Omega 3-supplementen: Voordelen en bijwerkingen van visolie

Het lichaam is niet in staat om zelf omega-3-vetzuren (zoals die in visolie) aan te maken. Deze heilzame olie kan worden opgenomen via voeding of, indien nodig, via supplementen. Vissen die rijk zijn aan omega-3-vetzuren zijn onder andere makreel, haring, tonijn, zalm, kabeljauwlever, walvisblubber en zeehondenblubber. De twee belangrijkste omega-3-vetzuren in visolie zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Visolie biedt tal van voordelen voor verschillende aspecten van de gezondheid, waaronder het hart en de bloedvaten, de hersenen en de psyche, de huid en het haar, de longen en de luchtwegen, de maag en de darmen, de nieren, de ogen en de voortplanting. Het kan bijvoorbeeld helpen bij het voorkomen van hartaanvallen of beroertes. Het is echter belangrijk om eerst een arts te raadplegen bij bestaande aandoeningen of het gebruik van medicatie, alvorens te starten met visoliesupplementen, omdat deze soms bijwerkingen kunnen veroorzaken of interageren met medicijnen.

• Aanbevolen inname van omega-3-vetzuren
• Voordelen van visoliesupplementen
• Hart en bloedvaten
• Hersenen en psyche
• Huid en haar
• Longen en luchtwegen
• Maag en darmen
• Nieren
• Ogen
• Vruchtbaarheid en zwangerschap
• Andere toepassingen
• Bijwerkingen en veiligheid
• Grote doses
• Bijwerkingen
• Waarschuwingen voor omega-3-supplementen
• Interactie met andere medicijnen

Aanbevolen inname van omega-3-vetzuren

Het wordt aanbevolen om minstens twee keer per week vis te consumeren, bij voorkeur vette, koudwatervissen. Zalm, makreel, haring, sardines, meerforel en tonijn zijn bijzonder rijk aan omega-3-vetzuren. Voedingsmiddelen zijn de beste keuze voor het verkrijgen van omega-3-vetzuren, maar visoliesupplementen zijn ook beschikbaar voor mensen die geen vis eten.

Voordelen van visoliesupplementen

Hart en bloedvaten

Visolie kan bijdragen aan de behandeling van hart- en vaataandoeningen. Sommige patiënten gebruiken visolie om de bloeddruk, triglyceriden en cholesterol te verlagen. Visolie kan ook helpen bij het voorkomen van hartziekten, beroertes (onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen met lichamelijke en mentale symptomen), bloedstolsels en hoge bloeddruk na een harttransplantatie. Bovendien kan visolie verstopte slagaders, pijn op de borst, een onregelmatige hartslag, hartfalen en tachycardie (snelle hartslag) behandelen.

Hersenen en psyche

Omega-3-vetzuren kunnen helpen bij de behandeling van verschillende neurologische stoornissen en psychische problemen:

• ADHD (moeite met aandacht en energiecontrole)
• angst
• autismespectrumstoornis (autisme: problemen met sociale interactie, communicatie en gedrag)
• de ziekte van Alzheimer (vorm van geheugenverlies)
• dyslexie (leerstoornis: moeite met lezen en spellen)
• bipolaire stoornis (stemmingsstoornis)
• depressie
• ontwikkelingscoördinatiestoornis
• psychose (verlies van realiteit met wanen en hallucinaties)
• verstandelijke beperking
• epilepsie
• fenylketonurie (afwijkingen aan hersenen en lichaam)
• migraine (aanvallen van aura en/of eenzijdige hoofdpijn)
• posttraumatische stressstoornis (angststoornis na trauma)
• schizofrenie (aandoening met onder andere waanideeën en hallucinaties)

Huid en haar

Omega-3-vetzuren bevorderen de gezondheid en schoonheid van de huid op verschillende manieren. Visolie voedt de huid met vetten, wat bijdraagt aan een soepele en elastische textuur. Het kan rimpels voorkomen en het verouderingsproces van de huid vertragen. De belangrijkste componenten van visolie zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Wanneer mensen onvoldoende omega-3 via voeding binnenkrijgen, kunnen huidaandoeningen zoals roos, dunner wordend haar, eczeem (chronische huidziekte met droge huid en jeukende huid), psoriasis (chronische huidaandoening met droge huid en schilfers), ouderdomsvlekken en zonnevlekken sneller ontstaan. Bovendien kunnen visoliecapsules helpen bij het verlichten van klachten bij het syndroom van Raynaud (veranderingen in huidskleur door kou en pijn).

Longen en luchtwegen

Visolie kan ook nuttig zijn bij diverse longziekten:

• astma (chronische ontsteking van de luchtwegen)
• longontsteking
• mucoviscidose (taaislijmziekte met verstopping van organen)
• seizoensgebonden allergieën

Maag en darmen

Visolie kan ook worden ingezet bij de behandeling van verschillende maagaandoeningen en darmproblemen, zoals:

• de ziekte van Crohn (aandoening met diarree en buikpijn)
• allergie voor salicylaat
• inflammatoire darmaandoening (ontsteking van de darm)
• maagzweer veroorzaakt door [I]Helicobacter pylori[/I]
• Behcet-syndroom (aandoening met onder andere zweren en uveitis)
• pancreatitis (alvleesklierontsteking)

Nieren

Visoliesupplementen kunnen ook nuttig zijn voor de behandeling van veel nierproblemen, zoals nierfalen, diabetische nefropathie (nierziekte veroorzaakt door suikerziekte), en de ziekte van Berger (IgA-nefropathie).

