Eczeem: Chronische huidziekte met droge en jeukende huid

Eczeem is een veelvoorkomende chronische huidziekte die voornamelijk kinderen, maar ook soms volwassenen treft. Het ontstaat door een overgevoeligheidsreactie van het lichaam op bepaalde uitlokkende factoren, wat leidt tot een soort allergische reactie die huidontsteking veroorzaakt. Bij eczeem ontwikkelt de patiënt een zeer droge en jeukende huid. Het krabben kan leiden tot roodheid, zwelling, een brandende huid, korstvorming en schilfering. In de meeste gevallen wisselen rustige periodes zich af met periodes van ernstigere symptomen. De behandeling bestaat uit het vermijden van irriterende stoffen en het verzorgen van de huid, mogelijk in combinatie met medicijnen en andere medische behandelingen. De prognose van eczeem varieert: bij kinderen kan de huidaandoening soms verbeteren of zelfs verdwijnen met de leeftijd, hoewel restverschijnselen zoals een droge en geïrriteerde huid kunnen blijven bestaan. Bij volwassenen kan eczeem echter een belangrijk probleem blijven.

• Synoniemen eczeem
• Epidemiologie chronische huidziekte
• Mechanisme
• Oorzaken huidafwijking
• Auto-immuunaandoening
• Huidreactie in de huid
• Risicofactoren huidaandoening
• Ziekten
• Andere uitlokkende factoren
• Risicogroepen
• Symptomen: Droge en jeukende huid
• Huid
• Ogen
• Nagels
• Huidletsels die samenhangen met eczeem
• Atopische plooi (Dennie-Morgan vouw)
• Cheilitis
• Hypergepigmenteerde oogleden
• Hyperlineaire palmen
• Ichthyosis
• Keratosis pilaris
• Lichenificatie
• Papels
• Urticaria
• Stadia van de huidafwijking
• Zuigelingen
• Kindertijd
• Puberteit
• Volwassenen
• Alarmsymptomen
• Ernstige jeuk
• Huidinfecties
• Veranderingen in de huidconditie
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Zelfzorg
• Professionele medische zorg
• Prognose
• Complicaties: Infecties door het krabben
• Huid
• Ogen
• Groei
• Preventie
• Praktische tips voor het leven met eczeem
• Zorg goed voor je huid
• Vermijd triggers en irriterende stoffen
• Zorg voor voldoende rust en ontspanning
• Volg een evenwichtig voedingspatroon
• Bezoek je arts voor controleafspraken
• Zorg voor een gezonde mentale gezondheid
• Draag geschikte kleding en zorg voor hygiëne
• Wees geduldig en volhardend
• Misvattingen rond eczeem
• Eczeem is altijd een allergie
• Eczeem is een ziekte die je kunt uitgroeien
• Eczeem is een besmetlijke aandoening
• Eczeem is alleen een probleem voor de huid
• Eczeem is altijd gemakkelijk te behandelen
• Eczeem is alleen een probleem voor volwassenen
• Eczeem kan worden genezen met een enkel wondermiddel

Synoniemen eczeem

Atopische dermatitis is een andere veelgebruikte term voor eczeem. Het woord "dermatitis" verwijst naar een ontsteking van de huid. "Atopisch" verwijst naar een groep ziekten waarbij vaak een erfelijke factor aanwezig is voor het ontwikkelen van andere allergische aandoeningen, zoals astma en hooikoorts. Ook “contactdermatitis (huiduitslag met roodheid en jeuk)”, “constitutioneel eczeem” en “eczema” zijn synoniemen voor eczeem.

Epidemiologie chronische huidziekte

Eczeem, ook wel atopisch eczeem genoemd, is een veelvoorkomende huidaandoening die wereldwijd miljoenen mensen treft. De prevalentie van eczeem is de afgelopen decennia gestegen, wat kan worden toegeschreven aan zowel genetische als omgevingsfactoren. Het komt vaker voor in geïndustrialiseerde landen dan in ontwikkelingslanden, wat wijst op een mogelijk verband met omgevingsfactoren zoals luchtvervuiling, hygiëne en voedingspatronen.

Prevalentie van eczeem
Eczeem heeft wereldwijd een prevalentie van ongeveer 15-20% bij kinderen en 1-3% bij volwassenen. Bij kinderen is het de meest voorkomende huidziekte, en de prevalentie neemt vaak af naarmate men ouder wordt. In sommige gevallen kan eczeem echter in de volwassen leeftijd blijven bestaan of later in het leven optreden.

