Glaucoom: Verhoogde oogdruk met verlies van gezichtsvermogen

Glaucoom is een oogaandoening waarbij vaak (maar niet altijd!) de normale oogdruk (intra-oculaire druk) langzaam of snel opbouwt. Hierbij treedt schade op aan de oogzenuw. De oogzenuw is een bundel van zenuwvezels die het netvlies verbindt met de hersenen. Bij glaucoom treedt zenuwvezelverlies op waardoor de oogzenuw uitgehold is op de plaats waar de oogzenuw overgaat in het netvlies. De patiënt ervaart hierdoor gezichtsvelduitval. Meestal bemerkt de patiënt de schade aan het gezichtsvermogen pas laat op, al zijn de symptomen wel direct op te merken bij acute glaucoom. Onbehandelde glaucoom leidt tot blindheid, maar dankzij enkele behandeltechnieken valt glaucoom af te remmen.

• Epidemiologie
• Mechanisme
• Oorzaken glaucoom: Schade aan oogzenuw
• Soorten oogziekte
• Risicofactoren verhoogde oogdruk
• Risicogroepen
• Symptomen oogafwijking: open-hoek en gesloten-hoek glaucoom
• Alarmsymptomen
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling glaucoom
• Prognose snelle drukopbouw van kamerwater
• Ooggezondheid en levensstijl
• Complicaties oogziekte: Verlies van het gezichtsvermogen
• Vroegtijdige detectie en behandeling
• Preventie van glaucoom
• Praktische tips voor het omgaan met glaucoom
• Regelmatige oogonderzoeken zijn essentieel
• Volg je behandelingsplan strikt op
• Beperk de inname van cafeïne
• Houd je bloeddruk onder controle
• Gebruik beschermende oogbescherming
• Pas je dieet aan voor een gezonde oogfunctie
• Oefen met oogvriendelijke gewoonten
• Blijf actief en beweeg regelmatig
• Vraag om emotionele ondersteuning indien nodig
• Overweeg chirurgische opties indien nodig
• Misvattingen rond glaucoom
• Glaucoom veroorzaakt altijd pijn
• Glaucoom is een ziekte die alleen ouderen treft
• Glaucoom heeft altijd zichtbare symptomen
• Glaucoom kan worden genezen
• Glaucoom is altijd het gevolg van een hoge oogdruk
• Glaucoom kan worden gedetecteerd zonder oogonderzoeken
• Alle mensen met een verhoogde oogdruk ontwikkelen glaucoom
• Glaucoom kan snel leiden tot blindheid

Epidemiologie

Glaucoom is een belangrijke oorzaak van blindheid wereldwijd. Het wordt vaak aangeduid als de "stille dief van het zicht" omdat het zich meestal ontwikkelt zonder merkbare symptomen totdat er aanzienlijke schade is aan de oogzenuw. Het komt voor bij zowel mannen als vrouwen, maar de prevalentie varieert afhankelijk van leeftijd, etniciteit en geografische locatie.

Prevalentie en incidentie
Glaucoom komt wereldwijd voor bij ongeveer 2% van de bevolking boven de 40 jaar. De prevalentie neemt toe met de leeftijd, en het wordt geschat dat tegen 2040 wereldwijd meer dan 110 miljoen mensen aan glaucoom lijden. In Nederland en België wordt het aantal patiënten geschat op ongeveer 250.000, waarbij het aantal volwassenen boven de 40 jaar toeneemt met het ouder worden. In de hogere leeftijdsgroepen komt glaucoom veel vaker voor, met een piek in de prevalentie bij ouderen.

Geografische en etnische verschillen
De prevalentie van glaucoom verschilt aanzienlijk tussen verschillende etnische groepen. Zo komen bepaalde vormen van glaucoom, zoals openhoekglaucoom, vaker voor bij mensen van Afrikaanse afkomst, terwijl nauwe-hoekglaucoom vaker voorkomt bij mensen van Aziatische afkomst. Er zijn ook regionale verschillen in de prevalentie, met hogere percentages in Aziatische landen, waaronder China en India, evenals in bepaalde Afrikaanse landen.

