Pterygium en pinguecula, goedaardige letsels in de ogen

Pterygium en pinguecula, goedaardige letsels in de ogen Pterygium, ook bekend als "surfersoog," is een veelvoorkomende oogaandoening bij mensen die veel tijd buitenshuis doorbrengen of in zonnige landen wonen. Bij een pterygium groeit er vlezig, driehoekig weefsel van de conjunctiva op het witte deel van het oog, en dit kan zich uitbreiden tot het hoornvlies. Het begint meestal aan de neuskant en groeit vaak naar het midden van het oog toe. Pterygium is een goedaardig letsel dat doorgaans langzaam groeit en soms kan stoppen met groeien. Bij een aanzienlijke groei kan het gezichtsvermogen van de patiënt worden aangetast doordat de pupil bedekt kan worden.

Oorzaken van pterygium en pinguecula

De exacte oorzaak van pterygium is nog niet volledig begrepen. Deze aandoening komt echter veel vaker voor bij mensen die dicht bij de evenaar wonen. Pterygium kan zich ontwikkelen bij iedereen die in een zonnig klimaat woont of zich in de tropen bevindt. Blootstelling aan zonlicht, hitte, stof en/of droogte kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van deze oogaandoening. Jongvolwassenen tussen de twintig en veertig jaar zijn het vaakst getroffen door pterygium. Mannen hebben een grotere kans om deze aandoening te ontwikkelen dan vrouwen. Belangrijke risicofactoren zijn onder meer: droge ogen, irriterende stoffen zoals stof, zand en wind, en langdurige blootstelling aan schadelijke UV-stralen van zonlicht.

Symptomen: Goedaardige letsels in de ogen

Pinguecula

Pinguecula is een vaak voorkomende aandoening die vooraf kan gaan aan pterygium. Het verschijnt als een geelachtige bobbel of bult op de conjunctiva (oogbindvlies) nabij de cornea. De conjunctiva is het dunne, vochtige membraan dat het oogoppervlak bedekt. Pinguecula ontstaat vaak door herhaaldelijke blootstelling aan de zon zonder zonnebril. De symptomen omvatten droge en rode ogen en het gevoel dat er iets in het oog zit.

Pterygium

Pterygium kan één oog of beide ogen aantasten. Hoewel pterygium meestal niet ernstig is, kan het leiden tot hinderlijke symptomen. Patiënten met pterygium kunnen last hebben van jeukende ogen, brandende ogen, rode ogen en ontsteking van het oog (oogontsteking). Daarnaast kunnen patiënten een wazig gezichtsvermogen ervaren en het gevoel hebben dat er iets vreemd in het oog zit. In sommige gevallen zijn er geen andere klachten dan de zichtbare afwijking. Het pterygium kan het gladde oppervlak van de traanfilm verstoren, wat leidt tot oogirritatie of tranen. Een pterygium kan zich progressief uitbreiden op het hoornvlies. Dit kan de cornea, de heldere buitenlaag van het oog, vervormen, wat kan leiden tot de oogafwijking astigmatisme, waardoor de patiënt wazig ziet.

Diagnose en onderzoeken

De diagnose pterygium wordt gesteld door een oogarts, die de voorzijde van het oog onderzoekt met behulp van een spleetlamp, een speciale microscoop. Als de symptomen mild zijn, is meestal geen behandeling nodig. Echter, als er tijdelijke verergering optreedt, kan het oog ontstoken, rood of geïrriteerd raken.

Behandeling

In eerste instantie wordt pterygium behandeld met oogdruppels volgens de correcte oogdruppelrichtlijnen. Het gebruik van zalven kan ook nuttig zijn. Af en toe kunnen vaatvernauwende oogdruppels of kortdurende steroïde oogdruppels worden toegepast om tijdelijk ongemak te verminderen, hoewel deze druppels het pterygium zelf niet laten verdwijnen. Als het letsel aanhoudend ongemak veroorzaakt of het gezichtsvermogen belemmert, kan een chirurgische verwijdering noodzakelijk zijn.

Voor de operatie

Bij het overwegen van een operatie bekijkt de arts de omvang en het uiterlijk van het pterygium. Chirurgie kan risicovol zijn en in sommige gevallen kan het letsel verergeren. Daarom wordt vaak eerst geprobeerd om het gezichtsvermogen te behouden door conservatieve behandelingen. Pas als deze behandelingen niet effectief zijn en het gezichtsvermogen van de patiënt in gevaar is, of als de cosmetische bezwaren of de ernst van de roodheid van het oog significant zijn, zal een chirurgische ingreep worden overwogen. De operatie wordt poliklinisch uitgevoerd onder plaatselijke verdoving, waardoor de patiënt na de behandeling meteen naar huis kan.

Operatie

De duur van de operatie varieert van een halfuur tot drie kwartier. Tijdens de ingreep verwijdert de chirurg het pterygium en vult de lege ruimte op met eigen conjunctivale weefsels van de patiënt. De wond wordt gehecht met oplosbare hechtingen.