Regionale verschillen
Er zijn duidelijke regionale verschillen in de prevalentie van eczeem. In westerse landen zoals de Verenigde Staten, het Verenigd Koninkrijk en landen in Europa is de prevalentie van eczeem hoger, waarschijnlijk door de combinatie van genetische predispositie en omgevingsfactoren zoals luchtvervuiling, een gebrek aan blootstelling aan microben in de vroege kinderjaren, en een hogere levensstandaard. In minder ontwikkelde landen, zoals in delen van Afrika en Azië, komt eczeem minder vaak voor.

Leeftijd en geslacht
Eczeem komt het vaakst voor bij jonge kinderen, vaak al vanaf de baby- of peuterleeftijd. De meeste gevallen van eczeem beginnen vóór de vijfde verjaardag. Bij volwassenen is het ook mogelijk, hoewel het bij hen vaak minder ernstig is. Het komt ook vaker voor bij mannen in de kindertijd, terwijl vrouwen in de volwassenheid vaker getroffen worden.

Toename van het aantal gevallen
Er is een toename van eczeemgevallen in ontwikkelde landen, wat mogelijk te maken heeft met veranderende leefomstandigheden, zoals minder blootstelling aan infecties in de vroege jeugd, veranderingen in dieet, en een meer sedentair bestaan. De oorzaak van deze toename wordt vaak toegeschreven aan de ‘hygiënehypothese’, die stelt dat een gebrek aan blootstelling aan bepaalde bacteriën en parasieten in de vroege kinderjaren het immuunsysteem verzwakt, wat bijdraagt aan de ontwikkeling van allergieën en eczeem.

Mechanisme

Eczeem ontstaat door een complex samenspel van genetische en omgevingsfactoren die leiden tot ontstekingen in de huid. De aandoening wordt gekarakteriseerd door een verstoorde huidbarrière, wat leidt tot een verhoogde doorlaatbaarheid voor allergenen en irriterende stoffen, evenals een abnormale immuunrespons.

Huidbarrièrefunctie
Een van de belangrijkste mechanismen bij eczeem is een defect in de huidbarrière. Normaal gesproken beschermt de huid tegen indringers zoals bacteriën, virussen en allergenen. Bij mensen met eczeem is deze barrière vaak verzwakt, wat leidt tot droogte, jeuk en ontsteking. Het eiwit filaggrine, dat een belangrijke rol speelt in het handhaven van de huidbarrière, is vaak defect bij mensen met eczeem.

Immuunrespons
Naast de verstoorde huidbarrière speelt het immuunsysteem een centrale rol in de ontwikkeling van eczeem. Bij eczeem reageert het immuunsysteem abnormaal op omgevingsfactoren zoals allergenen of irriterende stoffen. Dit leidt tot een ontstekingsreactie, die zich uit in de symptomen van eczeem zoals roodheid, jeuk, schilfering en zwelling. Het immuunsysteem van mensen met eczeem is vaak overactief, waardoor het lichaam zich verdedig tegen stoffen die normaal gesproken geen kwaad kunnen.

Genetische factoren
Er is een sterke genetische component bij de ontwikkeling van eczeem. Mensen met een familiegeschiedenis van eczeem, astma of hooikoorts hebben een verhoogd risico om zelf ook eczeem te ontwikkelen. Verschillende genen, zoals die betrokken bij de huidbarrière (zoals filaggrine) en immuunresponsen, zijn geassocieerd met een verhoogd risico op eczeem.

Omgevingsfactoren
Naast genetische factoren spelen omgevingsfactoren ook een belangrijke rol in de ontwikkeling van eczeem. Blootstelling aan irriterende stoffen, zoals bepaalde zeepsoorten, schoonmaakmiddelen of stof, kan eczeem verergeren. Ook allergenen zoals huisstofmijt, schimmelsporen, pollen en huisdieren kunnen een trigger zijn. Het kan ook ontstaan of verergeren door temperatuursveranderingen, droogheid of vochtigheid, evenals door stress en andere emotionele factoren.

Oorzaken huidafwijking

Auto-immuunaandoening

De oorzaak van eczeem is niet volledig bekend, maar de ziekte lijkt een gevolg te zijn van een combinatie van genetische (erfelijke) factoren en omgevingsfactoren. Eczeem wordt beschouwd als een auto-immuunaandoening. Het immuunsysteem herkent en bestrijdt normaal gesproken indringers die het lichaam willen binnendringen. Bij eczeem raakt het afweersysteem echter verstoord, waardoor de eigen immuuncellen de huidcellen aanvallen.

