Statines: Medicatie om LDL-cholesterol in bloed te verlagen

Statines: Medicatie om LDL-cholesterol in bloed te verlagen Statines, ook gekend als "HMG-CoA reductaseremmers", zijn een groep van geneesmiddelen die het de LDL-cholesterolgehalte in het bloed verlagen. Ze blokkeren namelijk een stof die het lichaam nodig heeft om cholesterol te maken. LDL staat voor low-density lipoproteïne. LDL, wat bekend staat als "slechte cholesterol", vervoert cholesterol in de bloedbaan naar beschadigde bloedvaten en stimuleert de afzetting cholesterol in de vaatwand. Statines verlagen de productie van LDL in de lever en zijn daarom goed om hart- en vaataandoeningen te voorkomen. Deze zeer veel voorgeschreven medicijnen zijn veelal veilig al zijn toch enkele bijwerkingen mogelijk.
Pijn op de borst is een mogelijke indicatie voor het gebruik van statines / Bron: Pexels, PixabayPijn op de borst is een mogelijke indicatie voor het gebruik van statines / Bron: Pexels, Pixabay

Indicatie statines: Hart- en vaataandoeningen voorkomen

Een hoog LDL-cholesterolgehalte is potentieel gevaarlijk, omdat de cholesterol zich afzet in de wand van slagaders zodat atherosclerose (aderverkalking) ontstaat. Hierdoor ontstaat tevens een verharding en vernauwing van de slagaders (arteriosclerose) en treden sneller cardiovasculaire aandoeningen (hart- en vaatziekten) op. Enkele voorbeelden van hart- en vaataandoeningen omvatten
  • Angina pectoris: Scherpe pijn op de borst, veroorzaakt door hart- en vaatziekten.
  • Beroerte: Een beroerte is een aandoening waarbij onvoldoende bloedtoevoer naar de hersenen plaatsvindt, met mentale en lichamelijke symptomen tot gevolg.
  • Coronaire hartziekten: De bloedtoevoer naar het hart is beperkt.
  • Hartaanvallen: Dit vinden plaats als bloedtoevoer naar het hart plotseling geblokkeerd is.

De arts schrijft daarom statines voor bij patiënten met een hoog LDL-gehalte die:
  • reeds gediagnosticeerd zijn met een cardiovasculaire aandoening.
  • diabetes mellitus (suikerziekte) hebben
  • een mogelijke risicofactor hebben op het ontwikkelen van een cardiovasculaire aandoening in de komende tien jaar en veranderingen in de levensstijl dit risico niet verlaagd hebben.

Tegenindicatie statines

Voorzichtigheid is geboden bij (mogelijk) zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven want mogelijk staat het gebruik van statines in verband met aangeboren afwijkingen. Cholesterol is namelijk een bouwsteen voor de ontwikkeling van de hersenen, het harten, en de ledematen van het kind. Ook past een patiënt met astma best op met deze medicijnen omdat bij sommige patiënten de aandoening door de medicatie verslechtert. Tot slot is de medicatie niet aanbevolen voor patiënten met sommige leveraandoeningen.

Risicofactoren cardiovasculaire aandoeningen

Risicofactoren voor hart- en vaatziekten en een beroerte zijn:
  • diabetes (suikerziekte)
  • een familiale geschiedenis van hart- en vaatziekten (vooral op jongere leeftijd)
  • een hoge bloeddruk (hypertensie)
  • een hoog cholesterolgehalte in het bloed
  • een oudere leeftijd
  • overgewicht of obesitas
  • roken
  • slechte stress
  • vernauwing van de slagaders in de nek, de armen of de benen (perifeer vaatlijden)
  • weinig fysieke inspanning

Gebruik medicatie voor het verlagen van LDL-cholesterol in het bloed

Statines bestaan in tabletten die de patiënt éénmaal per dag inneemt, best steeds op hetzelfde tijdstip. De meeste patiënten nemen het geneesmiddel in vlak voor ze gaan slapen. De patiënt neemt deze medicijnen levenslang in want als hij hiermee stopt, verhoogt het cholesterolniveau weer binnen een paar weken. Indien de patiënt vergeten is om een dosis in te nemen, dan hoeft hij geen extra dosis in te nemen. Het is voldoende om deze medicatie weer op hetzelfde tijdstip de dag nadien in te nemen.

Waarschuwingen en interacties cholesterolverlagend geneesmiddel

De patiënt leest altijd de bijsluiter die bij de medicatie zit. Indien hij reeds medicatie, vitaminen of kruidensupplementen neemt, bespreekt hij dit met de arts en/of apotheker. Statines interageren namelijk mogelijk met andere geneesmiddelen, waardoor bij een aantal patiënten vervelende bijwerkingen optreden zoals spierschade. Het is daarnaast geen goed idee om statines in te nemen met pompelmoessap.

