Glaucoom: Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagen

Voor patiënten met glaucoom, een aandoening waarbij de oogdruk te hoog is, zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar. De eerste stap in de behandeling bestaat vaak uit het voorschrijven van oogdruppels door de oogarts. Als oogdruppels niet effectief blijken, kan een laserbehandeling worden overwogen. Indien ook deze behandeling niet helpt, kan een operatie noodzakelijk zijn. Wanneer een trabeculectomie, een veelvoorkomende glaucoomoperatie, niet het gewenste resultaat oplevert, kan de chirurg een glaucoomdrainage-implant (zoals de Baerveldt-implantatie) aanbevelen om de oogdruk te verlagen.

• Glaucoom: Te hoge oogdruk
• Behandelingsopties bij glaucoom
• Mechanisme van de Baerveldt drainage implant
• Indicaties voor Baerveldt drainage implant
• Voordelen van de Baerveldt drainage implant
• Operatie: Chirurg plaatst Baerveldt-implantaat om oogdruk te verlagen bij de patiënt
• Voor de operatie
• Praktisch
• Tijdens de operatie: Chirurg plaatst de Baerveld drainage-implant
• Na de operatie
• Medicatie: Oogdruppels
• Opvolging en controle
• Complicaties en risico's van de Baerveldt drainage implant
• Resultaat Baerveldt drainage-implant

Glaucoom: Te hoge oogdruk

Glaucoom wordt gekenmerkt door een verhoogde oogdruk die doorgaans het gevolg is van een verstoorde afvoer van kamerwater uit het oog. Deze verhoogde druk kan leiden tot schade aan de oogzenuw, wat kan resulteren in verlies van gezichtsvermogen. Het is cruciaal om de oogdruk te verlagen om verdere schade aan de oogzenuw te voorkomen. Bij hoge oogdruk kan ook het hoornvlies, dat zich aan de voorzijde van het oog bevindt, worden aangetast, wat kan leiden tot pijn en troebelheid. Het verlagen van de oogdruk helpt om de pijn te verlichten en de functie van de cornea, oftewel het hoornvlies, te herstellen. Patiënten met glaucoom dienen regelmatig de oogarts te bezoeken voor controle van hun oogdruk en gezichtsveldonderzoek.

Behandelingsopties bij glaucoom

Naast oogdruppels zijn er verschillende behandelingsopties beschikbaar voor glaucoom, waaronder laserbehandelingen en chirurgische ingrepen. Als deze methoden niet effectief zijn, kan een Baerveldt-implantatie worden overwogen.

Mechanisme van de Baerveldt drainage implant

Doel en werking

Het Baerveldt drainage implant is een type microbuis dat wordt geïmplanteerd in het oog van de patiënt om een constante afvoer van oogvocht te bevorderen. Dit helpt de oogdruk te verlagen en vermindert de kans op verdere schade aan de oogzenuw. Het implantaat bestaat uit een silicoonbuis die via een klein venster in het oog wordt geplaatst, waarbij het uiteinde van de buis wordt verbonden met de voorste oogkamer. Het andere uiteinde van de buis komt in contact met een reservoir dat onder de conjunctiva (de slijmvliesbedekking van het oog) ligt. Dit reservoir zorgt voor een gecontroleerde afvoer van het overtollige oogvocht naar het omliggende weefsel, waar het wordt geabsorbeerd.

Afvoermechanisme

Het Baerveldt-implantaat creëert dus een alternatieve weg voor het oogvocht, buiten de traditionele afvoerroutes van het oog. Door deze nieuwe afvoerroute wordt de oogdruk verlaagd, wat belangrijk is voor patiënten met glaucoom die anders moeilijkheden ondervinden bij het reguleren van hun intraoculaire druk. Het proces helpt de druk te verlichten zonder dat het medicatie of frequente laserbehandelingen vereist, wat voor sommige patiënten een voordeel kan zijn.

Indicaties voor Baerveldt drainage implant

Geavanceerd glaucoom

De Baerveldt drainage implant wordt vaak aanbevolen voor patiënten met gevorderd glaucoom die geen adequaat resultaat behalen met medicatie of andere chirurgische ingrepen. Bij deze patiënten is het essentieel om de oogdruk snel en effectief te verlagen om verdere schade aan de oogzenuw en het verlies van gezichtsvermogen te voorkomen.