Huidreactie in de huid

Eczeem is het gevolg van een huidreactie die lijkt op een allergische reactie. Deze reactie leidt tot voortdurende zwelling en roodheid. Patiënten met eczeem zijn gevoeliger omdat in de huid bepaalde eiwitten ontbreken. Bij eczeem zijn er afwijkingen in de huidstructuur. De opperhuid (epidermis) bestaat uit twee delen: een binnenste, vochtige laag met levende cellen en een buitenste laag, de hoornlaag of stratum corneum, die droog is en uit afgeplatte, dode cellen bestaat. Normaal gesproken fungeert de hoornlaag als een barrière die voorkomt dat de huid uitdroogt en beschermt tegen schade door irriterende stoffen en infecties. Wanneer deze barrière beschadigd is, ontstaan er problemen met de huid. Bij eczeem verliest de huid vocht door de beschadigde opperhuid, waardoor de huid zeer droog is en minder goed beschermd tegen externe invloeden. De symptomen van eczeem ontstaan dus als gevolg van een combinatie van een abnormale werking van het immuunsysteem en veranderingen in de huidstructuur.

Risicofactoren huidaandoening

Ziekten

Eczeem komt vaker voor bij kinderen als een ouder ook de huidziekte heeft gehad of andere allergische aandoeningen zoals astma (chronische ontsteking van de luchtwegen) of hooikoorts heeft. Wanneer beide ouders een atopische ziekte hebben, is de kans groter dat het kind eczeem ontwikkelt. Hoewel sommige patiënten de huidgerelateerde symptomen ontgroeien, ontwikkelen veel kinderen met eczeem ook hooikoorts of astma. Emotionele factoren, zoals stress, kunnen de symptomen van eczeem verergeren, maar zijn niet de oorzaak van de huidaandoening.

Andere uitlokkende factoren

Andere bekende uitlokkende factoren voor eczeem zijn:

• Allergieën (allergische reacties door contact met uitlokkende stoffen), zoals pollen, schimmels, huisstofmijt of dieren.
• Bepaalde voedingsmiddelen zoals zuivelproducten.
• Contact met irriterende stoffen en chemicaliën.
• Contact met parfums of kleurstoffen toegevoegd aan cosmetica, deodoranten, huidlotions, zepen en wasmiddelen.
• Contact met ruwe materialen, zoals wol of synthetische vezels.
• Contact met sigarettenrook.
• Contact met stof of zand.
• Contact met stoffen zoals chloor, minerale olie of oplosmiddelen.
• Een droge of uitgedroogde huid door frequent baden, douchen of zwemmen.
• Verkoudheid of griep.
• Emotionele stress.
• Het krijgen van tanden bij kinderen.
• Hitte (eczeem caloricum: eczeem veroorzaakt door hitte).
• Honden en kattenbont.
• Koude en droge lucht in de winter.
• Te warm of te koud krijgen, evenals plotselinge temperatuursveranderingen.
• Zonlicht.

Risicogroepen

Eczeem kan iedereen treffen, maar er zijn bepaalde groepen die een verhoogd risico lopen om de aandoening te ontwikkelen of eraan te lijden.

Kinderen
Kinderen, met name baby’s en peuters, vormen de grootste risicogroep voor het ontwikkelen van eczeem. Ongeveer 15-20% van de kinderen heeft op een bepaald moment in hun leven last van eczeem. Het komt vaak voor op jonge leeftijd en kan in sommige gevallen vanzelf verbeteren naarmate het kind ouder wordt.

Ouderen
Eczeem kan ook optreden bij ouderen, hoewel dit minder vaak voorkomt. Wanneer het bij ouderen voorkomt, wordt het vaak geassocieerd met andere onderliggende gezondheidsproblemen, zoals droge huid of een verzwakt immuunsysteem.

Mensen met een familiegeschiedenis van allergieën
Mensen die een familiegeschiedenis hebben van eczeem, astma of hooikoorts lopen een verhoogd risico om zelf eczeem te ontwikkelen. Dit geldt vooral als beide ouders allergische aandoeningen hebben.

Mensen die in stedelijke omgevingen wonen
Er is bewijs dat het wonen in stedelijke gebieden met hoge luchtvervuiling de kans op het ontwikkelen van eczeem verhoogt. Stedelijke omgevingen bieden minder blootstelling aan natuurlijke omgevingen die het immuunsysteem kunnen versterken, wat leidt tot een verhoogde gevoeligheid voor allergieën en eczeem.

Symptomen: Droge en jeukende huid

De symptomen van eczeem variëren sterk per patiënt. Eczeem komt vaak voor op de huid en rond de ogen.

