Handtremoren: Oorzaken van bevingen aan hand of handen

Een tremor is een onbedoelde, ritmische spiersamentrekking van elk mogelijk lichaamsdeel. Tremoren komen het vaakst voor in de handen, maar kunnen ook optreden in de armen, het hoofd, de stembanden, de romp en de benen. Bevende handen zijn een veelvoorkomend symptoom dat meestal geleidelijk begint als gevolg van een neurologische of metabole aandoening. Ook omgevingsfactoren zoals medicatiegebruik, stress en alcoholconsumptie kunnen deze tremoren veroorzaken. De trillingen kunnen optreden zowel in rust als tijdens beweging en kunnen variëren van mild tot ernstig. Aangezien de oorzaken en behandelingen sterk variëren, is het essentieel om een arts te raadplegen voor een nauwkeurige diagnose op basis van medische geschiedenis en symptomen.

• Alcoholinname en tremoren
• Beroerte
• Essentiële tremor en bevende handen
• Oorzaken en risicofactoren
• Symptomen
• Behandeling
• Complicaties
• Lage bloedsuikerspiegel
• Medicijnen
• Multiple Sclerose (MS)
• Overactieve schildklier en tremoren
• Stress, angst en tremoren
• Vitamine B12-tekort
• Zenuwbeschadiging
• Ziekte van Parkinson
• Ziekte van Wilson en tremoren
• Andere oorzaken van tremoren
• Behandeling van tremoren

Alcoholinname en tremoren

Tremoren zijn vaak een van de eerste tekenen van alcoholgebruik. Bij lichte alcoholconsumptie kunnen de symptomen enkele dagen aanhouden, terwijl langdurig of overmatig alcoholgebruik (alcoholmisbruik) kan leiden tot bevingen die maanden tot jaren kunnen duren. Het is cruciaal om te stoppen met drinken en indien nodig professionele hulp te zoeken bij alcoholmisbruik.

Beroerte

Een ischemische beroerte treedt op wanneer een bloedstolsel een slagader blokkeert, waardoor de bloedtoevoer naar de hersenen wordt beperkt. Dit kan blijvende schade aan de neurologische paden veroorzaken en tremoren als gevolg hebben.

Essentiële tremor en bevende handen

Essentiële tremor is een veelvoorkomende neurologische aandoening die leidt tot tremoren, meestal in de handen.

Oorzaken en risicofactoren

Essentiële tremor kan gedeeltelijk genetisch bepaald zijn, waarbij een genmutatie een rol speelt. Als een ouder tremoren heeft, is de kans groter dat hun kind ook symptomen vertoont. Toxinen en leeftijd zijn andere risicofactoren. Personen boven de veertig jaar hebben een hogere kans om essentiële tremor te ontwikkelen, hoewel het ook op jongere leeftijd kan optreden.

Symptomen

De symptomen beginnen vaak in één hand (meestal de dominante hand) en kunnen zich uitbreiden naar de andere hand, armen, hoofd, romp of andere lichaamsdelen. De tremoren komen meestal tot uiting tijdens bewegingen van de handen, in tegenstelling tot andere vormen van tremoren die ook in rust kunnen optreden.

Behandeling

Essentiële tremor kan variëren in behandelingsopties. Medicijnen zoals bepaalde bètablokkers, anticonvulsiva, en angstmedicatie kunnen helpen, hoewel ze niet altijd effectief zijn voor elke patiënt. Chirurgische opties zoals diepe hersenstimulatie kunnen overwogen worden voor patiënten bij wie medicatie onvoldoende helpt. Ook botoxinjecties kunnen tijdelijk verlichting bieden, maar de effecten duren meestal niet langer dan drie maanden en kunnen spierzwakte veroorzaken.

Complicaties

Hoewel essentiële tremor niet levensbedreigend is, kunnen de symptomen verergeren na verloop van tijd. Stress, vermoeidheid, en overmatige cafeïne kunnen de klachten verergeren. Dagelijkse activiteiten zoals eten, drinken, en schrijven kunnen daardoor moeilijker worden. Vermijden van cafeïne, stressmanagement, en voldoende nachtrust kunnen helpen bij het beheersen van de symptomen.

Lage bloedsuikerspiegel

Een hypoglykemie (te lage bloedsuikerspiegel) kan een natuurlijke stressreactie in het lichaam opwekken, wat tremoren kan verergeren.

