Glaucoom: Preventie van oogziekte met verhoogde oogdruk

Glaucoom is een sluipende en onomkeerbare oogzenuwaandoening waarbij pas in een laat stadium symptomen optreden. Door een gebrek aan doorbloeding sterft de oogzenuw geleidelijk af. Vaak gebeurt dit door een toenemende druk in de oogbol en door een beperkte bloedtoevoer naar de kop van de oogzenuw. De oogziekte resulteert in een vermindering van het gezichtsvermogen doordat delen van het gezichtsveld wegvallen. Door diverse veranderingen in de levensstijl is het mogelijk om deze oogaandoening te voorkomen of het risico op het krijgen van de oogziekte te verminderen.

• Gezond gewicht behouden
• Goede tandzorg naleven ter preventie van oogziekte
• Medicatie wijzigen of stopzetten
• Omgekeerde houdingen bij yoga vermijden
• Oogletsel voorkomen
• Oogonderzoek (laten) uitvoeren
• Zelftest
• Oogarts
• Regelmatige lichaamsbeweging uitoefenen
• Stoppen met roken
• Supplementen nemen voor gezondheid van ogen
• Te strakke stropdas vermijden
• Voeding en risico op glaucoom verminderen
• Fruit en groenten eten
• Koffie met mate drinken
• Niet zoutloos eten
• Warme thee drinken

Gezond gewicht behouden

Mensen met een hogere body mass index (BMI) hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van diabetes mellitus (suikerziekte). Diabetici hebben een hoger risico op glaucoom. Het hebben van een te laag BMI is ook geassocieerd met een verhoogd glaucoomrisico dus personen behouden het best een gezond gewicht.

Goede tandzorg naleven ter preventie van oogziekte

Parodontitis, een ontsteking van het weefsel rond de tand, veroorzaakt mogelijk een ontstekingsreactie die bijdraagt aan glaucoom. De tanden poetsen met geschikte tandpasta en een goede tandenborstel, de tanden flossen, de tong reinigen en regelmatig de tandarts bezoeken zijn dan ook belangrijk om tand- en oogproblemen te voorkomen.

Medicatie wijzigen of stopzetten

Het langdurig gebruik van corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers die het immuunsysteem onderdrukken) veroorzaakt mogelijk glaucoom. De patiënt bekijkt samen met de arts regelmatig het medicatiegebruik. De arts schrijft indien mogelijk andere medicijnen voor of anders moet de patiënt op advies van de arts indien mogelijk stoppen met de medicijnen.

Omgekeerde houdingen bij yoga vermijden

Wanneer bij het beoefenen van yoga het hoofd naar beneden is, verhoogt de druk van de ogen. Daarom zijn omgekeerde houdingen bij yoga niet aanbevolen voor glaucoompatiënten. Er zijn veel yogaoefeningen die dit effect niet hebben.

Oogletsel voorkomen

Diverse oogletsels, bijvoorbeeld veroorzaakt door boksen of honkbal, veroorzaken schade aan het drainagesysteem in het oog. Hierdoor verhoogt het risico op het ontwikkelen van traumatisch glaucoom. De patiënt draagt steeds een goede, beschermende sportuitrusting, een sportbril/veiligheidsbril en probeert in de mate van het mogelijke een oogletsel te voorkomen.

Oogonderzoek (laten) uitvoeren

Zelftest

Via een glaucoom-zelftest is het mogelijk om glaucoom in een vroeg stadium te detecteren. Hiervoor heeft het Oogfonds in 2016 een gratis online tool ontwikkeld. Dankzij deze test is het mogelijk om het gezichtsveld te controleren. Bovendien weten mensen dankzij deze tool of ze een verhoogd risico op het krijgen van glaucoom hebben. De test vervangt een professioneel glaucoomonderzoek door de oogarts niet, maar bij tekenen van glaucoom kan de patiënt zo snel mogelijk naar een oogarts.