Huid

De meest voorkomende symptomen zijn een droge huid, een jeukende huid en een huiduitslag met onscherpe begrenzing op het gezicht, aan de ellebogen, achter de knieën, en op de handen en voeten (jeukende voeten). Jeuk is het belangrijkste symptoom van eczeem. Krabben en wrijven in reactie op jeuk irriteert de huid, verhoogt de ontsteking en versterkt de jeuk verder. Jeuk is vooral een probleem tijdens de slaap, wanneer de patiënt zich niet bewust is van het krabben. Het uiterlijk van de huid is variabel en kan worden beïnvloed door secundaire huidinfecties door krabben. De huid kan rood, schilferig, dik, leerachtig en/of geïnfecteerd zijn. Een rode neus kan soms voorkomen. Daarnaast kunnen kleine bultjes of blaasjes verschijnen, kan de huid vloeistof lekken of korstvorming vertonen. De huidskleur kan veranderen, met hyperpigmentatie (donkere verkleuring) of hypopigmentatie (lichtere verkleuring). Bij aantasting van de (boven)lip kan een gezwollen bovenlip optreden.

Ogen

Eczeem kan ook de huid rond de ogen aantasten, inclusief de oogleden, wenkbrauwen en wimpers. Krabben en wrijven aan de ogen leidt tot een rode en gezwollen huid. Sommige patiënten ontwikkelen een extra huidplooi onder de ogen. Een droge huid rond de ogen is eveneens kenmerkend voor eczeem. Fragmentarisch verlies van wenkbrauwen en wimpers (madarose) kan ook voorkomen door krabben of wrijven. Een huiduitslag rond de ogen is eveneens mogelijk bij eczeem.

Nagels

Af en toe kunnen nagelafwijkingen optreden door chronisch eczeem. Voorbeelden hiervan zijn leukonychie (witte nagels) en putjesnagels (putjes in de nagels).

Huidletsels die samenhangen met eczeem

Volgende huidletsels verschijnen vaak bij eczeem.

Atopische plooi (Dennie-Morgan vouw)

Dit is een extra huidplooi die zich ontwikkelt onder de ogen.

Cheilitis

Hierbij is de huid op en rond de lippen ontstoken.

Hypergepigmenteerde oogleden

De oogleden verdonkeren door de ontsteking of hooikoorts.

Hyperlineaire palmen

Hierbij ontstaat een verhoogd aantal huidplooien op de handpalmen.

Ichthyosis

Bij ichthyosis ontwikkelt de patiënt droge, rechthoekige schubben op de huid.

Keratosis pilaris

Keratosis pilaris kenmerkt zich door kleine, ruwe hobbels, meestal op het gezicht, de bovenarmen en de bovenbenen.

Lichenificatie

Bij lichenificatie ontstaat een vergroving van het huidreliëf (leerachtige huid) door langdurig wrijven en krabben. Lichenificatie is tevens gekenmerkt door verminderde plooibaarheid en het optreden van veelhoekige huidveldjes, gescheiden door diepe smalle groeven.

Papels

Papels zijn kleine bultjes die openbarsten bij het krabben en soms knapperig en geïnfecteerd zijn.

Urticaria

Netelroos, een andere term voor urticaria, presenteert zich als rode jeukende bultjes die verschijnen na blootstelling aan een allergeen, na een inspanning, na een warm bad, enzovoorts.

Stadia van de huidafwijking

Zuigelingen

Bij eczeem dat tijdens de kindertijd begint, is elk kind anders getroffen qua begin en ernst van de symptomen. Bij zuigelingen begint eczeem gewoonlijk ongeveer zes tot twaalf weken na de geboorte. Dit verschijnt voor het eerst rond de wangen en de kin als een fragmentarische uitslag in het gezicht (gezichtseczeem), die evolueert naar een rode schilferige, bolstaande huiduitslag. De huid is mogelijk besmet. Zodra het kind mobieler is en begint te kruipen, zijn blootgestelde gebieden, zoals de binnenste en buitenste delen van de armen en benen, ook getroffen. Een zuigeling met eczeem is onrustig en prikkelbaar vanwege de jeuk en het ongemak van de ziekte.

Kindertijd

In de kindertijd begint de uitslag vaak achter de knieën en de binnenkant van de ellebogen; aan de zijkanten van de hals; rond de mond; en op de polsen, enkels en handen. Vaak begint de uitslag met papels (pukkels) die hard en schilferig zijn wanneer de patiënt deze openkrabt. De huid rond de mond raakt ontstoken en het constante likken van de mondomgeving resulteert in kleine, pijnlijke scheurtjes in de huid rond de mond.