Mechanisme

Glaucoom is een groep oogziekten die wordt gekarakteriseerd door schade aan de oogzenuw, vaak als gevolg van verhoogde intraoculaire druk (IOP). De verhoogde druk kan ontstaan door een verstoring van de productie of drainage van het oogvocht, wat leidt tot schade aan de oogzenuwvezels en uiteindelijk tot gezichtsverlies.

Verhoogde intraoculaire druk (IOP)
De belangrijkste risicofactor voor glaucoom is verhoogde intraoculaire druk, die meestal wordt veroorzaakt door een verstoorde balans tussen de productie en afvoer van het oogvocht. Dit vocht wordt geproduceerd door de ciliaire lichamen en stroomt door de kamerhoek naar de trabeculaire netwerk en het kanaal van Schlemm. Wanneer deze afvoer niet goed functioneert, kan de druk in het oog toenemen en de oogzenuw beschadigen.

Oogzenuwbeschadiging
De verhoogde druk veroorzaakt druk op de oogzenuw, die verantwoordelijk is voor het overbrengen van visuele informatie van het oog naar de hersenen. Langdurige blootstelling aan verhoogde oogdruk kan leiden tot degeneratie van de zenuwvezels, wat zich uit in het verlies van gezichtsvermogen, beginnend aan de randen van het gezichtsveld en uiteindelijk leidend tot volledige blindheid.

Oorzaken glaucoom: Schade aan oogzenuw

Het is niet goed gekend wat de precieze oorzaak is van glaucoom. Zelfs patiënten met een normale vloeistofdruk in de ogen verliezen soms het gezichtsvermogen door glaucoom. Het voorste deel van het oog is gevuld met kamerwater (fluïdum), een heldere vloeistof. Dit is aangemaakt in een gebied achter de iris. Het kamerwater verlaat het oog via kanalen waar de iris en het hoornvlies samenkomen. Dit gebied is gekend als de "voorste kamerhoek", of "de hoek". Soms loopt dit kamerwater niet of te traag weg waardoor zich druk opbouwt in het oog. Bij open-hoek glaucoom is de drukstijging traag en laag, terwijl dat bij gesloten-hoek glaucoom net omgekeerd is.

Soorten oogziekte

Glaucoom, een oogzenuwaandoening, bestaat in veel verschillende soorten:

• Laagspanning of normale druk glaucoom: Hierbij is de oogdruk normaal maar heeft de patiënt toch glaucoom.
• Aangeboren glaucoom (= congenitale glaucoom): Deze glaucoomvorm is reeds bij de geboorte of kort daarna zichtbaar, waarbij de oogdruk toeneemt als gevolg van een autosomaal recessieve ontwikkelingsstoornis.
• Secundair glaucoom: Deze is het gevolg van een uitlokkende factor zoals medicatie (vaak corticosteroïden), oogaandoeningen (zoals uveïtis), aandoeningen zoals diabetes mellitus (suikerziekte), en een oogtrauma.
• Open-hoek glaucoom: Bij open-hoek glaucoom treden de symptomen geleidelijk aan op, en meestal bemerkt de patiënt de symptomen reeds in een laat stadium waarbij de oogzenuw reeds veel schade heeft opgelopen.
• Gesloten-hoek glaucoom: Bij dit type glaucoom treedt een snelle oogdrukstijging op waardoor de patiënt veel pijn heeft. Dit is een medische noodsituatie. Plots het gezichtsvermogen verliezen is hierbij mogelijk

Risicofactoren verhoogde oogdruk

Glaucoom komt mogelijk bij iedereen voor, maar patiënten van Afro-Amerikaanse afkomst, patiënten boven de zestig jaar, patiënten met een familiale geschiedenis van glaucoom en patiënten bij wie de fluïdumdruk in de ogen verhoogd is, lopen een hoger risico op de oogziekte. Alle patiënten binnen deze doelgroep hebben om de twee jaar een standaard oogonderzoek nodig waarbij de oogarts de pupillen verwijdt via speciale oogdruppels. Deze zijn in medische termen gekend als "mydriatica". Daarnaast vormen nog andere factoren een risicofactor voor glaucoom.

