nierziekte (nieratrofie)
• systemische lupus erythematosus (SLE): auto-immuunaandoening
• uremie (uremisch syndroom): aandoening met verhoogd ureumgehalte in bloed door nierfalen
• ziekte van Dent: chronische nierziekte bij mannen

Niertransplantatie

Ook bij een getransplanteerde nier is een nierbiopsie nuttig om te controleren of deze goed werkt.

Symptomen

De arts bestelt een nierbiopsie wanneer de patiënt:

• aanhoudende bloed in de urine heeft
• een onverklaarbare daling van de nierfunctie heeft
• eiwit in de urine (proteïnurie) heeft tijdens een urineonderzoek

Voor de nierbiopsie

De arts moet voor de verwijdering van de nierbiopt op de hoogte zijn van het gebruik van medicijnen, vitaminen, kruidengeneesmiddelen en andere supplementen en zelfzorgmiddelen. Het is bovendien nuttig dat de arts op de hoogte is van de allergieën van de patiënt. Ervaart de patiënt bloedingsproblemen of gebruikt hij bloedverdunnende geneesmiddelen zoals warfarine (Coumadin), clopidogrel (Plavix), dipyridamol (Persantine), fondaparinux (Arixtra), apixaban (Eliquis), dabigatran (Pradaxa) of aspirine, dan is het eveneens essentieel dat de arts dit weet omdat de patiënt hiermee soms moet stoppen voor het onderzoek. Ook moet de patiënte een (mogelijke) zwangerschap melden aan de arts. De patiënt moet tot slot nuchter zijn voor de biopsie.

Soorten en procedure van verwijdering nierbiopt

Een nierbiopsie gebeurt percutaan of via open chirurgie.

Percutane biopsie

Percutaan is de medische term voor ‘door de huid’. Een percutane biopsie is de meest voorkomende techniek om nierweefsel weg te nemen en duurt circa twintig minuten. De patiënt krijgt eerst medicatie waardoor hij slaperig wordt. Vervolgens gaat de patiënt op de rug of linkerzijde liggen. De arts markeert de plek op de huid waar hij de biopsienaald zal inbrengen. Hierna reinigt hij de huid. De arts injecteert daarna anesthetica onder de huid in de buurt van de nier, waardoor de huid gevoelloos wordt. Deze injectie met plaatselijke verdoving steekt, brandt of prikt een beetje. De arts maakt hierna een kleine snede in de huid. Dit gebeurt ook met behulp van echografie (of soms een CT-scan), waarbij de arts de beelden nodig heeft om de juiste locatie te vinden. De arts brengt een biopsienaald door de huid naar het nieroppervlak. De patiënt moet diep zuchten en de adem inhouden terwijl de naald in de nier gaat. Als de arts geen hulp van een echografietoestel gebruikt, moet de patiënt een paar keer diep ademhalen. Hierdoor weet de arts dat de naald goed op zijn plaats zit. De arts plaatst soms meermaals de naald in het nieroppervlak als hij meer dan één weefselmonster nodig heeft. Nadat de nierbiopt is genomen, verwijdert de arts de naald. Hij oefent direct daarna druk uit op de biopsiesite om een bloeding te stoppen. Na de procedure brengt de arts een verband aan op de biopsiesite.

Open biopsie

In sommige gevallen beveelt de arts een chirurgische biopsie (open biopsie) aan, vooral wanneer hij een groter stuk weefsel nodig heeft. De patiënt krijgt een volledige verdoving, waardoor hij slaapt en geen pijn ervaart. De chirurg maakt een kleine chirurgische snede (incisie). Vervolgens lokaliseert de chirurg het deel van de nier waaruit hij het biopsieweefsel moet verwijderen, en verwijdert hij het weefsel. De arts sluit daarna de incisie met hechtingen.

Na de biopsie van nierweefsel

Na de percutane of open biopsie moet de patiënt ten minste twaalf uur in het ziekenhuis blijven, maar vaak is dit nog langer nodig zodat de patiënt goed geobserveerd kan worden op nabloedingen en andere mogelijke complicaties. De patiënt krijgt pijnstillers en vloeistoffen via de mond (oraal) of via een ader (intraveneus). De verpleegkundige of arts controleert de urine op de aanwezigheid van hevige bloedingen (hematurie). Kleine bloedingen zijn normaal na een biopsie. Na de ingreep voelt het gebied gedurende een paar dagen gevoelig of pijnlijk aan. De patiënt moet de instructies over de zelfzorg na de biopsie opvolgen. Hij mag bijvoorbeeld na de nierbiopsie gedurende twee weken niets zwaarder dan 4,5 kilogram optillen, niet joggen, en geen aerobics uitvoeren.

Resultaten van wegnemen van biopt van nier

Het ziekenhuis stuurt de resultaten naar de arts die de patiënt heeft doorgestuurd naar het ziekenhuis. Hij bespreekt de resultaten met de patiënt.

Normale resultaten

Bij een normaal resultaat heeft het nierweefsel een normale structuur.

Abnormale resultaten

Soms zijn abnormale veranderingen aanwezig in het nierweefsel. Dit is dan het gevolg van:

• aandoeningen die de nierfunctie aantasten, zoals suikerziekte
• bindweefselaandoeningen zoals systemische lupus erythematosus
• een afstoting van een niertransplantatie
• een gecompliceerde urineweginfectie
• een nierinfectie
• een slechte bloedstroom naar de nier
• nierkanker

Bij abnormale resultaten zet de arts soms nog bijkomende onderzoeken in.

Risico’s van verwijdering van weefselmonster van nieren

Aan elke medische procedure, dus ook een nierbiopsie, zijn risico’s verbonden. De patiënt kampt af en toe met een nierbloeding waarvoor dan sporadisch een bloedtransfusie nodig is. Ook komt soms bloed terecht in een spier, waardoor de patiënt pijn ervaart. Tot slot is er steeds een klein risico op een infectie. Hierbij komen tekenen voor van niet kunnen plassen, rillingen, koorts, toenemende pijn, roodheid, zwelling, bloeding, afscheiding en een ziek en zwak gevoel.

Lees verder

• Niercelcarcinoom (nierkanker): Tumor in nier met pijn in zij
• Nierfalen: Verminderde of afwezige nierfunctie
• Nefritis (ontsteking van nieren): Oorzaken en symptomen
• Niergezondheid: Tips voor gezonde nieren & goede nierfunctie
• Nierstenen: Vorming van kristallen met pijn in buik en rug