Oogarts

Alle veertigplussers hebben om de twee jaar een uitgebreid oogonderzoek nodig. Zestigplussers laten het best jaarlijks de ogen controleren door de oogarts. Is glaucoom aanwezig in de familie, dan is mogelijk meermaals per jaar een oogonderzoek nodig. De oogarts controleert tijdens dit oogonderzoek de oogdruk via een speciaal oogonderzoek, gekend als een tonometrie (oogdrukmeting). Verder moet de oogarts ook de oogzenuwgezondheid inspecteren tijdens het oogonderzoek. Via een gonioscopie bekijkt de oogarts de drainagehoek. Ook meet de oogarts het perifere gezichtsvermogen via een gezichtsveldtest. Deze testen gebruikt de oogarts om glaucoom in de tijd te meten en preventieve zorg mogelijk te maken voordat het oogprobleem ernstig wordt. Een genezing bestaat niet voor glaucoom, maar het is wel mogelijk om dankzij enkele behandelingen de progressie te vertragen:

• oogdruppels (te nemen via correcte oogdruppelrichtlijnen)
• een laserbehandeling
• een Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagen
• een trabeculectomie (verlagen van de oogdruk via chirurgie)

Regelmatige lichaamsbeweging uitoefenen

Mensen die zich bezighouden met matige tot krachtige fysieke activiteit (zoals joggen of lopen) hebben circa 73 procent minder kans op het ontwikkelen van glaucoom. De bloedstroom en druk in het oog veranderen bij inspanning, wat invloed heeft op het risico op glaucoom.

Stoppen met roken

Roken vormt een groot probleem voor de gezondheid, ook voor de ogen. Stoppen met roken is dan ook belangrijk om glaucoom te voorkomen.

Supplementen nemen voor gezondheid van ogen

De supplementen alfa-liponzuur, taurine en ginkgo biloba ondersteunen de gezondheid van de oogzenuw. Het gebruik van blauwe bosbes en druivenpitextract is eveneens goed voor de gezondheid van de ogen. Een adequate inname van magnesium in de voeding of via supplementen is ook goed voor patiënten met glaucoom. Magnesium verbetert de bloedsomloop en heeft een gunstig effect op het zicht van glaucoompatiënten.

Te strakke stropdas vermijden

Een te strakke stropdas verhoogt de kans op het glaucoom, omdat de bloeddruk in de ogen hierdoor verhoogt. Daarom is het aangeraden de stropdas niet te strak te dragen.

Voeding en risico op glaucoom verminderen

Fruit en groenten eten

Een ooggezonde voeding is aanbevolen. Mensen die meer bladgroente eten hebben twintig tot dertig procent minder risico hebben op het ontwikkelen van glaucoom. Nitraat in groene groenten wordt namelijk omgezet in stikstofmonoxide. Dit verbetert de bloedstroom en is goed voor het reguleren van de druk in het oog.

Koffie met mate drinken

Verder is het drinken van een beetje koffie prima, maar een overmatige inname van cafeïne is niet ideaal. Het drinken van vijf of meer kopjes cafeïnehoudende koffie verhoogt namelijk het risico op het ontwikkelen van glaucoom.

Niet zoutloos eten

Glaucoom ontstaat soms ook bij patiënten met een normale oogboldruk. Vooral patiënten met een slechte doorbloeding van de kleine bloedvaten zijn aangetast door ‘normale druk glaucoom’. Patiënten met een slechte bloedcirculatie kampen met koude handen en voeten en soms ook witte vingers, migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn) en een lage bloeddruk (hypotensie). Door de slechte bloedcirculatie is de oogzenuw eveneens getroffen. Patiënten met een slechte bloedsomloop moeten een te lage bloeddruk voorkomen, bijvoorbeeld door niet zoutloos te eten. De patiënt overlegt dit wel steeds met de arts.

Warme thee drinken

Mensen die minstens één kopje warme thee per dag consumeren, hebben 74 procent minder kans op glaucoom in vergelijking met mensen die geen warme thee drinken. Antioxidanten en de flavonoïden in thee verbeteren het vermogen van het lichaam om de schadelijke effecten van schade door vrije radicalen te voorkomen.

Lees verder

• Glaucoom: Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagen
• Glaucoom: Verhoogde oogdruk met verlies van gezichtsvermogen
• Tonometrie: Oogdrukmeting om glaucoom op te sporen
• Gonioscopie: Inspectie van de drainagehoek bij glaucoom
• Voeding en ooggezondheid: Goede voedingsmiddelen voor ogen