Risicogroepen

Er zijn verschillende risicogroepen die meer kans hebben om glaucoom te ontwikkelen. Deze groepen hebben een verhoogd risico vanwege genetische, demografische of medische factoren.

Ouderen
Ouderen zijn de grootste risicogroep voor glaucoom. De kans op het ontwikkelen van glaucoom neemt aanzienlijk toe naarmate men ouder wordt. De aandoening is een van de belangrijkste oorzaken van blindheid bij ouderen, en regelmatige oogonderzoeken zijn essentieel voor vroegtijdige detectie.

Mensen met een familiegeschiedenis van glaucoom
Patiënten die familieleden hebben met glaucoom, met name ouders of broers en zussen, lopen een veel groter risico op het ontwikkelen van de aandoening. Erfelijkheid speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van glaucoom, waardoor vroegtijdige screening voor deze patiënten belangrijk is.

Mensen van Afrikaanse en Aziatische afkomst
Glaucoom komt vaker voor bij mensen van Afrikaanse en Aziatische afkomst, met name openhoekglaucoom bij Afrikaanse Amerikanen en nauwe-hoekglaucoom bij Aziaten. De prevalentie van glaucoom is in deze populaties significant hoger, en patiënten in deze risicogroepen zouden vaker gecontroleerd moeten worden.

Symptomen oogafwijking: open-hoek en gesloten-hoek glaucoom

Open-hoek glaucoom: Trage ontwikkeling van symptomen
Open-hoek glaucoom is een sluipende oogziekte waarbij de meeste patiënten lang niet merken dat ze lijden aan de oogaandoening. De stijging van de intra-oculaire druk verloopt traag en is laag. Pas als glaucoom het gezichtsvermogen aantast en patiënten hierdoor een deel van het gezichtsvermogen verliezen, ontstaan problemen. Wanneer door glaucoom schade optreedt aan de oogzenuwvezels, ontwikkelen zich kleine blinde vlekken (scotomen) in het gezichtsveld, wat meestal gebeurt aan de zijkant, wat gekend is als het perifere gezichtsvermogen. Helaas merken veel patiënten pas de symptomen op wanneer reeds aanzienlijke schade is opgetreden aan de oogzenuw. Wanneer de ganse oogzenuw beschadigd is, treedt volledige blindheid op bij de patiënt. De patiënt krijgt met andere woorden door glaucoom een visuele handicap waardoor hij slechtziend of blind is.

Gesloten-hoek glaucoom: Snelle ontwikkeling van symptomen
Bij gesloten-hoek glaucoom is de stijging van de oogdruk vaak hoog en plotseling. De patiënt heeft hierbij in tegenstelling tot open-hoek glaucoom wel direct merkbare symptomen. In meestal één oog treedt namelijk een snelle drukopbouw van kamerwater op. Deze symptomen variëren wel per patiënt. Deze omvatten braken, ernstige pijn in één oog of beide ogen, halo's of "regenbogen" rond lichten zien, hoofdpijn, misselijkheid, een wazig gezichtsvermogen, oogpijn bij het knipperen van de ogen, een rood oog en/of gezwollen oog en/of een versmald gezichtsveld (kokerzicht, tunnelzicht). Soms wijzen deze symptomen op andere oogproblemen en daarom is het noodzakelijk om zo snel mogelijk de oogarts te raadplegen bij het opmerken van deze klachten, ook om blindheid te voorkomen.

