Hersenbloeding: Oorzaken van intracerebrale bloeding

Een intracerebrale bloeding, ook wel bekend als een hersenbloeding, is een ernstige medische aandoening waarbij een bloedvat in de hersenen barst. Hierdoor lekt bloed in het hersenweefsel, wat leidt tot schade aan de hersencellen en mogelijke levensbedreigende complicaties. De meest voorkomende oorzaak van een intracerebrale bloeding is chronische hoge bloeddruk (hypertensie). De symptomen kunnen variëren van verwardheid en verminderde gezichtsvermogen tot ernstige hoofdpijn en gedeeltelijke verlamming. Een intracerebrale bloeding vereist onmiddellijke medische interventie. De behandeling richt zich op het stoppen van de bloeding, het verwijderen van bloedstolsels en het verlichten van de druk op de hersenen. Na de acute fase zijn langdurige medische zorgen vaak noodzakelijk om de gevolgen van de bloeding te beheren. Het is cruciaal om snel te handelen om ernstige complicaties te voorkomen.

• Epidemiologie van hersenbloeding
• Incidentie en prevalentie
• Geografische verspreiding
• Mortaliteit en morbiditeit
• Mechanisme
• Oorzaken van bloedingen
• Fysiopathologie van een Hersenbloeding
• Klinische manifestatie
• Oorzaken van intracerebrale bloeding
• Risicofactoren voor intracerebrale bloeding
• Hoge bloeddruk
• Afwijkende bloedvaten
• Andere medische aandoeningen
• Risicogroepen
• Ouderen
• Mannen en vrouwen
• Patiënten met cardiovasculaire aandoeningen
• Patiënten met bloedstollingsstoornissen
• Symptomen
• Alarmsymptomen
• Plotselinge en ernstige Hoofdpijn
• Misselijkheid en braken
• Neurologische uitval
• Verlies van bewustzijn of bewustzijnsverandering
• Diagnose en onderzoeken
• Behandeling
• Onmiddellijke behandeling
• Langdurige behandeling
• Prognose en complicaties
• Preventie van intracerebrale bloeding

Epidemiologie van hersenbloeding

Intracerebrale bloedingen kunnen mensen van elke leeftijd treffen, hoewel het risico toeneemt met de leeftijd. Ongeveer 10% van de beroertes worden veroorzaakt door een intracerebrale bloeding. Deze aandoening komt twee keer zo vaak voor als een subarachnoïdale bloeding (bloeding tussen de hersenvliezen). Intracerebrale bloedingen komen iets vaker voor bij mannen dan bij vrouwen en zijn iets frequenter bij jonge Afro-Amerikanen en Japanners van middelbare leeftijd. De prevalentie en incidentie van deze aandoening kunnen variëren afhankelijk van de regio en de prevalentie van risicofactoren zoals hoge bloeddruk en andere medische aandoeningen.

Incidentie en prevalentie

Hersenbloeding is verantwoordelijk voor ongeveer 10-15% van alle beroertes wereldwijd. De incidentie neemt toe met de leeftijd, met een piek bij ouderen, maar het kan op elke leeftijd optreden. In westerse landen is er een afname van het aantal gevallen door verbeterde behandeling van risicofactoren zoals hoge bloeddruk, maar in andere delen van de wereld, met name in lage- en middeninkomenslanden, blijven de cijfers hoog.

Geografische verspreiding

De prevalentie van hersenbloeding varieert wereldwijd, met hogere incidentie in bepaalde regio’s, zoals oost-Azië en afrika. In landen met beperkte toegang tot gezondheidszorg of onvoldoende behandelingsopties voor risicofactoren zoals hypertensie, komen hersenbloedingen vaker voor.

Mortaliteit en morbiditeit

De mortaliteit van hersenbloeding is hoog, vooral in de acute fase, waarbij ongeveer 30-50% van de patiënten binnen 30 dagen na het incident overlijdt. De overlevenden kunnen ernstige neurologische schade oplopen, afhankelijk van de locatie en de grootte van de bloeding.

Mechanisme

Hersenbloeding ontstaat wanneer een bloedvat in de hersenen scheurt, waardoor bloed zich in het hersenweefsel verspreidt. Dit heeft ernstige gevolgen voor de hersenfunctie en kan leiden tot permanente schade.

Oorzaken van bloedingen

De meest voorkomende oorzaak van hersenbloeding is hoge bloeddruk (hypertensie), die de bloedvaten verzwakt en vatbaar maakt voor scheuren. Andere oorzaken kunnen aneurysma's, vaatmalformaties, en bloedstollingsstoornissen zijn, evenals trauma, zoals een hoofdletsel.

Fysiopathologie van een Hersenbloeding

Wanneer een bloedvat in de hersenen scheurt, komt er bloed in de hersenweefsels terecht, wat leidt tot zwelling en druk op omliggende hersenstructuren. Dit kan de bloedtoevoer naar andere delen van de hersenen verstoren, wat leidt tot weefselschade. Het bloed zelf kan toxisch zijn voor hersencellen, waardoor celbeschadiging en neurologische dysfunctions ontstaan.