Ogen

Visolie wordt ook beschouwd als ooggezonde voeding. Het wordt soms gebruikt om verschillende oogafwijkingen te behandelen, zoals droge ogen, cataract (vertroebeling van de ooglens), glaucoom (verhoogde oogdruk met schade aan de oogzenuw, wat kan leiden tot gezichtsverlies) en leeftijdsgebonden maculadegeneratie (vervaging van het centrale gezichtsvermogen).

Vruchtbaarheid en zwangerschap

De consumptie van omega-3-vetzuren in visolie of het innemen van visoliesupplementen kan de vruchtbaarheid bij zowel mannen als vrouwen verbeteren. DHA, een belangrijk bestanddeel van omega-3-vetzuren, speelt een sleutelrol bij de beweeglijkheid en gezondheid van sperma bij mannen. Lage bloedspiegels van DHA zijn in verband gebracht met een verminderde vruchtbaarheid. Vrouwen kunnen visolie gebruiken om een pijnlijke menstruatie en borstpijn te verlichten. Visolie is ook zeer gunstig voor zwangere vrouwen en hun baby. Tijdens de zwangerschap en het geven van borstvoeding hebben vrouwen een verhoogde behoefte aan omega-3-vetzuren. Omega-3 DHA is een essentiële bouwsteen van de foetale hersenen, ogen en het zenuwstelsel. Na de geboorte blijven omega-3-vetzuren belangrijk voor een gezonde hersenontwikkeling en een goed functionerend immuunsysteem van de baby. Tot slot kan visolie helpen om de kans op een vroegtijdige bevalling te verminderen.

Andere toepassingen

Visoliesupplementen kunnen ook nuttig zijn bij de behandeling van onder andere:

• artrose (reumatische aandoening van het gewrichtskraakbeen)
• complicaties door levercirrose
• de ziekte van Lyme (bacteriële infectie door een tekenbeet)
• dyspraxie (bewegings- en coördinatiestoornis)
• tandvleesontsteking
• chronisch vermoeidheidssyndroom (aanhoudende vermoeidheid)
• hiv/aids
• kanker
• multiple sclerose (chronische auto-immuunaandoening)
• obesitas
• prediabetes (alarmsignaal voor diabetes)
• reumatoïde artritis (ontsteking van gewrichten en organen)
• sikkelcelanemie (bloedaandoening van rode bloedcellen)
• systemische lupus erythematosus (auto-immuunaandoening)
• spierpijn na inspanning
• zwakke botten (osteoporose)

Bijwerkingen en veiligheid

Grote doses

Visolie is veilig voor de meeste mensen bij orale inname van lage doses (tot 3 gram per dag). Bij hogere doses kan het risico op bloedstolling en bloedingen toenemen. Hoge doses visolie kunnen ook de werking van het immuunsysteem verminderen, wat kan leiden tot een verhoogd risico op infecties. Daarom is medisch advies noodzakelijk voor patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan (en levenslang immuunsuppressiva gebruiken), hiv-patiënten en ouderen. Ook andere patiënten die hogere doses visoliesupplementen willen gebruiken, dienen dit met hun arts te bespreken.

Bijwerkingen

Visolie kan de volgende bijwerkingen veroorzaken:

• boeren
• brandend maagzuur
• diarree
• bloedneus
• huiduitslag
• slechte adem met een visachtige geur (halitose)
• misselijkheid

Het innemen van visoliesupplementen tijdens de maaltijd of het invriezen van de supplementen kan vaak helpen deze bijwerkingen te verminderen.

Waarschuwingen voor omega-3-supplementen

Het gebruik van visolie kan sommige symptomen van bipolaire stoornis en depressie verergeren. Daarnaast verhoogt visolie het risico op bloedingen bij patiënten met levercirrose als gevolg van een leveraandoening. Diabetici kunnen moeilijkheden ondervinden bij het controleren van hun bloedsuikerspiegel wanneer zij hoge doses visoliesupplementen nemen. Ook kan de kans op kanker bij patiënten met familiale adenomateuze polyposis toenemen door het gebruik van omega-3-supplementen. Verder kan visolie leiden tot een te lage bloeddruk, wat hypotensie kan veroorzaken. Er zijn aanwijzingen dat visolie mogelijk het risico op een onregelmatige hartslag vergroot bij patiënten met een geïmplanteerde defibrillator. Sommige mensen die allergisch zijn voor zeevruchten, zoals vis, kunnen ook allergisch reageren op visoliesupplementen.

Interactie met andere medicijnen

Visoliesupplementen kunnen mogelijk interageren met anticonceptiva. Anticonceptiepillen kunnen de effectiviteit van visolie verminderen door het vetgehalte in het bloed te verlagen. Medicijnen voor de behandeling van hoge bloeddruk (hypertensie) kunnen ook interacties vertonen met visoliesupplementen, omdat visolie de bloeddruk kan verlagen tot onder het normale niveau (hypotensie). Orlistat, een medicijn dat door artsen wordt voorgeschreven voor gewichtsverlies, kan de opname van visolie uit de darm verminderen. Om deze interactie te vermijden, moet er een tussenpauze van minstens twee uur worden aangehouden tussen het innemen van Orlistat en visoliesupplementen. Wees ook voorzichtig met medicijnen die de bloedstolling beïnvloeden (anticoagulantia / bloedplaatjesremmers). Voor patiënten die medicijnen gebruiken of lijden aan een onderliggende aandoening, is het verstandig om eerst hun arts te raadplegen voordat zij visoliesupplementen gebruiken.

Lees verder

• Gewrichtsgezondheid: Tips voor behoud van gezonde gewrichten
• Eenvoudige tips voor een goede ooggezondheid
• Voedingsmiddelen die slaap (duur en kwaliteit) bevorderen
• Voeding en ooggezondheid: Goede voedingsmiddelen voor ogen
• Antioxidanten in voeding: Belang & bronnen van antioxidanten