Puberteit

Bij sommige kinderen gaat de ziekte lange tijd in remissie (rustige periode zonder symptomen) om daarna weer op te flakkeren bij het begin van de puberteit, wanneer verschillende uitlokkende factoren een rol spelen zoals hormonen, stress en het gebruik van irriterende huidverzorgingsproducten of cosmetica.

Volwassenen

Hoewel een aantal patiënten eczeem in de kindertijd heeft en soms symptomen ervaart in de volwassenheid, is het ook mogelijk dat de ziekte pas op volwassen leeftijd voor het eerst verschijnt. Het patroon bij volwassenen is vergelijkbaar met dat van kinderen.

Alarmsymptomen

Alarmsymptomen bij eczeem kunnen zijn:

Ernstige jeuk

Wanneer de jeuk ernstig en onhoudbaar is, kan dit wijzen op een verergering van eczeem of op een secundaire infectie.

Huidinfecties

Tekenen van huidinfecties zoals pus, toegenomen roodheid, en koorts kunnen wijzen op een secundaire infectie die onmiddellijke aandacht vereist.

Veranderingen in de huidconditie

Snelle verslechtering van de huidconditie of het verschijnen van nieuwe huiduitslag kan een indicatie zijn van een complicatie of een reactie op de behandeling.

Diagnose en onderzoeken

Een huisarts, dermatoloog (huidarts) of allergoloog stelt de diagnose van eczeem waarbij hij eerst de medische geschiedenis en de huidige symptomen van de patiënt in kaart brengt. Hij stelt bijvoorbeeld diverse vragen:

• de aanwezigheid van slaapstoornissen
• de aanwezigheid van ziekten zoals hooikoorts en astma (bij de patiënt en in de familie)
• de blootstelling aan irriterende stoffen
• de familiegeschiedenis van allergische aandoeningen
• eerdere behandelingen voor huidziekten
• het gebruik van corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) of andere medicijnen
• het gebruik van voedingsmiddelen die mogelijk verband houden met de huidgerelateerde symptomen

Een specifieke test voor eczeem is niet mogelijk, maar een huidbiopsie kan worden uitgevoerd waarbij de arts een klein stukje huidweefsel wegneemt. Een huidallergietest is bij sommige patiënten ook vereist.

Behandeling

Zelfzorg

Dankzij enkele zelfzorgmaatregelen valt eczeem beter te behandelen, met name via:

• allergenen en irriterende stoffen identificeren en vermijden
• huidverzorging met vochtinbrengende crèmes
• kledij van zachte katoenen stoffen
• koele plaatsen (oververhitting doet een patiënt meer krabben)
• korte vingernagels
• lauwe baden
• uitvoeren van andere activiteiten (afleiding zoeken om krabben te voorkomen)

Professionele medische zorg

De twee belangrijkste doelstellingen bij de behandeling van eczeem zijn de genezing van de huid en het voorkomen van opflakkeringen. De arts zet medicijnen in zoals corticosteroïde crèmes en zalven, bepaalde antihistaminica en topische (op de huid aangebrachte) calcineurine remmers. Fototherapie is een andere behandelingsvorm waarbij de arts ultraviolet A en/of B lichtgolven gebruikt (enkel inzetbaar bij lichte tot matige eczeem). Ontwikkelt de patiënt secundaire infecties, dan zet de arts antivirale geneesmiddelen, antibiotica of antimycotica (antischimmelmiddelen) in.

Prognose

Eczeem is een chronische aandoening waarvan de symptomen dankzij een effectieve behandeling kunnen verminderen. Dit houdt in dat de patiënt de irriterende stoffen moet vermijden en de huid goed moet verzorgen en vochtig houden. De meerderheid (80-90%) van de kinderen met een vroege start van eczeem verbetert spontaan en is genezen voor de tienerjaren. Ongeveer de helft is al voor de zesjarige leeftijd eczeemvrij. Sommige kinderen krijgen in de volwassenheid echter opnieuw opflakkeringen van eczeem. Indien de aanvang van eczeem in de late kindertijd of op volwassen leeftijd is opgetreden, is de aandoening vaak chronisch of terugkerend.