Klinische manifestatie

Patiënten met een hersenbloeding presenteren zich vaak met plotselinge symptomen, zoals ernstige hoofdpijn, misselijkheid, braken, bewustzijnsverlies, en neurologische uitval (bijv. Verlamming, spraakstoornissen). De symptomen zijn afhankelijk van de locatie en omvang van de bloeding.

Oorzaken van intracerebrale bloeding

Een intracerebrale bloeding ontstaat wanneer een bloedvat in de hersenen barst, wat resulteert in het lekken van bloed in het hersenweefsel. Dit kan leiden tot een verhoogde druk op de hersenen en schade aan de hersencellen. De belangrijkste oorzaken zijn:

• Hoge bloeddruk (hypertensie): De meest voorkomende oorzaak, die vaak leidt tot een verzwakking van de bloedvaten in de hersenen.
• Arterioveneuze malformaties: Abnormale bloedvaten in de hersenen die kunnen barsten.
• Traumatisch hersenletsel: Verwondingen aan het hoofd door een ongeluk of val.
• Hersenaneurysma: Een uitstulping van een bloedvat in de hersenen die kan scheuren.
• Hersentumoren: Tumoren die druk uitoefenen op omliggend hersenweefsel en bloedvaten kunnen beschadigen.
• Infecties: Zoals kinkhoest, die kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van een bloeding.
• Gebruik van bloedverdunners: Medicijnen die de kans op bloedingen verhogen.
• Verspreide intravasculaire coagulatie (DIC): Een ernstige bloedstollingsstoornis.
• Hemofilie: Een erfelijke bloedingsstoornis door het ontbreken van stollingsfactoren.
• Sikkelcelanemie: Een aandoening waarbij de rode bloedcellen abnormaal gevormd zijn en de bloedstroom in de hersenen kunnen blokkeren.
• Trombocytopenie: Een tekort aan bloedplaatjes, wat de bloedstolling beïnvloedt.
• Drugsgebruik: Vooral cocaïne en andere illegale drugs kunnen de kans op een hersenbloeding verhogen.

Risicofactoren voor intracerebrale bloeding

Hoewel niet alle gevallen van intracerebrale bloeding een duidelijke oorzaak hebben, zijn er verschillende risicofactoren die de kans op het ontwikkelen van deze aandoening verhogen:

Hoge bloeddruk

Chronische hypertensie is de belangrijkste risicofactor voor intracerebrale bloedingen. Onbehandelde hoge bloeddruk kan leiden tot de verzwakking en beschadiging van de bloedvaten in de hersenen, waardoor de kans op barsten toeneemt. Vaak worden hoge bloeddruk en de bijbehorende risico's pas ontdekt tijdens een andere medische evaluatie.

Afwijkende bloedvaten

Arterioveneuze malformaties en amyloïde angiopathie zijn afwijkingen in de bloedvaten die kunnen bijdragen aan het ontstaan van een hersenbloeding. Deze aandoeningen kunnen leiden tot zwakke plekken in de bloedvaten die gemakkelijker kunnen barsten.

Andere medische aandoeningen

• Verspreide intravasculaire coagulatie (DIC)
• Hemofilie
• Sikkelcelanemie
• Trombocytopenie
• Drugsgebruik
• Hersenaneurysma
• Hersentumoren
• Infecties
• Hersentrauma
• Gebruik van bloedverdunners

Risicogroepen

Bepaalde bevolkingsgroepen lopen een verhoogd risico op het ontwikkelen van een hersenbloeding. De risicogroepen zijn vaak gerelateerd aan leeftijd, gezondheidsstatus en leefstijlkeuzes.

Ouderen

Ouderen lopen een verhoogd risico op hersenbloeding, voornamelijk vanwege de toename van hypertensie en andere comorbiditeiten, zoals hartziekten. De kans op bloedvaten die verzwakken en scheuren neemt met de leeftijd toe.

Mannen en vrouwen

Hoewel zowel mannen als vrouwen hersenbloedingen kunnen krijgen, komen ze bij mannen vaker voor op jongere leeftijd, terwijl bij vrouwen na de menopauze het risico toeneemt, voornamelijk door veranderingen in bloeddruk en hormoonhuishouding.

Patiënten met cardiovasculaire aandoeningen

Mensen met bestaande cardiovasculaire aandoeningen, zoals ischemische hartziekte of atriumfibrilleren, lopen een verhoogd risico op hersenbloeding, vooral als ze bloedverdunners gebruiken.

Patiënten met bloedstollingsstoornissen

Patiënten die medicijnen gebruiken die de bloedstolling beïnvloeden (zoals anticoagulantia) of die lijden aan aangeboren bloedstollingsstoornissen, hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van een hersenbloeding, zelfs zonder significante verwondingen.