Patiënten die geen baat hebben bij medicatie

Bij patiënten die niet reageren op medicamenteuze behandeling of wanneer de oogdruk onvoldoende kan worden verlaagd door medicatie, kan de Baerveldt-drainage een alternatieve oplossing bieden. Dit is vaak het geval bij patiënten die een hoog risico op progressieve visuele achteruitgang hebben ondanks behandeling met oogdruppels.

Patiënten met eerdere oogoperaties

Patiënten die eerder een andere oogoperatie hebben ondergaan, zoals een trabeculectomie, maar waarbij de oogdruk niet adequaat wordt gereguleerd, kunnen baat hebben bij een Baerveldt-drainage-implant. Het kan een oplossing bieden voor diegenen bij wie eerdere ingrepen niet succesvol waren of die complicaties hebben ervaren.

Voordelen van de Baerveldt drainage implant

Langdurige controle over de oogdruk

Een van de grootste voordelen van de Baerveldt-drainage is dat het, eenmaal geïmplanteerd, kan zorgen voor langdurige controle over de oogdruk, zonder dat frequente medicatie vereist is. Dit maakt het een waardevolle optie voor patiënten die moeite hebben om hun oogdruk onder controle te houden met druppels of andere therapieën.

Minder kans op complicaties dan traditionele chirurgie

Vergeleken met andere vormen van glaucoomchirurgie, zoals trabeculectomie, heeft de Baerveldt-drainage implant doorgaans een lager risico op complicaties zoals conjunctivale lekken of infecties. De implantatie vereist wel een chirurgische ingreep, maar de procedure wordt als relatief veilig beschouwd.

Verbetering van de levenskwaliteit

Door het bieden van een effectievere controle over de oogdruk, helpt het Baerveldt-implant niet alleen bij het behouden van het gezichtsvermogen, maar kan het ook bijdragen aan een verbeterde levenskwaliteit voor patiënten die anders mogelijk hun gezichtsvermogen zouden verliezen. Dit is vooral belangrijk voor patiënten met geavanceerd glaucoom die anders beperkte behandelingsopties hebben.

Operatie: Chirurg plaatst Baerveldt-implantaat om oogdruk te verlagen bij de patiënt

Wanneer eerdere behandelingen zoals lasertherapie of trabeculectomie niet voldoende resultaat opleveren, kan een Baerveldt-implantatie worden toegepast. Deze ingreep helpt om de oogdruk langdurig te verlagen en het resterende gezichtsvermogen te behouden. De Baerveldt-implantatie is een relatief eenvoudige en snelle chirurgische ingreep. Het implantaat heeft een groot oppervlak, wat bevorderlijk is voor de afvoer van kamerwater en daardoor de oogdruk verlaagt. Indicaties voor het gebruik van het Baerveldt-implantaat omvatten onder andere mislukte eerdere oogdrukverlagende ingrepen, bindvlieslittekens door oogtrauma of eerdere oogchirurgie, neovasculair glaucoom en uveïtis. Baerveldt is een van de bekendste glaucoomimplantaten, maar ook andere types zoals de Ahmed-implantaten worden vaak gebruikt en hebben een vergelijkbare werking.

Voor de operatie

Voordat de operatie plaatsvindt, moet de patiënt stoppen met het gebruik van bloedverdunners om het risico op bloedingen tijdens de procedure te minimaliseren. De patiënt dient doorgaans zijn reguliere oogdrukverlagende druppels te blijven gebruiken tot de dag van de operatie.

Praktisch

De Baerveldt-implantatie wordt doorgaans poliklinisch uitgevoerd, wat betekent dat de patiënt na de ingreep weer naar huis mag. Afhankelijk van de medische status van de patiënt en de praktijken van het ziekenhuis, kan de operatie onder algehele anesthesie of plaatselijke verdoving plaatsvinden.

Tijdens de operatie: Chirurg plaatst de Baerveld drainage-implant

Tijdens de operatie plaatst de chirurg een plaatje onder de oogspieren en brengt het drainagebuisje in via een kleine opening in het oog, onder het bindvlies (conjunctiva) aan de bovenzijde van het oog. Het lichaam vormt vanzelf een kapseltje rond het implantaat, wat zorgt voor een effectieve afvoer van kamerwater. Het slangetje wordt afgedekt met donormateriaal om te voorkomen dat het lichaam het implantaat afstoot.