Eczeem is moeilijk te behandelen in een aantal situaties:

• een grote hoeveelheid van het lichaam is aangetast
• het begin van de symptomen op jonge leeftijd
• het optreden van de huidziekte in combinatie met allergieën en astma
• het optreden van de symptomen bij een familiegeschiedenis van eczeem

Complicaties: Infecties door het krabben

Huid

De beschadigde huid trekt vaak stafylokokkenbacteriën (meestal Staphylococcus aureus) of streptokokkenbacteriën aan, wat kan leiden tot een secundaire eczeeminfectie, vooral in buigbare gebieden zoals de nek en de liezen. Klinisch lijken deze symptomen op letsels van impetigo. Ook virale infecties (bijvoorbeeld virale wratten en molluscum) zijn vaak wijdverspreid bij atopisch eczeem en kunnen het gevolg zijn van krabben. Het herpes simplex virus kan mogelijk een wijdverspreide uitbarsting veroorzaken (eczema herpeticum, varicelliforme eruptie van Kaposi). Dit kan soms een zeer ernstige en zelden zelfs fatale infectie zijn. Sommige schimmels veroorzaken ook huidinfecties bij eczeem. Blijvende littekens en bijwerkingen als gevolg van langdurig gebruik van geneesmiddelen voor de behandeling van eczeem zijn ook mogelijk.

Ogen

Ooggerelateerde complicaties van atopisch eczeem zijn onder meer irritatie van het oogbindvlies en, minder vaak, keratoconjunctivitis en cataract (staar: vertroebelde ooglens).

Groei

Een vertraagde groei is tevens mogelijk bij kinderen met chronische ernstige eczeem, wat kan voortkomen uit de ziekte zelf en het gebruik van topische steroïden.

Preventie

Preventieve maatregelen bij eczeem kunnen helpen om de frequentie en ernst van opflakkeringen te verminderen:

• vermijden van bekende allergenen en irriterende stoffen
• regelmatig gebruik van vochtinbrengende crèmes
• het dragen van ademende, zachte kleding, bij voorkeur katoen
• het vermijden van oververhitting en extreme temperaturen
• het zorgvuldig reinigen van de huid met milde, niet-irriterende producten
• het vermijden van veelvuldig of langdurig contact met water

Door deze preventieve maatregelen toe te passen, kan de impact van eczeem op het dagelijks leven van patiënten aanzienlijk worden verminderd.

Praktische tips voor het leven met eczeem

Eczeem is een veelvoorkomende huidaandoening die vaak gepaard gaat met jeuk, droogheid, roodheid en ontsteking van de huid. Het kan een aanzienlijke invloed hebben op je dagelijks leven, zowel fysiek als emotioneel. Het omgaan met eczeem vereist niet alleen medische zorg, maar ook praktische strategieën om de symptomen te beheersen en de kwaliteit van leven te verbeteren.

Zorg goed voor je huid

Een van de belangrijkste aspecten bij het omgaan met eczeem is het goed verzorgen van je huid. Eczeem kan de huidbarrière verzwakken, waardoor deze gevoeliger wordt voor irritaties en infecties. Het is essentieel om een huidverzorgingsroutine te ontwikkelen die je huid hydrateert en beschermt. Gebruik een mild, zeepvrij reinigingsmiddel om je huid te wassen en breng na het douchen een vochtinbrengende crème aan om je huid soepel te houden. Kies voor producten zonder geurstoffen of alcohol, omdat deze de huid kunnen irriteren. Het is ook belangrijk om je huid goed te beschermen tegen extreme temperaturen, zoals koude lucht of fel zonlicht, die eczeem kunnen verergeren.

Vermijd triggers en irriterende stoffen

Eczeem kan worden verergerd door verschillende triggers, zoals bepaalde stoffen in kleding, schoonmaakmiddelen, of zelfs het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Probeer te ontdekken welke factoren jouw eczeem verergeren en probeer deze te vermijden. Kies voor kleding van ademende, zachte stoffen zoals katoen in plaats van synthetische materialen, die de huid kunnen irriteren. Vermijd het gebruik van agressieve schoonmaakmiddelen en gebruik handschoenen om je handen te beschermen wanneer je schoonmaakt. Daarnaast kunnen bepaalde voedingsmiddelen zoals melk of noten eczeem verergeren bij sommige mensen. Het is verstandig om je voedingspatroon te bespreken met een arts of diëtist, zodat je voedingsaanpassingen kunt maken om je symptomen te verlichten.

Zorg voor voldoende rust en ontspanning

De psychologische impact van eczeem kan niet onderschat worden. Stress kan de symptomen verergeren, wat het nog moeilijker maakt om de aandoening te beheersen. Het is belangrijk om voldoende rust te nemen en manieren te vinden om te ontspannen. Dit kan variëren van meditatie, ademhalingsoefeningen, tot het beoefenen van yoga. Het vinden van een balans in je leven, waarin je zowel lichamelijk als geestelijk goed voor jezelf zorgt, is essentieel voor het beheersen van eczeem op de lange termijn.