Symptomen

De symptomen van een intracerebrale bloeding kunnen variëren afhankelijk van de locatie en omvang van de bloeding. Veelvoorkomende symptomen zijn:

• Bewustzijnsverlies
• Delirium (acute verwardheid en veranderingen in hersenfunctie)
• Ataxie (verlies van coördinatie)
• Verwardheid
• Plotse tintelingen of zwakte in een arm, been of één kant van het gezicht
• Plotselinge, ernstige hoofdpijn
• Misselijkheid of braken
• Dysartrie (moeite met spreken)
• Problemen met het gezichtsvermogen in één of beide ogen
• Moeite met het begrijpen van anderen
• Plotseling onvermogen om te schrijven of te lezen
• Extreme vermoeidheid
• Delirium (acute verwardheid)
• Moeite met evenwicht

Alarmsymptomen

Een hersenbloeding kan plotseling optreden en ernstige symptomen veroorzaken. Het is belangrijk om snel te reageren op alarmsymptomen om de kans op ernstig hersenletsel of overlijden te verkleinen.

Plotselinge en ernstige Hoofdpijn

Een van de meest kenmerkende alarmsymptomen van een hersenbloeding is een plotselinge, zeer ernstige hoofdpijn, die vaak wordt beschreven als de ergste hoofdpijn die iemand ooit heeft gehad.

Misselijkheid en braken

Misselijkheid en braken kunnen optreden als gevolg van verhoogde intracraniële druk door de bloeding. Dit is vaak een teken van een ernstige bloeding en vereist onmiddellijke medische aandacht.

Neurologische uitval

Patiënten kunnen plotselinge neurologische symptomen ontwikkelen, zoals verlamming aan één kant van het lichaam, spraakstoornissen, dubbelzien, of verlies van evenwicht en coördinatie. Deze symptomen wijzen op schade aan de hersenen door de bloeding.

Verlies van bewustzijn of bewustzijnsverandering

Verlies van bewustzijn, verwarring, of verlaagde alertheid kunnen optreden bij een hersenbloeding. Dit kan een teken zijn van ernstige bloeding die onmiddellijke medische zorg vereist.

Diagnose en onderzoeken

Vraaggesprek en lichamelijk onderzoek
Bij vermoeden van een hersenbloeding is onmiddellijke medische hulp essentieel. De arts zal de patiënt of diens begeleider ondervragen over de symptomen, medische voorgeschiedenis, huidige medicatie en familiegeschiedenis. Vervolgens voert de arts een lichamelijk onderzoek uit om neurologische symptomen te beoordelen.

Diagnostisch onderzoek
Om de aanwezigheid en ernst van een intracerebrale bloeding te bevestigen, zal de arts doorgaans de volgende onderzoeken uitvoeren:

• CT-scan of MRI-scan: Deze beeldvormende onderzoeken helpen bij het detecteren van bloedingen en het bepalen van de oorzaak.
• Angiografie: Wordt uitgevoerd om de bloedvaten in de hersenen te visualiseren en eventuele afwijkingen of aneurysma’s op te sporen.
• Bloedonderzoek: Om onderliggende oorzaken zoals auto-immuunziekten of bloedstollingsproblemen te identificeren.

Behandeling

De behandeling van een intracerebrale bloeding omvat zowel onmiddellijke als langdurige maatregelen:

Onmiddellijke behandeling

Bij een hersenbloeding is snelle medische interventie cruciaal. De behandeling kan omvatten:

• Het beheersen van de hoge bloeddruk.
• Het uitvoeren van een operatie om bloedstolsels te verwijderen en beschadigde bloedvaten te repareren.
• Het verlichten van druk op de hersenen door middel van een chirurgische ingreep of medicatie.
• Het toedienen van medicijnen om symptomen zoals hoofdpijn en hoge bloeddruk te behandelen.
• Het gebruik van anti-epileptica indien nodig om epileptische aanvallen te voorkomen.

Langdurige behandeling

Na de acute fase kan de behandeling het volgende omvatten:

• Het gebruik van medicijnen om de hoge bloeddruk onder controle te houden.
• Revalidatie via ergotherapie, fysiotherapie, en logopedie om de gevolgen van hersenschade te behandelen en de zelfstandigheid van de patiënt te bevorderen.

Prognose en complicaties

De prognose voor patiënten met een intracerebrale bloeding hangt af van de tijdigheid van de behandeling en de ernst van de bloeding. Idealiter zou de behandeling binnen drie uur na het begin van de bloeding moeten beginnen voor de beste resultaten. Langdurige complicaties kunnen zijn:

• Een tweede bloeding of een bloeding op een andere locatie
• Coma
• Longontsteking (pneumonie)
• Urine-incontinentie
• Depressie
• Geheugenproblemen
• Problemen met bewegen en gevoel aan één kant van het lichaam
• Ophoesten van bloed
• Nierfalen
• Hersentrauma

De overlevingskansen bij een intracerebrale bloeding bedragen ongeveer 60%. Ongeveer 70% van de overlevenden ondervindt langdurige beperkingen.

Preventie van intracerebrale bloeding

Preventieve maatregelen kunnen helpen het risico op een intracerebrale bloeding te verlagen:

• Beheer van diabetes
• Behandeling van hartziekten
• Regelmatige controle en behandeling van hoge bloeddruk
• Gezonde voeding
• Regelmatige lichaamsbeweging
• Stoppen met roken of nooit beginnen met roken