Immunosuppressiva: Immuunsysteem onderdrukkende medicatie

Immunosuppressiva: Immuunsysteem onderdrukkende medicatie Immunosuppressiva zijn enkel op doktersvoorschrift verkrijgbare geneesmiddelen die de kracht van het immuunsysteem van het lichaam tegengaan of verminderen. Immunosuppressiva zijn nuttig bij o.a. patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan zodat minder afstotingsverschijnselen optreden. Ze zijn dan ook bekend als “afstotingsmedicijnen”. Een groot aantal geneesmiddelen is beschikbaar om dit doel te bereiken, maar ze werken op verschillende manieren om de kans op afstoting te verlagen. Daarnaast is de medicatie ook inzetbaar voor andere aandoeningen. Deze medicijnen hebben ook enkele bijwerkingen, die meestal mild van aard zijn maar soms toch vrij ernstig.

Indicatie: Orgaantransplantatie en andere aandoeningen

Orgaantransplantatie

Bijna iedereen die een orgaantransplantatie ontvangt, neemt immunosuppressieve medicijnen. Het lichaam herkent een getransplanteerd orgaan namelijk als een vreemde massa. Hierdoor valt het eigen immuunsysteem dit orgaan aan. Dankzij immunosuppressiva is de risico op afstotingsverschijnselen veel lager. Hierdoor blijft het getransplanteerde orgaan gezond en vrij van beschadigingen.

Aandoeningen

De arts zet tevens immunosuppressiva in bij de behandeling van auto-immuunziekten en andere chronische aandoeningen.

Tegenindicatie immuunsysteem onderdrukkende medicatie

Een immunosuppressivum geeft soms vaker bijwerkingen bij patiënten met volgende aandoeningen:

Daarnaast is de medicatie niet geschikt voor patiënten die (mogelijk) zwanger zijn en patiënten die borstvoeding geven.

Soorten immunosuppressiva

Inductie-immunosuppressiva

Werking
Deze medicijnen krijgt de patiënt onmiddellijk na een transplantatie in een hoge dosis voor de voorkoming van acute afstoting. De patiënt gebruikt deze medicijnen na het ontslag uit het ziekenhuis nog verder gedurende een bepaalde tijd, maar het gebruik is niet langdurig.

Voorbeelden
  • Atgam
  • Basiliximab
  • Daclizumab
  • Methylprednisolon
  • OKT3
  • Thymoglobulin

Onderhoudsimmunosuppressiva

Werking
Deze immunosuppressiva krijgt de patiënt tijdens of na een transplantatie met de bedoeling deze langdurig te gebruiken. Onderhoudsimmunosuppressiva bevatten geen inductie-immunosuppressiva.

Voorbeelden
  • Azathioprine
  • Cyclosporine
  • Mycophenolate Mofetil
  • Prednison
  • Rapamycine
  • Tacrolimus

Anti-afstotingsimmunosuppressiva

Werking
Deze medicijnen krijgt de patiënt bij een acute afstotingsepisode tijdens de eerste periode na de transplantatie of tijdens een bepaalde periode na de diagnose van een acute afstoting.

Voorbeelden
  • Atgam
  • Basiliximab
  • Daclizumab
  • Methylprednisolon
  • OKT3
  • Thymoglobulin

Gebruik medicijnen

Deze medicijnen zijn beschikbaar in tabletten, capsules, vloeistoffen en injecties. De arts kiest op basis van de gezondheid en medische situatie van de patiënt de soort medicijnen en de dosis. Hij probeert zo goed mogelijk afstoting te voorkomen en kiest voor een geneesmiddel dat zo weinig mogelijk schadelijke bijwerkingen heeft. Soms test de patiënt hiervoor diverse geneesmiddelen uit alvorens het meest effectieve medicijn met de minste bijwerkingen gevonden is. Het is bij immunosuppressiva voorts ontzettend belangrijk om de juiste dosis elke dag in te nemen, en dit niet te vergeten. De kleinste wijziging leidt namelijk mogelijk tot het afstoten van een orgaan. De patiënt neemt dan ook onmiddellijk met de arts contact op indien hij een dosis vergeten is. De arts volgt de patiënt tijdens de behandeling met immunosuppressiva nauwlettend op. Naarmate de tijd verstrijkt, vermindert de kans op orgaanafstoting. Daarom verlaagt de patiënt de dosis na verloop van tijd. Niettemin nemen heel wat patiënten deze medicatie levenslang. De arts onderzoekt de patiënt regelmatig en neemt ook regelmatig bloed af. Een bloedonderzoek toont dan de effectiviteit van de geneesmiddelen en de noodzaak van eventuele aanpassingen.

