ACE-remmers: Geneesmiddelen om bloeddruk te verlagen

ACE-remmers zijn geneesmiddelen die de arts inzet bij de behandeling van hoge bloeddruk (hypertensie) en hartfalen. Ook voor het verlichten van de symptomen van enkele andere aandoeningen is deze medicatie nuttig. De medicijnen doen onder andere bloedvaten ontspannen. De bijwerkingen van ACE-remmers zijn meestal gering. Een veel voorkomende bijwerking is een aanhoudende droge hoest. Omdat de arts de patiënt grondig moet opvolgen tijdens het nemen van deze medicijnen, zijn ACE-remmers enkel op doktersvoorschrift verkrijgbaar.

• Indicatie ACE-remmers
• Tegenindicatie ACE-remmers
• Werking geneesmiddelen: Verlagen bloeddruk
• Gebruik medicatie
• Medische opvolging bij gebruik van deze medicijnen
• Gebruik met een ander medicijn
• Bijwerkingen geneesmiddel
• Alternatieven voor ACE-remmers

Indicatie ACE-remmers

ACE-remmers zijn geneesmiddelen die bloeddrukverlagend werken, doordat ze remmend werken op het angiotensine I converterend enzym (ACE). De geneesmiddelen zorgen voor vaatverwijding doordat ze de bloedvaten doen ontspannen. Daarom zijn ze nuttig voor de behandeling van volgende aandoeningen:

• een chronische nierziekte: ACE-remmers vertragen de progressie van de nieraandoening.
• een diabetische nierziekte (medische term: diabetische nefropathie): Met deze geneesmiddelen behoudt de patiënt een goede nierfunctie.
• een hoge bloeddruk (hypertensie): ACE-remmers verlagen meestal goed de bloeddruk. De medicijnen werken daarnaast nog beter wanneer de patiënt zijn zoutinname in de voeding beperkt.
• hartfalen (slecht rondpompen van bloed door het hart): ACE-remmers verminderen de druk op het hart door de hoeveelheid vocht rond het hart te verlagen. De medicijnen helpen het hart tevens doordat de bloedvaten ontspannen met de medicatie. Dit vermindert de hoeveelheid kracht die nodig is om bloed te verwijderen uit het hart.
• migraine (aanvallen van een aura en/of eenzijdige hoofdpijn)
• na een hartaanval (myocardinfarct) (ter bescherming van het hart)
• sclerodermie (opbouw van littekenweefsel in huid en organen)

Tegenindicatie ACE-remmers

Bij enkele doelgroepen is deze medicatie niet aanbevolen:

• Patiënten die allergisch reageren op ACE-remmers
• Patiënten met bepaalde vormen van een nierziekte, zoals bijvoorbeeld nierarteriestenose (vernauwing van slagaders in nieren)
• Patiënten met vormen van zwelling van de lippen, ogen of tong (angio-oedeem)
• Zwangere vrouwen, patiënten met een kinderwens en vrouwen die borstvoeding geven

Werking geneesmiddelen: Verlagen bloeddruk

Werking

Dankzij ACE-remmers maakt het lichaam het hormoon angiotensine II niet aan. Ze remmen namelijk het angiotensine converting enzym. Dit doet de bloedvaten ontspannen en helpt om de hoeveelheid vocht te reduceren die de nieren opnieuw absorberen. Deze factoren verlagen de bloeddruk.

Voorbeelden

ACE-remmers bestaan in verschillende merknamen. Sommige ACE-remmer medicijnen maken ook deel uit van een gecombineerde tablet met een calciumkanaalblokker geneesmiddel of een plastablet (diureticum). Voorbeelden van ACE-remmers omvatten:

• Aptopril (Acepril, Acezide, Capoten, Capozide, Capozide LS)
• Benazepril (Lotensin)
• Captopril
• Cilazapril (Vascase)
• Enalapril (Enalapril, RENITEC, Innozide, Vasotec)
• Fosinopril (Fosinopril, Staril)
• Imidapril (Tanatril)
• Lisinopril (Carace, Carace Plus, Lisinopril, Zestoretic, Zestril)
• Moexipril (Perdix, Univasc)
• Perindopril (Aceon, Coversyl, Coversyl Plus)
• Quinapril (Quinapril, Accupril, Accuretic)
• Ramipril (Altace, Lopace, ramipril, Triapin, Triapin Mite, Tritace)
• Trandolapril (Gopten, Tarka, Mavik)