Bijwerkingen van statines

Statines zijn voor de meeste patiënten zeer veilig. Enkele milde bijwerkingen zoals maagklachten, hoofdpijn, een rode neus of een ziek gevoel. In zeer zeldzame gevallen ontstaan ernstige bijwerkingen, zoals rhabdomyolyse (aftakeling van de spiercellen) met als gevolg nierfalen (verminderde of afwezige nierfunctie). Ook permanente pijn in de dijen, schouders, bovenarmen en/of lagere rug en borsten (borstpijn: gevoelige borsten)) is mogelijk. Deze potentieel gevaarlijke bijwerkingen ontwikkelen zich slechts bij 1 op de 10.000 patiënten die statines nemen. In het Australisch tijdschrift "Drugs & Aging" verscheen in maart 2017 een wetenschappelijke studie waaruit blijkt dat oudere vrouwen die statines nemen om het cholesterolgehalte te verlagen, een aanzienlijk hoger risico lopen op het ontwikkelen van diabetes (suikerziekte).

Alternatieven voor geneesmiddelen

Wanneer de patiënt het risico loopt om hart- en vaatziekten te ontwikkelen in de nabije toekomst, is een andere levensstijl vereist. De arts biedt dan veelal deze tips aan voordat hij medicatie voorschrijft. Een gezonde levensstijl houdt in dat de patiënt beperkt alcohol gebruikt, een gezond gewicht nastreeft, een gezonde en evenwichtige voeding eet, regelmatige fysieke inspanningen levert en stopt met roken. Statines zijn aanbevolen indien deze maatregelen niet helpen.

Lees verder

© 2016 - 2024 Miske, het auteursrecht van dit artikel ligt bij de infoteur. Zonder toestemming is vermenigvuldiging verboden. Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Per 2021 gaat InfoNu verder als archief, artikelen worden nog maar beperkt geactualiseerd.
Gerelateerde artikelen
Pravastatine: medicijn dat cholesterol verlaagtPravastatine: medicijn dat cholesterol verlaagtWe hebben vet nodig in onze voeding voor vele processen binnen ons lichaam. Wanneer we te veel vet eten, kan er een teve…
Wanneer heb je een cholesterolverlagend middel nodigWanneer heb je een cholesterolverlagend middel nodigCholesterol is een van de bouwstoffen die een mens nodig heeft voor cellen en hormonen en wordt door het lichaam zelf én…
Sytrinol: alternatief voor statines bij hoog cholesterolSytrinol: alternatief voor statines bij hoog cholesterolSytrinol is een supplement gemaakt uit de extracten van citrusvruchten en palmvruchten, dat gebruikt kan worden wanneer…
Cholesterol hoe zit dat?Cholesterol hoe zit dat?Tegenwoordig hoor je veel over cholesterol.1 op de 3 mensen heeft een te hoog cholesterolgehalte. Er is regelmatig recla…

Antibiotica: Geneesmiddelen tegen een bacteriële infectieAntibiotica: Geneesmiddelen tegen een bacteriële infectieAntibiotica zijn krachtige geneesmiddelen voor de preventie of bestrijding van bacteriële infecties. Deze levensreddende…
Wat kan je tong je vertellen over je gezondheid?Wat kan je tong je vertellen over je gezondheid?Voor aanwijzingen van problemen in de mond, steek je tong uit en kijk in de spiegel. Een gezonde tong hoort roze te zijn…
Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: OpenClipartVectors, Pixabay
  • Statins linked to higher risk of diabetes in older women, http://www.medicalnewstoday.com/articles/316409.php, geraadpleegd op 18 maart 2017
  • 5 Reasons to Stop or Switch Statins (1), http://www.health.com/health/gallery/0,,20552165_2,00.html, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • 5 Reasons to Stop or Switch Statins (2), http://www.health.com/health/gallery/0,,20552165_5,00.html, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Coëlho, Medisch Zakwoordenboek, digitale editie, versie 2010, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Statins (cont.), http://www.medicinenet.com/statins/page2.htm, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Statins, http://www.nhs.uk/conditions/Cholesterol-lowering-medicines-statins/Pages/Introduction.aspx, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Statins, https://www.nlm.nih.gov/medlineplus/statins.html, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Statins: Are these cholesterol-lowering drugs right for you?, http://www.mayoclinic.org/statins/art-20045772, geraadpleegd op 12 juni 2016
  • Afbeelding bron 1: Pexels, Pixabay
Miske (4.039 artikelen)
Laatste update: 10-02-2020
Rubriek: Mens en Gezondheid
Subrubriek: Diversen
Bronnen en referenties: 10
Per 2021 gaat InfoNu verder als archief. Het grote aanbod van artikelen blijft beschikbaar maar er worden geen nieuwe artikelen meer gepubliceerd en nog maar beperkt geactualiseerd, daardoor kunnen artikelen op bepaalde punten verouderd zijn. Reacties plaatsen bij artikelen is niet meer mogelijk.
Medische informatie…
Deze informatie is van informatieve aard en geen vervanging voor professioneel medisch advies. Raadpleeg bij medische problemen en/of vragen altijd een arts.