Alarmsymptomen

Glaucoom wordt vaak pas in een vergevorderd stadium opgemerkt, omdat het zich in de vroege stadia vaak zonder duidelijke symptomen ontwikkelt. Het is belangrijk om alert te zijn op bepaalde alarmsymptomen die kunnen wijzen op het begin van glaucoom.

Wazig of mistig zicht
In de vroege stadia van glaucoom kunnen patiënten wazig of mistig zicht ervaren, vooral bij het kijken naar lichten in het donker. Dit kan verergeren naarmate de aandoening vordert.

Verlies van het gezichtsveld
Het meest voorkomende symptoom van glaucoom is verlies van het perifere gezichtsveld, ook wel het "tunnelzicht" genoemd. Patiënten merken vaak niet onmiddellijk dat hun gezichtsveld wordt aangetast, maar na verloop van tijd kan het gezichtsvermogen verder verminderen.

Plotselinge oogpijn of hoofdpijn
Bij acute glaucoomaanvallen kan er plotselinge, ernstige oogpijn optreden, vaak gepaard met hoofdpijn, misselijkheid en braken. Dit is typisch voor een vorm van glaucoom die wordt aangeduid als acute gesloten-hoekglaucoom, een medisch noodgeval dat onmiddellijke behandeling vereist.

Diagnose en onderzoeken

Oogonderzoek
De oogarts voert een standaard oogonderzoek uit via een spleetlamp, een speciale microscoop waarmee de arts de achterkant van het oog bekijkt. Daarnaast zijn nog enkele diagnostische onderzoeken nodig. De oogarts bestudeert eveneens het netvlies van het oog. De patiënt krijgt hiervoor mydriatica (pupilverwijdende oogdruppels) toegediend. De oogarts voert daarnaast een meting van de gezichtsscherpte uit waarbij hij een speciale oogkaart gebruikt. Hij onderzoekt zo het gezichtsvermogen op verschillende afstanden. Een tonometrie, ook gekend als een oogdrukmeting, is daarnaast vereist om de fluïdumdruk in het oog te meten. Tot slot voert hij een gonioscopie uit om te kijken aan welk type glaucoom de patiënt lijdt.

Diagnostisch onderzoek
Via een gezichtsveldonderzoek (GVO) meet de oogarts het gezichtsvermogen aan de zijkant (perifeer gezichtsvermogen). Bij glaucoom is het perifere gezichtsvermogen namelijk aangetast. Soms maakt de oogarts foto's van de oogzenuw.

Behandeling glaucoom

De behandeling van hoge fluïdumdruk in het oog hangt af van enkele factoren met name:

• de algehele gezondheid en medische voorgeschiedenis van de patiënt
• de ernst van de symptomen bij de patiënt
• de leeftijd van de patiënt
• de mening of voorkeur van de patiënt
• de mogelijkheid bij de patiënt om om te gaan met specifieke medicijnen, procedures of therapieën
• de verwachte duur van de aandoening bij de patiënt

Glaucoom zelf valt niet te genezen, maar het is belangrijk om de behandeling zo snel mogelijk op te starten om het verlies van het gezichtsvermogen te voorkomen. De behandeling bestaat mogelijk uit medicijnen waardoor ofwel minder fluïdumproductie plaatsvindt of anders ontwikkelt zich hierdoor een lagere oogdruk doordat het kamerwater uit het oog wegloopt. Deze geneesmiddelen krijgt de patiënt via tabletten, intraveneus (in een ader toegediend) maar soms via oogdruppels. Bij oogdruppels hanteert de patiënt wel correcte oogdruppelrichtlijnen. Daarnaast is laserchirurgie via diverse technieken mogelijk. Ook een operatie is mogelijk, zoals een trabeculectomie. Bovendien is een drainage-implant mogelijk zodat het kamerwater uit het oog in staat is om weg te lopen. Soms is een combinatie van behandelingen of een herhaling van één of meer behandelingen nodig om glaucoom af te remmen.