Na de operatie

Na de ingreep wordt het oog bedekt met een oogverband en een beschermkapje. De patiënt moet de eerste dag na de operatie op controle komen, waarna het oogverband meestal wordt verwijderd. Het is belangrijk dat de patiënt het oog gedurende de eerste weken goed beschermt door ’s nachts een beschermkapje en een pleister te dragen. Fysieke inspanning zoals bukken, persen en zwaar tillen wordt gedurende de eerste weken afgeraden, evenals hard wrijven in het oog. Het is toegestaan om te douchen en haren te wassen na enkele dagen, maar het is essentieel om te voorkomen dat er water in het geopereerde oog komt. Regelmatige controles bij de oogarts zijn noodzakelijk; de frequentie hiervan is afhankelijk van de praktijken van het ziekenhuis.

Medicatie: Oogdruppels

In de eerste zes tot acht weken na de operatie moet de patiënt intensief oogdruppels gebruiken volgens de voorgeschreven richtlijnen. Gedurende deze periode kan de oogdruk nog niet onmiddellijk optimaal zijn, waardoor de patiënt zijn eerdere oogdrukverlagende druppels blijft gebruiken. Na enkele weken, wanneer het slangetje goed functioneert, zal de oogarts adviseren welke oogdruppels de patiënt verder moet gebruiken. Daarnaast worden vaak antibiotische oogdruppels voorgeschreven om infecties te voorkomen, evenals ontstekingsremmende corticosteroïddruppels om de oogdruk te verlagen.

Opvolging en controle

Regelmatige oogdrukmetingen

Patiënten die een Baerveldt-drainage-implant hebben ontvangen, moeten regelmatig hun oogdruk laten meten. Het monitoren van de oogdruk helpt te verzekeren dat het implantaat goed werkt en dat er geen onbedoelde stijgingen van de druk optreden. Dit wordt meestal gedaan in combinatie met andere oogonderzoeken om het gezichtsvermogen en de algehele gezondheid van het oog te beoordelen.

Inspectie van de implantplaats

Naast het meten van de oogdruk moet het gebied rond het implantaat regelmatig worden gecontroleerd op tekenen van ontsteking of infectie. Artsen zullen ook kijken naar de conjunctiva en het reservoir om er zeker van te zijn dat er geen complicaties zoals lekkages of verstoppingen zijn.

Evaluatie van gezichtsvermogen

De patiënt zal ook regelmatig visueel worden gecontroleerd om te controleren op eventuele veranderingen in het gezichtsvermogen. Dit is belangrijk om vroegtijdig tekenen van visuele achteruitgang op te merken, zodat verdere behandelingsmaatregelen kunnen worden genomen.

Complicaties en risico's van de Baerveldt drainage implant

Infecties en ontstekingen

Zoals bij elke chirurgische ingreep, brengt de Baerveldt-drainageimplantatie een risico op infecties en ontstekingen met zich mee. Na de implantatie moet het oog zorgvuldig worden gecontroleerd op tekenen van infectie, en het gebruik van antibiotica is vaak noodzakelijk om mogelijke complicaties te voorkomen.

Bloedingen en verhoging van de oogdruk

Een ander risico is de mogelijkheid van bloedingen in het gebied waar het implantaat is geplaatst, evenals een tijdelijke verhoging van de oogdruk. Deze complicaties kunnen optreden, vooral in de eerste maanden na de operatie, en vereisen nauwlettende opvolging.

Verlies van gezichtsvermogen door mislukking van het implantaat

In zeldzame gevallen kan het Baerveldt-implant niet succesvol functioneren, waardoor het implantaat niet in staat is om de gewenste verlaging van de oogdruk te bereiken. In dergelijke gevallen kan verdere chirurgische interventie nodig zijn.

Resultaat Baerveldt drainage-implant

Na de Baerveldt-implantatie bereikt de oogdruk niet onmiddellijk een stabiel niveau. In de beginfase lekt het kamerwater door het implantaat, wat leidt tot een tijdelijke daling van de oogdruk. Na vier tot acht weken begint het slangetje effectief te functioneren, wat resulteert in een langdurige verlaging van de oogdruk en een stabieler resultaat.

Lees verder

• Trabeculectomie: Verlagen van de oogdruk via chirurgie
• Laserbehandeling bij oogaandoening glaucoom
• Glaucoom: Verhoogde oogdruk met verlies van gezichtsvermogen
• Tonometrie: Oogdrukmeting om glaucoom op te sporen
• Risicofactoren voor de oogziekte glaucoom (hoge oogboldruk)