Gebruik medicatie

De dosis en de frequentie van de inname is verschillend per patiënt. Hierover krijgt de patiënt informatie van de arts en apotheker. De patiënt neemt bij voorkeur de medicatie wel steeds op dezelfde tijdstippen per dag in. Normaalgezien start de arts met een lage dosis zodat het lichaam hieraan went alsook dat de bloeddruk op een passende manier reageert. Bij sommige patiënten veroorzaakt de eerste dosis meteen een daling van de bloeddruk. Bij patiënten met bijvoorbeeld hartfalen, duurt het soms weken of maanden voordat de patiënt een verbetering van de symptomen ervaart. Normaalgezien nemen patiënten deze medicatie voor onbepaalde tijd in, maar bij bijwerkingen wijkt de arts hier mogelijk van af.

Medische opvolging bij gebruik van deze medicijnen

De patiënt krijgt na ongeveer één à twee weken na de eerste dosis een bloedonderzoek. Soms is ook nog een bijkomend bloedonderzoek nodig bij een verhoging van de dosis. De arts controleert hiermee de nierfunctie, omdat nierschade optreedt bij een aantal patiënten die een ACE-remmer nemen. Een jaarlijks bloedonderzoek is gebruikelijk bij patiënten met een hoge bloeddruk (hypertensie), en dit is nog vaker (twee à vier keer per jaar) bij patiënten met hartfalen. Bij sommige patiënten is de behandeling met ACE-remmers nodig in het ziekenhuis, zodat de arts in staat is om de patiënt zorgvuldig op te volgen.

Gebruik met een ander medicijn

Een aantal geneesmiddelen interageren met ACE-remmers. Dit geldt vooral voor niet-steroïdale anti-inflammatoire geneesmiddelen (NSAID's), plaspillen (diuretica) en lithium. De arts bevraagt de patiënt daarom grondig over zijn medicatiegebruik.

Bijwerkingen geneesmiddel

Het geneesmiddel kent een aantal mogelijke bijwerkingen. Afhankelijk van de genomen ACE-remmer, zijn nog andere bijwerkingen mogelijk. Hiervoor raadpleegt de patiënt best de bijsluiter van het medicijn. Bij bijwerkingen neemt de patiënt contact op met de arts die mogelijk een ander medicijn voorziet of de dosis aanpast. De patiënt stopt nooit zelf met de medicijnen of past niet spontaan zijn dosis aan want dit brengt de gezondheid mogelijk in gevaar. Hier volgt een zeker niet volledige lijst van mogelijke bijwerkingen:
een lage bloeddruk (hypotensie): Dit is een veel voorkomende bijwerking geassocieerd met een ACE-remmer. Soms vertoont de patiënt hierdoor geen symptomen, terwijl anderen zich duizelig voelen.

• diarree
• een aanhoudende droge hoest: Dit komt voor bij ongeveer één op de tien patiënten die een ACE-remmer neemt.
• een daling van de nierfunctie
• een hoge hartslag (tachycardie)
• een huiduitslag of blaren
• een verhoogd kaliumgehalte in het bloed (hyperkaliëmie)
• een verlies van eetlust
• gevoelloosheid
• gewrichtspijn
• hoofdpijn
• koorts
• maagklachten
• veranderingen in de smaakzin (smaakstoornis)
• vermoeidheid
• zwakte
• zwelling van de lippen, ogen of tong (angio-oedeem): Dit presenteert zich wel vaker bij patiënten met een zwarte huidskleur en patiënten die roken. Een zwelling in de keel is mogelijk levensbedreigend omdat ademen en slikken dan bemoeilijkt is. Wanneer de patiënt deze allergische reactie vertoont, is medisch ingrijpen onmiddellijk vereist.

Alternatieven voor ACE-remmers

Angiotensine-II-antagonisten (bijvoorbeeld, candesartan, losartan) werken op dezelfde manier als ACE-remmers. Een angiotensine-II receptor antagonist schrijft de arts voor wanneer de patiënt problemen heeft of bijwerkingen ervaart met een ACE-remmer.