Prognose snelle drukopbouw van kamerwater

Bij open-hoek glaucoom volgt de patiënt de aanwijzingen van de oogarts, want dit type glaucoom valt niet te genezen. Bij gesloten-hoek glaucoom, wat een medische noodsituatie is, is een operatie vereist om het gezichtsvermogen nog te behouden. Baby's met aangeboren glaucoom doen het meestal goed wanneer de operatie vroeg gebeurt. Bij secundaire glaucoom is de prognose afhankelijk van de oorzaak van de aandoening.

Ooggezondheid en levensstijl

Het handhaven van een gezonde levensstijl is essentieel voor het behoud van de ooggezondheid. Dit omvat een evenwichtig voedingspatroon rijk aan vitamines en mineralen die belangrijk zijn voor de ogen, zoals vitamine A, C, E, en zink. Regelmatige lichaamsbeweging helpt ook bij het reguleren van de oogdruk. Daarnaast is het vermijden van roken en overmatig alcoholgebruik belangrijk, omdat deze factoren kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van glaucoom en andere oogaandoeningen.

Complicaties oogziekte: Verlies van het gezichtsvermogen

In veel gevallen is het gezichtsvermogen matig tot ernstig aangetast. Blindheid treedt op indien de patiënt geen behandeling krijgt.

Vroegtijdige detectie en behandeling

Vroegtijdige detectie van glaucoom is cruciaal voor het voorkomen van ernstige visuele schade. Dit omvat regelmatige oogonderzoeken, vooral voor mensen met een familiegeschiedenis van glaucoom of andere risicofactoren. Bij de diagnose van glaucoom zal de oogarts een behandelplan opstellen dat kan bestaan uit medicatie, lasertherapie, of chirurgische ingrepen om de oogdruk te verlagen en verdere schade te voorkomen.

Preventie van glaucoom

Er zijn geen specifieke preventieve maatregelen om glaucoom volledig te voorkomen, maar er zijn verschillende stappen die het risico kunnen verminderen of helpen bij de vroege opsporing van de aandoening.

Regelmatige oogonderzoeken
Regelmatige oogonderzoeken zijn de beste manier om glaucoom vroegtijdig te detecteren, vooral bij risicogroepen. Het is belangrijk om minstens elke twee jaar een oogonderzoek te ondergaan vanaf de leeftijd van 40, en vaker als er familiegeschiedenis of andere risicofactoren zijn.

Behandeling van risicofactoren
Het beheersen van risicofactoren zoals hoge oogdruk kan de kans op glaucoom verminderen. Patiënten met verhoogde oogdruk kunnen profijt hebben van medicatie die de druk verlaagt, wat het risico op het ontwikkelen van glaucoom kan verlagen.

Gezond voedingspatroon en levensstijl
Een gezond, evenwichtig voedingspatroon en een actieve levensstijl kunnen de algehele gezondheid van het oog ondersteunen. Antioxidanten, zoals vitamine C en E, kunnen mogelijk de gezondheid van het oog helpen beschermen tegen de gevolgen van glaucoom.

Praktische tips voor het omgaan met glaucoom

Glaucoom is een aandoening waarbij de oogzenuw beschadigd raakt, vaak als gevolg van een verhoogde oogdruk. Dit kan leiden tot verlies van gezichtsvermogen, vooral aan de buitenranden van het gezichtsveld. Als glaucoom niet tijdig wordt behandeld, kan het zicht verder verslechteren. Het is belangrijk om regelmatig de ogen te laten controleren en proactief te handelen om de schade te beperken. Hier volgen enkele praktische tips voor het omgaan met glaucoom.

Regelmatige oogonderzoeken zijn essentieel

Een van de belangrijkste stappen in het beheersen van glaucoom is het ondergaan van regelmatige oogonderzoeken. Omdat de ziekte vaak geen merkbare symptomen vertoont in de vroege stadia, kunnen frequente controles door een oogarts helpen om glaucoom tijdig op te sporen. Bij deze onderzoeken wordt de oogdruk gemeten, en kan de oogzenuw gecontroleerd worden om te zien of er schade is. Het is cruciaal om je aan de controleafspraken te houden, vooral als je een verhoogd risico hebt, zoals bij een familiegeschiedenis van glaucoom.

