Mitralisklepprolaps: Bloed stroomt terug naar linkerboezem

De mitralisklep bevindt zich tussen de linkerboezem en linkerkamer van het hart. De klep zorgt ervoor dat het bloed aan de linkerkant van het hart in één richting stroomt. Wanneer het hart klopt (samentrekt), is deze klep gesloten. Het bloed gaat dan niet terug naar de linkerboezem. Bij mitralisklepprolaps sluit deze klep niet goed, waardoor het bloed terugstroomt naar de linkerboezem. Symptomen komen bij deze aandoening meestal niet tot uiting, waardoor een behandeling vaak niet nodig is. Soms zijn echter wel symptomen aanwezig, die vrij mild van aard zijn en met medicatie te behandelen zijn. In enkele gevallen is chirurgie nodig. De vooruitzichten voor patiënten met deze aandoening zijn uitstekend.

• Synoniemen mitralisklepprolaps
• Oorzaken van niet goed sluitende hartklep
• Risicofactoren hartaandoening
• Symptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling via medicatie en/of chirurgie
• Prognose is zeer goed
• Complicaties van bloed dat terugstroomt naar de linkerboezem
• Preventie van mitralisklepprolaps

Synoniemen mitralisklepprolaps

Mitralisklepprolaps (MVP) is eveneens bekend onder de volgende synoniemen:

• een golvende mitralisklep
• floppy mitralisklep
• het Barlow-syndroom
• myxomateuze mitralisklep
• pijn op de borst – mitralisklepprolaps
• prolaberende mitralisklep syndroom
• systolische klikgeruis-syndroom

Oorzaken van niet goed sluitende hartklep

De mitralisklep is een klep die bloed van het linkeratrium (linkerhartboezem) naar het linkerventrikel (linkerhartkamer) leidt. Bij mitralisklepprolaps ontstaat een verzakking van de klep. Door schade of vergroting aan de mitralisklepweefsels glijdt de mitralisklep namelijk naar achter bij mitralisklepprolaps. Dit gebeurt wanneer de belangrijkste hartspier, het linkerventrikel, tijdens elke hartslag contracteert (samentrekt). Bij de meeste patiënten met mitralisklepprolaps is de oorzaak onbekend.

Risicofactoren hartaandoening

Mitralisklepprolaps komt vaak voor bij magere vrouwen die kleine borstwandmisvormingen, scoliose of andere (skelet)aandoeningen hebben. Mannen boven de vijftig jaar hebben ook een hogere kans op het krijgen van de ziekte. Sommige vormen van mitralisklepprolaps zijn erfelijk. Mitralisklepprolaps komt ook tot stand bij een aantal bindweefselaandoeningen, zoals het syndroom van Marfan en andere zeldzame genetische aandoeningen zoals het Ehlers-Danlos syndroom (symptomen aan huid en gewrichten), de ziekte van Ebstein en de ziekte van Graves (auto-immuunaandoening met overproductie van schildklierhormonen).

Symptomen

Veel patiënten met mitralisklepprolaps hebben geen symptomen. In de meeste gevallen is mitralisklepprolaps onschadelijk. Slechts bij sommige patiënten leidt de verzakking tot mitralisklepinsufficiëntie. Hierbij sluiten de mitraliskleppen onvoldoende, zodat het bloed tijdens een hartcontractie terugvloeit naar de linkerboezem. De aanwezige symptomen bij mitralisklepprolaps en mitralisklepinsufficiëntie zijn dan:

• duizeligheid
• flauwvallen
• gevoelloosheid of tintelingen in de handen en voeten
• hartkloppingen (palpitaties)
• kortademigheid bij inspanning (dyspneu) of bij het liggen (orthopneu)
• paniekaanvallen
• pijn op de borst (niet veroorzaakt door een hartziekte of een hartaanval)
• vermoeidheid

Diagnose en onderzoeken

Lichamelijk onderzoek

De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en gebruikt een stethoscoop om naar het hart en de longen te luisteren. Dit onderzoek is in medische termen bekend als “auscultatie”. De arts voelt trillingen op het hart en hoort een klikkend geluid bij de abnormale mitralisklepbewegingen. Direct daarna hoort hij een hartruis dat te wijten is aan de achterwaartse doorstroming van het bloed. Het geruis duurt langer en is luider wanneer de patiënt opstaat. De bloeddruk is meestal normaal.