Medicijnen

De meest voorkomende medicijnen en stoffen die tremoren kunnen veroorzaken zijn:

• Amfetaminen
• Cafeïne
• Corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers)
• Geneesmiddelen voor psychiatrische en neurologische aandoeningen
• Sommige medicijnen voor astma (chronische ontsteking van de luchtwegen)

De tremoren verdwijnen vaak wanneer de patiënt stopt met het gebruik van deze medicatie, maar dit moet altijd onder begeleiding van een arts gebeuren.

Multiple Sclerose (MS)

Multiple sclerose beïnvloedt het immuunsysteem, de hersenen, de zenuwen en het ruggenmerg, wat kan leiden tot tremoren in de handen of voeten. Er zijn verschillende soorten tremoren mogelijk, met de meest voorkomende vorm die optreedt tijdens beweging en bekend staat als ‘essentiële tremor’. Behandelopties omvatten bètablokkers, anti-angstmedicatie, en anticonvulsiva.

Overactieve schildklier en tremoren

Een overactieve schildklier, ook wel hyperthyreoïdie genoemd, kan het lichaam in een toestand van 'overdrive' brengen, wat kan leiden tot slaapproblemen, hartkloppingen, en tremoren in de handen.

Stress, angst en tremoren

Financiële zorgen, werkdruk, relaties en gezondheid kunnen stress en angst veroorzaken, wat tremoren kan verergeren. Intense woede, extreme honger, en slaaptekort kunnen ook bijdragen aan tremoren. Deze vorm van tremoren staat bekend als fysiologische tremor.

Vitamine B12-tekort

Een vitamine B12-tekort kan zenuwproblemen veroorzaken. Vitamine B12 is aanwezig in vlees, vis, gevogelte, eieren, en zuivelproducten. Bij een tekort aan vitamine B12 kunnen de handen gaan trillen.

Zenuwbeschadiging

Beschadiging van de perifere zenuwen, veroorzaakt door verwonding, ziekte, of problemen met het centrale zenuwstelsel, kan tremoren veroorzaken. Dit leidt vaak tot perifere neuropathie, die de handen en voeten kan beïnvloeden.

Ziekte van Parkinson

De ziekte van Parkinson is een neurodegeneratieve aandoening die wereldwijd miljoenen mensen treft. Tremoren aan de handen kunnen een vroeg teken zijn van Parkinson, vaak als een kleine beweging in één hand, voet of zelfs een enkele vinger. Meestal begint de tremor aan één kant van het lichaam en verergert bij ontspanning van de spieren, ook wel ‘rusttremor’ genoemd. Beweging kan de tremoren vaak tijdelijk verlichten, en stress en opwinding kunnen de klachten verergeren.

Ziekte van Wilson en tremoren

De ziekte van Wilson is een zeldzame, autosomaal recessieve aandoening die leidt tot overmatige koperafzetting in de lever, hersenen, en andere weefsels. Deze aandoening kan dodelijk zijn zonder tijdige diagnose en behandeling. De ziekte van Wilson gaat vaak gepaard met leverfunctiestoornissen en kan leiden tot asymmetrische tremoren, problemen met spreken, overmatige speekselafscheiding (kwijlen), ataxie (coördinatieproblemen), en persoonlijkheidsveranderingen.

Andere oorzaken van tremoren

Andere mogelijke oorzaken van bevende handen zijn onder andere:

• De ziekte van Huntington (progressieve neurologische aandoening)
• Cafeïneoverdosis
• Hersenaandoeningen
• Epileptische aanvallen
• Erfelijke degeneratieve aandoeningen zoals erfelijke ataxie en het fragiele X-syndroom
• Kwikvergiftiging
• Leverfalen
• Nierfalen
• Psychiatrische aandoeningen zoals depressie en posttraumatische stressstoornis

Behandeling van tremoren

Naast medicatie en andere behandelingen kunnen zwaardere voorwerpen helpen bij het hanteren van items door het toevoegen van extra gewicht. Het dragen van polssteunen kan ook helpen door de controle te verbeteren. Er zijn speciale keukenhulpmiddelen en gereedschappen beschikbaar voor mensen met tremoren. Fysiotherapie en ergotherapie kunnen ook nuttig zijn bij het omgaan met de symptomen van tremoren.

Lees verder

• Essentiële tremor: Bevingen aan hand en andere lichaamsdelen
• Handpijn: Oorzaken van en symptomen bij een pijnlijke hand
• Tremoren (bevingen): Typen en behandeling van trillingen