Volg je behandelingsplan strikt op

Glaucoom wordt vaak behandeld met oogdruppels die de oogdruk verlagen. Het is belangrijk om de voorgeschreven medicijnen regelmatig in te nemen, zoals je arts heeft geadviseerd. Vergeet niet om de druppels volgens het juiste schema te gebruiken, zodat de oogdruk op het juiste niveau blijft. Als je merkt dat je moeite hebt met het aanbrengen van de druppels of bijwerkingen ervaart, bespreek dit dan met je arts. In sommige gevallen kan de arts de medicatie aanpassen of alternatieve behandelingen voorstellen.

Beperk de inname van cafeïne

Er is enig bewijs dat een hoge inname van cafeïne de oogdruk tijdelijk kan verhogen. Als je glaucoom hebt, is het aan te raden om je cafeïne-inname te beperken. Dit kan betekenen dat je minder koffie of andere cafeïnehoudende dranken consumeert. Bespreek met je arts wat een veilige hoeveelheid cafeïne is voor jou, aangezien dit kan variëren afhankelijk van je gezondheidstoestand.

Houd je bloeddruk onder controle

Een hoge bloeddruk kan bijdragen aan het verhogen van de oogdruk, dus het is belangrijk om ook je algehele gezondheid te monitoren. Zorg ervoor dat je een gezond bloeddrukniveau behoudt door regelmatig te controleren, een evenwichtig voedingspatroon te volgen en voldoende te bewegen. Als je een hoge bloeddruk hebt, bespreek dan met je arts hoe je deze het beste kunt beheersen. Dit kan helpen om de risico’s van glaucoom verder te verkleinen.

Gebruik beschermende oogbescherming

Omdat glaucoom de oogzenuw kan verzwakken, is het belangrijk om je ogen goed te beschermen tegen letsel. Draag een veiligheidsbril bij het uitvoeren van activiteiten die risico’s met zich meebrengen, zoals sporten of klussen. Het beschermen van je ogen tegen trauma kan helpen om verdere schade te voorkomen.

Pas je dieet aan voor een gezonde oogfunctie

Een gezond dieet kan bijdragen aan het behoud van een goede ooggezondheid. Zorg ervoor dat je voedingsmiddelen consumeert die rijk zijn aan antioxidanten, zoals groenten en fruit, en omega-3 vetzuren, die goed zijn voor je ogen. Vitamine A en C, evenals mineralen zoals zink, kunnen ook helpen de gezondheid van je ogen te ondersteunen. Overleg met je arts over het toevoegen van specifieke supplementen als je denkt dat je dieet niet voldoende voorziet in de juiste voedingsstoffen.

Oefen met oogvriendelijke gewoonten

Een goede gewoonte is het regelmatig nemen van pauzes bij het gebruik van digitale apparaten, zoals smartphones of computers, om oogvermoeidheid te voorkomen. Dit kan helpen om de druk op je ogen te verminderen en ze gezond te houden. Het toepassen van de 20-20-20 regel (elke 20 minuten 20 seconden naar iets op 20 meter afstand kijken) kan helpen bij het verminderen van spanning in de ogen.

Blijf actief en beweeg regelmatig

Lichaamsbeweging heeft vele voordelen voor je gezondheid, ook voor je ogen. Regelmatige fysieke activiteit kan bijdragen aan een gezond gewicht, het verlagen van je bloeddruk en het bevorderen van een goede doorbloeding, wat allemaal gunstig is voor de gezondheid van je ogen. Zorg ervoor dat je dagelijks minstens 30 minuten matige lichaamsbeweging hebt, zoals wandelen, fietsen of zwemmen.