Volg een evenwichtig voedingspatroon

Hoewel er geen universeel dieet is voor eczeem, kunnen sommige voedingsmiddelen bijdragen aan het verminderen van ontstekingen en het verbeteren van de huidsgezondheid. Het volgen van een evenwichtig voedingspatroon met veel omega-3 vetzuren, zoals in vette vis, en antioxidanten, zoals in bessen en groene bladgroenten, kan je huid helpen herstellen. Daarnaast kan het verminderen van bewerkte voedingsmiddelen, suikers en zuivelproducten bijdragen aan een verbetering van de symptomen. Raadpleeg een arts of diëtist voor specifieke voedingsadviezen die voor jou het beste werken.

Bezoek je arts voor controleafspraken

Het is belangrijk om regelmatig controleafspraken te maken met je arts om je eczeem onder controle te houden. Bij ernstige gevallen kan een arts je medicijnen voorschrijven, zoals corticosteroïden of andere ontstekingsremmers. Houd een logboek bij van je symptomen en de effecten van behandelingen om je arts te helpen bij het aanpassen van je behandelplan. Een goede communicatie met je arts kan ervoor zorgen dat je de juiste ondersteuning krijgt om je eczeem effectief te beheren.

Zorg voor een gezonde mentale gezondheid

Eczeem kan emotioneel belastend zijn, vooral wanneer het je zelfbeeld beïnvloedt. Het is belangrijk om jezelf de tijd en ruimte te geven om je mentale gezondheid te ondersteunen. Praat met een psycholoog of neem deel aan psychotherapie om je gevoelens en zorgen over de aandoening te verwerken. Het kan ook nuttig zijn om contact te zoeken met lotgenoten die dezelfde ervaringen delen. Mentale steun kan bijdragen aan het omgaan met de fysieke en emotionele uitdagingen die eczeem met zich meebrengt.

Draag geschikte kleding en zorg voor hygiëne

Kleding speelt een belangrijke rol in het beheer van eczeem. Het dragen van losse, ademende kleding kan de huid helpen ademen en wrijving voorkomen, wat de symptomen kan verergeren. Vermijd kleding van synthetische stoffen, omdat deze vaak minder ademend is en de huid kan irriteren. Daarnaast is het essentieel om goede hygiëne te handhaven door je huid regelmatig te reinigen met milde producten, maar zonder deze uit te drogen. Een dagelijkse routine van het schoonmaken en hydrateren van je huid kan helpen de symptomen onder controle te houden.

Wees geduldig en volhardend

Het beheersen van eczeem is een langdurig proces en het kan enige tijd duren voordat je de juiste behandelingen en strategieën vindt die voor jou werken. Het is belangrijk om geduldig te zijn en consistent je zorgregime te volgen. Soms kunnen kleine veranderingen in je routine of behandeling een groot verschil maken. Houd vertrouwen in je vermogen om de symptomen te beheersen en geef niet op, zelfs als het moeilijk lijkt. Je kunt de controle over je eczeem krijgen met de juiste aanpak en steun.

Misvattingen rond eczeem

Eczeem is een veelvoorkomende huidaandoening die gepaard gaat met ontsteking, jeuk en irritatie van de huid. Er zijn veel misvattingen over eczeem, en deze kunnen leiden tot verkeerde behandelingen of onjuiste aannames over de oorzaak en de aard van de aandoening. In dit artikel gaan we enkele van de meest voorkomende misvattingen over eczeem rechtzetten.

Eczeem is altijd een allergie

Een veelvoorkomende misvatting is dat eczeem altijd het gevolg is van een allergie. Hoewel allergieën een rol kunnen spelen bij het ontstaan van eczeem, is het niet altijd de belangrijkste oorzaak. Eczeem kan worden veroorzaakt door een combinatie van genetische en omgevingsfactoren. Het kan bijvoorbeeld worden uitgelokt door irritaties van de huid door stoffen zoals zeep of droge lucht, en kan ook geassocieerd worden met andere gezondheidsproblemen, zoals mentale gezondheid of stress. Het is belangrijk om niet te snel te concluderen dat eczeem altijd door een allergie komt, vooral als er geen duidelijke allergische reactie aanwezig is.

