Droge hoest (kriebelhoest): Oorzaken en behandeling
Bij een droge hoest produceert de patiënt geen slijm. Deze vervelende hoest komt vaak als een reflex voor en dan vormt dit geen reden tot bezorgdheid. Soms is een droge hoest een symptoom van een aandoening of infectie. Meestal is ook dan geen sprake van een ernstig gezondheidsprobleem omdat veel patiënten dan lijden aan een verkoudheid. Slechts af en toe wijst een hoest die droog klinkt op een ernstig of chronisch gezondheidsprobleem. De kriebelhoest houdt meestal enkele dagen tot weken aan, maar bij chronische aandoeningen houden de klachten langer aan. Diverse zelfzorgmaatregelen verhelpen een hoest die droog is, maar in sommige gevallen is medisch advies en een zorgvuldige medische behandeling nodig om de onderliggende oorzaak van de kriebelende hoest te verhelpen.
Aandoeningen en kriebelende hoest

Een droge hoest ontstaat mogelijk als gevolg van een allergie aan de huidschilfers van huisdieren /
Bron: Kim Bols Allergieën
Wanneer een patiënt stoffen inademt waarvoor hij
allergisch is, zoals pollen (
hooikoorts), stof of huidschilfers van huisdieren, ontstaat mogelijk een droge hoest.
Astma
Niet alle patiënten met
astma (chronische
ontsteking van de luchtwegen in de longen) ervaren een droge hoest in plaats van
kortademigheid of een
piepende ademhaling. Dit is vooral het geval na blootstelling aan irriterende stoffen zoals koude lucht of omgevingsrook.
Bronchitis
Acute bronchitis
Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën, de luchtwegen die lucht naar de longen transporteren. De aandoening veroorzaakt een kriebelende hoest die na een paar dagen leidt tot het ophoesten van geel of groen
slijm. Andere symptomen zijn
keelpijn, kortademigheid, een piepende ademhaling en een beklemd gevoel op de borst. Meestal veroorzaakt een virus deze aandoening. De klachten verdwijnen bij de meeste patiënten binnen één à twee weken.
Chronische bronchitis
Chronische bronchitis (aanhoudende ontsteking van de luchtpijpvertakkingen) veroorzaakt een hoest die vaak slijm veroorzaakt, evenals kortademigheid, piepende ademhaling en beklemming op de borst. De aandoening is vaak levenslang aanwezig.
Chronische obstructieve longziekte (COPD)
COPD (chronisch obstructief longlijden) is een chronische longaandoening en de luchtwegen in de longen. De longschade is opgetreden als gevolg van een langdurige blootstelling aan stoffen die de longen irriteren en beschadigen, zoals sigarettenrook of
luchtvervuiling. Deze schade veroorzaakt symptomen zoals kortademigheid, een verminderde inspanningstolerantie,
hoesten,
vermoeidheid en slaapproblemen. Een verkoudheid of andere infecties zorgen voor een verergering van de klachten.
Gastro-oesofageale reflux
Patiënten met gastro-oesofageale refluxziekte ervaren mogelijk ook een aanhoudende droge hoest van het verstikkingstype en dan vooral tijdens de nacht. Bij deze aandoening stroomt de zure maaginhoud door de slokdarm hetgeen symptomen van brandend maagzuur veroorzaakt.
Hartfalen
Sporadisch veroorzaakt een zwak hart veroorzaakt door
hartfalen voor vocht in de longen., hetgeen leidt tot een kriebelhoest.
Andere symptomen van hartfalen zijn onder andere:
Kinkhoest
Kinkhoest (pertussis) is een besmettelijke aandoening waarbij een ernstige, droge hoest tot stand komt. In een vroeg stadium verwart de arts de aandoening soms met een verkoudheid, maar uiteindelijk ontstaan bij kinkhoest oncontroleerbare hoestbuien. De meeste kinderen krijgen een vaccinatie tegen kinkhoest.
Klaplong
Een
klaplong (pneumothorax) treedt op wanneer de longen plotseling leeglopen. Dit gebeurt spontaan of door een blessure op de
borstkas. Patiënten met een onderliggende longziekte zijn vaker aangetast. Een droge hoest door een klaplong veroorzaakt eveneens plotselinge
pijn op de borst en kortademigheid.
Longembolie
Longembolie (afsluiting van een slagader in de longen door
bloedstolsels) is een potentieel levensbedreigende aandoening. Symptomen die vaak optreden bij een longembolie omvatten
pijn op de borst, kortademigheid en een plotselinge, droge hoest.
Longkanker
Ongeveer de helft van de patiënten met
longkanker heeft een aanhoudende kriebelende hoest. Zware rokers of mensen met een familiegeschiedenis van longkanker bezoeken het best regelmatig de arts voor een controle. Volgende symptomen komen hierbij vaak voor:

Hoofdpijn is één van de mogelijke tekenen van een longontsteking /
Bron: Geralt, Pixabay Longontsteking
Bacteriële longontsteking
Een bacteriële pneumonie (
longontsteking is een infectie van de longen veroorzaakt door bacteriën. Bekende symptomen zijn vermoeidheid, hoesten,
hoofdpijn, een verlies van eetlust en kortademigheid. Binnen één tot drie weken is de patiënt normaal gesproken hersteld.
Virale longontsteking
Virale pneumonie duidt op een longontsteking van de longen als gevolg van een infectie met een virus. Vaak ontstaat dit type longontsteking in openbare ruimtes zoals op het werk, op school of in de supermarkt. Vermoeidheid, hoofdpijn, een droge hoest, kortademigheid en verlies van eetlust zijn enkele tekenen van een virale longontsteking. De symptomen verbeteren binnen een paar dage.
Menopauze
Af en toe veroorzaken
hormonale veranderingen tot veranderingen in de luchtwegen. Naarmate de
oestrogeenspiegels tijdens de
menopauze afnemen, drogen de slijmvliezen van de luchtwegen uit. Dit veroorzaakt symptomen zoals een piepende ademhaling en een droge hoest.
Postinfectieuze hoest
Postinfectieuze hoest van de bovenste luchtwegen ontstaat als gevolg van een eerdere luchtweginfectie. Bij volwassenen is dit de meest voorkomende oorzaak van een chronische (aanhoudende) hoest. Een kriebelhoest, een
verstopte neus, een
loopneus,
postnasale drip (
keelslijmen: slijm dat achter in de keel druipt) en een hees stemgeluid komen hierbij vaak tot uiting.
Slaapapneu
Patiënten met
slaapapneu ervaren sneller een chronische droge hoest. Hierbij ontstaat irritatie van de achterkant van de keel die na verloop van tijd leidt tot een aanhoudende, droge hoest bij het ontwaken.
Tuberculose
Tuberculose is een zeer besmettelijke bacteriële infectie die voornamelijk de longen treft. In de vroege stadia veroorzaakt de aandoening een aanhoudende droge hoest.
Verkoudheid
Een
verkoudheid is een virale infectie van de bovenste luchtwegen. Vermoeidheid, hoofdpijn, hoesten, keelpijn en een verstopte neus en zijn de belangrijkste symptomen van een verkoudheid. De verkoudheid verdwijnt meestal binnen zeven tot tien dagen. Bij één op de vier patiënten houdt de hoest echter tot vier weken aan.
Virale keelontsteking
Een virale
keelontsteking veroorzaakt keelpijn, hoesten, een verstopte neus,
koorts en/of een schorre stem. De klachten verbeteren meestal binnen één à drie dagen.
Omgevingsfactoren en kriebelhoest
Ingeademd voorwerp
Een ingeademd vreemd voorwerp, bijvoorbeeld voedsel of andere voorwerpen die per ongeluk zijn ingeademd, veroorzaakt mogelijk een kriebelhoest. Dit treedt meestal op bij
baby's en kleine kinderen.
Medicatie
Een kriebelhoest is mogelijk een bijwerking van een
geneesmiddel. Een droge hoest is bijvoorbeeld een mogelijke bijwerking van de meeste
ACE-remmers. Dit zijn medicijnen die de arts vaak voorschrijft voor de behandeling van een
hoge bloeddruk.

Roken leidt mogelijk tot een kriebelhoest /
Bron: Geralt, Pixabay Roken
Roken irriteert de keel, wat leidt tot een droge en aanhoudende hoest. Zwaardere rokers hebben een nattere
rokershoest die erger is in de ochtend.
Behandeling
Zelfzorg
Het is belangrijk om meteen een behandeling voor een droge hoest in te zetten omdat de behandeling anders mogelijk moeilijker is. Hoestsiropen,
hoestremmers, meer vocht (
water) drinken, water met honing en citroen drinken en gorgelen met zout water zijn enkele eenvoudige zelfzorgmaatregelen. Verder is het verstandig om alle uitlokkende factoren van een kriebelende hoest te vermijden, zoals koude en droge lucht, vervuiling, sigarettenrook of overmatig praten of schreeuwen. Tot slot zijn vrij verkrijgbare medicijnen zoals
antihistaminica (behandelen een allergische reactie en helpt ook bij slaapproblemen), decongestiva,
pijnstillers en koortsverlagende geneesmiddelen (zoals
paracetamol) inzetbaar.
Professionele medische zorg
De arts behandelt een onderliggende medische aandoening die verantwoordelijk is voor de droge hoest. De arts schrijft voorts mogelijk sterkere hoestonderdrukkers, antihistaminica (behandelen een allergische reactie en helpt ook bij slaapproblemen) en
decongestiva (zwelling van de slijmvliezen in de neus verlichten) voor. Ook een zoutoplossing voor de neus en
neussprays met
corticosteroïden (krachtige ontstekingsremmers) zijn nog mogelijke behandelingen om de onderliggende oorzaak van de kriebelhoest te verhelpen.
Maagzuurremmers zoals
antacida en
protonpompremmers helpen bij gastro-oesofageale reflux.
Symptomen geassocieerd met kriebelhoest
Een droge hoest gaat mogelijk gepaard met volgende symptomen:

Pijn op de borst is een alarmsymptoom /
Bron: Pexels, PixabayAlarmsymptomen
De symptomen van een droge hoest houden meestal één à twee weken aan. Bij een aantal virale infecties houden sommige hoestbuien af en toe tot acht weken aan. Wanneer de hoest langer dan acht weken (of vier weken bij kinderen) blijft hangen, is sprake van een
chronische hoest. Het is belangrijk om ook bij één of meer van volgende symptomen advies in te winnen bij een arts.
- bloed op hoesten
- ernstige en intensieve hoest
- ernstige hoofdpijn
- ernstige oorpijn
- koorts
- pijn op de borst
Complicaties van droge hoest
Als een kriebelhoest ernstig is, zijn uitgetrokken borstspieren en zelfs gebroken ribben een mogelijke complicatie.
Lees verder