Vraag om emotionele ondersteuning indien nodig

Het hebben van een chronische aandoening zoals glaucoom kan soms emotioneel belastend zijn. Het kan helpen om je gevoelens en zorgen te delen met familie, vrienden of een professionele hulpverlener. Ondersteuning van anderen kan je helpen om met de emotionele impact van de aandoening om te gaan en je motivatie om je behandelingsplan op te volgen te versterken.

Overweeg chirurgische opties indien nodig

Als de oogdruk niet goed onder controle kan worden gehouden met medicatie, kan een oogarts chirurgische ingrepen overwegen, zoals laserbehandelingen of operaties die helpen de oogdruk te verlagen. Het is belangrijk om deze opties te bespreken met je arts om te begrijpen welke behandeling voor jou het beste is, afhankelijk van de ernst van je glaucoom.

Met de juiste zorg, regelmatige controles en de juiste behandelingen kun je de progressie van glaucoom vertragen en het verlies van gezichtsvermogen minimaliseren. Het is essentieel om proactief te zijn in het beheer van de aandoening en samen te werken met je zorgteam om je gezichtsvermogen zo goed mogelijk te behouden.

Misvattingen rond glaucoom

Glaucoom is een oogziekte die de oogzenuw aantast, vaak als gevolg van een verhoogde oogdruk. Het is een van de meest voorkomende oorzaken van blindheid wereldwijd, maar wordt vaak pas opgemerkt wanneer schade aan de oogzenuw al heeft plaatsgevonden. Er zijn veel misvattingen over glaucoom, de symptomen ervan, de behandeling en hoe het zich ontwikkelt. In dit artikel worden enkele van de grootste misvattingen over glaucoom besproken en verduidelikt.

Glaucoom veroorzaakt altijd pijn

Een veelvoorkomende misvatting is dat glaucoom altijd gepaard gaat met pijn. In werkelijkheid is pijn een zeldzaam symptoom bij glaucoom, vooral bij de meest voorkomende vorm, het open-hoek glaucoom. De meeste mensen met glaucoom ervaren geen pijn of ongemak, zelfs als de oogdruk verhoogd is. Dit is een van de redenen waarom glaucoom vaak pas in een later stadium wordt gediagnosticeerd, wanneer er al schade aan de oogzenuw is opgetreden. Sommige vormen van glaucoom, zoals acuut gesloten-hoek glaucoom, kunnen echter wel pijn veroorzaken, maar dit komt minder vaak voor.

Glaucoom is een ziekte die alleen ouderen treft

Hoewel glaucoom vaker voorkomt bij ouderen, kan de aandoening op elke leeftijd voorkomen. Er zijn gevallen van glaucoom bij jonge mensen, en zelfs bij kinderen. Er zijn verschillende vormen van glaucoom, en de oorzaken variëren. Het open-hoek glaucoom komt het meest voor bij mensen boven de 60 jaar, maar het kan ook bij jongere mensen optreden, vooral als er een familiegeschiedenis van de aandoening is. Vroege opsporing is cruciaal om het gezichtsvermogen te behouden, dus het is belangrijk om regelmatig oogonderzoeken te ondergaan, zelfs op jonge leeftijd als je risicofactoren hebt.

Glaucoom heeft altijd zichtbare symptomen

Een andere misvatting is dat glaucoom altijd zichtbare symptomen veroorzaakt. In veel gevallen merk je geen symptomen totdat er al aanzienlijke schade aan de oogzenuw is. Het verlies van gezichtsvermogen bij glaucoom begint vaak aan de rand van het gezichtsveld en kan geleidelijk aan toenemen. Dit perifere gezichtsverlies is vaak moeilijk op te merken totdat het vergevorderd is. Omdat de ziekte zich vaak langzaam ontwikkelt en de symptomen vaak subtiel zijn, wordt glaucoom soms pas in een later stadium ontdekt, wanneer het gezichtsverlies al permanent is.