Eczeem is een ziekte die je kunt uitgroeien

Veel mensen denken dat eczeem een aandoening is die je uiteindelijk kunt "uitgroeien". Hoewel sommige kinderen met eczeem op latere leeftijd verbetering ervaren, is dat niet altijd het geval. Bij veel volwassenen blijft eczeem aanwezig, en in sommige gevallen kan het verergeren. De ernst van eczeem varieert van persoon tot persoon, en hoewel het mogelijk is dat de symptomen in de loop van de tijd verbeteren, is het niet gegarandeerd dat iemand volledig "geneest" van eczeem. Het is belangrijk om de aandoening goed te beheren, bijvoorbeeld door het volgen van een evenwichtig voedingspatroon en het vermijden van triggers zoals bepaalde stoffen of stressvolle situaties.

Eczeem is een besmetlijke aandoening

Eczeem is geen infectie en is dus niet besmettelijk. Het kan wel verergeren door infecties als bacteriën of schimmels de huid binnendringen, maar eczeem zelf is niet overdraagbaar van persoon op persoon. Dit maakt het mogelijk voor mensen met eczeem om in contact te komen met anderen zonder zich zorgen te maken over besmetting. Het is belangrijk om deze misvatting te doorbreken om stigmatisering te voorkomen en mensen met eczeem niet onterecht uit te sluiten. Het is wel belangrijk om eczeem goed te behandelen om secundaire infecties te voorkomen, vooral wanneer er insectenbeten of andere verwondingen op de huid zijn die kunnen bijdragen aan een infectie.

Eczeem is alleen een probleem voor de huid

Hoewel eczeem voornamelijk de huid aantast, kan het ook invloed hebben op andere delen van het lichaam, zoals de ogen en de luchtwegen. Bij sommige mensen met eczeem komen ook andere aandoeningen voor, zoals darmenproblemen of astma, een aandoening die vaak samenkomt met atopisch eczeem. Eczeem kan dus een teken zijn van bredere immuun- of allergische problemen die verder gaan dan de huid, en het is belangrijk om niet alleen de symptomen op de huid te behandelen, maar ook het algehele welzijn van de patiënt te overwegen. Beeldvormende onderzoeken kunnen nuttig zijn bij het evalueren van deze bredere implicaties.

Eczeem is altijd gemakkelijk te behandelen

Veel mensen denken dat eczeem eenvoudig te behandelen is met een crème of zalf, maar in werkelijkheid kan het moeilijk zijn om eczeem onder controle te krijgen. De behandeling hangt af van de ernst en het type eczeem, en in sommige gevallen kunnen medicijnen of zelfs radiotherapie nodig zijn. Het vinden van de juiste behandelingsoptie kan enige tijd duren, en de behandeling kan soms gericht zijn op het verminderen van ontstekingen, jeuk of het voorkomen van verdere uitbraken. Het gebruik van medicijnen moet altijd onder toezicht van een arts gebeuren om bijwerkingen of complicaties te voorkomen.

Eczeem is alleen een probleem voor volwassenen

Hoewel eczeem vaak bij volwassenen voorkomt, is het een aandoening die ook bij kinderen kan optreden. Atopisch eczeem, bijvoorbeeld, komt vaak voor bij zuigelingen en kan zich in de loop van de tijd verbeteren of verergeren. Het is belangrijk om te begrijpen dat eczeem een aandoening is die op elke leeftijd kan beginnen en die, afhankelijk van de genetische en omgevingsfactoren van een persoon, kan blijven bestaan. Als een kind eczeem heeft, kunnen de symptomen veranderen naarmate ze ouder worden, maar het is essentieel om de juiste zorg en behandeling te bieden, waaronder het volgen van een evenwichtig voedingspatroon om ontstekingen te verminderen.

Eczeem kan worden genezen met een enkel wondermiddel

Er is geen enkel wondermiddel voor eczeem. Het behandelen van eczeem vereist vaak een combinatie van verschillende benaderingen, waaronder topische crèmes, medicatie, aanpassingen in levensstijl en het vermijden van triggers. Het is belangrijk om te begrijpen dat er geen magische oplossing is die het probleem onmiddellijk oplost. In plaats daarvan moeten patiënten en zorgverleners samenwerken om een behandelplan te vinden dat het beste werkt voor de specifieke behoeften van de patiënt. Dit kan inhouden dat de patiënt ook leert omgaan met de psychologische impact van de aandoening, zoals jeuk en sociale ongemakken, die verband kunnen houden met mentale gezondheid en welzijn.

Lees verder

• Handeczeem: Chronische huidziekte met droge, gebarsten huid
• Eczeem op het gezicht: Behandeling van gezichtseczeem
• Dyshidrotisch eczeem: Blaasjes en blaren op handen en voeten
• Seborroïsch eczeem: Huidziekte met hoofdroos en rode huid
• Ooreczeem: Huidaandoening met droge, rode en jeukende oren