Na de operatie

Na de operatie draagt de patiënt meestal gedurende twee dagen een ooglapje en een zalfverband. Het oog kan lichtgevoelig en pijnlijk zijn na de ingreep, dus het is raadzaam een zonnebril te dragen. Patiënten mogen indien nodig een pijnstiller gebruiken om de pijn te verlichten. Rode tranen of roodheid van het oog zijn mogelijk, maar deze symptomen verdwijnen doorgaans vanzelf. Zwelling van de oogleden kan ook optreden, maar hoeft geen reden tot bezorgdheid te zijn. Na enkele dagen kan de patiënt zijn gewone activiteiten hervatten, maar het is sterk aanbevolen om de eerste twee tot vier weken te zwemmen en in het oog te wrijven te vermijden. Na de operatie worden meestal steroïde oogdruppels voorgeschreven voor enkele weken tot maanden om ontsteking te verminderen en het risico op terugkeer van het pterygium te minimaliseren.

Complicaties

Een belangrijke complicatie van een pterygium-operatie is de mogelijkheid van herhaling van het pterygium. De kans op terugkeer varieert aanzienlijk, met meldingen van 5% tot 50%. Andere mogelijke complicaties zijn littekenvorming op het hoornvlies en perforatie van het witte deel van het oog. In sommige gevallen kan de chirurgische verwijdering van pterygium leiden tot astigmatisme.

Controle na de operatie

Na de operatie moeten patiënten regelmatig worden gecontroleerd door de oogarts. Dit is noodzakelijk omdat ongeveer 97% van de patiënten binnen het eerste jaar na de operatie een recidief ervaart.

Preventie: Zonnebril dragen

Om pterygium en pinguecula te voorkomen, is het belangrijk dagelijks een zonnebril te dragen, ook op bewolkte dagen, omdat schadelijke ultraviolette stralen ook door wolken heen komen. De zonnebril moet 99% tot 100% van zowel ultraviolet A (UVA) als ultraviolet B (UVB) straling UV-straling blokkeren. Het is ook cruciaal dat de zonnebril goed aansluit en de ogen beschermt tegen UV-licht, stof en wind. In voertuigen biedt de meeste autoruitglas niet voldoende UV-bescherming, dus ook een zonnebril is hier nodig. Een hoed met een brede rand kan extra bescherming bieden tegen UV-licht. Tot slot kunnen kunsttranen helpen om de ogen voldoende vochtig te houden in droge omstandigheden.

Lees verder

© 2015 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Bultjes op oogbol: Oorzaken gezwelletjes op oog (oogbultjes)Bultjes op oogbol: Oorzaken gezwelletjes op oog (oogbultjes)Bultjes op het ooglid of rond de ogen zijn vrij bekend. Sommige patiënten hebben echter een zichtbare bult op de oogbol…
Wat zonlicht met je ogen doetWat zonlicht met je ogen doetWe dragen niet voor niets de zonnebril. Het voorkomt dat we lopen te knijpen om nog wat te zien en natuurlijk dragen we…
Oogvlekken: Oorzaken van vlekjes op oog of ogenOogvlekken: Oorzaken van vlekjes op oog of ogenSoms bevinden zich op de oogbol van één of beide ogen vlekken die duidelijk waarneembaar zijn. Deze oogvlekken kunnen ve…
Hemangioblastoom: Tumor in hersenen of ruggenmergHemangioblastoom: Tumor in hersenen of ruggenmergEen hemangioblastoom is een zeldzame, langzaam groeiende tumor die ontstaat in de bloedvaten van de hersenen, het ruggen…

Amorolfine tegen schimmelnagels: bijwerkingen en effectAmorolfine tegen schimmelnagels: bijwerkingen en effectAmorolfine-nagellak is een geneesmiddel tegen schimmelnagels. Schimmelnagels, ook wel 'kalknagels' genoemd, zijn teen- o…
Glaucoom: Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagenGlaucoom: Baerveldt drainage implant om oogdruk te verlagenVoor patiënten met glaucoom, een aandoening waarbij de oogdruk te hoog is, zijn er verschillende behandelingsopties besc…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: Giuliamar, Pixabay
  • http://www.vumc.nl/afdelingen/patientenfolders-brochures/zoeken-alfabet/P/pterygium.pdf
  • http://www.webmd.com/eye-health/pterygium-surfers-eye?page=2
  • http://www.webmd.com/eye-health/pterygium-surfers-eye?page=2
  • http://www.webmd.com/eye-health/pterygium-surfers-eye?page=3
  • http://www.ziekenhuis.nl/ziektebeelden/p/pterygium-en-pinguecula/item532
  • https://nl.wikipedia.org/wiki/Pterygium
  • https://www.amc.nl/web/Zorg/Patient/Zoek-op-specialisme/Oogheelkunde/Patientenfolders/Pterygium.htm
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 11-08-2024
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Aandoeningen
Bronnen en referenties: 8
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.