Hoestmiddelen: Soorten medicatie voor verlichten van hoest

Een hoest is een automatische reactie van het lichaam op irritatie van de luchtwegen in de longen. Het is meestal een positief teken, aangezien het lichaam op deze manier overtollig slijm en andere irriterende stoffen opruimt. Hoesten is een veelvoorkomend symptoom bij luchtweginfecties zoals verkoudheid en bronchitis. Bij een verkoudheid ervaart men vaak symptomen zoals niezen, keelpijn, een verstopte neus en hoesten. Volwassenen hebben gemiddeld twee tot drie verkoudheden per jaar, terwijl kinderen vaker verkouden worden. Naast voldoende vochtinname en rust, kunnen medicijnen helpen om de hoest te verlichten. Anno augustus 2024 is er echter beperkt wetenschappelijk bewijs dat hoestmiddelen daadwerkelijk effectief zijn. Dit komt deels doordat een hoest vaak vanzelf verbetert, waardoor het moeilijk is te bepalen of het medicijn daadwerkelijk heeft geholpen of dat de verkoudheid vanzelf beter werd.

• Soorten medicijnen die hoest verlichten
• Onderdrukkende middelen (suppressiva; antitussiva)
• Slijmoplossende middelen (slijmoplossers)
• Topische (op de huid aangebrachte) zalven
• Combinatiemedicijnen voor het verlichten van hoest
• Interactie met andere medicatie
• Bijwerkingen van hoestmiddelen
• Adviezen bij het gebruik van medicijnen tegen hoest
• Alarmsymptomen

Soorten medicijnen die hoest verlichten

Er zijn drie hoofdtypen medicijnen die kunnen helpen bij het verlichten van hoest veroorzaakt door een verkoudheid of bronchitis (ontsteking van de luchtpijpvertakkingen).

Onderdrukkende middelen (suppressiva; antitussiva)

Suppressiva blokkeren de hoestreflex. Dextromethorfan is een veelvoorkomend ingrediënt in deze medicijnen, vaak aangeduid met de afkorting ‘DM’ op de verpakking. Dit type medicatie is niet effectief voor hoest met slijm. Suppressiva verlichten ook geen pijn. Alleen hoestmiddelen met codeïne kunnen pijn verlichten, maar hiervoor is een doktersrecept nodig.

Slijmoplossende middelen (slijmoplossers)

Slijmoplossende middelen helpen bij het verlichten van hoest door het slijm in de luchtwegen te verdunnen, waardoor het gemakkelijker op te hoesten is. Hoestsiropen of hoestdrankjes met guaifenesine zijn hier voorbeelden van. Bijwerkingen van guaifenesine kunnen misselijkheid en braken omvatten.

Topische (op de huid aangebrachte) zalven

Kamfer en menthol zijn natuurlijke middelen die vaak worden toegepast in zalven voor op de huid. Deze middelen kunnen de hoest verlichten en een zwaar, benauwd gevoel in de borst verminderen. Ze zijn ook verkrijgbaar in vloeibare vorm voor gebruik in een verdamper die stoom produceert. Menthol is eveneens beschikbaar in zuigtabletten en gecomprimeerde tabletten.

Combinatiemedicijnen voor het verlichten van hoest

Veel vrij verkrijgbare hoestmiddelen combineren een onderdrukkend en slijmoplossend middel met andere medicijnen die symptomen van verkoudheid behandelen. Dit kan bijvoorbeeld een antihistaminicum, een decongestivum (om zwelling van de slijmvliezen in de neus te verminderen) of een pijnstiller zijn. Deze combinaties zijn nuttig bij een reeks verkoudheidsymptomen zoals lichaamspijn, hoesten en een verstopte neus. Het nadeel is dat de patiënt mogelijk medicijnen krijgt die niet nodig zijn.

Interactie met andere medicatie

Bij het gebruik van hoestmiddelen is het belangrijk dat de arts op de hoogte is van andere medicijnen die de patiënt gebruikt. De hoestremmer Dextromethorfan kan bijvoorbeeld interfereren met de werking van antidepressiva. Sommige combinatiemiddelen bevatten decongestiva, wat de bloeddruk kan verhogen. Voor patiënten met een hoge bloeddruk of een hartaandoening is het verstandig om deze medicijnen te vermijden.

Bijwerkingen van hoestmiddelen

De meeste patiënten ervaren geen bijwerkingen bij het gebruik van hoestmiddelen. Sommige preparaten, zoals folcodine en difenhydramine, kunnen slaperigheid veroorzaken, waardoor autorijden en het bedienen van machines niet veilig is. Pholcodine kan leiden tot constipatie. Andere mogelijke bijwerkingen zijn misselijkheid, braken, duizeligheid en prikkelbaarheid. Lees altijd de bijsluiter voor een volledig overzicht van mogelijke bijwerkingen en waarschuwingen.

Adviezen bij het gebruik van medicijnen tegen hoest

Lees zorgvuldig de etiketten voordat je hoestmiddelen gebruikt. Veel verkoudheids- en hoestmiddelen bevatten dezelfde actieve ingrediënten, wat het risico op een overdosis verhoogt. Kinderen jonger dan zes jaar mogen geen geneesmiddelen voor verkoudheid of hoest gebruiken. Voor jonge kinderen zijn alleen eenvoudige hoestdrankjes zoals glycerine, honing en citroen aanbevolen.

Alarmsymptomen

Raadpleeg een arts als je een hartziekte of hoge bloeddruk hebt voordat je hoestmiddelen gebruikt. Medisch advies is ook noodzakelijk als de hoest langer dan twee weken aanhoudt (chronische hoest) of gepaard gaat met andere symptomen zoals koorts, kortademigheid, een piepende ademhaling, piepen bij het hoesten of een huiduitslag. Ook bij een terugkerende hoest is het belangrijk om medisch advies in te winnen.

Lees verder

• Chronisch hoesten: Oorzaken aanhoudende (hardnekkige) hoest
• Hoesten: Oorzaken, soorten en behandeling van kuchen
• Natte (productieve) hoest: Oorzaken van hoesten met slijm
• Droge hoest (kriebelhoest): Oorzaken en behandeling
• Verkoudheid: Milde infectie met symptomen aan neus en keel