Diagnostisch onderzoek
Een echocardiografie is het meest gebruikte onderzoek om mitralisklepprolaps te diagnosticeren. Volgende onderzoeken zijn tevens nuttig:

• Een CT-scan van de borstkas
• Een coronaire angiografie (om de bloedvaten van het hart in beeld te brengen)
• Een elektrocardiografie (ECG: meting van de elektrische activiteit van het hart) (onthult hartritmestoornissen zoals atriumfibrilleren)
• Een hartkatheterisatie
• Een fietsergometrie / inspanningstest
• Een MRI-scan van het hart
• Een röntgenfoto van de borstkas (thoraxfoto)

Behandeling via medicatie en/of chirurgie

Meestal is een behandeling niet nodig omdat de patiënt weinig of geen symptomen heeft. De arts schrijft mogelijk hartmedicatie voor, zoals bètablokkers. Een operatie is ook mogelijk. Hierbij herstelt of vervangt de chirurg de mitralisklep. Deze ingreep gebeurt vrijwel alleen wanneer de symptomen verergeren, het linker ventrikel van het hart vergroot is of de hartfunctie verslechtert. Tot slot komt de patiënt regelmatig op controlebezoek bij de cardioloog (hartspecialist).

Prognose is zeer goed

Bij de meeste patiënten veroorzaakt mitralisklepprolaps geen gezondheidsproblemen. Andere symptomen die wel optreden, zijn goed te behandelen met medicatie en/of chirurgie. Af en toe zijn aritmieën bij patiënten met mitralisklepprolaps levensbedreigend.

Complicaties van bloed dat terugstroomt naar de linkerboezem

Hoewel de meeste patiënten met mitralisklepprolaps nooit problemen hebben, zijn er toch complicaties mogelijk. Deze omvatten hartklepinfecties, hartritmestoornissen en mitralisklepinsufficiëntie (meest voorkomend).

Hartklepinfecties (endocarditis)

De binnenkant van het hart bestaat uit vier kamers en vier kleppen. Deze hartgebieden zijn bedekt door een dun membraan, het endocardium. Endocarditis is een infectie van de binnenbekleding van het hart. Een abnormale mitralisklep verhoogt de kans op het krijgen van bacteriële endocarditis, waardoor verdere schade optreedt aan de mitralisklep. Het risico op deze complicatie is hoger bij oudere mannen.

Hartritmestoornissen (aritmie)

Onregelmatige hartritmes (aritmieën) ontstaan meestal in de bovenste kamers van het hart. Ze zorgen wel voor wat hinder, maar dit symptoom is meestal niet levensbedreigend. Patiënten met ernstige mitralisklepinsufficiëntie of een ernstige misvorming van de mitralisklep lopen het grootste risico op ernstige hartritmestoornissen.

Mitralisklepinsufficiëntie

De klep lekt bloed terug in de linkerboezem (mitralisklepinsufficiëntie). Patiënten van het mannelijke geslacht of patiënten met een hoge bloeddruk (hypertensie) lijden vaker aan deze complicatie. Als deze complicatie ernstig is, is een operatie nodig om complicaties zoals een beroerte (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met mentale en lichamelijke symptomen) te voorkomen.

Preventie van mitralisklepprolaps

Mitralisklepprolaps is vaak een aangeboren aandoening en is moeilijk te voorkomen. Er zijn echter enkele maatregelen die kunnen helpen om de algemene hartgezondheid te bevorderen en het risico op complicaties te verminderen:

• Regelmatige medische controles: Voor mensen met een familiaire aanleg of symptomen is het belangrijk om regelmatig een cardioloog te bezoeken voor controle en evaluatie.
• Gezonde levensstijl: Het handhaven van een gezonde levensstijl door middel van een evenwichtig voedingspatroon, regelmatige lichaamsbeweging, en het vermijden van roken kan bijdragen aan een gezonde hartfunctie.
• Beheer van bestaande aandoeningen: Het beheersen van andere aandoeningen zoals hoge bloeddruk en diabetes kan helpen om de belasting op het hart te verminderen.
• Preventieve medicatie: In sommige gevallen kan een arts aanbevelen om medicatie te gebruiken om de symptomen te beheren en complicaties te voorkomen, vooral als er sprake is van significante mitralisklepinsufficiëntie.

Lees verder

• Hartkloppingen: Vaak onschuldig, soms symptoom van ziekte
• Endocarditis: Ontsteking van de binnenkant van het hart