Glaucoom kan worden genezen

Er is momenteel geen genezing voor glaucoom, maar de aandoening kan wel effectief worden beheerd. De behandeling richt zich op het verlagen van de oogdruk, meestal met behulp van medicatie in de vorm van oogdruppels of orale medicatie. In sommige gevallen kunnen operaties of laserbehandelingen nodig zijn om de oogdruk onder controle te houden. Het is belangrijk om regelmatig oogonderzoeken te ondergaan en de behandeling strikt op te volgen om verdere schade aan de oogzenuw te voorkomen. De juiste behandeling kan ervoor zorgen dat mensen met glaucoom hun gezichtsvermogen behouden, maar het kan de aandoening zelf niet genezen.

Glaucoom is altijd het gevolg van een hoge oogdruk

Hoewel een verhoogde oogdruk een belangrijke risicofactor is voor het ontwikkelen van glaucoom, is het niet de enige oorzaak. Sommige mensen kunnen glaucoom ontwikkelen zonder een verhoogde oogdruk. Dit wordt normaaldruk glaucoom genoemd en komt voor bij mensen die geen tekenen van verhoogde oogdruk vertonen, maar toch oogzenuwschade oplopen. Andere risicofactoren, zoals genetica, een familiaire geschiedenis van glaucoom, bepaalde medische aandoeningen (zoals diabetes) en oogverwondingen, kunnen ook bijdragen aan het ontstaan van glaucoom.

Glaucoom kan worden gedetecteerd zonder oogonderzoeken

Een veelvoorkomende misvatting is dat glaucoom kan worden gedetecteerd zonder een oogonderzoek. In werkelijkheid kan glaucoom alleen worden vastgesteld door een oogarts of optometrist via een gedetailleerd oogonderzoek, waarbij onder andere de oogdruk wordt gemeten. Beeldvormende onderzoeken, zoals fundusfotografie of optische coherentie tomografie (OCT), kunnen helpen bij het visualiseren van de oogzenuw en het opsporen van veranderingen die wijzen op glaucoom. Regelmatige oogonderzoeken zijn essentieel voor vroege opsporing, vooral bij mensen die risico lopen, zoals ouderen of mensen met een familiegeschiedenis van de aandoening.

Alle mensen met een verhoogde oogdruk ontwikkelen glaucoom

Niet iedereen met een verhoogde oogdruk ontwikkelt glaucoom. Sommige mensen hebben verhoogde oogdruk (ook wel ooghypertensie genoemd), maar ontwikkelen geen schade aan de oogzenuw of gezichtsverlies. Dit betekent niet dat verhoogde oogdruk geen risicofactor is voor glaucoom, maar het is slechts één factor in het ontwikkelen van de ziekte. Regelmatige controle van de oogdruk en beeldvormende onderzoeken kunnen helpen bij het monitoren van de gezondheid van de ogen en het identificeren van eventuele vroege tekenen van glaucoom.

Glaucoom kan snel leiden tot blindheid

Hoewel glaucoom een ernstige aandoening is die kan leiden tot blindheid als het niet goed wordt behandeld, verloopt de ziekte meestal langzaam. Met de juiste behandeling en regelmatige opvolging kan glaucoom goed worden beheerd, waardoor de kans op gezichtsverlies aanzienlijk wordt verminderd. Het verlies van gezichtsvermogen door glaucoom is meestal progressief en kan jaren duren voordat het merkbaar is. Door vroegtijdige detectie en adequate behandeling kunnen veel mensen met glaucoom hun gezichtsvermogen behouden.

Lees verder

• Glaucoom: Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagen
• Risicofactoren voor de oogziekte glaucoom (hoge oogboldruk)
• Glaucoom: Preventie van oogziekte met verhoogde oogdruk
• Gonioscopie: Inspectie van de drainagehoek bij glaucoom
• Normale druk glaucoom: Oogziekte met schade aan oogzenuw