Zwakker immuunsysteem

Immunosuppressiva verzwakken het immuunsysteem waardoor het lichaam gevoeliger is voor infecties. Eventuele infecties zijn vervolgens moeilijker te behandelen. Deze medicijnen verhogen eveneens de kans op ongecontroleerde bloedingen als gevolg van een letsel of een infectie. Patiënten die een immunosuppressivum nemen, voorkomen daarom best een infectie. Voorzorgsmaatregelen zijn onder meer:
  • het niet gebruiken van scherpe voorwerpen, zoals messen of scheermessen
  • het veelvuldig wassen van de handen
  • het vermijden van nauw contact met patiënten die een infectie of verkoudheid (milde infectie met symptomen aan neus en keel) hebben
  • het vermijden van sporten waarbij gemakkelijk letsels ontstaan

Bij de aanwezigheid van blauwe plekken is het verstandig om een arts te raadplegen / Bron: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)Bij de aanwezigheid van blauwe plekken is het verstandig om een arts te raadplegen / Bron: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Wanneer zich volgende symptomen voordoen, neemt de patiënt steeds onmiddellijk contact op met de arts:

Bijwerkingen immunosuppressivum

Elk medicijn dus ook een immunosuppressivum, heeft bijwerkingen. De meeste bijwerkingen zijn relatief mild en verdwijnen als het lichaam is aangepast aan het geneesmiddel. Sommige bijwerkingen treden pas jaren later op. Mogelijke bijwerkingen omvatten:

Immunusuppressiva en andere geneesmiddelen

Immunosuppressiva interageren met vele andere medicijnen. Dit resulteert in gevaarlijke effecten waarbij het effect van de immunosuppressiva vermindert of juist toeneemt. Het is daarom belangrijk dat de arts steeds op de hoogte is van het medicatiegebruik van de patiënt (inclusief vitaminen, kruiden en andere supplementen).
© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
De gevaren van therapieontrouw: medicijnen niet innemenDe gevaren van therapieontrouw: medicijnen niet innemenWanneer u een aandoening heeft krijgt u medicijnen voorgeschreven, om deze goed te laten werken is het belangrijk om dez…
ADHD behandelen met medicatieADHD behandelen met medicatieADHD is een psychiatrische aandoening waarbij men problemen met de aandacht en hyperactiviteit heeft. ADHD behandelen me…
Bijwerkingen van PrednisonPrednison wordt als medicijn voorgeschreven aan personen met bepaalde ontstekingsreacties, bepaalde vormen van bloedkank…
Collageendeficiëntie: Tekort aan collageen door ziektenCollageendeficiëntie: Tekort aan collageen door ziektenCollageen is het meest voorkomende eiwit in het menselijk lichaam. Collageen is nodig voor een gezonde, gladde en zachte…

Oxazepam: bijwerkingen, werking, dosering en alcoholOxazepam: bijwerkingen, werking, dosering en alcoholOxazepam is een benzodiazepine. Vroeger stond oxazepam vooral bekend onder de merknaam 'Seresta'. Oxazepam heeft een rus…
Nagelbijten en duimzuigen: slechte gewoonte met een voordeelNagelbijten en duimzuigen: slechte gewoonte met een voordeelNagelbijters en duimzuigers kunnen doorgaans op weinig waardering rekenen. Ze worden vermanend toegesproken over hun sle…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: OpenClipartVectors, Pixabay
  • Immunosuppressant Drugs, http://healthtools.aarp.org/health/immunosuppressant-drugs, geraadpleegd op 13 juli 2016
  • Immunosuppressant drugs, http://www.surgeryencyclopedia.com/Fi-La/Immunosuppressant-Drugs.html, geradpleegd op 13 juli 2016
  • Immunosuppressants, https://www.kidney.org/atoz/content/immuno, geraadpleegd op 13 juli 2016
  • Side effects of immunosuppressant medications as they affect physical fitness: a physical therapist's point of view, https://www.kidney.org/transplantation/transaction/sideeffects, geraadpleegd op 13 juli 2016
  • Types of Immunosuppressants, http://transplantliving.org/after-the-transplant/medications/types-of-immunosuppressants/, geraadpleegd op 13 juli 2016
  • Afbeelding bron 1: Dezidor, Wikimedia Commons (CC BY-3.0)
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 01-04-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 7
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.